Inaramidda ti Pagayatan ni Jehova

Paneknekan ti Maysa a Samaritano nga Isut’ Naimbag a Kaarruba

IDI kaaldawan ni Jesus, nakadkadlaw ti panagginnura dagiti Judio ken Gentil. Idi agangay, nainayon pay ketdi iti Mishnah dagiti Judio ti maysa a linteg a mangiparit a paanaken dagiti Israelita a babbai dagiti saan a Judio, agsipud ta tumulongto laeng daytoy iti pannakaipasngay ti maysa manen a Gentil ditoy lubong.​—Abodah Zarah 2:1.

Dagiti Samaritano ket as-asideg a kabagian dagiti Judio ngem kadagiti Gentil, iti relihion ken puli. Ngem, naibilangda met a maipupuera. “Dagiti Judio dida makilanglangen kadagiti Samaritano,” insurat ni apostol Juan. (Juan 4:9) Kinapudnona, insuro ti Talmud a “ti tinapay nga inted ti Samaritano ket narugrugit ngem iti karne ti baboy.” Inusar pay ketdi ti dadduma a Judio ti termino a “Samaritano” kas sao a panglais ken pangumsi.​—Juan 8:48.

Gapu iti daytoy a kasasaad, makaisuro unay ti imbaga ni Jesus iti maysa a lalaki a nalaing iti linteg dagiti Judio. Ni Jesus ket inasitgan ti lalaki sana inimtuod: “Mannursuro, babaen iti panangaramidko iti ania a matawidkonto ti agnanayon a biag?” Kas sungbat, impalagip ni Jesus kenkuana ti Linteg Mosaiko a mangibilbilin nga ‘ayatem ni Jehova iti amin a pusom, kararuam, pigsam, ken panunotmo,’ ken ‘ayatem ti kaarrubam a kas iti bagim.’ Kalpasanna, inimtuod ti abogado ken Jesus: “Asino a pudpudno ti kaarrubak?” (Lucas 10:25-29; Levitico 19:18; Deuteronomio 6:5) Sigun kadagiti Fariseo, agaplikar laeng ti termino a “kaarruba” kadagidiay mangal-alagad iti tradision dagiti Judio​—sigurado a saan a kadagiti Gentil wenno Samaritano. No impagarup daytoy a managusisa nga abogado nga abuloyan ni Jesus dayta a panangmatmat, maklaatto la ketdi.

Naasi a Samaritano

Sinungbatan ni Jesus ti saludsod ti lalaki babaen ti panangisalaysayna iti maysa a pangngarig.a “Maysa a tao,” kinunana, “ti sumalsalog manipud Jerusalem nga agturong idiay Jerico.” Agarup 23 a kilometro ti kaadayo ti Jerusalem manipud Jerico. Agsikkosikko ti kalsada ken dadakkel dagiti bato a mapan kadagitoy a dua a siudad, isu a nalaka nga aglemmeng, rumaut, ken aglibas dagiti tulisan. Kas nagbanaganna, ti biahero iti pangngarig ni Jesus ket “natnag kadagiti mannanakaw, a nanguksob ken nangkabkabil kenkuana, ket napanda, a pinanawanda nga agarup natayen.”​—Lucas 10:30.

“Iti pannakairanranana,” intuloy a kinuna ni Jesus, “maysa a padi ti sumalsalog iti dayta a dalan, ngem, idi a makitana, nagna iti bangir. Kasta met, ti maysa a Levita, idi dimteng a simmalog iti dayta a lugar ket nakitana, nagna met iti bangir.” (Lucas 10:31, 32) Dagiti papadi ken Levita ket mannursuro iti Linteg​—agraman ti linteg iti panagayat iti kaarruba. (Levitico 10:8-11; Deuteronomio 33:1, 10) Kadagiti amin a tattao, isuda koma ti nangnangruna a natignay a timmulong iti nadunor a biahero.

Intultuloy a kinuna ni Jesus: “Maysa a Samaritano nga agdaldaliasat iti dalan immay kenkuana.” Sigurado a ti pannakadakamat ti maysa a Samaritano ti lalo a nangpagagar iti abogado. Abuloyan kadi ni Jesus ti negatibo a panangmatmat iti daytoy a puli? Imbes a kasta, idi nakitana ti nakapimpiman a biahero, ti Samaritano “simnek ti asina.” Kinuna ni Jesus: “Gapuna immasideg kenkuana ket binedbedanna dagiti sugatna, a binukbokanna ida iti lana ken arak. Idin impasakayna iti bukodna nga animal ket inyegna iti maysa a pagdagusan ket tinaripatona.b Ket iti sumaganad nga aldaw nangiruar iti dua a denario, intedna ida iti agay-aywan ti pagdagusan, ket kinunana, ‘Taripatuem, ket aniaman a magastom malaksid iti daytoy, bayadakto kenka inton agsubliak ditoy.’”​—Lucas 10:33-35.

Pinagsaludsodan itan ni Jesus ti agim-imtuod kenkuana: “Asino kadagitoy a tallo ti pagarupem a namagbalin iti bagina a kaarruba iti tao a natnag kadagiti mannanakaw?” Ammo ti abogado ti sungbat, ngem kasla bumdeng a mangibaga iti “Samaritano.” Imbes ketdi, basta kinunana: “Daydiay nagtignay a siaasi kenkuana.” Kinuna ngarud ni Jesus: “Mapankan ket aramidem a mismo ti isu met laeng.”​—Lucas 10:36, 37.

Ti Maadaltayo

Nagimtuod ti lalaki ken Jesus iti panagreggetna “a paneknekan a nalinteg ti bagina.” (Lucas 10:29) Nalabit impagarupna a dayawen ni Jesus ti nainget a panangalagadna iti Linteg Mosaiko. Ngem masapul a masursuro daytoy napalangguad a tao ti kinapudno ti proverbio ti Biblia: “Tunggal dalan ti tao nalinteg kadagiti matana met laeng; ngem ni Jehova gantingenna dagiti puspuso.”​—Proverbio 21:2.

Ipakita ti pangngarig ni Jesus a daydiay saan laeng nga agtultulnog kadagiti linteg ti Dios no di ket tultuladenna pay dagiti kalidadna ti pudno a nalinteg a tao. (Efeso 5:1) Kas pagarigan, kuna ti Biblia kadatayo a “ti Dios saan a mangidumduma.” (Aramid 10:34) Tultuladentay kadi ti Dios iti daytoy a benneg? Ipakita ti makaabbukay a pangngarig ni Jesus a ti kinaimbagtayo parmekenna koma dagiti bangen gapu iti nasion, kultura, ken relihion. Wen, naibilin kadagiti Kristiano nga ‘aramidenda koma ti naimbag kadagiti isuamin’​—saan laeng a kadagiti tattao a kaasping ti takderda iti kagimongan, kapulian, wenno kailianda ken saan laeng a kadagiti kapammatianda.​—Galacia 6:10.

Ikagkagumaan dagiti Saksi ni Jehova a tungpalen daytoy Nainkasuratan a pammagbaga. Kas pagarigan, no dumteng dagiti natural a didigra, siaasi a tulonganda dagiti kapammatianda agraman dagiti saan a Saksi.c Sa, no dagupen, tinawen a mangbusbusbosda iti nasurok a sangabilion nga oras iti tinawen a tumulong kadagiti tattao tapno maaddaanda iti nasaysayaat a pannakaammo iti Biblia. Ikagkagumaanda nga idanon ti mensahe ti Pagarian kadagiti isuamin, ta pagayatan ti Dios a “maisalakan koma dagiti amin a kita ti tattao ken dumtengda iti umiso a pannakaammo iti kinapudno.”​—1 Timoteo 2:4; Aramid 10:35.

[Dagiti Footnote]