Nagun-odda ti Talna iti Nariribuk a Lubong

TI LADAWAN iti akkub daytoy a magasin ipakitana ti maysa a nabara a buya ti gubat idiay Bosnia ken Herzegovina. Maadda kadi ti talna iti kasta a lugar? Nakaskasdaaw, wen ti sungbat. Bayat nga agdadangadang dagiti komunidad a Romano Katoliko, Eastern Orthodox, ken Muslim gapu iti teritorio iti dayta a nakaam-amak a daga, adu a tattao ti agtarigagay iti talna, ken dadduma ti nakagun-oden iti daytoy.

Nagnaed dagiti Djorem idiay Sarajevo, ken Saksi ni Jehova dagitoy. Iti laksid amin ti kinariribuk iti dayta a siudad, nakayugaliandan a sarungkaran dagiti kaarrubada tapno iburay kadakuada ti naimbag a damag ti Pagarian ti Dios. (Mateo 24:14) Apay? Gapu ta ammo ti pamilia a Djorem a pudpudno daytoy a Pagarian, a naipasdeken dayta idiay langit, ken daytoy ti kasayaatan ken kakaisuna a pangnamnamaan ti sangatauan maipaay iti talna. Naan-anay ti panagtalek dagiti Saksi ni Jehova iti inawagan ni apostol Pablo a “ti naimbag a damag ti kappia.” (Efeso 2:17) Gapu kadagiti tao a kas kada Bozo ken Hena Djorem, adu ti makagunggun-od iti talna idiay Bosnia ken Herzegovina.

Maysa a Pudpudno a Talna a Dumtengto

Adu pay ti maikuna maipapan kadagiti Djorem. Ngem umuna a pagsasaritaantayo ti sabali pay a pagassawaan a naaddaan panagtalek iti Pagarian ti Dios. Isu da Artur ken Arina. Agnanaedda idi ken dagiti annakda a lallaki iti maysa a republika iti teritorio ti dati nga Union Soviet. Idi bimtak ti gerra sibil, nakidangadang ni Artur agpaay iti maysa a dasig. Ngem di nagbayag, naisaludsodna iti bagina, ‘Apay a makidangdangadangak kadagitoy a tattao a dati a kaarrubak?’ Pinanawanna ti pagilian ket, kalpasan ti adu a rigat, nakagteng iti Estonia a kaduana ti pamiliana nga addaan babassit nga annak.

Iti ibibisitana idiay St. Petersburg, naam-ammo ni Artur dagiti Saksi ni Jehova ket nasdaaw iti naammuanna maipapan iti Pagarian ti Dios. Pagayatan ni Jehova nga iti mabiiten, ti Pagarian ti Dios ti kakaisuna nga agturay iti sangatauan. (Daniel 2:44) Iti kasta, agbalinto ti daga a natalna a lugar, nga awanton dagiti gerra sibil wenno panagdadangadang dagiti nasion. Impadto ni Isaias maipapan iti dayta a tiempo: “Didanto mangranggas wenno mangdadael iti amin a bantayko a nasantuan; ta ti daga mapnonto iti pannakaammo ken ni Jehova, a kas la kadagiti dandanum saknapanda ti baybay.”​—Isaias 11:9.

Idi makitana ti ladawan dayta natalna a daga iti masanguanan iti maysa a katulongan ti panagadal iti Biblia nga impakita kenkuana ti maysa a Saksi, kinuna ni Artur a napadasanna ti nagnaed iti lugar nga umarngi iti dayta. Ngem ita, daytat’ daddadaelen ti gerra sibil. Idiay Estonia, ad-adalen ni Artur ken ti pamiliana ti ad-adu pay maipapan iti Pagarian ti Dios babaen ti pannakipagadal iti Biblia kadagiti Saksi ni Jehova.

Talna Kabayatan ti Riribuk

Kuna ti Salmo 37:37: “Mingmingam ti napnuan-imbag ket matmatam ti nalinteg, ta natalnanto ti masakbayan dayta a tao.” Kinapudnona, ti talna ti napnuan-imbag ken nalinteg iti imatang ti Dios saan a limitado iti masanguananna. Tagiragsakenna dayta itan. Kasano a posible dayta? Usigenyo ti kapadasan ti maysa a lalaki nga agnagan Paul.

Agnanaed ni Paul iti nasulinek a kampo a pagkamangan idiay abagatan a laud nga Ethiopia, nupay iti kinapudnona naggapu iti kabangibang a pagilian. Iti pagilianna, naam-ammona ti maysa kadagiti Saksi ni Jehova a nagtrabaho iti maysa a kompania ti petrolio, ket inikkanna [ni Paul] iti katulongan iti panagadal iti Biblia, Ti Kinapudno a Mangiturong iti Biag nga Awan Inggana.a Pulos a saanen a nakita ni Paul ti Saksi, ngem inadalna a naimbag ti libro. Ti gerra sibil ti nangiduron kenkuana a mapan iti maysa a kampo a pagkamangan idiay Ethiopia, ket sadiay nga insaritana iti dadduma ti maipapan iti naammuanna. Inawat ti maysa a bassit a grupo daytoy kas ti kinapudno. Maibatay iti naammuanda, di nagbayag nangaskasabadan kadagiti dadduma iti kampo.

Nagsurat ni Paul iti hedkuarter ti Watch Tower Society tapno agkiddaw iti tulong. Nasdaaw ti ministro a naibaon manipud Addis Ababa a makaammo nga agur-uray kenkuana ti 35 a tattao, a sisasagana a mangammo iti ad-adu pay maipapan iti Pagarian ti Dios. Nayurnos ti regular nga itutulong.

Kasano a maikuna a tagtagiragsaken dagiti tattao a kas ken Paul ti talna? Narikut ti panagbiagda, ngem adda pammatida iti Dios. No maapektaranda iti riribuk daytoy a lubong, iyaplikarda ti balakad ti Biblia: “Dikay maringgoran iti aniaman, no di ket iti amin a banag babaen ti kararag ken araraw agraman panagyaman maipakaammo koma dagiti dawdawatyo iti Dios.” Kas resultana, addaanda iti pannakapnek a manmano itatta. Agaplikar kadakuada ti sasao ni apostol Pablo iti kongregasion ti Filipos: “Ti talna ti Dios a mangringbaw iti amin a panunot aywanannanto dagiti pusoyo ken dagiti pannakabalin ti isipyo babaen ken Kristo Jesus.” Wen, mariknada ti nadekket a pannakirelasion ken Jehova, “ti Dios ti talna.”​—Filipos 4:6, 7, 9.

Agdama a Talna

Ni Jesu-Kristo ti naitrono nga Ari iti Pagarian ti Dios, a naawagan iti Biblia kas ti “Prinsipe ti Kappia.” (Isaias 9:6) Kinuna ti nagkauna a mammadto maipapan kenkuana: “Isu sawennanto ti kappia kadagiti nasnasion; ket ti pagturayannanto manipud iti taaw agingga iti taaw ken manipud iti Karayan agingga kadagiti pungto ti daga.” (Zacarias 9:10) Adda nauneg nga epekto dagiti naipaltiing a sasao a kas kadagitoy iti biag ti maysa a lalaki nga agnagan José.

Naibalud idi ni José. Maysa a terorista ken natiliw bayat nga isagsaganana a pabettaken ti kuartel ti polisia. Impagarupna a ti laeng kinaranggas ti mangpilit iti gobierno a mangpasayaat kadagiti kasasaad iti pagilianna. Kabayatan ti pannakaibaludna, nangrugi nga inyadalan dagiti Saksi ni Jehova ti Biblia iti asawana.

Kalpasan ti pannakawayawaya ni José, nakipagadal met iti Biblia, ket di nagbayag, nagaplikar kenkuana dagiti sasao ti Salmo 85:8: “Denggekto ti sawen ni Jehova a Dios, ta agsaonto iti kappia iti ilina ken kadagiti sasantona.” Nupay kasta, nagpatingga dayta a bersikulo buyogen ti pakdaar: “Saandan a sumubli iti kinamaag.” Gapuna, daydiay mangbirok iti talna ni Jehova saan nga aginlalaing nga agtignay a bukbukodna wenno bumusor iti pagayatan ti Dios.

Itatta, Kristianon a ministro da José ken ti asawana. Isursuroda iti sabsabali ti Pagarian ni Jehova kas solusion kadagiti parikut nga inkagumaan idi ni José a risuten babaen kadagiti bomba nga inaramidna. Situtulokda nga agtalek iti Biblia, a mangikuna: “Ni Jehova itdennanto ti naimbag.” (Salmo 85:12) Kinapudnona, binisita ni José itay nabiit ti kuartel a planona idi a dadaelen. Apay? Tapno isaritana kadagiti pamilia sadiay ti maipapan iti Pagarian ti Dios.

Natalna a Tattao

Iti Salmo 37:10, 11, kuna ti Biblia: “Bassit pay a darikmat, ket ti nadangkes maawanton; wen, mingmingamto a sigaganetget ti ayanna, ket awanton. Ngem dagiti naemma tawidendanto ti daga, ket maay-ayatandanto iti kinaruay ti talna.” Anian a nagdayag nga inanama!

Nupay kasta, kitaenyo ta agpaay laeng ‘kadagiti naemma’ ti talna ni Jehova. Dagidiay agsapsapul iti talna masapul a sursuruenda ti agbalin a natalna. Kastoy ti napasamak ken ni Keith, nga agnanaed idiay New Zealand. Nailadawan ni Keith kas “nabaneg ti bagi ken personalidadna, agresibo, ken mannakirinnason.” Isut’ kameng ti maysa a gang ken agnanaed iti maysa a balay a talaga a nasarikedkedan, nga addaan iti minuyongan a bambantayan ti tallo nga aso tapno awan ti makastrek. Isut’ insina ni baketna, ti ina dagiti innem nga annakna.

Idi naam-ammo ni Keith dagiti Saksi ni Jehova, adda nauneg nga epekto ti naimbag a damag kenkuana. Di nagbayag, isu ken dagiti annakna ti tumabtabunon kadagiti gimong dagiti Saksi. Pinapukisanna ti agingga iti siket a buokna ket rinugiannan nga isarsarita kadagiti dati a kakaduana ti maipapan iti Pagarian ti Dios. Dadduma kadagitoy ti nangrugi met a makipagadal iti Biblia.

Kas kadagiti riniwriw a nasingpet ti panagpuspusoda iti aglikmut ti lubong, rinugian ni Keith nga iyaplikar dagiti sasao ni apostol Pedro: “Ti agtarigagay nga agayat iti biag ken makakita kadagiti naimbag nga al-aldaw, . . . umadayo koma iti dakes ket aramidenna ti naimbag; sapulenna koma ti talna ket surotenna dayta.” (1 Pedro 3:10, 11) Immanamong ti dati nga asawa ni Keith a makiasawa manen kenkuana, ket ad-adalenna itan ti ‘mangsapul iti talna ken mangsurot iti dayta.’

Ti talna ni Jehova nagbalin a manangisalakan-biag para iti adu, a pakairamanan ti maysa a dati nga atleta a nayanak idiay dati nga U.S.S.R. Nangabak daytoy a lalaki kadagiti medalia iti pasalip iti Olimpiada, ngem naupay ket imbaw-ingna ti atensionna iti droga ken arak. Kalpasan ti nakallalagip a 19 a tawen a pakairamanan ti tallo-tawen a sentensia iti labor camp idiay Siberia, ti panaglibasna a naglugan iti barko a nagpa-Canada, ken namindua a daras a gistay pannakatay gapu iti panagdrogana, nagkararag iti Dios maipaay iti tulong tapno makasarak iti pudpudno a panggep iti biag. Ti pannakipagadal iti Biblia kadagiti Ruso ti pagsasaona a Saksi ni Jehova ti nangtulong kenkuana a mangsarak iti sungbat kadagiti saludsodna. Itatta, kas kadagiti riniwriw a dadduma pay, nasarakanen daytoy a lalaki ti talna iti Dios ken iti bagina met laeng.

Ti Namnama a Panagungar

Kamaudiananna, subliantayo da Bozo ken Hena Djorem idiay Sarajevo. Addaan daytoy a pagassawaan iti lima-ti-tawenna a balasitang, ni Magdalena. Idi Hulio, pimmanawda a tallo iti pagtaengan tapno mangasabada manen idi a napapatayda amin babaen iti bimtak a bala. Komusta ngay ti talna nga inkaskasabada kadagiti dadduma? Impakita kadi ti bala a nangpatay kadakuada a saan a pudpudno a talna daytoy?

Pulos a saan! Mapasamak dagiti trahedia iti daytoy a sistema ti bambanag. Mapappapatay dagiti tattao babaen kadagiti bomba wenno bala. Dadduma ti matay iti sakit wenno aksidente. Adu ti matay gapu iti kinalakay. Mairaman kadagita dagidiay mangtagtagiragsak iti talna ti Dios, ngem ti posibilidad dagiti kasta a pasamak saanna a pukawen ti namnamada.

Inkari ni Jesus ken ni gayyemna a Marta: “Siak ti panagungar ken ti biag. Ti mangalagad iti pammati kaniak, uray no matay, agbiagto.” (Juan 11:25) Namati iti daytoy dagiti Djorem, kas met laeng kadagiti amin a Saksi ni Jehova. Ket naaddaan iti pammati dagiti Djorem a no matayda, mapagungardanto iti daga nga iti dayta a panawen agbalinto a pudpudno a natalna a lugar. Ni Jehova a Dios “punasennanto ti amin a lua kadagiti matada, ket awanton ni patay, awanto metten ti panagleddaang wenno panagsangit wenno ut-ot. Dagiti immuna a bambanag naglabasdan.”​—Apocalipsis 21:4.

Sakbay la unay ti ipapatayna, kinuna ni Jesus kadagiti pasurotna: “Itedko kadakayo ti talnak. . . . Dikay palubosan a mariribukan dagiti pusoyo.” (Juan 14:27) Makipagragsaktayo kadagiti Djorem a naaddaan iti dayta a talna ken sigurado nga ad-addanto pay a tagiragsakenda a naan-anay dayta iti panagungar. Maragsakantayo kadagiti amin nga agdaydayaw ken Jehova, ti Dios ti talna. Addaanda iti talna ti panunot. Tagtagiragsakenda ti talna iti Dios. Ipakpakitada ti talna kadagiti sabsabali. Ken agtalekda iti natalna a masanguanan. Wen, nagun-odda ti talna, nupay agbibiagda iti nariribuk a lubong. Kinapudnona, amin nga agdaydayaw iti Dios iti espiritu ken kinapudno tagtagiragsakenda ti talna. Sapay koma ta magun-odyo met ti kasta a talna.

[Footnote]

[Dagiti ladawan iti panid 7]

Nagun-odda ti talna nupay agbibiagda iti nariribuk a lubong