SUKA

Naalsem a likido a mapataud idi un-unana babaen ti panangpaalsem iti arak wenno dadduma pay nga inumen a de alkohol. Naiparit kadagiti Nazareo ti uminum iti “suka ti arak wenno ti suka ti makabartek nga inumen,” a mangipakita a no dadduma inumenda idi ti suka (nalabit tibnokanda). (Nu 6:2, 3) Dagiti managani insawsawda met ti tinapayda iti suka, nalabit kas makapabang-ar a pangpananam iti kapudot ti aldaw.​—Ru 2:14.

Ti acetic acid nga adda iti suka ket naalsem ken makapaalino iti ngipen. (Pr 10:26) Nabatad ti kaadda daytoy nga asido gapu ta no mailaok ti suka iti nakapuy nga alkali a sodium carbonate, aglabutab dayta. Daytoy a reaksion ti nalawag a tuktukoyen ti Proverbio 25:20.

Idi adda ni Jesu-Kristo ditoy daga, umin-inum dagiti Romano a soldado iti maysa a nasayaw, nasugpet, wenno naalsem, nga arak a maawagan iti Latin kas acetum (suka), wenno posca, no nalaokan iti danum. Mabalin a daytoy ti inumen a naitukon ken Jesu-Kristo idi adda iti kayo a pagtutuokan. Pinagkedkedan ni Jesus ti naalsem nga arak a nalaokan iti droga a mirra (wenno apro) a naidiaya kenkuana tapno maep-ep ti panagsagabana. (Mr 15:23; Mt 27:34; idiligyo ti Sal 69:21.) Nupay kasta, sakbay a nauyos ti biagna, immawat iti puro a naalsem nga arak manipud iti maysa nga espongha idi inggaw-atda dayta iti ngiwatna.​—Jn 19:28-30; Lu 23:36, 37.