Sursuro ti Dios Maibusor iti Sursuro Dagiti Sairo
‘Umikayto dagiti sumagmamano iti pammati, nga ipangagda dagiti makaiyaw-awan a naipaltiing a sasao ken sursuro dagiti sairo.’—1 TIMOTEO 4:1.
1. Adda dagiti Kristiano iti tengnga ti ania a dangadang?
DAREPDEPENYO nga agnanaedkayo iti intero a panagbiagyo iti maysa a lugar a kankanayon ti gubat. Aniat’ riknayo a makangkangngeg kadagiti kanalbuong bayat a nakaiddakayo ken mariing iti uni ti kanyon? Nakalkaldaang ta kasta ti panagbiag dagiti tattao iti dadduma a paset ti lubong. Iti naespirituan a pamay-an, nupay kasta, kastoy ti panagbiag dagiti amin a Kristiano. Addada iti tengnga ti dakkel a dangadang nga agarup 6,000 a tawenen ti kabayagna ken dumegdegdeg iti kaaldawantayo. Ania aya daytoy nabayagen a dangadang? Ti panagdangadang ti kinapudno ken kinaulbod, ti panagbinnusor ti sursuro ti Dios ken ti sursuro dagiti sairo. Saan a panaglablabes ti panangikuna a daytoy a dangadang—iti biang ti maysa a dasig—ti kaulpitan ken kaaduan napapatayna a dangadang iti pakasaritaan ti tao.
2. (a) Sigun ken Pablo, ania dagiti dua a dasig nga agbimbinnusor? (b) Ania ti tuktukoyen ni Pablo a “ti pammati”?
2 Dinakamat ni apostol Pablo dagiti dua a dasig iti daytoy a dangadang idi insuratna ken ni Timoteo: ‘Ti naipaltiing a sasao kunaenna a silalawag a kadagiti maud-udi a periodo ti tiempo umikayto dagiti sumagmamano iti pammati, nga ipangagda dagiti makaiyaw-awan a naipaltiing a sasao ken sursuro dagiti sairo.’ (1 Timoteo 4:1) Paliiwenyo ta agraira ti impluensia ti sursuro dagiti sairo nangnangruna “kadagiti maud-udi a periodo ti tiempo.” Kas namatmatan idi kaaldawan ni Pablo, agbibiagtayon iti kasta a panawen. Paliiwenyo met no ania ti kadangadang ti sursuro dagiti sairo, nga isu “ti pammati.” Ditoy, “ti pammati” tuktukoyenna ti sursuro ti Dios, a naibatay kadagiti naipaltiing a sao ti Dios a nailanad iti Biblia. Makaited-biag ti kasta a pammati. Isurona ti maysa a Kristiano a mangaramid iti pagayatan ti Dios. Isu dayta ti kinapudno a mangiturong iti biag nga awan inggana.—Juan 3:16; 6:40.
3. (a) Ania ti mapasamak kadagiti biktima iti dangadang iti nagbaetan ti kinapudno ken kinaulbod? (b) Asino ti adda iti likudan ti sursuro dagiti sairo?
3 Dagidiay sumina iti pammati saanda a magun-odan ti biag nga agnanayon. Isuda ti biktima iti gubat. Anian a nakalkaldaang ti pagbanaganda gapu iti panagpaallilawda iti sursuro dagiti sairo! (Mateo 24:24) Kas indibidual, kasanotay a maliklikan ti agbalin a biktima? Babaen ti panangilaksid a naan-anay kadagitoy ulbod a sursuro, nga agpaay laeng iti panggep “ti agturay kadagiti sairo,” ni Satanas a Diablo. (Mateo 12:24) Maikuna a bin-ig a kinaulbod dagiti sursuro ni Satanas, tangay ni Satanas “ti ama ti kinaulbod.” (Juan 8:44) Usigenyo no kasano kasikap ti panangaramatna iti kinaulbod a nangallilaw kadagiti immuna a nagannaktayo.
Naipalgak ti Sursuro Dagiti Sairo
4, 5. Ania a kinaulbod ti imbaga ni Satanas ken Eva, ket apay a nagdakes dayta?
4 Nailanad dagiti pasamak iti Biblia idiay Genesis 3:1-5. Babaen ti maysa a serpiente, inasitgan ni Satanas ti babai a ni Eva sana sinaludsod kenkuana: “Pudno aya a kinuna ti Dios a saankay a mangan iti amin a kayo iti minuyongan?” Kasla awan pagdaksanna ti saludsod, ngem usigenyo maminsan pay. “Pudno aya?” Kas man la masmasdaaw ni Satanas, a kunkunana, ‘Apay nga ibaga ti Dios ti kasta?’
5 Awan kapuotpuotna nga imbaga ni Eva a pudno a kasta. Ammona ti sursuro ti Dios iti daytoy a banag, nga imbaga ti Dios ken ni Adan a matayda no manganda iti bunga ti kayo ti pannakaammo ti naimbag ken dakes. (Genesis 2:16, 17) Ti saludsod ni Satanas nalawag a tinukayna ti interes [ni Eva], isut’ gapuna a dimngeg daytoy idi ibaga [ni Satanas] ti kangrunaan a punto ti argumentona: “Ket ti serpiente kinunana iti babai: ‘Saan a pudno a mataykanto.’” Anian a nagdakes a balikas! Inakusaran ni Satanas ni Jehova, ti Dios ti kinapudno, ti Dios ti ayat, ti Namarsua, iti panagulbod kadagiti natauan nga annakna!—Salmo 31:5; 1 Juan 4:16; Apocalipsis 4:11.
6. Kasano a kinarit ni Satanas ti kinaimbag ken kinasoberano ni Jehova?
6 Ngem adda pay imbaga ni Satanas. Kinunana: “Ta ammo ti Dios nga iti aldaw a pannanganyo iti dayta, dagiti matayo maluktandanto ket kaslakayton iti Dios, a makaammo ti naimbag ken dakes.” Sigun ken Satanas, kayat ni Jehova a Dios—a sibubuslon a nangipaay iti amin a kasapulan dagiti immuna a nagannak kadatayo—a paidaman ida iti maysa a banag a nakaskasdaaw. Kayatna a lapdan ida nga agbalin a kas didios. No kasta, kinarit ni Satanas ti kinaimbag ti Dios. Imparegtana met ti panangpennek iti bukod a tarigagay ken ti sipapakinakem a panangsalungasing kadagiti linteg ti Dios, nga imbagana a makagunggona ti kastoy a panagtignay. Kinapudnona, kinarit ni Satanas ti kinasoberano ti Dios kadagiti parsuana, nga awan kano ti kalintegan ti Dios a mangeddeng iti aramiden ti tao.
7. Kaano a damo a nangngegan ti sursuro dagiti sairo, ket kasano nga umasping dagitoy itatta?
7 Babaen dagidiay a sasao ni Satanas, nangrugi a mangngegan ti sursuro dagiti sairo. Itantandudo pay laeng dagitoy dakes a sursuro dagiti umasping a di nadiosan a prinsipio. Kas iti inaramidna idiay minuyongan ti Eden, karkariten pay laeng ni Satanas, agraman dagiti dadduma pay a rebelioso nga espiritu, ti kalintegan ti Dios a mangikeddeng kadagiti pagalagadan iti panagtignay. Karkaritenna pay laeng ti kinasoberano ni Jehova ken ikagkagumaanna nga allukoyen dagiti tattao a sumupring iti nailangitan nga Amada.—1 Juan 3:8, 10.
8. Ania ti napukaw da Adan ken Eva idiay Eden, ngem kasano a napaneknekan a pudno ni Jehova?
8 Iti dayta damo nga engkuentro iti dangadang iti nagbaetan ti sursuro ti Dios ken ti sursuro dagiti sairo, nangaramid da Adan ken Eva iti di umiso a pangngeddeng ket napukawda ti namnamada nga agbiag nga agnanayon. (Genesis 3:19) Bayat a naglabas ti panawen ken nangrugi a kumapsut ti bagida, napaneknekan a naan-anay kadakuada no asino ti nagulbod ken no asino ti nagsao iti pudno idiay Eden. Nupay kasta, ginasut a tawen sakbay a natayda iti pisikal, isuda ti immuna a nagbalin a biktima iti dangadang iti nagbaetan ti kinapudno ken kinaulbod idi nga inkeddeng ti Namarsuada, ti Ubbog ti biag, a saanda a maikari nga agbiag. Napasamak dayta idi natayda iti naespirituan a pamay-an.—Salmo 36:9; idiligyo ti Efeso 2:1.
Ti Sursuro Dagiti Sairo Ita
9. Kasano kasamay ti sursuro dagiti sairo iti panaglabas dagiti siglo?
9 Kas nailanad iti libro nga Apocalipsis, naipan ni apostol Juan babaen ti paltiing iti “aldaw ti Apo,” a nangrugi idi 1914. (Apocalipsis 1:10) Iti dayta a tawen napagtalaw ni Satanas ken dagiti demoniona sadi langit ket naigarangugongda iti kaparanget ti daga—maysa a dakkel a pannakaabak iti biang daytoy a bumusbusor iti Naindaklan a Namarsua kadatayo. Saanen a mangngegan ti timekna idiay langit a kanayon a mangidardarum kadagiti adipen ni Jehova. (Apocalipsis 12:10) Nupay kasta, ania ti nagapuanan ti sursuro dagiti sairo ditoy daga sipud idiay Eden? Kunaen ti rekord: “Naitappuak ti dakkel a dragon, ti kadaanan a serpiente, daydiay naawagan iti Diablo ken Satanas, a mangiyaw-awan iti intero a mapagnaedan a daga.” (Apocalipsis 12:9) Impangag ti intero a lubong dagiti kinaulbod ni Satanas! Di pakasdaawan a maaw-awagan ni Satanas kas “ti agturay iti daytoy a lubong”!—Juan 12:31; 16:11.
10, 11. Kadagiti ania a pamay-an nga aktibo ita ni Satanas ken dagiti demoniona?
10 Inaklon aya ni Satanas ti pannakaabakna kalpasan ti pannakapatalawna sadi langit? Saan! Inkeddengna nga ituloy ti panangbusorna iti sursuro ti Dios ken kadagidiay mangsalimetmet iti dayta. Kasaruno ti pannakapaksiatna sadi langit, intultuloy ni Satanas ti pannakidangadangna: “Ti dragon [ni Satanas] nakapungtot iti babai, ket napan nakigubat kadagiti natda ti bin-ina, isuda a mangtungtungpal kadagiti bilin ti Dios ken addaan iti trabaho a panangsaksi ken Jesus.”—Apocalipsis 12:17.
11 Malaksid pay iti panangbusorna kadagiti adipen ti Dios, laylayusen ni Satanas ti lubong kadagiti propagandana, nga ikagkagumaanna a taginayonen ti panangtengngelna iti sangatauan. Iti maysa kadagiti sirmatana maipapan iti aldaw ti Apo a nailanad iti Apocalipsis, nakakita ni apostol Juan iti tallo nga atap nga animal a mangisimbolo ken ni Satanas, iti naindagaan a napolitikaan nga organisasionna, ken iti dominante a pannakabalin ti lubong iti tiempotayo. Manipud kadagiti ngiwat dagitoy a tallo, rimmuar dagiti tukak. Ania ti insimbolo dagitoy? Insurat ni Juan: “Dagita ket, iti kinapudnona, ebkas nga impaltiing dagiti sairo ket agaramidda kadagiti pagilasinan, ket mapanda kadagiti ar-ari iti intero a mapagnaedan a daga, tapno urnongenda ida a sangsangkamaysa iti gubat ti naindaklan nga aldaw ti Dios a Mannakabalin-amin.” (Apocalipsis 16:14) Nalawag, aktibo unay ti sursuro dagiti sairo ditoy daga. Busbusoren pay laeng ni Satanas ken dagiti demoniona ti sursuro ti Dios, ket itultuloyda nga aramiden dayta agingga a piliten ida ni Jesu-Kristo, ti Mesianiko nga Ari, nga agsardeng.—Apocalipsis 20:2.
Panangilasin iti Sursuro Dagiti Sairo
12. (a) Apay a kabaelantay a sarangten ti sursuro dagiti sairo? (b) Kasano nga ikagkagumaan ni Satanas nga ibanag dagiti panggepna mainaig kadagiti adipen ti Dios?
12 Kabaelan aya dagiti managbuteng-Dios a tattao a sarangten ti sursuro dagiti sairo? Wen, gapu iti dua a rason. Umuna, agsipud ta napigpigsa ti sursuro ti Dios; ken maikadua, agsipud ta imbutaktak ni Jehova dagiti nasikap a pamay-an ni Satanas, iti kasta kabaelantay a sarangten dagitoy. Kas kinuna ni apostol Pablo, “saantayo a nanengneng kadagiti gakatna.” (2 Corinto 2:11) Ammotayo nga us-usaren ni Satanas ti panangidadanes kas maysa a pamay-an tapno maibanagna ti panggepna. (2 Timoteo 3:12) Nasiksikap nga adayo, nupay kasta, ikagkagumaanna nga impluensiaan ti panunot ken puso dagidiay agserserbi iti Dios. Inallilawna ni Eva ken nangikabil kadagiti di umiso a tarigagay iti pusona. Kasta met laeng ti ikagkagumaanna nga aramiden ita. Insurat ni Pablo kadagiti taga-Corinto: “Maamakak nga iti uray kasano, kas iti panangallilaw ti serpiente ken Eva babaen ti kinasikapna, dagiti pampanunotyo mabalin a mapadakesda a maiyadayo iti kinapasnek ken iti kinadalus a maiparbeng ken Kristo.” (2 Corinto 11:3) Usigenyo no kasano ti panangdadaelna iti panagpampanunot ti kaaduan iti sangatauan.
13. Ania a kinaulbod ti imbaga ni Satanas iti sangatauan sipud pay idiay Eden?
13 Ken ni Eva, inakusaran ni Satanas ni Jehova iti panagulbod ken kinunana nga agbalin dagiti tattao a kas didios no supringenda ti Namarsua kadakuada. Paneknekan ti nagdakes a kasasaad ti sangatauan ita a ni Satanas, saan a ni Jehova, ti ulbod. Saan a didios dagiti tattao ita! Nupay kasta, pinasarunuan ni Satanas dayta immuna a kinaulbod iti dadduma pay a kinaulbod. Isu ti nagtaudan ti kapanunotan nga imortal, di matay ti kararua ti tao. No kasta, indiayana iti sangatauan ti posibilidad nga agbalin a kas didios iti sabali pay a pamay-an. Kalpasanna, naibatay iti dayta nga ulbod a doktrina, intandudona dagiti sursuro a kas ti apuy iti impierno, purgatorio, espiritismo, ken panagdayaw kadagiti inapo. Ginasut a riwriw a tao ti nakayawan pay laeng kadagitoy a kinaulbod.—Deuteronomio 18:9-13.
14, 15. Ania ti kinapudno maipapan iti ipapatay ken namnama ti tao iti masanguanan?
14 Siempre, pudno ti imbaga ni Jehova ken ni Adan. Natay ni Adan idi nagbasol iti Dios. (Genesis 5:5) Idi natay ni Adan ken dagiti kaputotanna, nagbalinda a natay a kararua, awan puot ken riknada. (Genesis 2:7; Eclesiastes 9:5, 10; Ezequiel 18:4) Gapu ta natawidda ti basol manipud ken Adan, matay amin a natauan a kararua. (Roma 5:12) Nupay kasta, idiay Eden, inkari ni Jehova ti yaay ti maysa a bin-i a mangdadael kadagiti aramid ti Diablo. (Genesis 3:15) Dayta a Bin-i ket isu ni Jesu-Kristo, ti bugbugtong nga Anak ti Dios. Natay ni Jesus nga awanan basol, ket ti naidaton a biagna nagbalin a subbot a mangwayawaya iti sangatauan ken patay. Addaan dagidiay situtulok a mangalagad iti pammati ken Jesus iti gundaway nga umawat iti biag nga agnanayon a napukaw ni Adan.—Juan 3:36; Roma 6:23; 1 Timoteo 2:5, 6.
15 Dayta a subbot, saan a ti nalibeg nga ideya a malasatan ti kararua ti ipapatay, ti pudpudno a namnama ti sangatauan. Sursuro ti Dios daytoy. Kinapudno dayta. Maysa met dayta a nakaskasdaaw a parangarang ti ayat ken sirib ni Jehova. (Juan 3:16) Anian a yamantayo a nakasursuro iti daytoy a kinapudno ken naruk-atan iti sursuro dagiti sairo kadagitoy a banag!—Juan 8:32.
16. Ania dagiti napaut a resulta no suroten dagiti tattao ti bukodda a sirib?
16 Babaen ti panagulbodna idiay minuyongan ti Eden, ginuyugoy ni Satanas da Adan ken Eva a sumina iti Dios ken agpannuray iti bukodda a sirib. Itatta, makitkitatayo dagiti napaut a resulta dayta iti krimen, kinarigat ti biag, gubgubat, ken nakaro a kinaawan hustisia a mapaspasamak iti lubong ita. Di pakasdaawan a kuna ti Biblia: “Ti sirib daytoy a lubong ket kinamaag iti Dios”! (1 Corinto 3:19) Nupay kasta, simamaag a kaykayat ti kaaduan a tao ti agrigat imbes nga ipangag dagiti sursuro ni Jehova. (Salmo 14:1-3; 107:17) Dagiti Kristiano, a nangawat iti sursuro ti Dios, liklikanda dayta a palab-og.
17. Ania a ‘siuulbod a maawagan pannakaammo’ ti itantandudo ni Satanas, ket ania ti imbunga daytoy?
17 Insurat ni Pablo ken ni Timoteo: “O Timoteo, saluadam ti naitalek kenka, nga adaywam dagiti awan kapapay-anna a panagsasao a sumalungasing iti nasantuan ken dagiti panagsusuppiat iti siuulbod a naawagan ‘pannakaammo.’ Ta iti panangiparammagda iti kasta a pannakaammo sumagmamano ti simiasi manipud iti pammati.” (1 Timoteo 6:20, 21) Dayta a “pannakaammo” itakderanna met ti sursuro dagiti sairo. Idi kaaldawan ni Pablo, mabalin a tumukoy dayta kadagiti apostata a kapanunotan nga insursuro dagiti dadduma iti kongregasion. (2 Timoteo 2:16-18) Idi agangay, dagiti siuulbod a naawagan pannakaammo, kas iti Gnosticismo ken pilosopia dagiti Griego, tinulawanda ti kongregasion. Iti lubong ita, ti sumagmamano a pangarigan ti siuulbod a maawagan pannakaammo ket isu ti ateismo, agnosticismo, dagiti teoria ti ebolusion, ken masirib a pammabalaw iti Biblia, kasta met dagiti di nainkasuratan a kapanunotan nga isursuro dagiti moderno nga apostata. Makita ti bunga amin dagitoy siuulbod a maawagan pannakaammo iti panagsalog ti moral, panagraira ti kinaawan panagraem iti autoridad, di kinamapagtalkan, ken panagimbubukodan a kadawyan iti sistema ti bambanag ni Satanas.
Panangsurot iti Sursuro ti Dios
18. Siasino ita ti agbirbiruk iti sursuro ti Dios?
18 Nupay laylayusen ni Satanas ti daga iti sursuro dagiti sairo sipud pay idiay Eden, adda latta dagidiay nangbirbiruk iti sursuro ti Dios. Riniwriw ti bilang itan dagiti kasta a tattao. Karaman kadagitoy dagiti natda a napulotan a Kristiano nga addaan iti natalged a namnama a makipagturay ken Jesus iti nailangitan a Pagarianna ken ti dumakdakkel a dakkel a bunggoy ti “sabsabali a karnero” a mangnamnama nga agtawid iti naindagaan a sakop dayta a Pagarian. (Mateo 25:34; Juan 10:16; Apocalipsis 7:3, 9) Itatta, maur-urnong dagitoy iti maysa a sangalubongan nga organisasion a pakaiyaplikaran dagiti sasao ni Isaias: “Sursuruanto ni Jehova dagiti amin nga annakmo, ket dakkelto ti talna dagiti annakmo.”—Isaias 54:13.
19. Ania ti ramanen ti panagpaisuro ken Jehova?
19 Ti panagpaisuro ken Jehova ket saan a basta panangammo laeng iti pudno a doktrina—nupay napateg dayta. Isuronatayo ni Jehova no kasano ti agbiag, no kasano nga ipatungpal iti biagtayo ti sursuro ti Dios. Kas pangarigan, sarangtentayo ti panagimbubukodan, imoralidad, ken ti espiritu ti panagwaywayas nga agraraira iti lubong iti aglawlawtayo. Bigbigentayo a mangiturong ken patay ti napalalo a panagtarigagay iti kinabaknang iti daytoy a lubong. (Santiago 5:1-3) Pulos a ditay liplipatan ti sursuro ti Dios a nayebkas kadagiti sasao ni apostol Juan: “Dikay ayaten ti lubong wenno uray dagiti bambanag nga adda iti lubong. No ti asinoman ayatenna ti lubong, ti ayat ti Ama awan kenkuana.”—1 Juan 2:15.
20, 21. (a) Ania ti us-usaren ni Satanas a mangbulsek kadagiti tattao? (b) Aniada a bendision ti sagrapen dagidiay mangsurot iti sursuro ti Dios?
20 Ti epekto ti sursuro dagiti sairo kadagiti biktimana ket makita iti sasao ni Pablo kadagiti taga-Corinto: “Binulsek [ni Satanas] ti pampanunot dagiti di manamati, tapno ti lawag ti nadayag a naimbag a damag maipapan ken Kristo, isu a ladawan ti Dios, saan koma nga agsilnag.” (2 Corinto 4:4) Kayat met a bulseken ni Satanas dagiti pudno a Kristiano iti kastoy a pamay-an. Idiay Eden, inusarna ti serpiente a nangallilaw iti maysa kadagiti adipen ti Dios. Itatta, us-usarenna dagiti naranggas wenno imoral a pelikula ken programa iti telebision. Us-usarenna ti radio, literatura, ken musika. Ti maysa a nabileg nga igamna isu ti dakes a pannakikadua. (Proverbio 4:14; 28:7; 29:3) Kanayon a bigbigenyo a dagiti kasta a bambanag ket pampamay-an ken sursuro dagiti sairo.
21 Laglagipenyo a bin-ig a kinaulbod ti imbaga ni Satanas idiay Eden; napaneknekan a pudno ti imbaga ni Jehova. Sipud kadagidi nga al-aldaw, nagtultuloy a kasta ti kasasaad. Kanayon a napaneknekan nga ulbod ni Satanas, ket kanayon a pudno ti sursuro ti Dios. (Roma 3:4) No surotentayo ti Sao ti Dios, kankanayon nga addatayo iti naballigi a dasig iti daytoy a dangadang iti nagbaetan ti kinapudno ken kinaulbod. (2 Corinto 10:4, 5) Ngarud, determinadotay koma a mangilaksid kadagiti amin a sursuro dagiti sairo. Iti kasta a pamay-an, makapagtalinaedtayo agingga iti aggibus ti dangadang iti nagbaetan ti kinapudno ken kinaulbod. Mangabakto ti kinapudno. Awanton ni Satanas, ket ti laeng sursuro ti Dios ti mangngeganto ditoy daga.—Isaias 11:9.
Mailawlawagyo Kadi?
◻ Kaano a damo a nangngegan ti sursuro dagiti sairo?
◻ Ania dagiti sumagmamano a kinaulbod nga isursuro ni Satanas ken dagiti demoniona?
◻ Kadagiti ania a pamay-an nga aktibo unay ni Satanas ita?
◻ Ania ti us-usaren ni Satanas a mangitandudo iti sursuro dagiti sairo?
◻ Aniada a bendision ti sagrapen dagidiay mangsurot iti sursuro ti Dios?
[Ladawan iti panid 9]
Damo a nangngegan ti sursuro dagiti sairo idiay minuyongan ti Eden
[Ladawan iti panid 10]
Ti sursuro ti Dios maipapan iti subbot ken ti Pagarian ti makaipaay iti kakaisuna a namnama iti sangatauan