Dagiti Saludsod Manipud Kadagiti Managbasa
Apay a naawagan ni Jesus a “ti ramut” da inapona a Jesse ken David idinto ta nagtaud iti kapuonan agpadpada da Jesse ken David?
Kadawyanna a panunotenyo nga umun-una ti ramut ti maysa a kayo wenno mula ngem ti puon wenno dagiti sangana. Isu nga agparang a ni Jesse (wenno ti anakna a ni David) ti makuna a ramut a nagtaudan ni Jesus idi agangay. Kaskasdi, impadto ti Isaias 11:10 a ti Mesias [a naikeddeng] nga umay ket isu “ti ramut ni Jesse,” ket inyaplikar ti Roma 15:12 daytoy a padto ken ni Jesu-Kristo. Idiay Apocalipsis 5:5 naawagan [ni Jesus] a “ti Leon a nagtaud iti tribo ni Juda, ti ramut ni David.” Adda dagiti rason para kadagitoy a pannakaawag.
Iti Biblia, masansan a maaramat ti maysa a mula, kas iti maysa a kayo, a pangyaspingan. No dadduma maibatay daytoy iti kinapudno a bayat a rumusing ken agtubo ti bukel, umun-una a tumaud dagiti ramut ngem dagiti saringit, dadduma a sanga, wenno bunga a supsuportaran dagiti ramut. Kas pagarigan, kuna ti Isaias 37:31: “Dagidiay makalasat iti balay ni Juda, dagidiay matda, agramutto iti agpauneg ket agbunganto iti agpangato.”—Job 14:8, 9; Isaias 14:29.
No madangran ti ramut, maapektaran ti intero a kayo. (Idiligyo ti Mateo 3:10; 13:6.) Isut’ gapuna nga insurat ni Malakias: “‘Ti aldaw nga umay uramennanto ida,’ kuna ni Jehova dagiti buybuyot, ‘a dinto mangitidda kadakuada uray ramut, uray sanga.’” (Malakias 4:1) Nalawag ti kaipapananna—naan-anay a pannakadadael. Madadaelto dagiti nagannak (dagiti ramut), agraman dagiti annakda (dagiti sanga).a Ipaganetget daytoy ti sungsungbatan ti nagannak kadagiti menor de edad nga annakda; ti manayon a masakbayan dagiti menor de edad nga annak mabalin nga agpannuray iti takder dagiti nagannakda iti sanguanan ti Dios.—1 Corinto 7:14.
Naibatay ti sasao idiay Isaias 37:31 ken Malakias 4:1 iti kinapudno nga agtaud iti ramut ti biag dagiti sanga (ken ti bunga kadagiti saringit). Daytoy ti tulbek iti panangawat no kasano a ni Jesus ti “ramut ni Jesse” ken ti “ramut ni David.”
No iti lasag, da Jesse ken David ti inapo ni Jesus; isuda ti ramut, [ni Jesus] ti saringit wenno sanga. Kinuna ti Isaias 11:1 maipapan iti yaay ti Mesias: “Addanto tumaud a maysa a saringit iti puon ni Jesse; ket ti maysa a sanga nga agtaud kadagiti ramutna agbunganto.” Umasping iti dayta, idiay Apocalipsis 22:16, inawagan ni Jesus ti bagina a “ti kaputotan ni David.” Ngem inawaganna met ti bagina a “ti ramut ni David.” Apay?
Ni Jesus ti “ramut” da Jesse ken David agsipud ta babaen kenkuana agtalinaed ti kapuonanda. Awan ti tao ita a makapaneknek nga isut’ nagtaud iti tribo da Levi, Dan, wenno uray ni Juda, ngem masiguradotayo nga agtultuloy ti kapuonan da Jesse ken David agsipud ta sibibiag ita ni Jesus idiay langit.—Mateo 1:1-16; Roma 6:9.
Naisaad met ni Jesus kas nailangitan nga Ari. (Lucas 1:32, 33; 19:12, 15; 1 Corinto 15:25) Mainaig daytoy iti relasionna uray kadagiti inapona. Naimpadtuan nga inawagan ni David ni Jesus kas Apona.—Salmo 110:1; Aramid 2:34-36.
Kamaudiananna, nadutokan ni Jesu-Kristo kas Ukom. Iti um-umay a Milenio, maipakatto met kada Jesse ken David dagiti gunggona ti subbot ni Jesus. Agpannurayto ken ni Jesus ti biagda ditoy daga, nga isunto ti agserbi nga “Agnanayon nga Ama[da].”—Isaias 9:6.
Gapuna, nupay nagtaud ni Jesus iti kapuonan da Jesse ken David, isut’ maikari a maawagan a “ti ramut ni Jesse” ken “ti ramut ni David” gapu iti nagbalinanna ken iti aramidennanto pay laeng.
[Footnote]
a Nagaramat ti kitikit iti maysa a panteon iti nagkauna a Fenicia iti umasping a sasao. Kastoy ti kinunana maipapan iti asinoman a manglukat iti tanem: “Sapay koma ta saanda nga agramut iti uneg wenno agbunga iti ngato!”—Vetus Testamentum, Abril 1961.
[Picture Credit Line iti panid 31]
Pictorial Archive (Near Eastern History) Est.