No Kasano a Maaddaankayo kadagiti Pudno a Gagayyem

“TI LAENG pamay-an a maaddaanka iti gayyem isut’ pannakigayyemmo,” insurat ni Emerson, ti Americano a dumadaniw. Ti pannakipagayam ket maysa a kalsada a pagsabetan a ramanenna ti espiritu ti panangted. Dagiti managbabain ken dagidiay a naagum marigatanda a maaddaan kadagiti pudno a gagayyem. Nupay kasta, mabalin nga agballigida, kas makitatayto.

Ti pudno a pannakipagayam dumakkel babaen iti ayat agsipud ta ti ayat awisenna dagiti tattao. Kaskasdi dadduma ti marigatan a maaddaan kadagiti gagayyem. Kasano a maparmek ti maysa a tao daytoy?

“Masapul nga agbalinka a nasayaat a managimdeng. Paregtaem dagiti dadduma nga agsarita maipapan iti bagbagida,” imbalakad ni Dale Carnegie. No agsabet dagiti di agam-ammo, nalabit iti maysa a sosial a panagtitipon, siasino dagidiay maaddaan kadagiti gagayyem? Saan a dagidiay mannanao no di ket dagidiay a maaddaan iti nabara nga interes kadagiti dadduma, nga ikkanda ida ti gundaway nga agsarita ken pudno nga agimdengda kadakuada. Ti pananglagip kadagiti nagnagan ken kadagiti makaay-ayo a bambanag maipapan kadagiti kabbaro nga am-ammo ket makatulong met a mangpataud iti pannakipagayam.

Iti Fundamentals of Interpersonal Communication, ni Kim Giffin ken ni Bobby R. Patton irekomendarna ti panangammo iti bagi met laeng ken ti kinapudno dayta. “Tapno agbalin a napateg ti maysa a tao kadakayo,” kunada, “masapul nga adda banag nga ammom maipapan kenkuana a napateg kenka . . . Masapul a mannakaawatka ken prangka iti isuamin a tiempo . . . Ti isusungbatmo iti sabali a tao masapul a napasnek.”

Dagiti pudno a gagayyem saanda laeng a nasingpet no di ket nakonsiderasionda, saan a manangipapilit kadagiti dadduma wenno nalabes ti panangikut kadakuada. Mannakaawatda iti maysa ken maysa, maawatanda ti panangmatmat ti sabali maipapan kadagiti bambanag, ket iti kasta makaipakitada iti pannakipagrikna. Bayat ti irarang-ay ti relasion, ipudnoda ti adda iti puspusoda iti maysa ken maysa, nga agbalinda a saan laeng a pudno nga aggayyem no di ket nasinged nga aggayyem. Saan nga amin a pudno a gagayyem ket nasinged a gagayyem. Ni Jesu-Kristo, ti mannakigayyem unay a tao ditoy daga, addaan kadagiti adu a gagayyem, ngem sumagmamano laeng dagiti nasinged a gagayyemna.​—Marcos 9:1-10; Lucas 8:51.

Ti Libro iti Pudno a Pannakipagayam

Ti Biblia, nga isu pay laeng ti kasayaatan a libro maipapan iti tema iti pannakipagayam, kunaenna: “Ti gayyem agayat iti amin a tiempo, ket ti kabsat nayanak a maipaay a kasalisal.” (Proverbio 17:17) Dagiti pudno a gagayyem naasida ken sisasagana a mangipaay iti tulong no tumaud dagiti parparikut. Adtoy ti maysa a nagsayaatan nga ulidan iti daytoy​—maysa nga estoria manipud idi kaaldawan ti Israel idi ugma.

Gapu iti bisin, maysa a lalaki iti Juda ti immakar idiay Moab a kaduana ti asawana, ni Noemi. Kabayatanna isut’ natay. Kalpasanna, dagiti dua nga annakna a lallaki nangasawada kadagiti babbai a Moabita a da Ruth ken Orfa. Idin natay dagiti annakna a lallaki, ket nabati dagiti tallo a balo. Ni Noemi, ti ina, inkeddengna ti agsubli idiay Juda, ket dagiti dua a mamanugangna a babbai kimmuyogda met kenkuana. Nupay kasta, iti dalan pinaregta ni Noemi dagiti agtutubo a babbai nga agsubli ken agsapul kadagiti baro nga assawada kadagiti kailianda met laeng. Inaramid ni Orfa ti kasta, ngem ni Ruth impapilitna ti makikuyog ken ni Noemi. Apay? Agsipud ta isut’ saan laeng a maysa a manugang; isu ket maysa met a pudno a gayyem. Maysa pay, ti naasi a kababalinna ti di mangipalubos kenkuana a mangbaybay-a iti nataenganen a balo, a napukawen iti pamiliana, nga agawid nga agmaymaysa.​—Ruth 1:1-17.

Impakita ni Ruth ti pudno a pannakipagrikna, kinamanangngaasi, kinasungdo, ken ayat. Dagidiay a kualidad dagiti natibker a pakaibangonan iti pudno a pannakipagayam. Nupay kasta, adda pay sabali a banag a nairaman iti relasion ni Ruth ken Noemi.

Panaggayyemda iti Nangatngato a Kasasaad

Idi pinaregta ni Noemi ni Ruth nga agsubli, kinunana: “Dika koma tarigagayan kaniak a baybay-ankan, . . . ta sadinoman a papanam umayakto . . . Ti ilim isunto ti ilik, ket ti Diosmo isunto ti Diosko.” (Ruth 1:16) Tinulongan ni Noemi ni Ruth, a dati maysa a pagano, a makaammo ken mangayat iti pudno a Dios, ni Jehova. Ti agpada a pammatida nagbalin a nabileg a naespirituan a singgalut a namagbalin a nasinged kadagiti dua a babbai kas pudno nga aggayyem. Ket binendisionan ni Jehova ida iti maysa a kabbaro a pamilia. Kabayatanna, ni Ruth nakiasawa ken ni Boaz, maysa a nabaknang a makinkukua iti daga idiay Juda, ket naaddaan iti maysa nga anak a lalaki a napanaganan Obed, isu a nagbalin nga inapo ni Ari David.​—Ruth 4:13-22; Mateo 1:5, 6.

Daytoy a naespirituan a banag ti nangikabil iti pannakipagayam iti nangatngato a kasasaad. Kasano? Iti kaso ni Ruth ken ni Noemi, agpadpadada a managdaydayaw ken ni Jehova, “maysa a Dios a naasi ken managparabur, nabannayat nga agpungtot ken aglaplapusanan iti kinamanangngaasi ken kinapudno.” (Exodo 34:6) “Ti Dios ayat,” ket no napasnektayo nga agdayaw kenkuana iti espiritu ken kinapudno, masiguradotayo a rumang-ay ti panagayattayo kenkuana ken kadagiti padatayo a parparsua. (1 Juan 4:8; Juan 4:24) Gapuna, agbalbaliwtayo. Mangpataudtayo iti nainggayyeman a panaginteres kadagiti dadduma, nangnangruna kadagiti naemma, agsagsagaba a tattao iti amin a rasa. Dagiti managbabain ngarud agbalinda a saan unay nga agimbubukodan. Dagiti naagum a tattao mangpataudda iti pannakaseknan kadagiti dadduma. Mangrugi a mangiparangarangtayo kadagiti bungbunga iti espiritu​—“ayat, rag-o, talna, mabayag a panagitured, kinamanangngaasi, kinaimbag, pammati, kinaemma, panagteppel.”​—Galacia 5:22, 23.

Dagitoy a kualidad tulongannatayo a mangpataud iti nasken nga abilidad a mangpakawan kadagiti pagkapuyan ken biddut dagiti dadduma​—“saan, nga agingga iti mamimpito a daras, no di ket, Agingga iti mamimpitopulo a pito a daras,” kas kinuna ni Jesus. (Mateo 18:21, 22) Adu ti narbek a pannakipagayam gapu itoy a punto. Ngem ni Jesu-Kristo agpadpada nga inkasabana ken inaramidna daytoy. Namin-ano a pinakawanna dagiti imperpekto, managbasol nga ad-adalanna gapu iti biddutda, agraman pay iti nakababain a panangilibak ni Pedro iti Apo!​—Mateo 26:69-75.

Kas banag dagitoy amin a naespirituan nga irarang-ay, umadu dagiti gagayyemtayo. Kamaudiananna, masarakantayo a kamengtayo iti naglawaan, sangalubongan a pamilia dagiti gagayyem! Masarakantayo met a ti kaaduan a kasasaad iti gagayyemtayo ket nangatngato. Kas pangarigan, ni Brian, maysa a kabbaro pay laeng a managdayaw ni Jehova, malagipna a dagiti dati a gagayyemna ti nangiraman kenkuana iti panaginum ken ti panangbaybay-a iti asawana ken kadagiti annakna. Ngem itan isut’ napasneken iti pamiliana. Maipapan kadagiti adu a gagayyemna nga addaan iti isu met laeng a pammati ken Jehova, kunaenna: “No addaanak iti parikut, ammok a mabalinko ti umawag iti asinoman kadakuada, ket maragsakandanto a tumulong.”

Ni Alan addaan kadagiti gagayyem a ti panagsasaritada ket gagangay a naisentro kadagiti kotse ken kadagiti babbai. Ngem nasarakanna dagidiay a topiko nga “awan patpategna ken awan mamaayna” idi isut’ naaddaan kadagiti adu a kabbaro a gagayyem, padana a managayat ken ni Jehova. Dagitoy ti nangringbaw ken Alan gapu iti “giddato, napudno, naayat a panaginteresda” kenkuana.

Ti Kasayaatan a Gagayyemtayo

Amin dagitoy nga indibidual ken minilion nga ad-adu pay ti mangbukel iti sangalubongan, saan a napolitikaan a pamilia dagiti gagayyem a manglab-aw iti lapped iti nasion, rasa ken sosial a kasasaad​—maysa a pudno a panagkakabsat iti sangatauan, a kas met ti panagkakabsat dagiti immuna a Kristiano. (3 Juan 14) Dayta met laeng a singgalut a namagkaykaysa ken ni Ruth ken ni Noemi ti mamagkaykaysa met iti daytoy a pamilia, nga isu, ti pudno a panagdayaw ken ni Jehova a Dios. Isuda amin sipapakumbaba ken siyayaman a bigbigenda a ni Jehova ken ni Jesu-Kristo ti kasayaatan a gagayyemda.

‘Ti Mannakabalin-amin a Dios ken ti Anakna kas gagayyem?’ mabalin a panunotenyo. ‘Kasano a posible dayta? Saan kadi a kinatangsit dayta?’ Bueno, kunaen ti Biblia: “Ni Abraham pinatina ni Jehova, . . . ket napanaganan ‘gayyem ni Jehova.’” Pudno a dayta ket di kaikarian a kinamanangngaasi. Kaskasdi ti Sao ni Jehova kunaenna: “Ti Dios bumusor kadagiti natangsit, ngem mangted ti parabur kadagiti napakumbaba.”​—Santiago 2:23; 4:6.

Nalabit dadduma ti makarikna a nakaro ti kinamanagbasolda a maipaay iti kasta a pribilehio. Ngem ni Santiago ituloyna a kunaen: “Umadanikayo iti Dios, ket isu umasidegto kadakayo. Dalusanyo dagiti im-imayo, dakayo a managbasol, ket guguranyo dagiti puspusoyo, dakay a nagkaddua ti nakemyo. Agpakumbabakayo iti imatang ni Jehova, ket isu itan-oknakayto.”​—Santiago 4:8, 10.

Kinuna ni Jesus: “Dakayo ti gagayyemko, no aramidenyo dagiti ibilinko kadakayo.” Intudona met a ti kadadakkelan a bilin isu ti ‘panangayat ken Jehova a Dios iti amin a puso, kararua, ken isip, ken ti kaarruba a kas iti bagi met laeng.’ (Juan 15:14; Mateo 22:37-40) No aramidentayo dayta, maaddaantayto kadagiti adu a pudno a gagayyem. Kasta met, makakualipikartayto a maipaay iti sabali a dakdakkel pay a pribilehio​—ti biag nga agnanayon iti nadalusanen a daga iti sidong ti Pagarian ti Dios. (Mateo 6:9, 10) Kas kinuna ni Jesus: “Ti bilinna [ni Jehova] isu ti biag nga agnanayon.”​—Juan 12:50.

Palubosanyo kadi dagiti Saksi ni Jehova a tumulong kadakayo? Kas pudno a nainggayyeman a tattao, situtulokda a sumarungkar kadakayo ket salaysayen daytoy a nasken a banag a libre. Mabalin a matulongandakayo a maaddaan kadagiti adu a pudno a gagayyem.

[Kahon iti panid 6]

Sumagmamano a Pagalagadan iti Pudno a Pannakipagayam

Agbalin a napili maipapan kadagidiay a kalangenlangenyo.

Maaddaan iti nabara nga interes kadagiti dadduma, ken agbalin a naimbag a managimdeng.

Agkakaduakayo a mangaramid kadagiti bambanag​—dagiti mairaman a kapkapadasan pabilgenna ti pannakipagayam.

Agbalin a naprangka, mannakaawat, ken napasnek iti amin a tiempo.

Mangipakita iti pannakipagrikna ken panangngaasi no adda parikut dagiti dadduma.

No agbiddut dagiti gagayyem wenno masaktanda ti nakemyo, sisasaganakayo a mamakawan​—uray “agingga iti mamimpitopulo a pito.”​—Mateo 18:22.

No mapardaya wenno di nainkalintegan a mababalaw dagiti gagayyemyo, nasungdokayo a mangikalintegan kadakuada.

Ti pakiramananyo a dua a panagdayaw ken Jehova ti mangpabileg iti kasta unay iti pannakipagayamyo.

[Ladawan iti panid 7]

Saan a kayat a baybay-an ni Ruth ni Noemi gapu ta ti panaggayyemda addaan iti natibker a naespirituan a pamuon. Addaankayo kadi ti kasta a pudno a gagayyem?