Idedekket iti Organisasion ti Dios
KAS INSALAYSAY NI ROY A. RYAN
Ti Sandhill, Missouri, ket maitutop pannakapanaganna, yantangay daytat’ ngangngani awan dumana iti kadaratan a turod iti tibbatibbagkul nga aw-away. Daytoy a pagbebeddengan ti dalan a purok ket adda iti lima a kilometro iti laud ti Rutledge ket addaan laeng iti walo wenno siam a balay, simbaan ti Metodista, ken bassit a pagpandayan. Naiyanakak sadiay idi Oktubre 25, 1900.
NI TATANGKO ket isu ti mammanday idiay purokmi. Nupay mammano a makimisa dagiti nagannakko, pinageskuelanak ni Nanang iti eskuela Dominicana idiay Simbaan ti Metodista. Diak kinayat ti nagan a Metodista, gapu ta mamatiak a ti maysa a tao ti rebbeng a maawagan Kristiano; ngem kaskasdi a napatanorko ti pannakawaw iti kinapudno ti Biblia ken ti interes iti biag nga agnanayon.
Idi agtawenak iti 16, nagtrabahoak iti perokaril ti Santa Fe. Maysa kadagiti International Bible Students (kas pannakaawag idi dagiti Saksi ni Jehova) a managan Jim ti timmipon iti grupomi nga agtartrabaho, ket masansan nga agkadkaduakami iti panagtrabaho. Nagsao ni Jim, ket nagimdengak iti imbagana maipapan iti Biblia. Nakaawis dayta kaniak, gapuna nga insaludsodko no makabulodak iti maysa kadagiti librona.
Impabulod kaniak ni Jim ti umuna a tomo ti Studies in the Scriptures, nga impablaak ni C. T. Russell iti International Bible Students Association. Idi insublik dayta, inikkannak iti ad-adu pay a tomo. Kalpasan unay dayta, pimmanaw ni Jim iti trabaho, ket ti sumaganad a nakakitaak kenkuana ket iti maysa a lansangan idiay Rutledge, nga umaw-awat kadagiti pedido para iti naiyilustrar a libro a Scenario of the Photo-Drama of Creation. Kalpasanna inawisnak kadagiti grupo a panagadal a maang-angay idiay balayna. Kada Domingo, pinagpagnak ti lima a kilometro agturong idiay Rutledge para iti gimong.
Idi naiyam-ammo ti magasin a Golden Age (Agriingkayo! itan) idi 1919, kayatko ti mangrugin iti ministerio ti tay-ak. Siak ken sabali pay a kabbaro nga Estudiante ti Biblia ti determinado nga agiwaras iti daytoy baro a magasin iti ruruangan. Nariknami ti panagamak iti isasarungkar kadagiti tattao idiay lugarmi, gapuna a naglugankami iti tren ket nagturongkami iti kabangibang nga ili. Idi nakasangpetkami iti bigat, nagsinakami ket sinaggaysami dagiti ruangan agingga iti mumalem, nupay awan panagsanaymi iti daytoy a trabaho. Nakagun-odak iti dua a pedido iti suskripsion, maysa manipud lalaki a nakatrabahuak iti perokaril.
Idi Oktubre 10, 1920, nabautisaranak iti maysa a danaw idiay asideg ti Rutledge. Bimmusor dagiti nagannakko iti pannakainaigko kadagiti International Bible Students. Daytoy ket gapu iti pinarubruban dagiti klero a pannakabusor a napasaran dagiti Estudiante ti Biblia kabayatan ti tawtawen ti gubat iti 1914-18. Idi agangay, nupay kasta, nangrugi ni tatangko a tumabuno kadagiti gimong dagiti Estudiante ti Biblia, ken binasbasana met ti The Golden Age. Sakbay a natay, uman-anamongen ni nanangko iti pannakaawattayo iti kinapudno ti Biblia. Kaskasdi awan iti pamiliak ti nangtagikua iti kinapudno.
Panawen ti Pannakasubok
Kadagidi a nasapa a tawtawen, tallo laeng malaksid kaniak ti tumabtabuno kadagiti gimong iti panagadal ti Biblia idiay Rutledge. Idi agangay dagitoy a tallo pinanawanda ti organisasion. Maysa ket nakalalaing a pumapalawag, a mangipapaay kadagiti publiko a palawag ti Biblia iti dayta a lugar. Nupay kasta, isut’ nagbalin a natangsit iti abilidadna ket nariknana a maipababa ti dayawna ti pannakiraman iti panagbalaybalay a panangasaba kas inaramid dagidi immuna a Kristiano.—Aramid 5:42; 20:20.
Idi nagsardeng dagitoy a tallo a makitimpuyog kadagiti International Bible Students, nalagipko a kaslaak ken apostol Pedro idi insao ni Jesus kadagiti tattao maipapan ti ‘pannangan iti lasag ni Jesus ken iyiinum iti darana.’ Gaput’ pannakaitibkolda iti pannursurona, adut’ nangpanaw kenkuana iti dayta a kanito. Iti dayta, ni Jesus inimtuodna dagiti apostol: “Dakayo pumanawkayo met aya?” Simmungbat ni Pedro: “Apo, asinonto ti papananmi? Sika addaanka kadagiti sao ti biag nga agnanayon.”—Juan 6:67, 68.
Nupay saan a naan-anay a naawatan ni Pedro no aniat’ kayat a sawen ni Jesus iti ‘pannangan iti lasag ni Jesus ken iyiinum iti darana,’ nabigbigna nga addaan ni Jesus kadagiti sao ti biag nga agnanayon. Kasta ti mariknak maipapan iti organisasion. Addaan dayta iti kinapudno nupay diak kankanayon a maawatan a naan-anay amin dagiti nabasak kadagiti publikasion. Kaskasdi, tunggal adda diak maawatan, diak pulos nagrason maibusor iti dayta. Kalpasanna, malawlawagan dayta a banag, wenno no dadduma mabaliwan dagiti panangmatmat. Kankanayon a nagragsakak ti naanus a panagurayko iti pannakalawlawag.—Proverbio 4:18.
Dagiti Panagbalbaliw tapno Agpayunir
Idi Hulio 1924, tinabunuak ti internasional a kumbension idiay Columbus, Ohio. Dineskribir ti The Golden Age dayta kas “ti kadadakkelan a naangay a kumbension dagiti Bible Students kadagidi a panawen.” Sadiay a nausar ti makagutugot a resolusion nga “Indictment.” Ti naawatko nga impormasion ken ti espiritu a naiparangarang iti dayta a kumbension ti nangparegta kaniak nga agbalin nga amin-tiempo a ministro, wenno payunir.
Apaman isusublik manipud kumbension, nagikkatak iti trabahok iti perokaril, ket siak ken ti maysa a pada nga Estudiante ti Biblia ti nangrugi nga agserbi kas payunir. Nupay kasta, kalpasan agarup makatawen, kimmapuy ti salun-at dagiti nagannakko agingga a kinasapulanda ti tulongko. Gapuna a simmardengak a nagpayunir ket nagtrabahoak iti kompania ti tubo, ngem gapu ta dagiti agtartrabaho sadiay ket saanda a naimbag a kakadua, pinanawak dayta a trabaho ket nagnegosioak iti panagtaraken kadagiti uyokan ken panaglako iti diro.
Idi otonio ti 1933, pimmusayen a dua dagiti nagannakko, ket awanen ti obligasionko. Gapuna iti primavera ti 1934, impatarakenko dagiti uyokanko iti sabali a tao, nangaramidak iti maysa a bassit a maiyalis-alis a balay, ket rinugiak manen ti amin-tiempo a ministeriok kas payunir. Idi damo nakipagtrabahoak iti maysa a nataenganen a Saksi idiay asideg ti Quincy, Illinois. Kalpasanna nagsubliak idiay Missouri, a sadiay nakitiponak iti maysa a grupo dagiti payunir.
Idi 1935 adda nakaro a tikag idiay Makintengnga-a-laud, ket gapu ta ti lugar a tartrabahuenmi ket pagtalonan, narigat ti trabaho. Awan ti adda kuartana, gapuna a dagiti managyaman a tattao masansan nga inikkandakami kadagiti makan wenno sabsabali pay a bambanag no ibatianmi ida kadagiti literatura.
Panagpayunir Idiay Abagatan
Iti kalam-ekna immakarkami idiay Arkansas tapno maliklikanmi ti nalam-ek a tiempo. Nakaiwaraskami iti ad-adu a literatura iti dayta a lugar ken nagun-odanmi dagiti amin a nailata a makan a kasapulanmi. Masansan nga awatenmi dagiti sabsabali a bambanag a mabalinmi a mailako, agraman dagiti kadaanan nga aluminum a muebles, daan a gambang wenno suer, dagiti daan a radiator ken bateria ti lugan. Daytoy ti nangipaay iti gasolina iti luganko a Model A Ford, nga inusarmi iti ministerio.
Nagserbikami idiay il-ili ti Newtown, Searcy, ken Carroll idiay bambantay a Tanap ti Ozark. Nakaad-adu unay dagiti kapadasanmi iti panangasaba kadagiti taga bambantay ti Arkansas. Gapu ta di pay rimmang-ay wenno awan pay dagiti dalan kadagidi a panawen, kaaduanna a nagnagnakami. Dadduma a payunir iti grupomi ti nagsakay iti kabayo tapno madanonda dagiti tattao kadagiti nangato a luglugar dagiti bambantay.
Naminsan nadamagmi ti maipapan iti interesado a lalaki nga agnagan Sam, a nasarakanmi kamaudiananna idiay tuktok ti maysa a bantay. Sibabara nga inabrasanakami ket naragsakan a mangpadagus kadakami iti agpatnag. Nupay saan nga interesado ti asawa ni Sam iti mensahemi, naginteres ti 16-tawenna nga anakna, ni Rex. Idi pumanawkami, inyawis ni Sam ti isusublimi. Gapuna a dua a lawas kalpasanna, nakipaggiankam manen kadakuada.
Apaman maikadua nga ipapanawmi, ti asawa ni Sam ti nangawisen kadakami nga agsubli. Kunana a naimbagkami nga impluensia ken Rex. “Isut’ nakasalsalawasaw unay a lalaki,” inlawlawagna, “ket iti panagkunak isut’ saan unayen a nagsalsalawasaw manipud idi addakayo ditoy.” Tawtawen kalpasanna nakitak manen ni Rex idi tinabunuanna ti eskuelaan ti panagmisionero ti Gilead idiay South Lansing, Nueva York. Dagiti kapadasan kas itoy ti nangipaay kaniak iti dakkel a pannakapnek iti ilalasat dagiti tawtawen.
Panagserbi Idiay Bethel
Idi nagaplikarak a payunir, nagaplikarak met nga agserbi idiay hedkuarter dagiti Saksi ni Jehova idiay Nueva York, a maaw-awagan Bethel. Idi primavera ti 1935, napakaammuanak a naawaten ti aplikasionko ket mapanak idiay Kingdom Farm ti Watchtower Society sadi South Lansing, Nueva York, tapno ruggiak ti serbisiok idiay Bethel. Dagdagus nga inaramidko dagiti urnos tapno maysa a pada a Saksi ti aggian iti maiyalis-alis a balayko.
Minanehok ti luganko a Model A Ford agturong idiay Nueva York, ket agarup alas dies y media iti agsapa ti Mayo 3, 1935, nakadanonak. Agarup ala una iti dayta a malem, naipanak iti pagtistisan. Iti sumuno nga aldaw naibaga kaniak a mapanak idiay bodega ti gatas tapno tumulongak a mangpagatas kadagiti baka. Nagtrabahoak idiay paggatasan iti sumagmamano a tawen, no dadduma gatasak dagiti baka iti bigat ken iti rabii ket iti aldaw makikaduaak kadagiti trabahador ti hardin ken dagiti agtaltalon. Tinarakenko met dagiti diro ken nagakas iti diro para iti pamilia ti Bethel. Idi 1953, naiyakarak idiay departamento iti panagaramid ti keso.
Maysa kadagidiay nangsagid iti biagko gapu iti rumimrimat nga ulidanna iti kinapakumbaba, kinasungdo, ken kinatulnog ken Jehova isu ni Walter John “Pappy” Thorn. Isut’ maysa kadagiti 21 nga Estudiante ti Biblia a nadutokan idi 1894 nga agbalin a kauunaan a managdaliasat—lallaki a nagtrabaho kas kadagiti manangaywan sirkitotayo ita—a bumisbisita kadagiti kongregasion tapno paregtaenna ida. Kalpasan adu a tawen iti panagdaliasat a trabaho, immay ni Kabsat Thorn idiay Kingdom Farm ket nagtrabaho idiay pagtaraknan kadagiti upa. Kadagiti adu a gundaway isut’ nangngegko a nagkuna: “Tunggal ipagpannakkelko ti bagik, mapanak iti suli, kaiyariganna, ket kunaek: ‘Sika sangkamermer a tapuk. Aniat’ rebbeng nga ipannakkelmo?’”
Sabali pay a naemma a tao a nagbalin a pagwadan kaniak ket ni John Booth, kameng itan ti Bagi a Manarawidwid dagiti Saksi ni Jehova. Kadagiti tawtawen kinunkunana: “Saan a napateg no sadino ti pagserserbian no di ket no siasino ti pagserserbian isu ti pudpudno a napateg.” Simple a balikas ngem anian ti kinapudnona! Ti panagserbi ken Jehova isut’ kadadakkelan kadagiti amin a pribilehio!
Maysa kadagiti tampok ti serbisiok idiay Bethel ket ti pananglukat ti eskuelaan ti panagmisionero ti Gilead idiay Kingdom Farm idi 1943. Ti pannakitimpuyog kadagiti payunir manipud adu a paset ti lubong ket talaga a makapagagar. Kadagidi nga aldaw adda agarup sangagasut nga estudiante iti kada klase, gapuna a kada innem a bulan sangagasut a kabbaro ti immay idiay Kingdom Farm. Dagiti panagturpos ti nangguyugoy iti rinibo a tao iti daytoy a pagadalan kadagiti kataltalonan iti naamianan nga estado ti Nueva York.
Panagbaliw ti Trabaho
Idi naiyalis ti eskuelaan ti Gilead idiay Brooklyn ken ti kangrunaan a pagdagusan ken eskuelaan idiay South Lansing ket nailako, ti pagaramidan ti gatas ket naiyalis idiay Watchtower Farms sadi Wallkill, Nueva York. Gapuna nga idi otonio ti 1969, naiyalisak idiay talon sadi Wallkill ket nagtultuloy a nagaramidak ti keso agingga idi 1983. Kalpasanna nabaliwan ti trabahok ket nangrugiak nga agtrabaho iti panangpapintas ti arubayan.
Bayat iti pannakainterbiok nabayag bassiten, napagsaludsodanak maipapan iti pannakabaliw ti trabahok kalpasan 30 a tawen ti panagaramid ti keso. “Diak pakariribukan dayta,” sipaprangkesa nga inlawlawagko, “agsipud ta diak met ket kayat ti panagaramid ti keso.” Ti punto ket mabalintayo ti agragsak iti panagserbi ken Jehova iti aniaman nga annongen no salimetmetantayo ti umiso a panangmatmat ken sipapakumbaba nga agpasakop iti teokratiko a panangidalan. Gapuna nga uray pudno a diak kayat ti panagaramid ti keso, tinagiragsakko ti annongek gapu ta timmulong dayta iti pamilia ti Bethel. No pagserbiantayo ti naindaklan a Diostayo, ni Jehova, a simamatalek ken di agrekreklamo, agbalintayo a naragsak uray ania ti annongentayo.
Kadagiti nakapuyen a tawtawenko, panagkunak awanen nasaysayaat a kasasaad a pakaipanak no di ti panagserbi ditoy Bethel. Nasayaat ti pannakatarakenko ken kinabaelak nga itultuloy dagiti annongek nupay agtawenakon ti 90. Kadagiti adun a tawen, naaddaanak ti pribilehio iti kaadda ti batangko a mangidaulo iti programa ti agsapa a panagdayaw ti pamilia ti Bethel ditoy Watchtower Farms. No addaanak gundaway, paregtaek dagiti kabbaro ditoy Bethel tapno gundawayanda amin dagiti pribilehio ti serbisio a naited kadakuada ken sursuruenda ti agbalin a kontento ken pagragsakanda ida.
Kadagiti adu a tawen, sumagmamano a daras a napasiarko dagiti sabali a lugar—India, Nepal, ti Makindaya nga Asia, ken Europa. Daytoy a balakad nalabit makatulong kadagidiay adda kadagiti bukodda a kongregasion iti ili ni Jehova iti intero a lubong: Agbalin a naragsak ken mapnek kadagiti agdama a kasasaadyo ket rumangpayakayo iti naespirituan a pamay-an iti daga a nakaimulaanyo.
Pinilik ti agtalinaed a di naasawaan, gapu ta daytoy ti namagbalin kaniak tapno makapagtultuloy iti di nasinga a serbisiok iti Dios. Kas gunggona iti kinamatalek, ti naindaklan a Diostayo impaayna ti namnama ti agnanayon a biag. Para iti adu, kaipapanan dayta ti awan inggana a biag iti maysa a paraiso a pagtaengan ditoy daga. Dadduma kadatayo ti manginanama iti agnanayon a biag kadagiti langlangit, a mangtaming iti aniaman nga annongen a maited kadatayo.
Adu ti mangipagarup a ti 90 a tawenko ket atiddug, narang-ay a biag. Narang-ay ti biagko ngem saan unay nga atiddug. Babaen idedekket iti organisasion ni Jehova ken iti sasaona a kinapudno, mabalintayo a paatiddugen dagiti biagtayo iti agnanayon.a
[Footnote]
a Kabayatan ti tiempo nga irekrekord ni Roy Ryan dagiti kapadasanna ti biag, bigla a nagpababa ti salun-atna. Naturposna ti naindagaan a kursona idi Hulio 5, 1991, saan a nabayag kalpasan pannakalpas ti batangna kas mangidaulo iti agsapa a panagdayaw idiay Watchtower Farms.
[Ladawan iti panid 26]
Ni Kabsat Ryan idi ub-ubing pay iti abay ti maysa a Model T Ford