Espiritismo—Apay a Dumakdakkel ti Panaginteres?
INI Frans ket maysa nga adigi iti lokal nga iglesia ti Protestante. No adu ti trabaho iti iglesia, isut’ kauunaan a tumulong. Ni Wilhelmina ket maysa met a managbuteng iti Dios. “Kasapulan a mapanka iti simbaan,” kunana, ket isu mapan. Ni Esther regular met nga umat-atender iti simbaan ket dina palabsen ti maysa nga aldaw a di mangiyebkas kadagiti karkararagna. Aminda a tallo ket addaanda pay iti maysa a pagpapadaan: Maysada met a medium ti espiritu.
Dagitoy a tallo nga agnaed iti Suriname ket saanda nga agmaymaysa. Iti sangalubongan, adda ti napartak a panagdakkel ti panaginteres iti espiritismo. Usigenyo: Idiay Estados Unidos laeng, agarup 30 a magasin a nasurok a 10,000,000 ti dagup ti pannakaiyimprentana ti naipamaysa kadagiti nadumaduma a tay-ak ti psikiko nga ar-aramid. Maipagarup a 2,000,000 a tattao idiay Inglatera ti interesado iti isu met laeng a tema. Ipinakita iti nabiit pay a panagsalsaludsod idiay Netherlands a dagiti manamati iti sobrenatural a paspasamak ti makita kadagiti agnaed kadagiti dadakkel a siudad, nangangato ti adalda a tattao, ken dagiti agtutubo. Mainayon pay, kas mapaneknekan dagiti agnanaed idiay Africa, Asia, ken Latin America, kadagiti adu a dagdaga ti espiritismo nagbalinen a nasken a paset iti inaldaw a panagbiag. Saan a pakasdaawan a da mannurat a John Weldon ken Clifford Wilson inkonklusionda iti libroda nga Occult Shock and Psychic Forces: “Kasla marikrikna dagiti adu a nagduduma a komentarista nga addatayon iti panawen ti di maartapan a panangbiag manen iti okulto.”
Wen, ti espiritismo ken ti okulto—kadagiti langana nga astrolohia, hipnotismo, parapsychology, extrasensory perception, panagsalamangka, panagipatarus kadagiti tagtagainep, ken dadduma pay—ti mangat-atrakar kadagiti tattao manipud amin a kita ti panagbiag. Apay?
Maysa a banag ket, sumagmamano kadagiti iglesia ti Kakristianuan ket ipabus-oyda ken suportaranda pay ti espiritismo. Isuhereda a ti pannakiuman kadagiti espiritu ket sabali laeng a pamay-an iti ad-adda a pannakaiyadani iti Dios.
Kas maysa a pangarigan, alaentay ni Izaak Amelo, 70-años a komersiante idiay Suriname. Iti pito a tawtawen isut’ mararaem a miembro iti konsilio ti iglesia ken kabayatanna maysa met a nalatak a medium ti espiritu. Malagipna: “Tunggal Sabado ti intero a konsilio ti iglesia ti agguummong iti ruar ti ili tapno makiuman kadagiti espiritu. Nagtultuloykami nga agpatpatnag. Idi bumigaten, kinita ti diakono ti relona, ket idi agarup alas singko, sineniasannakami a sumardeng. Idin nagdigoskami, nagpelles, ket nagturong iti simbaan—kalalainganna para iti panagdaydayaw iti bigat ti Domingo. Kadagidiay a tawtawen di pulos nakaiyebkas ti pastor iti maysa a sao a di pananganamong.”
Kalpasan ti pannakaadalna iti singgalut ti espiritismo ken dagiti iglesia idiay Suriname, ni Danes a Propesor R. van Lier pinatalgedanna nga adu ti mangmatmatmat iti espiritismo a kas “pang-anay a relihion.” Iti maysa a panagadal a nabiit pay nga impablaak ti Leiden University, impasimudaagna pay a ti espiritismo ket mabigbigbig kas “maysa a paset ti nalawa a narelihiusuan a konstitusion a daytoy ti tumaktakder a kaasibay ti Kinakristiano.”
Ngem nalabit masdaawankayo, ‘Ti kadi panangakseptar dagiti iglesia ti Kakristianuan iti espiritismo ket pammatalged a daytoy ket anamongan ti Dios? Ti kadi pannakiuman kadagiti espiritu ad-adda nga iyadaninakayo kenkuana? Ania ti pudno nga ibagbaga ti Biblia kadatayo maipapan iti espiritismo?’
[Ladawan iti panid 3]
Ni Izaak Amelo malagipna ti pannakiraman ti intero a konsilio ti iglesia kadagiti miting nga espiritistiko