Din Agbayag, Awanton ti Napanglaw!

“DIKAY agbuteng, ta, adtoy! ideklarak kadakayo ti naimbag a damag ti dakkel a rag-o a maaddanto iti isuamin a tattao.” (Lucas 2:10) Dagitoy a makapabileg a sasao ket nangngeg dagiti masmasdaawan a papastor iti asideg ti Betlehem iti daydi rabii a pannakayanak ni Jesus. Maitunos iti dayta a pakaammo, kasta unay ti panangipaganetget ni Jesus iti “naimbag a damag” kabayatan ti naindagaan a ministeriona. Itatta, no agpannuraytay unay iti kuarta a maipaay kadagiti kasapulantayo, kasanonatay a magunggonaan ti naimbag a damag maipapan ken Jesus?

Impakaammo ni Jesu-Kristo ti “naimbag a damag kadagiti napanglaw.” (Lucas 4:18) Sigun iti Mateo 9:35, “Ni Jesus napan nagsursor kadagiti amin a siudad ken purpurok, a nangisursuro kadagiti sinagogada ken nangikaskasaba iti naimbag a damag ti pagarian.” Ti mensahena ket nangnangruna a makapabileg kadagiti napanglaw. “Idi makitana dagiti bunggoy simnek ti asina kadakuada, agsipud ta nalalatan ken naiwarawarada a kasla karkarnero nga awanan pastor.” (Mateo 9:36) Pudno, kinuna ni Jesus, “Kankanayon nga adda kadakayo dagiti napanglaw,” ngem manipud kadagitoy a sasao, ditay koma kunaen nga awan namnama dagiti marigrigat. (Juan 12:8) Bayat nga adda pay laeng daytoy dakes a sistema, addanto dagiti napanglaw a tattao, aniaman ti makagapu iti kasasaadda. Bigbigen ti Sao ti Dios ti kinaagpayso ti kinapanglaw, ngem saanna nga impamaysa kadagiti negatibo a paset daytoy. Imbes ketdi, mangitukon daytoy iti tulong kadagiti napanglaw tapno mapagballigianda dagiti pakarigatan iti biag.

Tulong Kadagiti Napanglaw

Nakaskasdaaw, naikuna nga: “Awan dakdakkel a pakadagsenan a mabalin nga awiten ti maysa ngem ti pannakaammo nga awan mangipatpateg wenno makatarus [kenkuana].” Ngem, iti laksid ti kinakurang ti asi iti biang ti kaaduan, kaskasdi nga adda pay la naimbag a damag kadagiti napanglaw​—agpadpada itatta ken iti masanguanan.

Nakalkaldaang, adut’ saan unay a maseknan iti panangtulong kadagiti napanglaw. Sigun iti The World Book Encyclopedia, patien ti dadduma nga “agsisinnalisal dagiti tattao iti kagimongan maipaay iti pannakailasat ket . . . dagiti naturay agbalinda a nabileg ken nabaknang.” Dagidiay mamati iti daytoy a teoria, a maaw-awagan iti social Darwinism, mabalin a matmatanda dagiti napanglaw kas nasadut laeng a tattao wenno barayuboy. Kaskasdi, dagiti trabahador iti away, agdaldaliasat a mangmangged, ken dadduma pay, nupay bassit ti sueldoda, masansan nga agtrabahoda a siaanep tapno mapakanda dagiti pamiliada.

Iti adu dagdaga, kadawyanen ti kinapanglaw. Gapuna, dagiti napanglaw​—nga isut’ kaaduanna​—saanda a marikna a napaayda. Nupay kasta, kadagita a daga, adda tattao nga agbibiag iti napalalo a kinabuslon iti laksid ti kinapanglaw. Adda dagiti komportable, naranga a pagtaengan a nayarpad kadagiti aglilinnetlet, narugit nga abong. Aglabas a nakakotse iti nangina dagiti nangatot’ sueldona a lallaki kadagiti lansangan a napumpunno kadagiti marigrigat ken awan pagtrabahuanda. Kadagita a daga, maladingitan unay dagiti napanglaw a tattao iti kasasaadda. Kinapudnona, “agsagaba dagiti napanglaw saan laeng a gapu iti nanumo a makan, naalas a pagtaengan, ken saan nga umdas a pannakaagas, no di ket kasta met ti agtultuloy a pakaringgoran maipapan iti kasasaadda,” kuna ti The World Book Encyclopedia. “Gapu iti saanda a pannakagun-od ken pannakataginayon kadagiti nasayaat a panggedan, mapukawdan amin a pannakarikna iti dayaw ken panagraem iti bagi.” No kasta, kasano a mapagballigian dagiti dadduma a napanglaw unay ti kasasaadda? Aniat’ pateg ti naimbag a damag maipapan ken Jesus iti panagballigi?

Umuna, laglagipenyo a ti kinapanglaw ket mabalin a kumaro babaen kadagiti di nainsiriban nga ugali. Usigenyo ti sumagmamano a pagarigan. Inamin ni Valdecir a bayat a mabisbisinan ni baketna ken dagiti ubbingna, binurborna ti kuartana a pangtaginayon iti imoral a panagbiagna. Kunana: “Nupay adda pagtrabahuak, saanak a pulos a naaddaan iti kuarta a maipaay iti pamiliak ngem kanayon nga adda kuarta nga igatangko kadagiti tiket ti loteria.” Gapu iti nalabes a panagin-inum ken panagsigsigarilio ni Milton, napukawna ti negosiona nga addaan iti 23 a trabahador. Kunana: “Adu a rabii a naturogak iti lansangan, saanak a makaawid, ket nagsagaba unay ti pamiliak gapu kaniak.”

Binusbos met ni João ti sueldona kadagiti bisio. “Saanak nga agawid idiay balay iti adu a rabii. Saan nga umanay ti amin a sapulko maipaay kadagiti bisio ken pannakikamalalak. Ti kasasaad ket nagbalinen a di maibturan, ket kayat ni baketko ti makisina.” Mainayon pay kadagiti parikutna iti pinansial ken panagasawa, adda pay dadduma. Kunana: “Nangpataudak kadagiti parikut iti kakabagian ken kaarrubak, ket nangnangruna a naaddaanak iti parikut iti trabaho. Kas banagna, kanayon nga awan pagtrabahuak.” Ni Júlio ket maysa idi nga adikto iti droga. Nupay kasta, inlawlawagna: “Yantangay saan a pulos a makaanay ti sueldok a maipaay iti panagdrogak, nangrugiak nga aglako kadagiti narkotiko tapno saanakon a gumatang iti droga.”

Napadakkel manipud iti maysa a napanglaw a pamilia nga addaan walo nga annak, adda banag a tinarigagayan ni José a maipaay kenkuana. Impagarupna a saanto a dumakes ti kasasaadna, rinugianna a takawan dagiti tattao a kaduana ti dadduma pay nga agtutubo. Iti pannakapaayna, sabali pay nga agtutubo ti nagbalin a kameng ti maysa a bunggoy a naawagan iti Headbangers. Ilawlawagna: “Yantangay napanglaw unay ti kaaduan kadakami, mapnekkami iti panagbuong kadagiti bambanag ken panangranggas kadagiti tattao.”

Itatta, nupay kasta, saanen nga agsagsagaba dagitoy a tattao ken dagiti pamiliada iti nakaro a kinakurapay wenno rikrikna ti kinapait ken pannakarurod. Saandan a nakapimpiman wenno awanan namnama. Apay a saan? Gapu ta inadalda ti naimbag a damag nga inkaskasaba ni Jesus. Inyaplikarda ti pammagbaga ti Biblia ken nakitimpuyogda kadagiti kasta met lat’ panagpampanunotna a tattao kadagiti kongregasion dagiti Saksi ni Jehova. Ket nakaadalda iti sumagmamano a nakapatpateg a bambanag maipapan iti kinabaknang ken kinapanglaw.

Tulong a Mangsaranget iti Kinapanglaw

Umuna, naammuanda a no mayaplikar dagiti prinsipio ti Biblia, mabalin a maksayan dagiti dakes nga epekto ti kinapanglaw. Kondenaren ti Biblia ti imoralidad, panagbarbartek, panagsugal, ken panagabuso iti droga. (1 Corinto 6:9, 10) Dakkel unay a paggastuan dagiti kasta a bambanag. Mabalinda a papanglawen ti nabaknang a tao, ken ad-adda pay a papanglawenda ti napanglaw a tao. Dakkel ti maaramidan ti panangiwaksi kadagitoy a bisio ken ti dadduma pay a kaaspingda tapno mapasayaat ti kasasaad ti panagbiag ti maysa a pamilia.

Maikadua, natakuatanda nga adda bambanag a napatpateg iti biag ngem ti kinabaknang. Ti natimbeng a panangmatmat ket nayebkas kadagitoy a naipaltiing a sasao: “Ti sirib isu ti maysa a salaknib, a kas met laeng iti kuarta isu ti maysa a salaknib; ngem ti kinamangnibinibi ti pannakaammo isu, a ti sirib igagana ti biag ti agikut kenkuana.” (Eclesiastes 7:12) Wen, napateg ti kuarta. Ngem adayo a napatpateg ti naibatay-Biblia a sirib ken pannakaammo kadagiti panggep ti Dios. Kinapudnona, iti maysa nga awanan sirib, ti panagikut iti adu unay a kuarta mabalin a mangyeg iti adu a pakadagsenan a kas no addaan iti bassit [a kuarta]. Sisisirib nga inkararag ti mannurat iti Biblia: “Dika kadi itden kaniak ti kinapanglaw wenno ti kinabaknang. Taraonannak iti taraon a mayanatup kaniak, di la ket ta aglaplapusananak ket ilibakka ken kunaek: ‘Siasino ni Jehova?’ Wenno di la ket ta pumanglawak, ket agtakawak, ken aramatek a sibabassawang ti nagan ti Diosko.”​—Proverbio 30:8, 9.

Maikatlo, natakuatanda a no agbiag ti maysa a tao maitunos iti naimbag a damag nga inkaskasaba ni Jesus, saannanto pulos marikna nga isut’ nabaybay-an. Ti naimbag a damag ramanenna ti Pagarian ti Dios. Ti mensahe ket naawagan a “naimbag a damag ti Pagarian,” ket iti kaaldawantayo, maikaskasaban iti isuamin a mapagnaedan a daga. (Mateo 24:14) Kinuna ni Jesus kadatayo a makaawattay iti tulong no manginanamatayo iti dayta a Pagarian. Kinunana: “Itultuloyyo, ngarud, a sapulen nga umuna ti pagarian ken ti kinalinteg [ti Dios], ket isuamin dagitoy sabsabali pay a bambanag mainayondanto kadakayo.” (Mateo 6:33) Saan nga ikari ti Dios dagiti de kalidad a kotse wenno naranga a pagtaengan. Agsasao idi ni Jesus maipapan kadagiti kasapulan iti biag, bambanag a kas iti taraon ken kawes. (Mateo 6:31) Ngem riniwriw itatta ti makapaneknek a mapagtalkan ti kari ni Jesus. Ti maysa a tao, uray pay ti maysa a nakakurkurapay, saan a mabaybay-an a mamimpinsan no yun-unana ti Pagarian.

Maikapat, natakuatanda a ti mangyun-una iti Pagarian ti Dios ket saan a madukótan maigapu iti kinarigat ti panagbiag. Wen, ti napanglaw a tao masapul nga agtrabaho a siaanep. Ngem no agserserbi iti Dios, isut’ addaan iti nainggundawayan a pannakirelasion iti Namarsuana, a nagkunaan ti Biblia: “Isu saanna nga inumsi ken kinauma ti leddaang ti mapaldaangan; saanna met nga inlinged kenkuana ti rupana; ngem dinengngegna ketdi, idi immawag kenkuana.” (Salmo 22:24) Mainayon pay, adda makatulong iti tao a napanglaw a makidangadang kadagiti parikut iti biag. Tagiragsakenna ti nabara a pannakikadua kadagiti pada a Kristiano ken addaan iti pannakaammo ken panagtalek iti naipalgak a pagayatan ni Jehova. Dagiti banag a kas kadagitoy ket “ad-adda a matarigagayan ngem ti balitok, uray pay, ngem ti adu a nagugoran a balitok.”​—Salmo 19:10.

Kamaudiananna, Awanton ti Kinapanglaw!

Kamaudiananna, maammuan dagidiay mangipangag iti naimbag a damag a pinanggep ni Jehova a Dios a risuten a mamimpinsan ti parikut ti kinapanglaw babaen ti Pagarianna. Ikari ti Biblia: “Ti makasapul saandanto a kankanayon a malipatan, ket ti inanama dagiti napanglaw saanto met a maawan nga agnanayon.” (Salmo 9:18) Ti Pagarian ket maysa a pudpudno a gobierno, a naipasdek iti langlangit a ni Jesu-Kristo ti Agturay. Din agbayag, sukatanton dayta a Pagarian dagiti natauan a gobierno iti sidong ti administrasion dagiti natauan a ganuat. (Daniel 2:44) Kalpasanna, kas naitronon nga Ari, “mangngaasinto [ni Jesus] kadagiti napanglaw ken makasapul, ket dagiti kararua dagiti makasapul isalakannanto. Subbotennanto dagiti kararuada iti panangirurumen ken iti panangrabsut, ket napategto ti darada iti saklangna.”​—Salmo 72:13, 14.

Iti panangkita a nasaksakbay iti dayta a tiempo, kunaen ti Mikias 4:3, 4: “Agtugawdanto tunggal maysa a tao iti sirok ti kayona nga ubas ken iti sirok ti kayona nga higos ket awanto ti mangpabuteng kadakuada; ta ti ngiwat ni Jehova dagiti buybuyot sinaona.” Siasino ti matuktukoy ditoy? Ay ket, isuamin nga agpasakup iti Pagarian ti Dios. Risutento dayta a Pagarian ti amin a parikut a mangparigat iti sangatauan​—uray ti parikut iti sakit ken ipapatay. “Isu inalimonna nga agnanayon ni patay, ket ni Soberano nga Apo Jehova punasennanto dagiti lulua kadagiti isuamin a ruprupa.” (Isaias 25:8; 33:24) Anian a naidumdumanto a lubong dayta! Ket laglagipenyo, mapapatitayo dagitoy a kari agsipud ta impaltiing a mismo ida ti Dios. Kunana: “Ti ilik agnaedto iti natalna a pagianan; ken iti namayengmeng a pagtaengan, ken kadagiti natalingenngen a paginanaan.”​—Isaias 32:18.

Ti panagpannuray iti Pagarian ti Dios parmekenna ti kinakurang ti panagraem iti bagi a masansan a patauden ti kinapanglaw. Ammo ti napanglaw a Kristiano nga isut’ napateg iti imatang ti Dios kas iti maysa a Kristiano a nabaknang. Agpadpada nga ay-ayaten ida ti Dios, ken agpadada iti namnama. Agpadada a sigagagar a kumita iti masanguanan a tiempo inton mapukawen ti kinapanglaw iti sidong ti Pagarian ti Dios. Anian a naindaklanto a tiempo dayta! Kamaudiananna, awanton ti napanglaw!

[Ladawan iti panid 5]

Apay a sayangenyo ti sanikuayo iti panagsugal, panagsigarilio, nakaro a panaginum, panagabuso iti droga, wenno iti imoral nga estilo ti panagbiag?

[Ladawan iti panid 7]

Risutento ni Jehova a Dios dagiti parikut iti natauan a kinapanglaw babaen ti Pagarianna