Agtalekkayo iti Mangisalakan a Takkiag ni Jehova
“O Jehova, . . . sika koma ti pannakatakkiagmi iti binigambigat, wen, ti salakanmi met iti tiempo ti pakarigatan.”—ISAIAS 33:2.
1. Iti ania a pannakaawat nga addaan ni Jehova iti nabileg a takkiag?
NI Jehova addaan nabileg a takkiag. Siempre, gapu ta ti “Dios ket maysa nga Espiritu,” daytat’ saan a nainlasagan a takkiag. (Juan 4:24) Idiay Biblia, ti piguratibo a takkiag irepresentarna ti kabaelan a mangusar ti pigsa. Ngarud, daytat’ babaen iti takkiagna nga isalakan ti Dios ti ilina. Pudno, ‘kas maysa a pastor, ipastor ti Dios ti pangenna. Babaen iti takkiagna urnongenna dagiti karnero, ken iti saklotna awitenna ida.’ (Isaias 40:11; Salmo 23:1-4) Anian a talged ti marikna ti ili ni Jehova iti naayat a takkiagna!—Idiligyo ti Deuteronomio 3:24.
2. Aniada a saludsod ditoy ti maikari iti panangusigtayo?
2 Kasano nga inispal ti takkiag ni Jehova ti ilina, iti napalabas ken iti agdama? Ania a tulong ti ipaay ti Dios kadakuada kas maysa a kongregasion? Ken apay a makapagtalek ti ilina iti mangisalakan a takkiagna bayat dagiti pakarigatanda?
Agtignay ti Mangisalakan a Takkiag ti Dios
3. Iti ania ti pangipagapuan dagiti Kasuratan iti pannakaispal ti Israel manipud Egipto?
3 Sakbay panangisalakanna kadagiti Israelitas manipud pannakabalud idiay Egipto 3,500 a tawen ti napalabasen, imbaga ti Dios ken mammadtona a Moises: “Sawemto kadagiti annak ti Israel, ‘Siak ni Jehova, ket ilapsutkayto kadagiti pammarparigat dagiti Egipcios ket ispalenkayto manipud panangadipenda, ket subbotenkayto iti siuunnat a takkiag ken kadagiti naindaklan a panangukom.’” (Exodo 6:6) Sigun ken apostol Pablo, impanaw ti Dios dagiti Israelitas manipud Egipto “iti nabileg a takkiagna.” (Aramid 13:17) Dagiti annak ni Core impagapuda iti Dios ti panangabakda iti Naikari a Daga, a kunkunada: “Saan a babaen iti bukodda a kampilan a natagikuada ti daga, ken ti bukodda a takkiag saan nga isu ti nangispal kadakuada. Ta ti makannawan nga imam ken ti takkiagmo ken ti lawag ta rupam, gapu ta naay-ayoka kadakuada.”—Salmo 44:3.
4. Kasano a nagunggonaan ti panagtalek iti mangisalakan a takkiag ni Jehova kadagiti kaaldawan ti panangparigat dagiti Asiriano?
4 Ti takkiag ni Jehova bimmadang met iti ilina kadagiti aldaw ti panangparigat dagiti Asiriano. Iti dayta a tiempo inkararag ni mammadto nga Isaias: “O Jehova, mangngaasika koma kadakami. Nagpannuraykami kenka. Sika koma ti pannakatakkiagmi iti binigambigat, wen, ti salakanmi met iti tiempo ti pakarigatan.” (Isaias 33:2) Nasungbatan dayta a kararag idi a ti anghel ti Dios pinapatayna ti 185,000 idiay kampo dagiti Asiriano, a nangpapanaw ken Ari Sennakerib manipud Jerusalem “iti sibabain a rupa.” (2 Cronicas 32:21; Isaias 37:33-37) Ti panangikabil ti panagtalek iti mangisalakan a takkiag ni Jehova ket kanayon a magunggonaan.
5. Aniat’ inaramid ti nabileg a takkiag ti Dios kadagiti naidadanes a Kristiano iti ngudo ti Gubat Sangalubongan I?
5 Ti nabileg a takkiag ti Dios inispalna dagiti naidadanes a napulotan a Kristiano idi ngudo ti Gubat Sangalubongan I. Idi 1918 ti hedkuarter ti Bagi a Manarawidwid ti rinaut dagiti kabusorda, ket dagiti nalatak a kakabsat ti naibalud. Gaput’ panagamakda kadagiti nailubongan a pannakabalin, insardeng met laeng dagiti napulotan ti panangasaba a trabahoda. Ngem nagkararagda maipaay iti pannakapabiagna ken maipaay iti pannakagugor manipud basol iti kinainaktibo ken ti kinarugit ti panagbuteng. Simmungbat ti Dios babaen ti panangwayawayana kadagiti naibalud a kakabsat, buyogen ti pannakaikkat ti pammabasol kadakuada kalpasan unay dayta. Kas maysa a resulta dagiti kinapudno a naiyebkas iti kumbensionda idi 1919 ken ti pannakaibukbok ti mamagtignay nga espiritu ti Dios, napagbiag dagiti napulotan maipaay iti awan butengna a serbisio ken Jehova iti maudi a kaitungpalan ti Joel 2:28-32.—Apocalipsis 11:7-12.
Tulong iti Kongregasion
6. Kasanotay nga ammo a posible ti agibtur iti makakarit a kasasaad idiay kongregasion?
6 Bayat a suportaran ti Dios ti organisasionna iti pangkaaduan, itan-ok ti takkiagna dagiti indibidual iti dayta. Siempre, saan a perpekto dagiti kasasaad iti aniaman a kongregasion gapu ta imperpekto amin a tao. (Roma 5:12) Gapuna a dadduma nga adipen ni Jehova ti no maminsan agsagrap ti makakarit a kasasaad iti maysa a kongregasion. Kas pangarigan, nupay nagaramid ni Gayo ti “matalek a trabaho” ti managpadagus a panangawat kadagiti bumisbisita a kakabsat, saan nga inawat ida ni Diotrefes ken pinadasna pay a paksiaten dagiti managpadagus manipud iti kongregasion. (3 Juan 5, 9, 10) Nupay kasta, tinulongan ti Dios ni Gayo ken dagiti sabsabali tapno itultuloyda ti panangipakita ti kinamanagpadagus iti panangsuportarda iti trabaho a panangikasaba ti Pagarian. Ti managkararag a panagpannuray iti Dios rebbeng a tumulong kadatayo nga agtalinaed nga agaramid kadagiti matalek a trabaho bayat nga isut’ urayentayo a mangatur iti maysa a kasasaad a mabalin mangsusuot iti pammatitayo.
7. Iti laksid dagiti ania a kasasaad idiay kongregasion ti Corinto a naitungpal dagiti Kristiano sadiay ti dedikasionda iti Dios?
7 Ipantayon a naitimpuyogkayo iti umuna-siglo a kongregasion ti Corinto. Naminsan, dagiti panagsisinasina pinagpeggadda ti panagkaykaysana, ken ti panangpalugodna iti imoralidad pinagpeggadna ti ti espirituna. (1 Corinto 1:10, 11; 5:1-5) Nagdidinnarum dagiti manamati kadagiti nailubongan a pangukoman, ken dadduma ti nagririri kadagiti nagduduma a bambanag. (1 Corinto 6:1-8; 8:1-13) Ti panagririnnisiris, im-imun, pungtot, ken riri ti namagrikut iti biag. Dadduma ti nagduduaanda pay ti autoridad ni Pablo ken tinagibassitda ti abilidadna iti panagpalawag. (2 Corinto 10:10) Nupay kasta, dagiti nasungdo a naitimpuyog iti dayta a kongregasion intungpalda ti dedikasionda iti Dios kabayatan dayta a makakarit a tiempo.
8, 9. Aniat’ rebbengtay nga aramiden no sumango kadatayo ti makakarit a kasasaad idiay kongregasion?
8 No rumsua ti makakarit a kasasaad, kasapulantay ti agtalinaed iti ili ti Dios. (Idiligyo ti Juan 6:66-69.) Agiinnanustayo iti maysa ken maysa, a pampanunotentayo a nabumbuntog dagiti dadduma ngem kadagiti sabsabali a mangikawes iti “baro a personalidad” ken mangbalkot kadagiti bagbagida iti kinaasi, kinaanus, kinapakumbaba ti nakem, kinaemma, ken mabayag a panagitured. Gapu ta nagduduma met ti nalikudan dagiti adipen ni Jehova, kasapulantay amin nga ipakita ti ayat ken agbalin a manangpakawan.—Colosas 3:10-14.
9 Kalpasan adu a tawen ti panagserbi ken Jehova, maysa a kabsat a lalaki ti nagkuna: “No adda maysa a banag a kapapatgan kaniak, dayta isu ti panagtalinaed a nasinged iti makitkita nga organisasion ni Jehova. Ti nasapa a kapadasak insuronak no kasano kapeggad ti panagpannuray iti natauan a panagrasrason. Iti kanito a nalawaganen ti panunotko iti dayta a punto, inkeddengko ti panagtalinaedko iti matalek nga organisasion. Kasano pay koma a maala ti maysa a tao ti anamong ni Jehova ken ti pamendisionna?” Umasping met kadi ti panangipategyo iti pribilehio ti panagserbi ken Jehova a kadua ti narag-o nga ilina? (Salmo 100:2) No kasta, diyo palubosan ti aniaman a mangiyadayo kadakayo manipud organisasion ti Dios wenno mangdadael ti relasionyo iti Daydiay a ti takkiagna ispalenna amin dagidiay agayat kenkuana.
Tulong No Sumango Kadatayo dagiti Pannakasulisog
10. (a) Kasano a ti kararag tulonganna ti ili ti Dios a mangsango iti pannakasulisog? (b) Ania a pammasiguro ti inted ni Pablo idiay 1 Corinto 10:13?
10 Kas dagiti matalek nga indibidual a naitimpuyog iti organisasion ti Dios, adda kadatayo ti tulongna iti panawen ti pannakasuot. Kas pangarigan, tulongannatayo a mangsalimetmet iti kinatarnawtayo kenkuana no maipasangotayo iti pannakasulisog. Siempre, rebbeng nga agkararagtayo maitunos kadagiti sao ni Jesus: “Dinakam iyeg iti pannakasulisog, ngem isalakannakami iti daydiay nadangkes,” ni Satanas a Diablo. (Mateo 6:9-13) Iti kasta, ikarkararagtayo ngarud iti Dios a dina koma ipalubos a mapaaytayo no masulisogtayo a sumukir kenkuana. Sungbatanna met dagiti kararagtayo maipaay iti sirib tapno mapagballigian dagiti suot. (Santiago 1:5-8) Ket makasigurado dagiti adipen ni Jehova iti tulongna, ta kuna ni Pablo: “Saan nga immay kadakayo ti uray ania a pannakasulisog a di met simro kadagiti isuamin a tattao. Ngem ti Dios mapagtalkan isu a dinto mangipalubos a masulisogkayo iti aglabes iti mabalinanyo, no di ket maigiddato iti pannakasulisog isaganananto met ti dalan a paglisian tapno mabalinyo a pagballigian.” (1 Corinto 10:13) Aniat’ gubuayan ti kasta a pannakasulisog, ken kasano a mangisagana ti Dios iti dalan a paglisian?
11, 12. Kadagiti ania a pannakasulisog ti timmulokan dagiti Israelitas, ken kasanotayo a magunggonaan kadagiti kapadasanda?
11 Ti pannakasulisog agtaud manipud kadagiti kasasaad a mangallukoy kadatayo tapno agbalin a saan a matalek iti Dios. Kuna ni Pablo: “Ket dagitoy a bambanag nagbalinda nga ulidan kadatayo, tapno ditay tarigagayan dagiti makadangran a bambanag, kas ti panagtarigagay [dagiti Israelitas] kadakuada. Dikay met agrukbab kadagiti ladawan, kas inaramid ti dadduma kadakuada; kas adda a naisurat: ‘Nagtugawda dagiti umili a mangan ken uminum, ket timmakderda a nagay-ayam.’ Ditay met makikamalala, kas inaramid ti dadduma a nakikamalalada, tapno laeng, iti maymaysa nga aldaw napasag dagiti duapulo ket tallo a ribo. Ditay met ruroden ni Jehova, kas iti panangrurod ti dadduma kadakuada, tapno matayda kadagiti ul-uleg. Dikay agtanabutob, kas dadduma kadakuada nagtanabutobda, ket natayda gapu iti agpapatay.”—1 Corinto 10:6-10.
12 Tinarigagayan dagiti Israelitas dagiti makadangran a bambanag idi a timmulokda iti pannakasulisog nga agbalin a naagum iti panagurnong ken panagsida iti tukling a simimilagro nga impaay ti Dios. (Numeros 11:19, 20, 31-35) Sakbayna, nagbalinda a managdaydayaw iti ladawan idi ti kaawan ni Moises ti nangpataud pannakasulisog a makipaset iti panagdayaw iti baka. (Exodo 32:1-6) Rinibo dagiti napasag gapu ta rimmukmada iti pannakasulisog ken nakikamalalada kadagiti babbai ti Moab. (Numeros 25:1-9) Idi simmuko dagiti Israelitas iti pannakasulisog ken nagtanabutobda maipapan ti pannakadadael da managrebelde a Core, Datan, Abiram, ken dagiti kakaduada, 14,700 ti napasag manipud nadiosan pannakaibaonna a didigra. (Numeros 16:41-49) Magunggonaantayo kadagiti kakasta a kapadasan no mailasintayo nga awan uray maysa kadagitoy a pannakasulisog ti dakkel unay tapno di koma dayta nalabanan dagiti Israelitas. Naaramidanda koma ti kasta no inalagadda ti pammati, no nagyamanda iti naayat a panangaywan ni Jehova, ken no inapresiarda koma ti kinaimbag ti Lintegna. Iti kasta inispal koma ida ti takkiag ni Jehova, a kas met iti mabalin a panangisalakanna kadatayo.
13, 14. Kasanot’ panangisagana ni Jehova iti dalan a paglisian no maipasango dagiti adipenna iti pannakasulisog?
13 Kas dagiti Kristiano, maipasangotayo kadagiti pannakasulisog a gagangay iti sangatauan. Ngem, mabalintayo ti agtalinaed a matalek iti Dios babaen ti panagkararag maipaay ti tulongna ken panangikagumaan a manglaban iti dayta a pannakasulisog. Mapagtalkan ti Dios, ket dinanto ipalubos a masulisogtayo iti labes ti mabalinantayo. No nasungdotayo ken Jehova, ditayto pulos marikna nga imposible ti panagaramid ti pagayatanna. Mangisagana iti dalan a paglisian babaen ti panangpapigsana kadatayo a manglaban iti pannakasulisog. Kas pangarigan, no maidadanestayo, mabalin a masulisogtayo a makikompromiso iti panangipagarup a maliklikantayo ti pannakatuok wenno ipapatay. Ngem no agtaltalektayo iti nabileg a takkiag ni Jehova, dinto pulos dumteng ti pannakasulisog iti punto a dinan mapapigsa ti pammatitayo ken dinatay maikkan ti umdas a pammati tapno mataginayontayo ti kinatarnawtayo. Kas iti kuna ni apostol Pablo: “Kadakami isuamin a disso mailetankami, ngem saan a maparigat unay; mariribukankami, ngem saan a naan-anay nga awan pangliklikanmi; naidadaneskami, ngem saan a nabaybay-an iti pannakaabak; naituangkami, ngem saankami a napukaw.”—2 Corinto 4:8, 9.
14 Taginayonen met ni Jehova ti ilina babaen ti panangusarna iti espirituna kas manangipalagip ken mangisuro. Ipalagipna dagiti Nainkasuratan a punto ken tulongannatayo a makaawat no kasanotayo nga iyaplikar ida tapno malabanan ti pannakasulisog. (Juan 14:26) Dagiti matalek nga adipen ni Jehova maawatanda dagiti salisal a nairaman iti maysa a pannakasulisog ket saanda a maallilaw iti panangsurot ti dakes a kurso. Impaay ti Dios ti dalan a paglissian babaen ti panamagibturna kadakuada uray pay agingga ken patay a di pulos tumulok iti pannakasulisog. (Apocalipsis 2:10) Malaksid iti panangtulongna kadagiti adipenna babaen ti espirituna, usaren ni Jehova dagiti anghelna para iti organisasionna.—Hebreo 1:14.
Tulong kadagiti Personal nga Ar-aramid
15. Ania a personal a tulong ti mabalintay a masarakan idiay Ti Canta ni Salomon?
15 Dagidiay naitimpuyog iti organisasion ni Jehova addaanda ti tulongna kadagiti personal nga ar-aramid. Kas pangarigan, nalabit dadduma ti agsapsapul ti Kristiano a pakiasawaanna. (1 Corinto 7:39) No adda pannakapaay, nalabit makatulong ti panangusig iti ari ti Israel a ni Salomon. Dina napaaklon ti balasang a Shulamita iti pannakiasawa agsipud ta inay-ayatna ti maysa a nanumo a pastor. Ti rekord ti ari iti daytoy a banag mabalin a maawagan Ti Kanta ti Napaay nga Ayat ni Salomon. Mabalin nga agsangittayo no dagiti bukodtay a romantiko a panagregget awan a pulos imbungada iti maysa a banag, ngem nalasatan ni Salomon ti pannakapaayna, ket kabaelantayo met dayta. Ti espiritu ti Dios tulongannatayo a mangipakita ti panagteppel ken sabsabali pay a nadiosan a kualidad. Ti Saona tulongannatayo a mangawat iti masansan nasaem a kinapudno a saan a mabalin ti maysa a tao a maddaan iti romantiko a panagayat iti uray siasino lattan a magustuanna. (Canta ni Salomon 2:7; 3:5) Nupay kasta, ipakita ti Canta ni Salomon a mabalin a posible ti makasarak iti maysa a kapammatian a mangay-ayat unay kadatayo. Nangnangruna pay, daytoy a “superlatibo a kanta” ket natungpal iti ayat ti Naimbag a Pastor, ni Jesu-Kristo, maipaay iti “nobiana” a 144,000 a napulotan a pasurotna.—Canta ni Salomon 1:1; Apocalipsis 14:1-4; 21:2, 9; Juan 10:14.
16. Ti “rigat ti lasagda” a napasaran dagiti kasado a Kristiano mabalinna nga iraman ti ania?
16 Uray dagidiay mangasawa iti manamati addaanda iti “rigat ti lasagda.” (1 Corinto 7:28) Addanto dagiti pagdukotan ken pakaseknan a pakairamanan ti asawa a lalaki ken babai ken dagiti annakda. (1 Corinto 7:32-35) Mabalin a dagiti sakit mangipaayda ti dadagsen ken pagsikoran. Ti pannakaidadanes wenno kaawan ti magasto mabalin a pagbalinenna a narigat para iti Kristiano nga ama a mangipaay kadagiti kasapulan iti biag ti pamiliana. Dagiti nagannak ken annak mabalin a pagsisinaen ti pannakaibalud, ken dadduma ti mabalin a matutuok ken mabalin a mapapatay pay. Ngem kadagita amin a kasasaad, malabanantayo ti pannakasulisog a mangilibak iti pammati no pudpudno nga agtalektayo iti mangisalakan a takkiag ni Jehova.—Salmo 145:14.
17. Ania a parikut ti pamilia a ti Dios pinamagibturna da Isaac ken Rebecca?
17 Mabalin a kasapulantay nga ibturan ti sumagmamano a suot iti naunday a panawen. Kas pangarigan, mabalin a pagleddaangen ti anak a lalaki dagiti nadiosan a nagannakna babaen ti panangasawana ti di manamati. Napasamak dayta iti pamilia ni patriarka nga Isaac ken ni asawana a Rebecca. Ti 40 ti tawenna nga anakda nangasawa ti dua a babbai a Heteo a “puon ti nagleddaangan da Isaac ken Rebecca.” Kinapudnona, “inulit-ulit a kuna ni Rebecca ken Isaac: ‘Maumaak iti biagko maipuon kadagiti annak a babbai ni Heth. No ni Jacob [ti sabali a baroda] mangasawa iti maysa kadagiti annak a babbai ni Heth kas kadagitoy annak a babbai a taga ditoy a daga, ania ti pagayatak pay laeng nga agbiag?’” (Genesis 26:34, 35; 27:46) Nalawag, ti nalinteg a kararua ni Rebecca ti natutuok iti daytoy manayon a parikut. (Idiligyo ti 2 Pedro 2:7, 8.) Ngem, ti takkiag ni Jehova intandudona da Isaac ken Rebecca, a namagbalin kadakuada a mangibtur iti daytoy a suot bayat a tagtaginayonenda ti napigsa a pannakirelasionda Kenkuana.
18. Ania a personal a suot ti inibturan ni C. T. Russell babaen tulong ti Dios?
18 Makapaladingit no ti maysa a bautisado a kameng ti pamilia ket kumapuy iti serbisio ti Dios. (Idiligyo ti 2 Timoteo 2:15.) Ngem, dadduma inibturanda pay uray ti naespirituan a pannakapukawda iti asawada, kas ken Charles T. Russell, ti immuna a presidente ti Watch Tower Society. Pinuted ti asawana ti pannakainaigna iti Sosiedad ket pinanawanna ni lakayna idi 1897, kalpasan ti ngangngani 18 a tawen ti panagassawada. Isut’ nangiyurnos maipaay iti pannakisina idi 1903, ket daytat’ napatgan idi 1908. Nabatad ti ladingitna idi imbagana ken baketna iti surat sakbay ti panagsinada: “Nagkarkararagak a sipipinget iti Apo maipaay kenka. . . . Saankanto a padagsenan kadagiti ladingitko, diak met padasen nga alaen ti kaasim babaen ti panangiladawanko kadagiti rikriknak, bayat a kankanayon a sapsapulek dagiti kawesmo ken dadduma pay nga aruatem a mangipalagip kaniak ti dati a kinataom—napnuan unay ayat ken asi ken managtulong—iti espiritu ni Kristo. . . . O, usigem koma a sikakararag ti kayatko nga ibaga. Ket manginanamaka a ti kinasaem daytoy kaniak, ti panamagleddaangna, ti saanko a bukod a ladingit iti nabatbati a paset ti panagbiagko, ngem ti pannakatnagmo, ay-ayatek, ti agnanayon a pannakapukawmo, isu la unay ti kitkitaek.” Iti laksid ti kasta a sakit ti nakem, naaddaan ni Russell iti tulong ti Dios agingga iti ngudo ti naindagaan a biagna. (Salmo 116:12-15) Kankanayon nga itandudo ni Jehova dagiti nasungdo nga adipenna.
Kadagiti Isuamin a Pagdukotan
19. Aniat’ rebbeng a laglagipentayo no agtultuloy dagiti makapadukot a parikut?
19 Ti ilina am-ammoda ni Jehova kas “Dios dagiti mangisalakan nga ar-aramid,” Daydiay “inaldaw-aldaw a mangbagbagkat kadagiti awittayo.” (Salmo 68:19, 20) Ngarud, kas tattao a dedikado a naitimpuyog iti naindagaan nga organisasionna, ditay koma pulos sumuko iti ladingit no agtultuloy dagiti mangparigat a parikut. Laglagipenyo a “ti Dios isu ti pagkamangan ken pigsa kadatayo, maysa a tulong a madadaan a masarakan kadagiti panagdukottayo.” (Salmo 46:1) Kankanyon a magunggonaan ti panagtalektayo kenkuana. “Nagkiddawak ken Jehova, ket sinungbatannak,” kuna ni David, “ket isu insalakannak kadagiti isuamin a panagbutbutengko. . . . Toy nanumo a tao imkis, ket dinengngeg ni Jehova. Ket insalakanna kadagiti isuamin a dukdukotna.”—Salmo 34:4-6.
20. Ania a saludsod ti agtultuloy a mausig?
20 Wen, ti nailangitan nga Amatayo ispalenna ti ilina kadagiti pagdukotan. Suportaranna ti naindagaan nga organisasionna, a mangipapaay tulong kadagiti bambanag iti kongregasion ken kadagiti personal nga ar-aramid. Pudno, “saan a baybay-an ni Jehova ti ilina.” (Salmo 94:14) Ngem sumaganad nga usigentayo dagiti sabali pay a pamay-an a pangtulongan ni Jehova iti ilina kadagiti indibidual. Kasanot’ panangtaginayon ti nailangitan nga Amatayo kadagiti masakit nga adipenna, dagiti napaladingitan ti panunotda, dagiti nalapunos ti ladingit gapu iti pannakaulila, wenno kadagiti madukdukotan gapu kadagiti biddutda? Kas makitatayonto, uray met kadagitoy a banag, addaantayo ti rason iti panagpannuray iti nabileg a takkiag ni Jehova.
Kasanot’ Isusungbatyo?
◻ Kasano a nangipaay pannakaisalakan ti takkiag ni Jehova kadagiti immuna a panawen?
◻ Kasano a tulongan ni Jehova ti ilina idiay kongregasion ita?
◻ Ania a tulong ti ipaay ti Dios kadagiti personal nga ar-aramid?
◻ Aniat’ rebbeng nga aramidentayo no agtultuloy dagiti makapadukot a parikut?
[Ladawan iti panid 8, 9]
Impanaw ti Dios dagiti Israelitas manipud Egipto “buyogen ti siuunnat a takkiag”