Dagiti Saludsod Manipud Kadagiti Managbasa

Rumbeng kadi a matukoy ni Juan a nangbautisar ken Jesus kas “Juan a Bautista” wenno kas “Juan a Mammautisar”?

Umiso ken suportaran ti Biblia dagita a panangawag.

Naikeddeng nga “isaganaan [ni Juan] ti maysa nga ili a maipaay ken Jehova,” nga inaramidna babaen ti ‘panangikaskasaba ti bautismo a simbolo ti panagbabawi a maipaay iti pannakapakawan dagiti basbasol.’ (Lucas 1:17; 3:3) Kuna ni apostol Mateo: “Immay ni Juan a Bautista a nangaskasaba iti let-ang ti Judea, a kunkunana: ‘Agbabawikayo, ta ti pagarian ti langit asidegen.’ . . . Idin ti taga Jerusalem ken amin a taga Judea . . . rimmuar a napan kenkuana, ket dagiti tao nabautisaranda kenkuana idiay Karayan Jordan, a silalatak nga impudnoda dagiti basbasolda.”​—Mateo 3:1-6.

Paliiwenyo ta ni Mateo impabigbigna ni Juan kas “ti Bautista.” Nautob la ketdi ni Mateo, a nabatad nga ibagbagayna ti salaysayna kadagiti Judio, nga ammo dagiti Judio no asino “ti Bautista.” Inusarna “ti Bautista” kas maysa a kita ti apeliedo. Inusar ni Jesus ken dagiti adalanna ti “Juan a Bautista,” kas inaramid dagiti adipen ni Herodes.a​—Mateo 11:11, 12; 14:2; 16:14.

Inlanad ni adalan a Marcos ti umasping a panangusar “ti Bautista.” (Marcos 6:25; 8:28) Ngem iti panangiyam-ammona ken ni Juan, “Juan a mammautisar” ti panangawag ni Marcos kenkuana. (Marcos 1:4) Naigidiat bassit ti Griego a naaramat idiay Marcos 1:4 manipud kadagiti dadduma a bersikulo. Mabalin a maipatarus met ti Marcos 1:4 kas “ti mangbautisar.” Itamtampok ni Marcos ti ar-aramiden ni Juan; isu ti mangar-aramid ti panangbautisar, ti mammautisar.

Nupay kasta, dina kaipapanan a rumbeng a pagdumaentayo dagitoy a pamay-an a panangtukoy ken ni Juan. Idiay Marcos 6:24, 25, mabasatayo maipapan ken Salome: “Isu rimmuar ket kinunana ken inana: ‘Ania ti dawatekto?’ Kinunana: ‘Ti ulo ni Juan a Mammautisar.’ Simrek a dagus ket nagparang a sidadaras iti ari ket nagdawat, a kunkunana: ‘Kayatko nga ita met laeng itedmo kaniak iti pinggan ti ulo ni Juan a Bautista.’” Pareho a nausar dagiti dua a nagan.

Mabalin a ti panangawat dagiti dadduma “ti Bautista” ket sigun iti maikadua a depinasion iti maysa a diksionario: “Kameng wenno pasurot ti maysa nga ebanghelikal a Protestante a denominasion a mabigbig babaen ti kongregasional a kagimongan ken bautismo babaen ti pannakaitaneb dagiti manamati laeng.” Sigurado a saan a kasta ni Juan.

Gapuna, ti “Juan a Bautista” ken “Juan a Mammautisar” ket agpada a maitutop ken umiso.

[Footnote]