Dagiti Saludsod Manipud Kadagiti Managbasa
◼ Ania ti “bin-i ti Dios” a nadakamat idiay Malakias 2:15?
Daytoy a narikut a bersikulo mabasa, iti pasetna: “Ket adda maysa a saan a nangaramid iti dayta, ta addaan pay nabati nga espiritu. Ket ania ti birbirukenna? Ti bin-i ti Dios.” “Ti bin-i” nalawag a tuktukoyenna ti nasion iti Israel, nga idi tiempo iti pannakaisurat ti bersikulo dayta ket agpegpeggad iti relihiuso a pannakamulit.
Nagipadto ni Malakias bayat iti panawen iti nasional a panagbaba iti moral. Dadduma nga Israelitas a lallaki saanda laeng a mangala ‘kadagiti annak dagiti ganggannaet a didios kas assawa’ no di ket isinada pay dagiti orihinal a Judio nga assawada, ti ‘asawa iti kinaagtutuboda,’ tapno mangasawada kadagiti ub-ubing a pagano. Kaskasdi, saan nga amin nga Israelita a lallaki ket nagaramid iti daytoy a “makarimon a banag.” (Malakias 2:11, 13, 14; Deuteronomio 7:3, 4) Nalawag a tuktukoyenna dagiti indibidual nga agkedked a mangdadael iti tulagda iti panagasawa iti padada a managdaydayaw ken Jehova, nagsurat ni Malakias: “Ket adda maysa a saan a nangaramid iti dayta, ta addaan pay nabati nga espiritu.”
Ti “espiritu” isu ti nasantuan nga espiritu ti Dios, isu nga imbukbokna iti nasion. Dagiti nasukir nga Israelitas, nupay kasta, agkedkedda, ket iti kasta pinagladingitda, dayta nga espiritu. (Isaias 63:10; Aramid 7:51-53; idiligyo iti Efeso 4:30.) Dadduma nga indibidual a Judio ket nasungdoda iti linlinteg ti Dios, ket babaen iti panagtulnogda napagtalinaedda ti “nabati nga espiritu.” Dagitoy a matalek a managdaydayaw saanda a birbiruken ti bukodda nga inaagum a pagragsakan. Maipapan kadagita nga indibidual, nagsurat ni Malakias: “Ket ania ti birbirukenna? Ti bin-i iti Dios.” Daytoy a “bin-i” isu ti nasion ti israel idi ugma, isu a kinuna ni Malakias a ‘pinarsua ti Dios.’ Daytoy a ‘panamarsua’ napasamak idi nakitulag ni Jehova kadagiti Israelitas idiay Bantay Sinai, a namagbalin kadakuada a “naisangsangayan a kukuana” ken “maysa a nasantuan a nasion.” Ti pudno a “bin-i” ni Abraham a mangbendisionto kadagiti amin a tattao ditoy daga dumtengto babaen iti daytoy a nasion.—Malakias 2:10; Exodo 19:5, 6; Genesis 22:18.
Nupay kasta, dagiti Israelitas masapul nga agtalinaedda a nadalus iti narelihiusuan babaen ti saanda a panangasawa kadagiti tattao iti nasnasion a saan nga agdaydayaw ken Jehova. Ti kinadangkes dagita a tattao mabalin a makadadael, kas makita manipud iti kasasaad idi tiempo ni Esdras. Dagiti Israelitas idi “inawatda ti dadduma kadagiti annak a babbai [dagiti nasnasion iti aglawlawda] a maipaay kadakuada ken kadagiti annakda; ket dagitoy, ti nasantuan a bin-i nailaok [ngarud] kadagiti tattao iti daga.” (Esdras 9:2) Daytoy met laeng a “dakkel a kinadakes” ket napasamak idi kaaldawan ni Nehemias, maysa a kapatadan ni Malakias. Dagiti Judio a lallaki a nasungdo iti Dios nakitada ti nalawag a naespirituan a peggad kadakuada met laeng ken kadagiti annak a maipasngay iti kasta a panagtipon. Adda ti peggad iti pannakaiyadayu iti panagdayaw ken Jehova babaen iti maysa nga asawa a saan a napasnek Kenkuana. Impadamag pay ni Nehemias a kadagidiay Judio a nakiasawa kadagiti annak a babbai iti nasnasion iti aglawlaw, ‘awan kadagiti annakda ti makaammo nga agsao iti pagsasao a Judio.’—Nehemias 13:23-27.
Dagiti saan a nasungdo a Judio sapsapulenda ti bukodda a ragsak nupay adda ti makadangran a narelihiusuan nga epektona iti nasionda, “ti bin-i ti Dios.” Awan duadua a namalakad ni Malakias: “Gapuna aywananyo ti espirituyo, ket awan koma ti uray siasino a mangliput iti asawa a babai ti kinaagtutubona.” (Malakias 2:15) Dagiti nasungdo a Judio inaywananda ti espirituda, wenno kababalinda, tapno makapagtalinaedda a nasungdo kadagiti Judio nga assawada. Dagitoy a lallaki impatpategda unay ti narelihiusuan a kinadalus iti “nasantuan a nasionda.” Tarigagayanda a basaen dagiti annakda ti Sao ti Dios ket dumakkelda nga agayat ken ni Jehova, isu a makaipaay iti narelihiusuan a bileg iti nasion.
Dagiti dedikado a Kristiano itatta masapul a mangipaayda iti kasta met laeng a kinapasnek iti espirituda, wenno ti mangringbaw a kababalinda. No naasawaan, dagitoy nga indibidual masapul a liklikanda ti manangallilaw a panangisina kadagiti assawada. Ket ti agwaywayas a Kristiano masapul nga ipangagna ti balakad ni apostol Pablo a mangasawa “laeng iti Apo,” a makiasawa laeng iti sabali a dedikado, nabautisaran a saksi ni Jehova.—1 Corinto 7:39.