Ni Jehova ‘Aramidenna a Nadaras’
“Siak, ni Jehova, aramidekto a nadaras iti panawenna.”—ISAIAS 60:22.
1. Kasano a ti panangmatmat ti ili ni Jehova maigiddiat iti lubong ni Satanas, ken apay?
ITATTA, ti panagragrag-o ken panagragsak ti masarakan saan laeng nga iti nailangitan nga organisasion ni Jehova no di ket kasta met iti intero nga organisasion dagiti Saksi ni Jehova ditoy daga. Ti ragsaktayo maigiddiat la unay iti kinasipnget a nangabbungot iti lubong ni Satanas. (Salmo 144:15) Addaantayo iti aglaplapusanan a naespirituan a taraon ken inumen, gapuna “agkanta[tayo] a gapu iti rag-o ti puso.” (Isaias 65:13-19) Saantayo nga ignorante no maipapan kadagiti rason iti agdama a rigrigat ti lubong. Ti namnamatayo a maipaay iti nasapa a pannakaispal babaen iti Pagarian ti Dios ti napapigsa bayat a makitkitatayo ti pannakatungtungpal dagiti padto ti Biblia iti awan sardayna a panagbilang nga agpababa nga agturong iti Armagedon. Ammotayo a daytoy a “gubat ti dakkel nga aldaw ti Dios a Mannakabalin-amin” ket umayto nga apagpag-isu iti “nadutokan a panawen,” ta ti sirmata “agsiglat nga agturong iti pannakatungpal, ket saanto nga agulbod.”—Apocalipsis 16:14, 16; Habacuc 2:3.
2. Ania a kasasaad ti aglaplapusanan iti organisasion ni Jehova, a mangiturong iti ania a saludsod?
2 Kas idiay langit, kasta met ditoy daga adda ti kinapermanente ti teokratiko nga organisasion ni Jehova. Mainayon pay, yantangay ni Jehova isu ti Gubuayan ti dinamiko nga enerhia, isu ‘pabaruennanto ti pigsa dagidiay nga agpannuray kenkuana.’ (Isaias 40:29-31) Ti organisasionna ti sibibiag kadagiti adu nga ar-aramid ket dayta ti agtigtignay a kanayon. (Idiligyo ti Ezequiel 1:15-21.) Dagiti 47,869 a kongregasion dagiti Saksi ni Jehova kadagiti 203 a dagdaga iti intero a lubong organisado met unay nga umabante a sireregta iti trabaho ti Pagarian (Mateo 24:14) Kasano a napagteng daytoy a dinamiko a sangalubongan nga organisasion?
3. (a) Kasano a matungtungpalen ti Isaias 60:17 kadagiti moderno a panawen? (b) Ania nga umas-asping nga urnos ti nangyeg ti irarang-ay idi panawen ti Biblia?
3 Ti “organisasion” ti paulo dagiti pagadalan nga artikulo iti The Watchtower iti Hunio 1 ken 15, 1938. Dagitoy ti nangsalaysay a naan-anay ti Isaias 60:17, a sadiay kasasao ni Jehova ti nailangitan nga organisasionna, a kunkunana: “Iti lugar ti suer mangyegakto ti balitok, ket iti landok mangyegakto iti pirak, ket iti kayo, ti suer ket dagiti batbato, ti landok; ket dutokakto met ti talna kas ti manangaywanmo ken ti kinalinteg kas ti manangituding kadagiti ar-aramidmo.” Ti panangidemostra iti daytoy nasaysayaat a kasasaad, ti organisasion ni Jehova ditoy daga ti napapigsa. Kas ti balitok ad-adda a napatpateg ngem ti suer (ken daytat’ umas-asping kadagiti dadduma a materiales a nadakamat ditoy), kasta met ti teokratiko nga urnos nga inlawlawag ti Watch Tower Society kadagiti kongregasion iti ili ti Dios idi 1938—ken naimpusuan unay nga inawatna—iti ad-adda a matarigagayan ngem iti dati a nademokratikuan a pamay-an. Daytat Nainkasuratan. Mabalin a maipaay iti nasaysayaat nga organisasion iti pannakairingpas iti trabaho ti Dios, no kasano a dagiti umas-asping nga urnos nangyeg iti irarang-ay iti panawen ni Moises ken idi karrugi ti kongregasion Kristiano.—Exodo 18:25; Aramid 6:3-7; Tito 1:5; 1 Pedro 5:1-3.
4. (a) Kasano a dagiti Saksi ni Jehova napabilegda a maipaay kadagiti pannakasuot idi 1939-45? (b) Aniat’ mangpaneknek a ti bendision ni Jehova adda iti nateokratikuan nga urnos?
4 Gapuna, idi 1938, ti tawen sakbay ti ibebettak ti Gubat Sangalubongan II, “dagiti manangaywan” ken “dagiti manangituding ti trabaho” kadagiti amin a kongregasion ti nagbalin a “talna” ken “kinalinteg.” Ti maysa a napigsa, nagkaykaysa nga urnos ti organisasion ti immabante a nabuyogan kadagiti nabunga a panagrang-ay. Binendisionan ni Jehova ti nagkaykaysa a Saksina. Ti bilangda ti ngangngani nagdoble manipud 71,509 agingga iti 141,606 iti nagbaetan ti 1939 ken 1945, agpapan pay dagiti pammarigat ken panangidadanes kadagidiay a tawtawen ti gubat.
‘Awanton ti Kinaranggas’
5. Maipapan iti “talna,” kasano a ti ili ni Jehova naigiddiat iti lubong?
5 Nupay kasta, komosta met ngay ti panawen kalpasan ti Gubat Sangalubongan II? Awan talna kadagiti nasnasion ditoy daga. Kinapudnona, naipadamag a nasurok a 30,000,000 a tattao ti napukaw kadagiti minor a gubgubat a nagdadangadanganda nanipud 1945. Agingganat’ 40 “a babassit a gubgubat” ti sibabara a pagdadangadanganda iti intero a globo iti naminsan. Ngarud, anian a ragsaktayo, a makipagserserbi iti maysa nga organisasion a nanglaksiden iti kinaranggas! (Isaias 2:4; Proverbio 20:22) Mainayon pay, kas sangalubongan nga organisasion, tagtagiragsakentayo ti talna iti nagtetengngaantayo. Babaen iti pannakipagna “iti Dios ti talna,” naglak-amtayon “ti talna ti Dios a daeganna ti amin a pannakaawat.”—Filipos 4:7-9.
6, 7. (a) Aniat’ mamagbalin a naisalsalumina ti ili ti Dios? (b) Kasano a matungtungpalen ti Isaias 60:18 kadatayo? (c) Iti ania a nakaskasdaaw a pamay-an a naigiddiattayo kadagiti ulbod a relihionista?
6 Ti “talna” ken “kinalinteg” ti nagtultuloy iti ili ni Jehova, datayo ti naisalsalumina manipud lubong ni Satanas. Gaput’ pannakadlawda iti daytoy, dadduma kadagiti kakaarrubatayo ti nagkuna, ‘Dayawendakayo a tattao, ngem dikam kayat ti relihionyo.’ Nupay kasta, saan kadi a ti relihiontayo ti namagbalin kadatayo kas ti kasasaadtayo ita nga ili? Awan interestayo kadagiti agsusuppiat a kapanunotan ken guranggura a namagsisinasina kadagiti nasnasion. Imbes ketdi, ti nagkadua nga interestayo ket (1) ti panangisuro kadagiti naemma a tattao iti dalan ti pannakaisalakan babaen iti Pagarian ni Kristo ken (2) ti panangidayaw ken ni Jehova, a panangitantandudo ti naganna iti imatang amin dagiti tatttao kas maysa a Saksi. Datayo saantayo a “paset ti lubong.”—Juan 17:14, 16.
7 Gapuna, nakiramantayo iti kaitungpalan ti kari ni Jehova: “Ti kinaranggas dinto mangngegen iti dagam, ti pannakarakrak ken pannakarba kadagiti beddengmo. No di ket sika naganemto dagiti bakudmo iti Pannakaisalakan ken dagiti ruanganmo iti Dayaw.” (Isaias 60:18) Ti isuamin a dayaw maipaay ken Jehova a Diostayo! Dagiti relihiuso a papangulo ti Kakristianuan (ken amin dagiti apostata a kakaduada) ti nangikkat dayaw iti dayta a nagan—agingga pay iti punto nga iti kinamanaginsisingpetda pinadpadasda nga ikkaten dayta manipud kadagiti patpatarus iti Biblia. “Ngem datayo, iti biangtayo, magnatayto iti nagan ni Jehova a Diostayo agingga iti panawen a di nakedngan, uray iti agnanayon.”—Mikias 4:5.
8. (a) Ania a pammaregta ti inted ni Jehova iti ilina idiay Isaias 60:19-21? (b) Ania a panagsaknap ti nangpapintas ken Jehova, ken kasano?
8 Parparegtaennatayo ni Jehova a magna iti naganna. Idiay Isaias 60:19-21, impasigurona iti nailangitan nga organisasionna nga isunto para kenkuana ti kas “agnanayon a silaw,” a ringbawannanto pay ti kinaraniag ti init ken bulan. Iti naespirituan, ti Dios ti nagbalin kenkuana kas dayagna, a nangtungpal met iti karina a maipaay iti ilina: “Ti umilim met nalintegdanto amin; isuda tawidendanto ti daga iti agnanayon, ket ti sanga ti panagmulmulam, ti aramid dagiti im-imam, tapno maidaydayawak.” Pudno unay, pinarang-ay ni Jehova “ti daga,” wenno ti masaklawan dagiti panagar-aramid dagiti saksina. Sirarang-ay, daytat’ ‘agsantak’ iti kinamanagbunga bayat a maur-urnong dagiti umariwekwek a kabbaro iti dasig iti Pagarian ken matultulonganda a mangisuot ti Nakristianuan a personalidad. (Colosas 3:10, 12-14) Daytoy ti ‘mangpapintas’ ken ni Jehova, a mangiyeg dayaw iti nasudi a naganna.
9. (a) Kasano a bembendisionan ni Jehova dagiti Saksina idiay Mexico, ken apay? (b) Aniat’ kuna ti maysa a pagiwarnak idi makitana ti kinatarnawda?
9 Ti nabiit pay a pangarigan isu ti Mexico. Iti napalabas a dua a tawen, ti kangatuan a bilang dagiti agibunannag iti dayta a daga ti rimmang-ay manipud 113,823 agingga iti 151,807—maysa a nakaay-ayat a 33 porsiento! (Ti 1984 a panangrambakda ti Pananglaglagip iti ipapatay ni Jesus ti tinabunuan ti 695,369.) Dagiti kakabsattayo a Mexicano nakaregregtada iti tay-ak ti trabahoda. Maysa a pagiwarnakan idiay Monterrey ti nabiit pay a nakadlaw met, iti kinatarnawda a nangsaranget iti isyu ti neutralidad, a kunana: “Anian a naguneg a panagraem ti panangparegtana kadatayo ti kinatibkerda ken ti kinatured ti pammatida. Uray no dagiti annakda ti maparparuar manipud kadagiti eskuelaan kaykayatenda ti agtalinaed a nasungdo iti pammatida, kadagiti pannursuroda. Ania koma ngatan ti pagbalinanna no amintayo a Kristiano ket kasta koma, nga awan ti panamaglasinlasin iti grupo ken denominasion? Ti Mexico agbalinton a sanga nga opisina ti langit.”
10. (a) Aniat’ mangipakpakita a dagiti Saksi ni Jehova nabungada uray iti sidong ti pannakaiparit? (b) Ania a saludsod ti mapataud itoy?
10 Itultuloy a patpatauden dagiti Saksi ni Jehova daytoy a bunga ti dayaw, uray pay kadagiti dagdaga a sadiay awan panagsardeng ti pannakaidadanes. Anian a makaparagsak a maammuan nga iti 1984 Service Year Report kadagiti 28 a pagpagilian nga addada panangiparit ti gobierno ken dadduma pay a lapped ti dagup a bilang dagiti agibumbunannag rimmang-ay ti 3.1 porsiento, aginggana iti nasurok a kakapat ti maysa a milion, ket dagiti payunir rimmang-ay iti 23 porsiento! Mapanunotyo aya ti agpayunir iti sidong dagiti kakasta a kasasaad? Ti promedio a 6,905 dagiti kakabsattayo a lallaki ken babbai kadagita a dagdaga mangar-aramidda ti kasta iti kada bulan! No addaankayo iti kalalainganna a wayawaya iti pagtataenganyo mabalinyo met aya ti gumaw-at iti panag-regular payunir, wenno uray paset-tiempo laeng a panag-auxiliary payunir?—Idiligyo ti Lucas 17:5, 6.
‘Agbalinto a Sangaribo’
11, 12. (a) Aniat’ umuna a paset ti kari nga inaramid a mismo ni Jehova? (b) Aniada dagiti sumagmamano a pangarigan a ‘ti bassit agbalinto a sangaribo’? (c) Apay a naadda ti kasta a napartak a panagdakkel?
11 Iti rabaw ti mismo a napateg a naganna, mangaramid ita ni Jehova ti nagkatlo kapaset a kari. (Isaias 60:22) Umuna ibagana kadatayo: “Ti bassit agbalinto a sangaribo.” Bayat a basbasaenyo ti kada Yearbook of Jehovah’s Witnesses, nadlawyo aya no kasano a ti panangrugi naaramid babaen iti maymaysa laeng nga agibumbunannag ti Pagarian, wenno sumagmamano laeng, iti sumagmamano a daga a sadiay adda itan ti rinibo? Kas pangarigan, ti payunir a kabsat a lalaki nga isut’ immuna a nangaskasaba idiay Chile ti nangabang ti maysa a balay ket inawisna dagiti tattao iti panaggigimong iti maysa a Domingo. Iti kamaudianan maysa a tao nga interesado ti immay. Daytoy a tao nagsaludsod: ‘Ket dagiti dadduma, kaanonto met nga umayda?’ Impasiguro ti payunir kadakuada: “Umaydanto.” Ket pudno nga immayda. Kalpasan ti 50 años, dayta bassit nagbalinen a 23,985.
12 Idiay Italia, nakaro unay ti panangidadanes ti facista nga agturay a ni Mussolini kadagiti Saksi ni Jehova. Idi tawen 1946 kalpasan ti gubat, adda laeng 120 kadakuada nga agirepreport iti serbisioda. Ngem laglagipenyo nga agarup 120 met laeng dagiti adda idi Pentecostes iti tawen 33 K.P. Ket panunotenyo laengen no ania ti nangrugi iti dayta a kanito! (Aramid 1:15; 2:1-4, 41) Ita, iti sabali pay a paset, ti espiritu ni Jehova ti naibuyat idiay Italia. Iti 38 años dagiti agibumbunannag rimmang-ay aginggat’ kangatuan a bilang a 119,408, iti kaudian a report, a daytat’ ngangngani sangaribo daras a panagrang-ay. Kas kadagiti adu met a pagilian a Katoliko iti intero a daga, dagiti Saksi ni Jehova idiay Italia aglaklak-amda iti naisalsalumina a panagrang-ay.—Idiligyo ti Salmo 69:9; Isaias 63:14.
“Maysa a Napigsa a Nasion”
13, 14. (a) Kasano a natungpalen ti maikadua a paset ti kari ni Jehova? (b) Maitunos iti daytoy, kasano nga agaplikar ti 1 Pedro 2:9 ken Isaias 59:21? (c) Aniat’ nangted iti panangaskasabatayo iti dakdakkel a panagrang-ayna?
13 Ti maikadua a paset ti nagkatlo a kapaset a kari ni Jehova isu daytoy: “Ti kabassitan [agbalinto] a maysa a napigsa a nasion.” Pudno a dayta ti “kabassitan,” ti nawarawara a natda dagiti napulotan, a naisubli iti “daga” iti pabor ni Jehova idi 1919. Ngem daytat’ immadu, aginggana nga amin a naespirituan nga Israel nakastrekdan iti naan-anay a bilang a 144,000 a makipagtawid iti Pagarian. (Roma 11:25, 26) Pudno unay, kas paset ti “nasantuan a nasion” ti Dios ti napulotan a nadta ditoy daga ti naawagan manipud kinasipnget a nagturong iti nakaskasdaaw a lawagna. Pagragsakanda nga ipaduyakyak dagiti kinatan-ok ti Diosda a ni Jehova. (1 Pedro 2:9) Numan pay no iyar-arig nagbassit ti bilangda, nagbalinda a napigsa babaen iti espiritu ti Dios. “‘Daytoy isu ti tulagko kadakuada,’ kuna ni Jehova. ‘Ti espirituk adda kenka ken dagiti saok nga inkabilko ita ngiwatmo—didanto pumanaw ita ngiwatmo wenno uray iti ngiwat ti putotmo wenno uray iti ngiwat ti putot ti putotmo,’ kuna ni Jehova, ‘manipud ita ken iti panawen a di nakedngan.’”—Isaias 59:21.
14 Impasiguro dagitoy a sasao ni Jehova kadatayo a ti panangiwaragawagtayo ti “naimbag a damag dagiti naimbag a damdamag” ti sigurado nga agballigi, maipaay iti daytoy inkararagtayo a sipapasnek iti daytoy ‘aldaw ni Jehova.’ Ti panangaskasabatayo pimmartak bayat a ti piguratibo a “putot” ti napulotan a natda, ti “dakkel a bunggoy” ken kasta met dagiti “putotda” (dagiti kabbaro nga inturongda iti organisasion ti Dios) ket inkabilda daytoy a mensahe ti pannakaisalakan iti ngiwngiwatda, a nagaramidda ti panangiwaragawag iti publiko iti dayta. Kas resultana, amin dagiti kongregasion nagtultuloyda a dumakkel iti naespirituan, agraman ti bilang.—Roma 10:10, 15; Salmo 118:24, 25; 1 Tesalonica 3:12.
15. Kasano kaadun ti makipagili iti piguratibo a “nasion” ti Dios, ken apay a daytat’ naragsak?
15 Kadagiti nabiit pay, anian a nakaskasdaaw ti irarang-ay ti bungbunga ti Pagarian! Babaen ti pannakainayon ti dakkel a bilang dagiti “dakkel a bunggoy,” ti piguratibo a nasion ti Dios ti agdagup itan iti 2,842,531 nga aktibo a Saksi kas kangatuan a bilang. Daytoy a “nasion” ti ad-adu pay ti populasionna ngem ti agarup 92 a nasnasion ken napolitikaan a nakabingbingayan iti lubong. Sirarag-o ulitentayo dagiti sasao ti nasam-it a kumakanta: “Ti balakad ni Jehova agtalinaed a natibker iti agnanayon; dagiti pampanunot ti pusona agpaut kadagiti amin a kapkaputotan. Naragsak ti nasion a ti Diosna isu ni Jehova, ti ili a pinilina a pagtawidenna met laeng.”—Salmo 33:11, 12.
‘Aramidenna a Nadaras’
16, 17. (a) Aniat’ mangipamatmat a ti maikadua a paset ti kari ni Jehova matungtugpal itan? (b) Kasano a naidemostra ti panagayat iti Dios ken ni Kristo? (c) Ania a naragsak a trabaho ken espiritu ti nakatulong a “nangaramid a nadaras iti dayta”? (d) Kasano nga agaplikar ita ti Mateo 9:35-38?
16 Nayonan ni Jehova ti maikatlo a paset ti karina: “Siak, ni Jehova, aramidekto a nadaras iti panawenna.” Bayat nga agtaktakdertayon nga agngangabit iti “dakkel a rigat,” ti panawen maipaay iti daytoy ket ITAN! (Marcos 13:10, 18, 19) Ti kinapartak ti trabaho ti Pagarian bayat dagiti napalabas a dua a tawen ti mangpaneknek iti daytoy. Daytoy a ‘panangpapartak’ ti mapaliiw ti intero a daga, uray pay dagiti dagdaga a sadiay masapul nga idemostrar dagiti Saksi ni Jehova ti ayatda ken ni Jehova a Dios ken ni Jesu-Kristo babaen iti panangaskasaba uray pay iti sidong ti pannakaidadanes ken dadduma a kasasaad a mamagpeggad ti mismo a biagda. Babaen iti irarang-ay ti ranggo dagiti amin-tiempo nga agibumbunannag, dagiti payunir addada iti sango. Ket anian a rag-o ti laklak-amenda iti serbisio ni Jehova!—Proverbio 10:22.
17 Daytoy a naragsak nga espiritu ti panagpayunir ti nangparegta kadagiti kongregasion iti uray sadino a ‘mangpapartak’ iti pannakipasetda iti maudi a panagurnong. Uray pay iti daytoy naindaklan a panagrang-ay maikunatayo a “ti anien adu, ngem bassit dagiti agani.” Iti daytoy awan namnamana a lubong itan, maasiankayo kadagiti tattao, kas panangngaasi ni Jesus kadakuada idi adda ditoy daga, ta pudno a “nalidayda ken nawarawarada a kasda la karkarnero nga awan ti pastorna.” Gapuna “dawatenyo ngarud iti Apo ti anien ta mangibaon koma kadagiti agani iti paganianna,” ket pagragsakantayo a makita a nakaskasdaaw a masungsungbatan dagiti karkararagtayo.—Mateo 9:35-38.
18, 19. Aniat’ sumagmamano a report a mangipakpakita a ti sangalubongan a tay-ak ket “natangkenanen a maani”?
18 Kas maysa laeng kadagiti adu a makaparagsak a pangarigan: Idi Abril 1984, nagreport ti Ecuador ti 1,048 nga auxiliary payunir iti tay-ak, 106 porsiento nga ad-adu ngem iti napalabas nga Abril. Iti Hunio daytoy a daga ti nangireport ti 12,238 a panangiyadal iti Biblia iti pagtaengan, maysa a 24-porsiento nga irarang-ay maipaay iti dayta a tawen, ken 8,044 nga agibumbunannag, maysa a 17-porsiento nga irarang-ay. Ti timmabuno ti memorial ngimmato agingga iti 40,728, a dayta ti ratio a nasursurok ngem 5 iti tunggal agibumbunannag. Manipud intero a lubong immay met dagiti umas-asping a report, ket ti sangalubongan a timmabuno iti panangrambak ti Memorial idi Abril 15, 1984 a 7,416,974, ipakitana a ti tay-ak “natangkenanda a maani” kadagidiay a maur-urnongen a “maipaay iti biag nga agnanayon.”—Juan 4:35, 36.
19 Masansan a ni Jehova ‘papardasenna’ dayta iti nakaskasdaaw a pamay-an. Maysa nga agdaldaliasat a manangaywan ti nangisurat iti daytoy manipud kadagiti kabakiran iti umamianan a Papua New Guinea: “Maysa a tao a nakasarita ti maysa nga espesial payunir ti nagsubli idiay naiputputong a pagtaenganna kadagiti kabambantayan. Sumagmamano a tawen kamaudiananna, isut’ nagparang manen iti maysa nga asamblea sirkito—nga addaan ti kalikagum. Daytoy di pay nabautisaran a lalaki ti nangaskasaba idiay purokda ken kadagiti aglawlaw a ‘kaatapan’ iti epektibo unay a gapu itoy dagiti panglakayen ti purokda kayatda itan nga umay dagiti Saksi ni Jehova ket aywanan dagiti naespirituan nga interes iti dayta a lugar.” Apaman a ti bin-i ti naimula ti Dios ‘ti mangpadakkel iti dayta.’—1 Corinto 3:6.
20. Kasano a napalpalawa dagiti sangsanga ti Watch Tower a mangtaming iti irarang-ay?
20 Iti adu a pamay-an, isagsagana ni Jehova ti ilina a maipaay ti naindaklan a panagrang-ay nga um-umay pay. Pagrag-oantayo a, kadagiti nabiit pay a tawtawen, nakaskasdaaw ti panangaywan ni Jehova iti panangpalawana kadagiti pasilidades dagiti sangsanga ti Watch Tower. Gapuna, dagitoy a sangsanga nakabalandan a mangtulong iti reprep pay a panagsangpet dagiti “kalkalapati.”
21. Kasanotay a makapagtultuloy a makipaset a ‘mangpadaras iti dayta’?
21 Gapuna, sapay koma ta amintayo makiraman iti panangisilnag ti lawag ti naimbag a damag ti Pagarian kadagiti minilmilion pay! Itudotay kadagiti amin nga agsangsangpet a “kalkalapati” ti dalan ti “pannakaisalakan” iti likudan dagiti makasalaknib a bakbakud ti organisasion ni Jehova ken parang-ayen ti “dayaw” kenkuana kadagiti ruruanganna. Sapay koma ta ti kararagtayo a ta ti Soberano nga Apo Jehova ken ti ulo ti kongregasion Kristiano, ti ay-ayatentayo nga Ari a Jesu-Kristo, itultuloyda nga “aramiden a nadaras” bayat nga agturturongen ti panangiwaragawag ti Pagarian iti kangitingitanna!
Panangrepaso Itoy a Panagadal:
◻ Ania a nadnadlaw a kaitungpalan ti Isaias 60:17 ti napasamak idi 1938?
◻ Maitunos ti Isaias 60:18, ania dagiti intereses nga adda kadatayo?
◻ Kasano a dagiti report manipud tay-ak ‘papintasenda’ ni Jehova?
◻ Kasano nga agturturongen iti nagkadua kapaset a kari ti Isaias 60:22 iti kangitingitanna?
[Ladawan iti panid 18]
Dagiti abbong ti Watchtower kadagiti 1930’s a mangiladladawan ti sirmata ni Ezequiel iti dinamiko nga organisasion ni Jehova
[Ladawan iti panid 21]
Ti nasalun-at nga espiritu ti panagpayunir ti nakatulong a ‘nangpadaras’ iti panagani