Tultuladenyo Aya ti Di Mangidumduma a Diostayo?
DI PANANGIDUMDUMA—pakasarakan iti dayta? Adda Maysa nga interamente a di mangidumduma, awanan ilem, paboritismo, ken isalsalumina. Isu ni Jehova a Dios, ti Namarsua iti sangatauan. Ngem, no maipapan kadagiti tattao, sibabatad nga insurat ni Charles Lamb nga Ingles a mannurat idi maika-19 a siglo: “Siak, iti simple a pannao, napnuanak ti ilem—buklen dagiti kaykayatko ken dagiti karurrurodko.”
No maipapan iti di panangidumduma, nakalkaldaang ta awanen ti natauan a panaglalangen. Adu a siglon ti napalabas idi napaliiw ni masirib nga Ari Solomon ti Israel a “ti tao inturayanna ti tao iti pagdaksanna.” (Eclesiastes 8:9, NW) Ti panaggiginnura dagiti rasa, panagrinnisiris dagiti nasion, ken panagririkiar dagiti pamilia agtultuloy nga agraira. Gapuna, realistiko ngata a patien a, no bukodda, mapatanor ti tattao ti maysa a kagimongan nga awan panangidumdumana?
Masapul ti nasaet a panangigaed tapno matengngeltayo dagiti kababalintayo ken maiwaksitay dagiti naigamer a panagil-ilem. (Efeso 4:22-24) Nalabit ditay madmadlaw ngem ik-ikutantayo dagiti kababalin a binukel dagiti nanglikmut kadatayo a kagimongan ken edukasion ket dagitoy nairamutda iti pamilia, rasa, ken nasiontayo. Dagitoy kasla narabaw la a pagannayasan masansan a naigamerda ket patanorenda dagiti kababalin nga agturong iti panangidumduma. Inadmitar pay ni Lord Francis Jeffrey, a jurista ken editor a taga-Scotland: “Awan ti ad-adda nga agpaut iti panunot ti tao ngem ti naigamer a panagil-ilemna.”
Ni Lenaa maysa a tao nga admitarenna a kasapulan ti nasaet a panangigaed tapno malabanan ti tendensia a mangidumduma. Tapno maep-ep dagiti rikna a panagil-ilem iti puso ti maysa, kunana, “masapul ti napalalo a panangipamuspusan ta ngamin ti dimmaklam napigsa unay nga impluensia.” Bigbigen pay ni Lena a kasapulan dagiti naynay a pammalagip.
Ti Rekord ti Di Panangidumduma ni Jehova
Ni Jehova ti perpekto nga ehemplo ti di panangidumduma. Manipud manglukat a pinanid ti Biblia, mabasatayo ti panangiparangarangna iti di panangidumduma iti pannakilangenna iti tattao. Adut’ maadaltayo kadagitoy nga ekselente nga ehemplo ken pammalagip.
Di nangidumduma ni Jehova idi immaniobrana ti bambanag tapno ni Judio nga apostol Pedro naiwaragawagna ti naimbag a damag ken Cornelio agraman dadduma a Gentil idi 36 K.P. Iti daydi a tiempo kinuna ni Pedro: “Ti Dios saan a mangidumduma, no di ket iti tunggal nasion anamonganna ti tao nga agbuteng kenkuana ken agaramid iti kinalinteg.”—Aramid 10:34, 35.
Kadagiti amin a pannakilangenna iti natauan a pamilia, naynay nga impakita ni Jehova ti dina panangidumduma. Kinuna ni Kristo Jesus maipapan ken Amana: “Pagleggakenna ti initna kadagiti nadangkes a tattao ken kadagiti naimbag ket pagtuduenna kadagiti nalinteg a tattao ken kadagiti nakillo.” (Mateo 5:45) Mainayon pay a panangitan-ok ken Jehova kas di mangidumduma a Dios, pinaneknekan ni Pedro: “An-anusannakayo agsipud ta saanna a tarigagayan a madadael ti asinoman no di ket tarigagayanna a makagteng dagiti isuamin iti panagbabawi.”—2 Pedro 3:9.
Idi tiempo ni Noe, idi a “ti kinadakes ti tao dakkel iti daga ken amin nga arapaap dagiti panunot ti pusona dakes la a kankanayon,” inkeddeng ni Jehova ti pannakadadael dayta a lubong ti sangatauan. (Genesis 6:5-7, 11, 12) Nupay kasta, gaput’ bilin ti Dios ken naimatangan dagiti kapatadanna, binangon ni Noe daydi daong. Bayat nga isu ken dagiti annakna binangonda ti daong, ni Noe maysa pay “a manangaskasaba iti kinalinteg.” (2 Pedro 2:5) Nupay ammona ti dakes a panagpuspuso daydi a kaputotan, di nangidumduma ni Jehova a nangted kadakuada iti nabatad a mensahe. Nakirinnason iti isip ken pusoda babaen iti panangpalubosna ken Noe nga agbangon ken mangasaba. Naited amin a gundaway kadakuada nga agtignay, ngem imbes ketdi “dida nangikankano agingga a ti layus immay ket inyanudna amin ida.”—Mateo 24:39.
Anian nga ekselente nga ehemplo ti di panangidumduma ni Jehova! Kadagitoy napeggad a maudi nga al-aldaw, daytat’ mangtignay kadagiti adipen ti Dios a mangiwaragawag iti naimbag a damag ti Pagarian buyogen met la ti di panangidumduma. Mainayon pay, dida agkedked a mangideklara iti aldaw ti panmmales ni Jehova. Iti imatang ti intero a publiko, idatagda ti mensahe ni Jehova a dida mangidumduma tapno mangngegan dagiti isuamin.—Isaias 61:1, 2.
Dagiti kari ni Jehova kada patriarka nga Abraham, Isaac, ken Jacob imbatadna nga isu ket di mangidumduma a Dios. Baeten ti espesipiko a linia ti pamiliada lumtawto Dayta natudingan a kenkuana ‘amin a nasion ti daga sigurado a bendituenda ti bagbagida.’ (Genesis 22:18; 26:4; 28:14) Napaneknekan a ni Kristo Jesus isu Dayta natudingan. Gapu iti ipapatay ni Jesus ken pannakapagungarna, impaay ni Jehova ti dalan ti pannakaisalakan para iti isuamin a natulnog a sangatauan. Wen, dagiti pagimbagan ti subbot a daton ni Kristo magun-odan nga awan pannakaidumduma.
Idi tiempo ni Moises, naiparang iti makapainteres a wagas ti di panangidumduma ni Jehova nainaig kadagiti babbalasang ni Salfaad. Nagparikut dagitoy a lima a babbai maipapan iti tawid ni amada idiay Naikari a Daga. Ngamin ugali ti Israel nga ipasa ti tawid a daga kadagiti lallaki nga annak. Ngem, ni Salfaad natay nga awan imbatina nga anak a lalaki nga agtawid. Iti kasta dagiti lima a babbalasang ni Salfaad nagkiddawda iti di maidumduma a pannakatratar iti saklang ni Moises, a kunkunada: “Apay-apay a maikkat koma ti nagan ni amami kadagiti pamiliana, gapu ta isu awan ti anakna a lalaki? Ikkannakami iti pakipagtagikuaanmi kadagiti kakabsat ni amami.” Impangag ni Jehova ti panagpakaasida ket binilinna ni Moises: “No ti maysa a lalaki matay ken awan anakna a lalaki, ipaallawatmo ngarud ti tawidna iti anakna a babai.”—Numeros 27:1-11.
Anian a pagwadan ti naayat a di panangidumduma! Tapno sigurado a ti tawid ti tribu ket di maipasa iti sabali a tribu no makiasawa dagita a babbai, naibilin a ti laeng pakiasawaanda isu “ti pamilia ti tribu dagiti ammada.”—Numeros 36:5-12.
Ti kanayonan pay a manglawag iti di panangidumduma ni Jehova makita idi kaaldawan ni ukom ken propeta a Samuel. Isut’ dinutokan ni Jehova a mangpulot iti kabbaro nga ari iti tribu ti Juda iti pamilia ni Jesse a Betlehemita. Ngem walo idi ti lallaki nga annak ni Jesse. Asino kadakuada ti mapulotan kas ari? Nagamanga ni Samuel gaput’ pammagi ni Eliab. Nupay kasta, ni Jehova saan a maallukoy kadagiti makinruar nga itsura. Imbagana ken Samuel: “Dika kitaen ti langana wenno kangato ti kinatayagna . . . Ta ni Jehova saan a kumita a kas iti ikikita ti tao, ta ti tao kitaenna ti akinruar a panagparang; ngem ni Jehova kitaenna ti puso.” Ni David, nga inaudi nga anak ni Jesse, ti napili.—1 Samuel 16:1, 6-13.
Makasursuro Manipud Di Panangidumduma ni Jehova
Dagiti Kristiano a panglakayen nasayaat no tuladenda ni Jehova babaen ti panangmatmatda kadagiti naespirituan a galad dagiti kapammatianda. Nalakatay la nga ukomen ti maysa nga indibidual babaen kadagiti bukodtay nga estandarte, a palubosantay dagiti personal a rikriknatayo a mangpalidem iti panangukomtayo. Kas dinakamat ti maysa a panglakayen, “Ikagumaak ti makilangen kadagiti sabali iti wagas a makaay-ayo ken Jehova, saan ket a naibatay kadagiti kabukbukodak nga akikid a kapanunotan.” Anian a makagunggona kadagiti isuamin nga adipen ni Jehova no usarenda ti Saona kas estandarteda!
Dagiti kadakdakamat nga ehemplo iti Biblia tulongandatay a mangsarked kadagiti namenmen a rikrikna ti panagil-ilem gapu iti rasa wenno nasion. No tuladentayo ti di panangidumduma ni Jehova, masalaknibantay ti kongregasion Kristiano manipud ilem, panangisalsalumina, ken paboritismo.
Naadal ni apostol Pedro a “ti Dios saan a mangidumduma.” (Aramid 10:34) Ti paboritismo kakontra ti di panangidumduma ket supringenna dagiti prinsipio ti ayat ken panagkaykaysa. Immararaw ni Jesus kadagiti napanglaw, dagiti nakapuy, ken dagiti nanumo, ket pinalag-anna ti awitda. (Mateo 11:28-30) Naiduma unay kadagiti Judio a relihioso a lider ta inturayanda dagiti umili, a pinaawitanda ida kadagiti nadagsen a pagalagadan. (Lucas 11:45, 46) Ti panangaramid iti kastoy ken panangipakita iti paboritismo kadagiti baknang ken prominente sigurado a di maitunos kadagiti sursuro ni Kristo.—Santiago 2:1-4, 9.
Itatta, dagiti Kristiano a panglakayen agpasakupda iti kinaulo ni Kristo ket awan panangidumdumada kadagiti isuamin a dedikado a tattao ni Jehova. Bayat nga ‘ipastoranda ti arban ti Dios nga adda iti aywanda,’ dida koma ad-adda a paboran dagidiay nabaknang, dagidiay kadutdotanda, wenno kabagianda. (1 Pedro 5:2) No tuladenda ti di mangidumduma a Dios ket ipangagda ti pakdaarna a mangliklik iti paboritismo, dagiti Kristiano a panglakayen patanorenda ti di panangidumduma iti uneg ti kongregasion.
Ti Nakristianuan a kongregasion dagiti Saksi ni Jehova ket internasional a panagkakabsat. Sibibiag nga ebidensia a ti awan-ilemna, di mangidumduma a sosiedad aktualen nga adda iti sidong ti panangiwanwan ni Jesu-Kristo. Inkawes dagiti Saksi “ti baro a personalidad a naparsua maitunos iti pagayatan ti Dios iti pudno a kinalinteg ken kinasungdo.” (Efeso 4:24) Wen, makasursurodan manipud perpekto nga ulidan ti di mangidumduma a Dios, a ni Jehova, ket namnamaenda ti biag nga agnanayon idiay baro a lubong nga awanto aminen a panangidumduma.—2 Pedro 3:13.
[Footnote]
a Naisandi a nagan.
[Ladawan iti panid 26]
Nasursuro ni apostol Pedro a ti Dios di mangidumduma