PISON
[mabalin nga, Ad-adda a Naiwarawara].
Maysa kadagiti uppat a karayan a simmina iti “karayan nga agay-ayus manipud Eden” ken nanglikmut iti intero a daga ti Havila, daga a nadakamat a pagtataudan ti balitok, tutot ti bedelio, ken bato nga onix. (Ge 2:10-12) Saan a masinunuo no sadino ti ayan ti Karayan Pison, ket adda dagiti mangibaga a maysa dayta kadagiti karayan manipud makindaya a Turkia agingga iti Karayan Ganges ti India.
Iti artikulo nga EDEN Num. 1, nadakamat a mabalin a napukaw ti pammaneknek iti panangsinunuo kadagiti karayan a Pison ken Gihon itatta gapu iti sangalubongan a Layus. Siempre, mabalin nga adda pay laeng dagitoy a karayan ken pagaammo dagita idi kaaldawan ni Moises idi maisurat ti libro ti Genesis. Ti panangtukoy ni Moises iti “daga ti Havila” ket saanna a kayat a sawen nga adda rehion a kasta ti nagnaganda sakbay ti Layus, a kas met laeng ti kaso iti panangtukoyna iti “daga ti Cus.” (Ge 2:13) Imbes ketdi, dagiti panangdakamat ni Moises kadagitoy a daga ket nabatad a tumukoy kadagiti disso a kasta ti naganda kadagidi tiempo kalpasan ti Layus ket agpaayda kas luglugar a pagilasinan a pagaammo idi kaaldawanna. Malaksid pay iti aniaman a panagbalbaliw a gapuanan ti Layus, rumbeng a maikabilangan met ti maaramidan dagiti ginggined a mangbalbaliw iti ayus dagiti karayan wenno mangpunas iti sumagmamano a paset dagita. Mabalin a napasamak dagita kalpasan ti Layus, agsipud ta ti makindaya a Turkia a posible nga ayan ti Eden ket adda iti disso a masansan a maginggined.—Kitaenyo ti HAVILA Num. 1.