Ni Moises Addaan Sara Artistiko a Karkarna
NO NAKABISITAKAYON idiay Italia, mabalin a nakitayon ti nalatak nga estatua ti nakatugaw a Moises ni Michelangelo, a masarakan itan idiay Simbaan ni San Pedro de Kadena, sadi Roma. Anian a karkarna ti panagparang ti maika-16 siglo nga eskultura, ta iladladawanna ni Moises nga addaan sara a rumrummuar manipud ulona! Kinapudnona, sumagmamano nga eskultor wenno manangiladawan ipakpakitada ni Moises nga addaan sara. Apay a kasta? Adda kadi itden ti Biblia a pangibatayan iti dayta nga ideya?
Ti Latina Vulgata a patarus ti Biblia ibagana kadatayo a kalpasan ti pannakisaona iti Dios idiay Bantay Sinai, ti rupa ni Moises ket “saraan.” (Exodo 34:29, 30, 35; idiligyo ti Douay Version.) Tinagiragsak ti Vulgata ti dakkel a popularidad iti kaaduan ti Kakristianuan ket gapu itoy inimpluensiaanna ti wagas a pannakaawat kadagiti kasuratan.
Nupay kasta, ti sao a Hebreo a naipatarus a “saraan” addaan met kaiyulogan a ‘naaddaan raya’ wenno ‘rimmaniag.’ (Kitaenyo ti footnote ti Douay Version idiay Exodo 34:29.) Sigun iti Theological Wordbook of the Old Testament, ti sao ket “ipamatmatna ti langa ti maysa a sara wenno sarsara imbes a ti sustansia.” Ket no matmatan iti ladawan, dagiti raya ti lawag pudno nga umas-aspingda kadagiti sara.
Ti banag a ti rupa ni Moises nagiparuar kadagiti raya ket mabalin a mailawlawag, ta ti kinadayag ni Jehova limmabas. (Exodo 33:22; 34:6, 7) Pinatalgedan ni Pablo daytoy nga isut’ umiso a pannakaawat, a nagsurat maipapan “ti dayag” ti rupa ni Moises, saan a “dagiti sarana.”—2 Corinto 3:7.
Ti umiso a pannakaawat iti terminolohia ti Biblia ngarud ti mangiturong iti ad-adda a pannakaawat iti report ti Biblia. Gapuna, dagiti sara ti nalatak nga estatua ni Moises nga aramid ni Michelangelo ket maysa laeng nga artistiko a karkarna a nagtaud iti nabayagen a nakorehir a biddut ti panangipatarus.
[Picture Credit Line iti panid 7]
Naibatay iti Short History of Art