Panangparmek iti Iliw iti Panagserbi iti Dios
BINILIN ni Jesu-Kristo dagiti pasurotna: “Inkayo . . . ket mangaramidkayo kadagiti adalan a tattao iti isuamin a nasnasion.” (Mateo 28:19) Kadagiti adu a Kristiano, ti panangitungpal iti dayta nga annongen kaipapananna ti panangawat kadagiti narigat a kasasaad iti lugar nga adayo iti pagtaengan. Adu a bambanag ti panawan dagiti agdaldaliasat a manangaywan, dagiti assawada, ken dadduma pay gapu iti panagserbi iti Dios. Ti iliw ket mabalin a pudno a maysa a karit kadagitoy amin a Saksi ni Jehova.
Sumnek ti iliw no malaglagipmo ti talged ken ayat a tinagiragsakmo iti napalabas. Mabalin a pagladingitennaka daytoy iti kasta unay nga uray la dimo madaeran. Kinapudnona, kalpasan ti panangilakoda kadagiti sanikuada ken panaggastoda iti dakkel a nagturong iti ganggannaet a daga, binaybay-an dagiti dadduma ti planoda ket nagsublida iti ilida. Inabak ti iliw ida.
Ti yaapay dagiti kasta a rikna ket kadawyan a mapasamak kalpasan ti damo a yaakar, ngem kadagiti dadduma agpaut dayta iti unos ti panagbiagda. Kalpasan ti nasurok a 20 a tawen a pannakayadayona, ‘il-iliwen unay [ni Jacob] ti balay ni amana.’ (Genesis 31:30) Siasino ti mabalin nga agsagaba iti iliw? Ania ti pakaigapuan dayta? Kasano a maparmek ti maysa a tao ti kakasta a rikrikna?
Ania ti Pakaigapuan ti Liday?
Mabalin a sumnek ti iliw iti uray asinoman. Ni Amytis, maysa nga anak a babai ti ari ti Media a ni Astyages, ket addaan iti amin a rason nga agragsak: kinabaknang, kinatan-ok, napintas a pagtaengan. Kaskasdi, mail-iliw unay kadagiti kabambantayan ti Media nga uray la binangon ti asawana, ni Ari Nabucodonosor, dagiti agbitbitin a hardin ti Babilonia a pangliwliwa kenkuana.
Ti iliw mabalin a nangnangruna a suotennaka no ti biag ket kasla narigrigat ngem idi sakbay nga immakarka. Idi nakayawan dagiti umili ti Juda, insennaayda: “Iti igid dagiti karayan ti Babilonia—sadiay nagtugtugawkami. Nagsangsangitkami met no malagipmi ti Sion. Kasano ti panangkantami iti kanta ni Jehova iti ganggannaet a daga?”—Salmo 137:1, 4.
Adu a banag ti mamagliday gapu iti iliw. Kuna ni Terri, a nangpanaw iti Canada: “Naminsan, naregreg iti libro ti maysa a retrato ti pamiliami. Idi pinidutko, kellaat a linapunosnak ti iliw, ket nagsangsangitak.” Inamin ni Chris, a pimmanaw idiay Inglaterra tapno agyan iti napangpanglaw a pagilian: “No mangngegko ti ayug ti maysa a kadaanan a kanta wenno no maangotko ti ayamuom ti nakairuamak a taraon, sapulsapulek dagiti bambanag a pinanawak.”—Idiligyo ti Numeros 11:5.
Masansan nga adda pakainaigan ti nasinged a relasion ti pamilia. Kastoy ti kuna ni Roseli, taga Brazil nga agnanaed itan iti kabangibang a pagilian: “Maladingitanak no makaawatak iti dakes a damag manipud iti pagilianmi ket nupay kayatko ti tumulong diak mabalinan ta awanak sadiay. No dadduma ad-adda pay ti lidayko no awan a pulos ti maawatko a damag ket darepdepek laengen dagiti bambanag.” Immakar ni Janice manipud Norte America a nagturong iti maysa a bassit nga ili iti tropiko ti Amazona. Kunana: “Mailiwak no makaawatak iti naimbag a damag manipud iti pagilianmi. Madamagko no kua a nakaragragsakda, ket kayatko nga addaak met koma a kaduada.”
Saan laeng a ti panangpanaw kadagiti tattao ti pakaigapuan ti iliw. Inlawlawag ni Linda: “Maupayak no diak ammo ti paggatangak kadagiti bambanag a kasapulak. Diak ammo dagiti presio wenno no kasano ti makisinnukat kadagiti bambanag. Narigat ti makagatang iti kotse ta nakangingngina, ken kanayon a masikildak no kasta a makisinneksekak a lumugan. Gapu itoy, aggagarak la unay nga agawid.” Maipapan iti panagduma ti kultura ken kabibiag, kinuna ni Janet: “Ti kinapanglaw ti mamagsennaay kaniak. Itaak laeng a makakita kadagiti tattao a makipalpalama iti tinapay, wenno kadagiti dadakkel a pamilia nga agnanaed iti maysa a siled nga awan ti danum. . . . Dagiti kasta a bambanag ti nangpasuron kaniak iti kasta unay ket nariknak a diak makapagbayag sadiay.”
Panangparmek iti Rikriknam
Di rumbeng nga ibaintayo ti maaddaan iti nasged a rikrikna kadagiti tattao a patpatgentayo wenno iti lugar a dimmakkelantayo. Inikkannatayo ni Jehova a Dios iti rikrikna tapno matagiragsaktayo ti nabara a personal a relasion kadagiti dadduma. Dagiti Kristiano a manangaywan iti kongregasion sadi Efeso ket lallaki a nataengan iti emosion. Ngem ania ti napasamak idi a panawan idan ni Pablo? Ay ket, “adu a panagsangit ti giddato a napasamak kadakuada amin, ket inappungolanda ti tengnged ni Pablo ket sidudungngo nga inagkanda”! (Aramid 20:37) Siempre, saan a nainaig ti iliw iti dayta a pagteng. Ngem, ikkannatay dayta iti pagpanunotan. Normal ti maaddaan iti rikrikna, ngem di rumbeng a palubosantay dagitoy a mangtengngel kadatayo. Ngarud, kasanom a maparmek a sibaballigi ti iliw?
Ti panagsursuro iti lokal a pagsasao ket makatulong a mangpatalged iti rikna. Mabalin nga ad-adda ti gagarmo nga agsubli iti lugar a pinanawam no dimo mayebkas ti kayatmo gapu ta dika makapagsao iti ganggannaet a pagsasao. Gapuna, no mabalbalin, sursuruem ti agbasa ken agsao iti pagsasao iti lugar a pagakaram sakbay nga umakarka sadiay. Wenno saan, ipasnekmo ti agadal iti pagsasao kabayatan ti umuna a sumagmamano a lawas kalpasan ti isasangpetmo. Ngamin, no kassangpetmo, magagaranka unay ket ngarud isu dayta ti kasayaatan a tiempo ti panagsursuro iti pagsasao. No busbosem dagitoy a lawas kangrunaanna iti panagadal iti pagsasao, di agbayag kaykayatmonton ti makipatpatang, ket makatulong dayta a mangparmek iti iliw.
Sumapulka a dagus kadagiti baro a gagayyem, ta makatulong daytoy kenka a mangpatalged iti rikna. Ti kongregasion dagiti Saksi ni Jehova ti kasayaatan a lugar a pangsapulan kadagiti pudpudno a gagayyem. Sikan ti mangirusat ken ipakitam nga interesadoka kadagiti sabsabali. Ikagumaam nga ammuen ti nalikudanda, ti pamiliada, dagiti parikutda, ken dagiti pagrayuanda. Awisem dagiti kapammatiam iti pagtaengam. Makitamto a subadan dagiti sabsabali ti interes nga ipakpakitam kadakuada.
Kadagiti tattao ti Dios, ti relasion ti aggayyem ket mabalin a kas kasinged ti relasion ti pamilia. Kinuna ni Jesus: “Siasinoman a mangaramid iti pagayatan ti Dios, daytoy ti kabsatko a lalaki ken kabsatko a babai ken inak.” (Marcos 3:35) Impanamnama met ni Kristo kadagiti pasurotna: “Awan asinoman a nangpanaw iti balay wenno kakabsat a lallaki wenno kakabsat a babbai wenno ina wenno ama wenno annak wenno dagiti talon a maigapu kaniak ken maigapu iti naimbag a damag a dinto umawat iti maminsangagasut ita iti daytoy a periodo ti tiempo, kadagiti balay ken kakabsat a lallaki ken kakabsat a babbai ken inna ken annak ken dagiti talon, agraman dagiti pannakaidadanes, ket iti um-umay a sistema ti bambanag agnanayon a biag.” (Marcos 10:29, 30) Gapu ta addaantay iti kasta a nakaay-ayat a naespirituan a panagkakabsat, saantay nga agmaymaysa, uray iti baro a daga.
Ti panangtaginayon iti pannakipagayammo kadagidiay pinanawam makatulong met kenka a mangparmek iti iliw. Mabalin a masdaawka a makatakuat nga ita ta immakarkan, ti pannakisinnurat ket nangnangruna a nabagas, tangay mabalin a panunotem a naimbag ti inka isurat. Adda dagiti makaparagsak a banag nga ipadamag. Insingasing ni Janet, a nadakamat itay: “Nangina ti ag-long distance, ngem nalaklaka bassit ti agipatulod iti nairekord a cassette babaen ti koreo. Iti damo mabalin a makakatawaka nga agsasao iti sango ti maysa a makina. Ngem, nalaka ken makaay-ayo ti makipatang iti maysa a tao nga adda mikropono iti nagbaetanyo.” Mabalinmo met ti agkiddaw a patulodannaka met iti cassette recording.
Kuna ni Shirley, nga immakar manipud Estados Unidos a nagturong idiay Latin America 25 a tawenen ti napalabas: “Kanayon a dagiti makapabileg a kapadasan imbes a dagiti parikut ti isursuratko. Daytoy ti nangparegta kadagiti dadduma nga agsurat a kanayon kaniak.” Nupay kasta, agannadka. Ti nalabes a pannakisinsinnurat mabalin a lapdannaka a maaddaan kadagiti baro a gagayyem. Kuna ni Del, nga immakar manipud Canada a nagturong iti sabali a pagilian: “Dika agpupok iti pagtaengan a mangdardarepdep kadagiti bambanag nga il-iliwem. Rummuarka ketdi ket tagiragsakem ti baro a lugaryo.”
Ammuem dagiti kannawidan, pakasaritaan, pagkakatawaan, ken makapainteres ken napintas a lugar iti daga nga immakaram. Tulongannaka daytoy a mangiwaksi iti panunotmo kadagiti negatibo a banag. Ket no panggepmo ti agtalinaed iti lugar nga immakaram, nasayaat no dika bumisita a dagus wenno naynay iti iliyo. Kasapulan ti panawen iti panangsapul kadagiti baro a gagayyem ken pannakairuam iti baro nga aglawlaw. Ti napaut nga isasarungkar iti sigud a lugaryo lapdanna dayta. Iti kanito a nakaramutkan, matagiragsakmonto ti bumisita iti iliyo—sakanto met laeng agsubli. Kabayatanna, agawaam nga iruam ta bagim iti baro a pagtaengam.
Kumitaka a Kanayon iti Masanguanan
Inted kadatayo ni Jehova ti intero a daga a kas pagtaengantayo. (Salmo 115:16) Buyogen ti naragsak a Nakristianuan nga espiritu, mabalin a makaay-ayo ti agbiag iti uray sadinoman. No umakarka a maipuon iti intereses ti Pagarian ken tapno ikasaba ti naimbag a damag iti sabali a pagilian wenno iti uray sadinoman iti mismo a pagilianyo, aramidem dayta a buyogen ti naragsak a panangpadpadaan. Panunotem ti maaddaan kadagiti baro a gagayyem, agsursuro kadagiti nadumaduma a kannawidan, mangaramid kadagiti adalan, wenno mangaramid kadagiti makagunggona a banag iti panagserbi ken Jehova.
Ni Jehova a Dios ket maysa a Gayyem a kanayon nga adda kenka, uray sadino ti yanmo. (Salmo 94:14; 145:14, 18) Isu nga agtalinaedka a nadekket kenkuana babaen ti kararag. (Roma 12:12) Tulongannaka daytoy nga agbalin a sipapanunot iti panggepmo iti biag kas maysa nga adipen ti Dios. Sipapanunot a kanayon da Abraham ken Sara iti panggepda idi pinanawanda ti komportable a pagtaenganda idiay siudad ti Ur. Kas panangtungpal iti bilin ni Jehova, pinanawanda dagiti gagayyem ken kakabagianda. (Aramid 7:2-4) No kanayonda a pinampanunot ken il-iliwen ti disso a pinanawanda, adda koma gundawayda nga agsubli. Ngem tinarigagayanda ti nasaysayaat a disso—kamaudiananna ti biag iti paraiso a daga iti sidong ti nailangitan a Pagarian ti Dios.—Hebreo 11:15, 16.
Mabalin a dakkel a karit ti panangasaba kadagiti ganggannaet a tay-ak wenno iti lugar iti mismo a pagilianyo a dakdakkel ti pakasapulan kadagiti manangiwaragawag iti Pagarian. Ngem maysa met dayta a nabunga ken makagunggona unay a trabaho. (Juan 15:8) Ket no temporario a lapunosennaka dagiti negatibo a pampanunot, mapagballigiam dagitoy babaen ti panangpanunotmo a kanayon iti kalatmo ken panangnamnamam iti masanguanan. Kinuna ti maysa a balasang a misionera: “No kasta a malmaldayak, darepdepek no kua ti baro a lubong ken no kasano a ti intero a sangatauan ket agbalinton a maysa a pamilia.” Dagiti makaay-ayo a pampanunot a kas kadagitoy matulongannaka a mangtaginayon iti rag-om ken mangparmek iti iliw.
[Ladawan iti panid 29]
Ti iliw di rumbeng a singaenna ti Nakristianuan a ministerio