PANANGBUGGO ITI SAKSAKA
Maysa a pamay-an ti panangabrasa ken panangpadagus a masansan a maaramid sakbay ti pannangan iti nabara a klima a kadawyan iti nagkauna a Makintengnga a Daya, a sadiay gagangay a nakapalloka dagiti tattao a magna ken agdaliasatda kadagiti namaga ken natapuk a dalan. Iti kadawyan a pagtaengan dagiti ordinario nga umili, adda basehas ken danum nga isagana ti bumalay ket makaammon dagiti sangaili a mangbuggo iti saksakada. (Uk 19:21) No nabakbaknang ti bumalay gagangay a baonenna ti adipenna a mangbuggo iti saksaka dagiti sangailina, ket naibilang a nanumo a trabaho daytoy. Impakita ni Abigail nga umannugot iti kalikagum ni David nga agbalin nga asawana babaen ti panangikunana: “Adtoy ti adipenmo a babai a kas adipen a mangbuggo iti saksaka dagiti adipen ti apok.” (1Sm 25:40-42) Naisangsangayan a panangipakita ti kinapakumbaba ken panagraem kadagiti sangaili no ti bumalay a mismo ti mangbuggo iti saksaka dagiti sangailina.
Saan laeng a mabugguan ti saksaka dagiti sangaili kas pakakitaan iti kinamanagpadagus ti bumalay no di ket gagangay met a bugguan ti maysa a tao ti sakana sakbay a maturog. (Sol 5:3) Makapainteres unay ti makalikaguman kadagiti Levita a papadi, gapu ta sakbay a sumrekda iti tabernakulo wenno sakbay nga agannongda iti altar bugguanda pay nga umuna ti saksaka ken im-imada.—Ex 30:17-21; 40:30-32.
Idi tiempo nga adda ditoy daga ni Jesu-Kristo, ti maysa a bumalay mabalin nga iyopreserna ti danum a pagbuggo iti saksaka ti sangailina, agkanna dayta, ken sapsapuanna iti lana ti ulo ti bisitana. Saan a naipakita ni Simon a Fariseo dagitoy a tallo nga ebkas ti kinamanagpadagus idi sinangailina ni Jesus. Gapuna, idi a ti maysa nga agsangsangit a managbasol a babai binabasana ti saksaka ni Jesus babaen iti luluana, pinunasanna dagita babaen iti buokna, inagkanna dagita, ket kalpasanna sinapsapuanna dagita iti bangbanglo a lana, imparangarang ni Kristo ti saan nga inaramid ni Simon ket kalpasanna kinunana iti babai: “Dagiti basolmo mapakawanda.”—Lu 7:36-50.
Idi Nisan 14, 33 K.P., iti maudi a rabii ti biag ni Jesu-Kristo ditoy daga, binugguanna ti saksaka dagiti apostolna, nga inaramidna ti kasta tapno sursuruanna ida ken mangipakita iti pagtuladan, imbes a mangirugi iti maysa a seremonia. (Jn 13:1-16) Pagsusupiatan idi dagiti apostol no siasino kadakuada ti kadakkelan. Uray iti daydi met la a rabii kalpasan ti panangbuggona iti saksakada, adda napasamak a sabali pay a nakaro a panagsusupiat no siasino kadakuada ti kadakkelan. (Lu 22:24-27) Ngem saan a nalaka a malipatan dayta nga inaramid ni Jesus. Iti dayta a rabii, ni Jesus ken dagiti apostolna ket makius-usarda laeng iti siled ken awan kadakuada ti asinoman a bumalay. Gapuna, awan dagiti adipen a mangbuggo iti saksakada, a di pagduaduaan a naaramid koma dayta no sangailida. Awan kadagiti apostol ti nagtignay a mangaramid itoy a nanumo a panagserbi maipaay iti sabsabali. Nupay kasta, iti maitutop a tiempo bayat ti pannangan, timmakder ni Jesus, inuksobna dagiti makinruar a kawesna, nangibarikes iti tualia, nangikabil iti danum iti maysa a palanggana, ket binugguanna ti saksakada. Impakitana ngarud a ti tunggal maysa sipapakumbaba koma nga agbalin nga adipen ti sabsabali ken rebbeng nga ipakitada ti ayat iti praktikal a pamay-an, nga agaramidda iti bambanag a pakabang-aran ti sabsabali. Kasta ti inaramid dagiti manangsangaili a Kristiano, kas imbatad ti panangtukoy ni apostol Pablo iti impakita a kinamanagpadagus dagiti Kristiano a balo a babbai babaen ti panangbuggoda iti saka malaksid iti sabsabali pay a nasayaat nga ar-aramid. (1Ti 5:9, 10) Saan a dinakamat ti Kristiano a Griego a Kasuratan ti literal a panangbuggo iti saksaka kas nakalikaguman a seremonia dagiti Kristiano. Nupay kasta, ti inyulidan ni Jesu-Kristo babaen iti panangbuggona iti saksaka ket pammalagip kadagiti Kristiano a siaayat koma nga agserbida iti kakabsatda, uray iti babassit a pamay-an ken iti nanumo a trabaho nga agpaay kadakuada.—Jn 13:34, 35; kitaenyo ti PANAGDIGUS, PANAGBUGGO.