‘Paayabanyo Dagiti Lallakay’

“Adda kadi masakit kadakayo? Paayabanna koma dagiti lallakay ti kongregasion.”​—SANTIAGO 5:14.

1, 2. (a) Iti ania a napeggad a situasion nga adda dagiti adipen ni Jehova, ket kasanot’ mabalin a panagriknada? (b) Ania dagiti saludsod ita a masapul a masungbatan?

ADDATAYO iti “napeggad a panawen a narigat a pakilangenan.” Agimbubukod, materialistiko, ken natangsit dagiti tao, a masansan a mangpataud iti riribuk kadagitoy “maudi nga al-aldaw.” (2 Timoteo 3:1-5) Bayat nga agbibiag dagiti Kristiano iti agdama a nadangkes a sistema dagiti bambanag, maipasangotayo iti tallo a dadakkel a peggad: ni Satanas a Diablo, ti lubong ti nakillo a sangatauan, ken dagiti bukodtayo a natawid a dakes a pagannayasan.​—Roma 5:12; 1 Pedro 5:8; 1 Juan 5:19.

² Gapu ta pagpeligruendatayo dagitoy a peggad, no maminsan mabalin a mariknatayo a maringbawantayo. Ngarud, sadino ti pakasarakantayo iti tulong tapno makapagibturtayo a simamatalek? Siasino ti pagpaiwanwanantayo no maipasango kadagiti pangngeddeng maipanggep kadagiti Nakristianuan nga aktibidad ken panagdaydayawtayo?

Magun-odan ti Tulong

3. Siasino ti pakagun-odantayo iti makaliwliwa a pammatalged, ken kasano?

³ Ti pannakaammo a ni Jehova isu ti Gubuayan ti pigsatayo ikkannatayo iti makaliwliwa a pammatalged. (2 Corinto 1:3, 4; Filipos 4:13) Kastoy ti kinuna ni salmista David, a tinulongan ti Dios: “Ikumitmo ti dalanmo ken Jehova, agtalekka met kenkuana, ket isu ibanagnanto.” “Iyallatiwmo ta awitmo ken Jehova, ket saranayennakanto. Dinanto ipalubos a magaraw ti nalinteg.” (Salmo 37:5; 55:22) Anian a yamantayo gapu iti kasta a pannaranay!

4. Kasano a nangipaay agpadpada da Pedro ken Pablo iti liwliwa?

⁴ Maliwliwatayo met iti pannakaammo a saan laeng a datayo ti maipasango kadagiti pakasuotan ken peggad. Indagadag ni apostol Pedro kadagiti padana a Kristiano: “Sarangtenyo [ni Satanas a Diablo] babaen ti natibker a pammati, yantangay ammoyo a dagiti kastoy a sagsagabaen madamada a mapaspasamak kadagiti kakabsattayo nga adda ditoy lubong.” (1 Pedro 5:9) Tarigagayan la ketdi dagiti amin a Kristiano ti agtakder a natibker iti pammati. Agpayso, mabalin a masansan a mariknatayo a “mailetan[tayo],” kas ken apostol Pablo. Ngem, saan a “naparigat unay.” Kas kenkuana, mabalin nga agduaduatayo “ngem saan a maikkat ti inanama[tayo].” Uray no maidadanestayo, “saan[tayo] a mabaybay-an.” No “naituang[tayo],” “saan[tayo] a mapukaw.” Gapuna, “saan[tay] a maupay.” Pagreggetantayo a “kitaen, saan a dagiti bambanag a makita, no di ket dagiti saan a makita.” (2 Corinto 4:8, 9, 16, 18) Kasanotay a maaramidan daytoy?

5. Ania dagiti tallo a tulong nga ipaay ni Jehova?

⁵ Ni Jehova, ti “Managdengngeg ti kararag,” mangipaay iti tallo a tulong. (Salmo 65:2; 1 Juan 5:14) Umuna, iwanwannatayo babaen ti naipaltiing a Saona, ti Biblia. (Salmo 119:105; 2 Timoteo 3:16) Maikadua, papigsaennatayo ti nasantuan nga espirituna a mangaramid iti pagayatanna. (Idiligyo ti Aramid 4:29-31.) Ken maikatlo, madadaan ti naindagaan nga organisasion ni Jehova a tumulong kadatayo. Aniat’ masapul nga aramidentayo tapno makagun-od iti tulong?

“Sagsagut Kadagiti Tattao”

6. Ania a tulong ti impaay ni Jehova idiay Taberah, ken kasano?

⁶ Tulongannatayo ti maysa a pasamak idi kaaldawan ni mammadto Moises a mangapresiar iti naayat a pannakaseknan ni Jehova a tumulong kadagiti adipenna. Napasamak daytoy idiay Taberah, kayuloganna “dumardarang; dakkel nga apuy; gil-ayab.” Iti daytoy a lugar iti let-ang ti Sinai, indissuor ti Dios ti apuy kadagiti managreklamo nga Israelita. Saan laeng a dagiti Israelita ti nagreklamo maipanggep iti taraon nga impaay ti Dios no di ket uray ti “kaaduan” a nakikuyog kadakuada a pimmanaw idiay Egipto. Iti pannakabigbigna iti pungtot ti Dios ken pannakalapunosna iti sungsungbatanna kadagiti tattao ken kadagiti kasapulanda, kinuna ni Moises: “Diak kabaelan nga awiten a maymaysa ti amin dagitoy a tattao, ta napalalo a nagdagsen kaniak. Ket no kastoy la ti pamay-am kaniak, dawatek kenka a patayennak ita imam, no natumpongak la ket ti kaasi iti saklangmo, ket dika koma ipalubos a makitak ti kinaay-ay-ayko.” (Numeros 11:1-15) Aniat’ inaramid ni Jehova? Nangdutok iti “pitopulo a lallaki kadagiti lallakay ti Israel” ket inkabilna ti espirituna kadakuada, iti kasta, matulonganda ni Moises iti trabaho a panangaywan. (Numeros 11:16, 17, 24, 25) Iti pannakaituding ti kakasta a kualipikado a lallaki, ad-adda a magun-odan ti tulong para kadagiti Israelita ken iti “nawadwad a bilang dagiti nadumaduma a tattao.”​—Exodo 12:38.

7, 8. (a) Kasano a nangipaay ni Jehova kadagiti “sagsagut kadagiti lallaki” iti nagkauna nga Israel? (b) Kasano nga inyaplikar ni Pablo ti Salmo 68:18 idi umuna a siglo?

⁷ Kalpasan ti panagnaed dagiti Israelita iti Naikari a Daga iti adu a tawen, piguratibo nga immuli ni Jehova idiay Bantay Sion ket pinagbalinna ti Jerusalem a kabisera ti mangirepresentar a pagarian a ni David ti ari. Iti panangidaydayawna iti Dios, “ti Mannakabalin-amin,” inkanta ni David: “Immulika iti nangato; impanawmo dagiti nakayawan; inawatmo dagiti sagsagut iti tengnga dagiti tattao.” (Salmo 68:14, 18) Wen, dagiti lallaki a nakayawan bayat ti pannakasakup ti Naikari a Daga nagbalinda a katulongan dagiti Levita kadagiti annongenda.​—Esdras 8:20.

⁸ Idi umuna a siglo K.P., impakita ni Kristiano nga apostol Pablo ti naimpadtuan a kaitungpalan ti sasao ti salmista. Insurat ni Pablo: “Iti tunggal maysa kadatayo naikkan ti di kaikarian a kinamanangaasi sigun iti no kasano a rinukod ni Kristo ti awan bayadna a sagut. Gapuna a kunana: ‘Idi nga immuli iti ngato impanawna dagiti nakayawan; nangted iti sagsagut kadagiti tattao.’ Ita ti ebkas nga ‘immuli,’ ania ti kayatna a sawen no di immulog met kadagiti disso a nababbaba, kayatna a sawen, ti daga? Daydi immulog isu met laeng daydi immuli iti adayo a ngatuen ti amin a langlangit, tapno punnuenna dagiti amin a bambanag.” (Efeso 4:7-10) Asino daytoy “daydi”? Awan sabali no di ti pannakabagi ni Jehova, ti Dakdakkel a David ken Mesianiko nga Ari, ni Jesu-Kristo. Isu daydi pinagungar ken intan-ok ti Dios iti “nangatngato a saad.”​—Filipos 2:5-11.

9. (a) Siasino dagiti sagsagut kadagiti tattao idi umuna a siglo? (b) Siasino dagiti moderno-aldaw a sagsagut kadagiti tattao?

⁹ Siasino ngarud, dagitoy “sagsagut kadagiti tattao” (wenno, “buklen dagiti tattao”)? Ilawlawag ni Pablo a ti Kangrunaan a Pannakabagi ti Dios “intedna dagiti dadduma kas apostol, dagiti dadduma kas mammadto, dagiti dadduma kas ebanghelista, dagiti dadduma kas papastor ken mannursuro, a maipaay iti pannakapaan-anay dagiti sasanto, a maipaay iti aramid a panagserbi, a maipaay iti pannakapabileg ti bagi ni Kristo.” (Efeso 4:11, 12) Amin dagiti pasurot ni Kristo a nagserbi kas apostol, mammadto, ebanghelista, papastor, ken mannursuro inaramidda ti kasta iti sidong ti teokratiko a panangidalan. (Lucas 6:12-16; Aramid 8:12; 11:27, 28; 15:22; 1 Pedro 5:1-3) Iti panawentayo, agserserbi dagiti kualipikado iti naespirituan a panglakayen a dinutokan ti nasantuan nga espiritu kas manangaywan iti agarup 70,000 a kongregasion dagiti Saksi ni Jehova iti intero a lubong. Isuda dagiti sagsaguttayo kadagiti tattao. (Aramid 20:28) Gapu iti agtultuloy a panagsaknap ti trabaho a panangikaskasaba ti Pagarian iti sangalubongan, umad-adu dagiti kakabsat a lallaki nga “agtarigagay” ken mangibakbaklay kadagiti responsabilidad mainaig iti “saad ti manangaywan.” (1 Timoteo 3:1) Apaman a madutokanda, agbalinda met a sagsagut kadagiti tattao.

10. Kasano a maitutop ti panangiladawan ni Isaias kadagiti “prinsipe” iti akem dagiti Kristiano a panglakayen ita?

¹⁰ Maibagay dagitoy a Kristiano a panglakayen, wenno sagsagut kadagiti tattao, iti panangiladawan ni mammadto Isaias idi nagipadto maipanggep iti akem “dagiti prinsipe,” dagiti administrador iti sidong ti turay ti Pagarian. Tunggal maysa masapul nga agbalin “kas maysa a paglemmengan no agangin ken maysa a paglinongan no agbagio, kas ay-ayus dagiti danum iti disso a namaga, kas la linong ti maysa a dakkel a bato iti daga a napaksuyan.” (Isaias 32:1, 2) Ipakita daytoy no kasano a makatulong ti naayat a panangaywan dagitoy a nadutokan a lallaki. Kasanokay a magunggonaan a naan-anay iti daytoy?

Panagpatulong

11. No kumapsuttayo iti naespirituan, kasanotay a makagun-od iti tulong?

¹¹ Naikasigudan nga agpaarayat ti tao a malmalmes. Saan nga agkitakit. No agpeggad ti biag, saanen a nasken a dagdagen pay ti maysa nga agpatulong. Saan aya a maulit-ulit a nagpatulong ni Ari David ken Jehova? (Salmo 3:4; 4:1; 5:1-3; 17:1, 6; 34:6, 17-19; 39:12) No kumapsuttayo iti naespirituan, nalabit malmes iti liday, agkamangtay met ken Jehova iti kararag ken dawatentayo nga iwanwannatayo babaen ti nasantuan nga espirituna. (Salmo 55:22; Filipos 4:6, 7) Sumapultayo iti liwliwa manipud kadagiti Kasuratan. (Roma 15:4) Agkonsultatayo kadagiti Nakristianuan a publikasion ti Watch Tower Society maipaay iti praktikal a balakad. Masansan a tulongannatayo daytoy a mangrisut kadagiti parikuttayo. Nupay kasta, no kasla malapunostayo kadagiti pakarigatan, mabalintay met ti agpabalakad kadagiti nadutokan a panglakayen ti kongregasion. Kinapudnona, mabalin nga adda dagiti gundaway a talaga a kasapulantayo a ‘paayaban dagiti lallakay.’ Apay a paayaban dagiti Kristiano a panglakayen? Kasanoda a matulongan dagidiay makasapul iti naespirituan a tulong.

12-14. (a) Aniat’ nainsiriban nga aramiden no ti maysa ket masakit? (b) Sigun iti Santiago 5:14, aniat’ maibalakad nga aramiden dagiti “masakit” a Kristiano? (c) Ania a kita ti sakit ti tuktukoyen ti Santiago 5:14, ket apay a kasta ti sungbatyo?

¹² No masakittayo, aginanatayo tapno lumaingtayo. Ngem no agtalinaed ti sakittayo, nainsiriban nga agpakitatayo iti doktor. Saan aya a kasta met koma ti aramidentayo no masakittayo iti naespirituan?

¹³ Imutektekanyo ti ibalakad kadatayo ni adalan a Santiago iti daytoy a banag. Kunana: “Adda kadi masakit kadakayo? Paayabanna koma dagiti lallakay ti kongregasion, ket ikararaganda koma, a sapsapuanda iti lana iti nagan ni Jehova.” (Santiago 5:14) Ania a kita ti sakit ti tuktukoyen ditoy ni Santiago? Pisikal a sakit, kuna dagiti dadduma a komentarista ti Biblia, nga ikalinteganda a ti panangsapsapo iti lana ket maysa a kadawyan a panangagas kadagidi a tiempo. (Lucas 10:34) Patienda pay a ti adda iti panunot ni Santiago isu ti namilagruan a pannakapaimbag babaen ti sagut ti panangagas. Ngem, aniat’ ipakita ti konteksto?

¹⁴ Napaggiddiat ti ‘panagragsak’ ken ti ‘panagsagaba.’ Ipamatmat daytoy a naespirituan a sakit ti salsalaysayen ni Santiago. (Santiago 5:13) “Dagiti lallakay [panglakayen, King James Version] iti kongregasion,” saan a dagiti doktor wenno uray dagiti addaan iti namilagruan a sagut ti panangagas, ti rumbeng a paayaban. Ket aniat’ aramidenda? Kinuna ni Santiago: “Ikararaganda koma. . . . Ket ti kararag ti pammati isalakannanto ti masakit.” (Santiago 5:14, 15; idiligyo ti Salmo 119:9-16.) Ti panangidagadagna iti panagipudno kadagiti basol mainaig iti mainanama a pannakapaimbag awan duadua a paneknekanna a naespirituan a sakit ti tuktukoyen ni Santiago. Kunana: “Ipudnoyo ngarud dagiti basbasolyo iti maysa ken maysa, ken ikararaganyo ti maysa ken maysa, tapno maagasankayo.” No ti nadagsen a basol ti pakaigapuan ti naespirituan a sakit, mainanama nga umimbag ti masakit no la ket ta ipangagna ti balakad a naibatay iti Sao ti Dios, agbabawi, ken tallikudanna ti dakes a kabibiagna.​—Santiago 5:16; Aramid 3:19.

15. Ania a kita ti panagtignay ti naibalakad idiay Santiago 5:13, 14?

¹⁵ Adda sabali pay a masapul nga imutektekantayo iti balakad ni Santiago. No agsagsagaba ti maysa a Kristiano, “agkararag koma.” No naragsak, “agkanta koma kadagiti pagdaydayaw.” Kasapulan ti panagtignay iti aniaman kadagitoy a kasasaad​—agsagsagabatay man wenno naragsak. Kasapulan ti kararag iti maysa a bangir, makaparagsak nga ebkas iti sabali. Gapuna, aniat’ inanamaentayo no saludsoden ni Santiago: “Adda kadi masakit kadakayo?” Manen, ibalakadna ti positibo a panagtignay, wen, panagpatulong. “Paayabanna koma dagiti lallakay ti kongregasion.”​—Salmo 50:15; Efeso 5:19; Colosas 3:16.

No Kasano a Tumulong “Dagiti Lallakay”

16, 17. Kasano a matulongandatayo dagiti panglakayen a mangipakat kadagiti prinsipio ti Biblia?

¹⁶ No dadduma ditay ammo no kasano nga ipakat dagiti prinsipio ti Biblia iti personal a kasasaadtayo. Ditoy a makatulong unay dagiti Kristiano a panglakayen. Kas pangarigan, ikararaganda ti masakit iti naespirituan ken ‘sapsapuanda iti lana iti nagan ni Jehova’ babaen ti nasigo a panangiyaplikar iti makaliwliwa a pammagbaga manipud Sao ti Dios. Iti kasta, dakkel ti maitulong dagiti panglakayen iti naespirituan a pannakapaimbagtayo. (Salmo 141:5) Masansan a ti laeng kasapulantayo isu ti pannakasinunuo nga umiso ti panagrasrasontayo. Ti pannakiuman iti aduan kapadasan a Kristiano a panglakayen patibkerenna ti determinasiontayo nga agaramid iti umiso.​—Proverbio 27:17.

¹⁷ No maayaban a bumisita, masapul a “liwliwaen [dagiti Kristiano a panglakayen] dagiti malmalday a kararua.” Kasta met, “saranayen[da] dagiti nakapuy, [ken] naanus[da] koma kadagiti isuamin.” (1 Tesalonica 5:14) No nasinged ken naanus “dagiti panglakayen” kadagiti “nakapuy,” ad-adda a maibanag ti naan-anay a pannakaisubli ti naespirituan a salun-at.

Personal a Responsabilidad ken Kararag

18, 19. Aniat’ akem dagiti Kristiano a panglakayen kas mayannurot iti Galacia 6:2, 5?

¹⁸ Masapul nga ibaklay dagiti Kristiano a panglakayen ti rebbengenda iti arban ti Dios. Masapul a manangsaranayda. Kas pangarigan, kinuna ni Pablo: “Kakabsat, no ti maysa a tao masukalan iti uray ania a panangsalungasing sakbay nga ammona, dakayo nga addaan naespirituan a kualipikasion ikagumaanyo a palintegen ti kasta a tao iti espiritu ti kinaemma, a kitaem ti bagim, di la ket ta masulisogka met. Agtitinnulongkayo iti pakadagsenan ti maysa ken maysa, ket iti kasta tungpalenyo ti linteg ni Kristo.” Insurat pay ti apostol: “Tunggal maysa awitennanto ti awitna met laeng.”​—Galacia 6:1, 2, 5.

¹⁹ Kasanotay nga awiten ti pakadagsenan ti tunggal maysa ket kaskasdi nga awiten ti awittayo met laeng? Ti naggiddiatan ti kaipapanan dagiti Griego a sao a naipatarus a “pakadagsenan” ken “awit” ipaayna ti sungbat. No maipasango ti maysa a Kristiano iti naespirituan a pakarigatan a makapadagsen unay kenkuana, rumbeng a tulongan dagiti panglakayen ken dagiti dadduma a kapammatianna, ket iti kasta tultulonganda nga awiten ti “pakadagsenan[na].” Nupay kasta, mainanama nga awitenna a mismo ti bukodna nga “awit,” wenno, ti pagrebbenganna iti Dios.a Maragsakan dagiti panglakayen a mangawit “kadagiti pakadagsenan” dagiti kakabsatda babaen ti pammaregta, Nainkasuratan a balakad, ken kararag. Ngem, saan nga alaen dagiti panglakayen ti “awit[tayo],” wenno naespirituan a pagrebbengan.​—Roma 15:1.

20. Apay a ditay koma liwayan ti agkararag?

²⁰ Nagpateg ti kararag ket ditay koma liwayan. Ngem adu dagiti Kristiano a masakit iti naespirituan a marigatan nga agkararag. No mangidaton dagiti panglakayen kadagiti kararag ti pammati maipuon iti maysa a tao a masakit iti naespirituan, aniat’ panggep daytoy? “Ni Jehova paungarennanto,” kas manipud iti nakaro a ladingit, ken papigsaenna a sumurot iti dana ti kinapudno ken kinalinteg. Mabalin nga adda dakes a kababalin ti maysa a Kristiano a masakit iti naespirituan ngem mabalin a saan a nakaaramid iti nadagsen a basol, ta kuna ni Santiago: “Kasta met, no nakaaramid kadagiti basbasol, mapakawanto kenkuana.” Ti Nainkasuratan a balakad dagiti panglakayen a mapakuyogan iti napasnek a kararag tignayenna no dadduma ti maysa a tao a nakapuy iti naespirituan a mangipudno kadagiti nadagsen a basol a mabalin a naaramidna ken agbabawi. Iti kasta, pakawanen ti Dios.​—Santiago 5:15, 16.

21. (a) Apay nga agkitakit dagiti dadduma a Kristiano nga agpatulong kadagiti panglakayen? (b) Anianto ti mausig iti sumaganad nga artikulo?

²¹ Gapu ta maipasangoda iti karit ti panangaywan kadagiti umad-adu a kabbaro a makitimtimpuyog iti kongregasion Kristiano, dakkel ti trabaho dagiti napasnek a panglakayen iti panangipaay iti umdas a panangaywan. Pudno unay, dagitoy a sagsagut kadagiti tattao ket nasayaatda a probision a naggapu ken Jehova a tumulong kadatayo nga agibtur kadagitoy napeggad a panawen. Nupay kasta, agkitakit dagiti dadduma a Kristiano nga agpatulong kadakuada, a panunotenda a makumikom unay dagitoy a kakabsat wenno adu unayen dagiti parikut a tamingenda. Tulongannatayo ti sumaganad nga artikulo a mangapresiar a maragsakan dagitoy a lallaki a tumulong, ta situtulokda nga agserbi kas katulongan a papastor iti kongregasion Kristiano.

[Footnote]

Kasanoyo a Sungbatan?

◻ No kasapulantayo ti tulong, ania dagiti tallo a tulong nga ipaay ni Jehova?

◻ Siasino dagiti moderno-aldaw a sagsagut kadagiti tattao?

◻ Kaanotay a rumbeng a paayaban dagiti panglakayen?

◻ Ania a tulong ti mabalintay nga inanamaen kadagiti Kristiano a panglakayen?

[Ladawan iti panid 15]

Tagtagiragsakenyo kadi dagiti naespirituan a gunggona nga ipaay ti panagkararag, panagadal ti Biblia, ken ti tulong manipud kadagiti Kristiano a panglakayen?