Isasarungkar iti Naikari a Daga
IPAPANTAYON nga imbaga kadakayo ti maysa a gayyem nga inggatangannakayo—kas sagut—iti kabbaro a balay nga adda iti nangayed, natalinaay nga aglawlaw. ‘Aniat’ itsurana?’ mabalin a maiyimtuodyo. Magagarankay la ketdi a mangkita a mismo iti daytoy a balay, a sumrekkayo ken sukimatenyo ti kada siled. Total, daytoy ti baro a pagtaenganyo!
Idi 1473 K.K.P., inted ni Jehova iti nasion ti nagkauna nga Israel ti maysa a baro a pagtaengan—ti Naikari a Daga, maysa nga atiddog a teritoria a ti promedio ti kadakkelna ket agarup 500 a kilometro manipud amianan agingga iti abagatan ken 55 a kilometro ti kaakabana.a Tangay adda idi iti makunkuna a Fertile Crescent, ti Naikari a Daga ket makaparagsak a pagnaedan, a naparaburan kadagiti bukodna a naisangsangayan a pakabigbigan.
Ngem apay a rumbeng a paginteresanyo ita ti maysa a “pagtaengan” a naited iti sabali, nangruna iti daydiay nagbiag idi un-unana? Agsipud ta ti pannakaammo iti daytoy nakallalagip a daga maparayrayna ti panangapresiaryo kadagiti salaysay ti Biblia. “Iti daga ti Biblia,” insurat daydi Propesor Yohanan Aharoni, “agkanaig unay ti geograpia ken historia ta agpadpada a saan a talaga a matarusan no awan ti tulong ti sabali.” Maysa pay, iti tampokna, nangipaay ti Naikari a Daga iti sangkabassit a pagarigan no anianto ti kaipapanan ti Paraiso iti sidong ti Pagarian ti Dios iti sangatauan iti intero a daga!—Isaias 11:9.
Kabayatan ti naindagaan a ministeriona, inaramat ni Jesu-Kristo dagiti gagangay a buya iti Naikari a Daga tapno mangisuro kadagiti praktikal nga adal. (Mateo 13:24-32; 25:31-46; Lucas 13:6-9) Adu met ti maadaltayo iti praktikal a pamay-an iti panangusig kadagiti masinunuo a buya ti nagkauna a Palestina. Sumrektayo iti sumagmamano kadagiti siledna, no ar-arigen, a sukimatentay ti sumagmamano a naidumduma a buya daytoy a daga a nagtaengan ti ili ti Dios iti adu a siglo. Kas makitatayto, adu ti maadaltayo iti Naikari a Daga.
[Footnote]
a Ti pannakaaramat ti “Naikari a Daga” kadagitoy nga artikulo matmatanna dagiti bambanag manipud iti panirigan idi un-unana a tiempo, kas naidatag iti Biblia, ket awan pakainaiganna kadagiti moderno a napolitikaan/narelihiosuan a panangbigbig iti rehion.
[Picture Credit Line iti panid 2]
Cover: Pictorial Archive (Near Eastern History) Est.
[Picture Credit Line iti panid 3]
Garo Nalbandian