Panangsapul Kadagiti Mapangnamnamaan a Padto
“TI MAKAKITA kadagiti pasamak iti tallo nga aldaw a nasaksakbay agbalinto a nabaknang iti rinibo a tawen.” Kasta ti kuna ti maysa a pagsasao dagiti Insik.
Kayat dagiti tao a maammuan ti mapasamak iti masanguanan, ket adu ti madadaan nga aggasto iti dakkel para iti mapangnamnamaan nga impormasion a kas iti dayta. Mangsapulda kadagiti mapangnamnamaan a padto. Ipamatmat ti panagsaknap ti kakasta a padto nga interesadotayo kadagiti pasamak iti masanguanan. Mainayon pay, ti mapangnamnamaan a pannakaammo iti masakbayan tulongannatayo a mangiplano ken mangiyurnos iti panagbiagtayo.
Gapu iti panagtarigagayda a mangammo iti mapasamak iti masanguanan, adu ti makiuman kadagiti mammadles, guru, astrologo, ken mangkukulam. Adu dagiti kadaanan ken moderno a sinurat dagidiay agkuna a maipadlesda ti masanguanan a masarakan kadagiti paglakuan ti libro ken magasin. Ngem mapagduaduaan dagitoy a kita ti padles. Naipadamag a kinuna ti estadista a Romano a ni Cato: ‘Masdaawak ta saan a maragsakan ti maysa a mammadles no makakita iti sabali a mammadles.’
Siempre, adda dagiti nagduduma a kita ti padles. Idi 1972, nangipablaak ti maysa nga internasional a grupo dagiti eskolar ken negosiante a pagaammo kas Club of Rome, iti maysa a panagadal a nangipadles nga iti saan a mabayag maibusanto ti lubong kadagiti di masukatan a kinabaknang. Maibusanto iti balitok iti 1981, merkurio iti 1985, zinc iti 1990, petroleo iti 1992, ken dadduma pay. Kas makitatayo, saan a pimmudno dagitoy a padles.
Adu dagiti padles a naibatay kadagiti relihiuso a kapanunotan. Kas pangarigan: Patien ti obispo a Saxon a ni Wulfstan a ti panangraut dagiti Danes iti Inglaterra idi rugrugi ti maika-11 a siglo ket maysa a pagilasinan nga asidegen ti panungpalan ti lubong. Idi 1525, impanguluan ni Thomas Münzer dagiti mannalon nga Aleman nga umalsa, ta nasirmatana ngamin dagiti anghel a mangas-asa kadagiti kompay ket impagarupna a kaipapanan dayta ti nawadwad nga apit. Nalawag a saan a pimmayso dagitoy a padles.
Kas nalabit pagaammoyo, naglaon ti Biblia kadagiti padto. Mainayon pay, kinuna dagiti nagsurat iti Biblia a pinaltiingan ida ti Dios. Kinuna ni Kristiano nga apostol Pedro: “Awan ti padto iti Kasuratan nga agtaud iti kabukbukodan a panangipatarus. Ta uray kaanoman awan ti padto a naggapu iti nakem ti tao, no di ket dagiti tao nagsaoda iti biang ti Dios bayat nga indalan ida ti nasantuan nga espiritu.”—2 Pedro 1:20, 21.
Malaksid kadagiti dadduma a bambanag, impadto ti Biblia dagiti nadumaduma a pasamak a mangilasin iti kaputotan a pakaangayan ti kaadda ni Jesu-Kristo iti nailangitan a pannakabalin ti Pagarian. Awan pay kapadana a gubgubat, bisbisin, ginggined, ken ti panagpababa ti moral ti sangatauan—dagitoy ti mangtanda iti awagan ti Biblia kas “maudi nga al-aldaw.” (2 Timoteo 3:1-5; Mateo 24:3-14, 34) Sigun iti Biblia, ti pannakaikkat ti agdama a sistema dagiti bambanag wayaanna ti panangtagiragsakto ti sangatauan kadagiti agnanayon a bendision iti maysa a baro a lubong.—2 Pedro 3:13; Apocalipsis 21:1-4.
Kasano ti panangmatmatyo kadagita a padto ti Biblia? Kas kadagiti dadduma a padles, panagpugpugto laeng kadi dagitoy? Masuboktayo ti kinamapangnamnamaan dagiti di pay natungpal a padto ti Biblia babaen ti panangamiris no pimmudno met laeng dagiti padto ti Biblia maipapan kadagiti napalabas a pasamak. Iti sumaganad nga artikulo, usigentayo ti sumagmamano kadagitoy.
[Picture Credit Line iti panid 3]
Iti pammalubos ti National Weather Service