PUMAPARMATA

Maysa a tao a tultulongan ti Dios tapno maawatanna ti nadibinuan a pagayatan, daydiay matarusanna ti pagayatan ti Dios; daydiay arigna naluktan ti matmatana tapno makita wenno matarusanna ti bambanag a saan a nalawag iti kaaduan a tattao. Ti Hebreo a sao a ro·ʼehʹ, naipatarus a “pumaparmata,” ket naadaw iti sao a ti kaipapananna ket “kumita,” iti literal man wenno piguratibo. No adda parikut dagiti tattao makiumanda idi iti pumaparmata tapno makagun-odda iti nainsiriban a balakad. (1Sm 9:5-10) Ti Biblia tukoyenna da Samuel (1Sm 9:9, 11, 18, 19; 1Cr 9:22; 29:29), Sadok (2Sm 15:27), ken Hanani (2Cr 16:7, 10) kas pumaparmata.

Iti Kasuratan, ti termino a “pumaparmata,” “mammadto,” ken “managsirmata” ket agkakaasping ti kaipapananda. Adda nagdudumaan dagitoy a termino: ti “pumaparmata” mabalin a nainaig iti panangilasin, ti “managsirmata” mabalin met a nainaig iti pamay-an a pannakaipakaammo ti pagayatan ti Dios, ket ti “mammadto” ad-adda a nainaig iti panangisawang wenno iti panangiwaragawag iti pagayatan Dios. Da Samuel, Natan, ken Gad ket naawagan kas mammadto (1Sm 3:20; 2Sm 7:2; 24:11), ngem ipasimudaag ti 1 Cronicas 29:29 ti nagdudumaan dagiti tallo a termino babaen iti panangikunana, “kadagiti sao ni Samuel a pumaparmata ken kadagiti sao ni Natan a mammadto ken kadagiti sao ni Gad a managsirmata.”

Kuna ti 1 Samuel 9:9: “Ti mammadto ita nga aldaw maaw-awagan iti pumaparmata kadagidi nagkauna a tiempo.” Mabalin a daytoy ket gapu ta idi arinunos ti kaaldawan ti Uk-ukom ken bayat ti panagturay ti ar-ari ti Israel (a nangrugi idi kaaldawan ni Samuel) nagbalin a nalatlatak ti mammadto kas publiko a manangiwaragawag iti pagayatan ti Dios. Ni Samuel ti kadawyan a naibilang a kaunaan iti linia ti lallaki a naawagan “dagiti mammadto.”​—Ara 3:24; 13:20; kitaenyo ti MAMMADTO.