Dagiti Saludsod Manipud Kadagiti Managbasa

◼ Siasino ti mannurat ti Biblia a “heneral,” a nadakamat iti libro a Ti Biblia​—Saot’ Dios wenno iti Tao?a

Dayta makatulong a libro maipapan ti Sao ti Dios kunaenna idiay panid 10: “Karkarna met ti Biblia gaput’ banag nga akuen ti adu a nangisurat iti dayta. Agarup 40 a tattao, agraman dagiti ari, pastor, mangngalap, adipen ti publiko, padi, maysa a heneral, ken doktor, dagiti rimmaman iti pannakaisurat dagiti nagduduma a paset ti Biblia. Ngem naulit-ulit, parepareho ti akuen dagiti nagsurat: saanda nga insurat dagiti bukodda a kapanunotan no di kukuat’ Dios.”

Sumagmamano ti nagsaludsod no asino kadagiti mannurat ti Biblia ti nabigbig kadagidiay nadumaduma a propesion wenno trabaho. Maipapan iti daytoy, pangngaasiyo ta usigenyo dagiti sumaganad:

Dagiti ari: Adu a mannurat ti Biblia ket ar-ari. Mabalin a dagus a sumrek iti panunot da David ken Salomon. (Salmo 3, superscription; Proverbio 1:1; Eclesiastes 1:1) Nupay kasta, ti kanta idiay Isaias 38:10-20 ket insurat ni Ezekias. (Isa 38 Bersikulo 9) Adu nga iskolar patienda nga isut’ nangputar ti Salmo 119, nalabit sakbay panagbalinna nga ari. Ket ni Ezekias pinagtitiponna dagiti kapitulo 25–29 ti Proverbio. (Proverbio 25:1) Ti maudi a kapitulo ti Proverbio insagana ni “Lemuel nga ari.” Sumagmamano ti mangbigbig kenkuana nga isu ni Ari Ezekias, nupay dadduma ibagada a ni Lemuel isu ni Ari Salomon.​—Proverbio 31:1.

Dagiti pastor: Ni David ken ni propeta Amos nagtrabahoda kas pastor. (1 Samuel 16:11-13; 17:15, 28, 34; Amos 1:1) Insurat ni Amos ti libro ti Biblia nga addaan ti naganna, ket pinutar ni David dagiti adu a salmo. Ti nalatak a Salmo 23 pudno nga isarmingna ti pannakaammo ni David iti panagpastor.

Dagiti mangngalap: Kadagiti apostol ni Jesus a mangngalap, da Juan ken Pedro napaltiinganda a mangisurat kadagiti libro ti Biblia. (Mateo 4:18-22) Iti sidong ti nadiosan a pannakapaltiing, insurat ni Juan ti salaysay nga Ebanghelio kasta met ti tallo a sursurat ken ti libro ti Apocalipsis. Insurat ni Pedro ti dua a napaltiingan a sursurat.

Ad-adipen ti publiko: Agpadpada da Daniel ken Nehemias nga ad-adipen ti publiko iti gangannaet a gobierno a nangituray iti ili ti Dios. (Nehemias 1:1, 11; 2:1, 2; Daniel 1:19; 2:49; 6:1-3) Dua a libro ti Biblia addaandat’ nagnagan dagitoy dua a lallaki.

Papadi: Dua kadagiti propeta ti Dios a nausar a mangisurat kadagiti libro ti Biblia ket papadi. Isuda Jeremias ken Ezequiel. (Jeremias 1:1; Ezequiel 1:1-3) Mainayon pay, ni Esdras maysa nga Aaroniko a padi nga “escriba a nalaing iti linteg ni Moises.” “Impapusona ti nagsapul iti linteg ni Jehova ken mangaramid kenkuana ken mangisuro iti Israel kadagiti al-alagaden ken kinahustisia.”​—Esdras 7:1-6, 10, 11.

Heneral: Ti akem ni Josue a panangidaulo ti armada bayat panagturong dagiti Israelitas idiay Naikari a Daga ken nakigubat maibusor kadagiti ili a kabkabusor isut’ nangkualipikar kenkuana kas heneral. (Josue 1:1-3; 11:5, 6) Naaddaan pribilehio a mangisurat ti libro a Josue. Ken, kasta met, dadduma a mannurat ti Biblia matmatanda ni David kas lalaki a nagtignay kas heneral sakbay a nagbalin nga ari.​—1 Samuel 19:8; 23:1-5.

Doktor: Kamaudiananna, dakamaten ti Colosas 4:14 ni “Lucas ti ay-ayaten a mangngagas.” Insurat ni Lucas ti Ebanghelio nga addaan ti naganna, ken nalawag kasta met ti Aramid dagiti Apostol.

[Footnote]