Napaypayso a Tulong iti Pamilia

“Nainkalintegan a kunaen nga adda krisis ti pamilia iti America. Awanen ti sabali pay a mabukeltayo a konklusion iti kaadu dagiti agdibdiborsio, mayan-anak a bastardo, [ken] dagiti kaso a panangabuso kadagiti ubbing ken assawa.”

MABALIN nga agaplikar iti kaaduan a pagilian dagitoy a sasao ti maysa a komentarista iti telebision idiay Estados Unidos a ni Tom Brokaw. Ania ti kaipapanan daytoy a krisis?

Iti adu a pamay-an, ti pamilia ti kangrunaan a paset a mangbukel iti kagimongan. No nariribuk ti pamilia, nariribuk met ti kagimongan. Maysa pay, ti pamilia ti gubuayan ti emosional ken pinansial a suporta para kadagiti annak. Dita ti pakaadalanda kadagiti umuna ken kapapatgan a sursuro iti biag. No nariribuk ti pamilia, ania ti masursuro dagiti annak? Natalgedda kadi? Ania a kita ti adulto ti pagbalinanda inton dumadakkelda?

Adda kadi aniaman a tulong agpaay iti pamilia iti daytoy panawen ti krisis? Adda. Ti pamilia ket maysa nga urnos nga impasdek ti Dios a mismo. (Genesis 1:27, 28) Impaayna ti Saona, ti Biblia, a naglaon iti pannarabay a kasapulan unay ti pamilia. (Colosas 3:18-21) Pudno, saantay a mabalbaliwan ti pakabuklan ti kagimongan, ngem mabalintay nga iyaplikar ti balakad ti Biblia iti mismo a pamiliatayo. Kayatmi nga isalaysay kadakayo ti maipapan kadagiti sumagmamano a tattao a nangaramid iti kastoy ken dagiti nasayaat a bunga nga inapitda.

Pananglapped iti Diborsio

Iti sumagmamano a pagilian, ag-50 porsiento kadagiti amin a pagassawaan ti agtungpal iti diborsio. Nasaknap dayta a pannakarakrak ti relasion dagiti tao! Pudno, adu dagidiay agtungpal kas agsolsolo a nagannak a mangisaksakad a mangpadakkel kadagiti annakda maigapu iti daytoy. Ngem sigurado nga umanamong ti kaaduan a nasaysayaat no marisut ti agassawa dagiti problemada ket saanda nga agsina.

Idiay Solomon Islands, adda agassawa a nariribuk ti biagda. Naranggas ken adu ti bisio ti asawa a lalaki, nga anak ti maysa a panguluen. Ginandat pay ketdin ni baketna ti agpakamatay ta marigatan unayen. Idi agangay, immanamong ti lalaki a makipagadal iti Biblia kadagiti Saksi ni Jehova. Naadalna nga asinoman nga agtarigagay a mangay-ayo iti Dios masapul a saanna laeng nga ammuen no ania ti dakes no di pay ket ‘guraenna ti dakes.’ (Salmo 97:10) Ramanen dayta ti pananggura kadagiti banag a kas iti panagulbod, panagtakaw, kinaranggas, ken panagbarbartek. Impapusona daytoy ket di nagbayag naparmekna dagiti bisiona ken ti naranggas a kababalinna. Nasdaaw ni baketna iti panagbalbaliwna, ket dakkel ti simmayaatan ti relasionda kas agassawa, gapu iti impluensia ti Sao ti Dios.

Idiay South Africa, nadamag ti maysa a babai a Saksi ni Jehova a pampanunoten ti amongna ken ti lakay ni amongna ti agdiborsio. Nakisao ti Saksi iti amongna maipapan iti panangmatmat ti Dios iti panagasawa ket impakitana kenkuana ti libro a napauluan Ti Sekreto ti Kinaragsak iti Pamilia. Daytoy a libro, nga impablaak dagiti Saksi ni Jehova, itampokna dagiti prinsipio ti Biblia nga agaplikar iti panagasawa, nga ipaganetgetna a nangnangruna no kasano a makatulong ti Biblia kadagiti agassawa a mangrisut kadagiti problema. Agpada a binasa dagiti agassawa ti libro ket sipapasnek nga inkagumaanda nga iyaplikar ti balakad ti Biblia a linaonna. Kas resultana, saanda nga intuloy ti nagsina. Nasalbar ti panagasawada gapu iti panangyaplikarda kadagiti prinsipio ti Biblia.

Saan nga Agkarelihionan

Kasanon no saan nga agkarelihionan ti agassawa? Realistiko nga ibalbalakad ti Biblia kadagiti Kristiano nga ‘iti laeng Apo’ a makiasawada. (1 Corinto 7:39) Ngem no dadduma, baliwan ti maysa nga asawa ti relihionna. Rumbeng kadi nga agsina ti agassawa gapu iti dayta? Saan.

Idiay Botswana, napagsaludsodan ti maysa a babai a nabiit pay a nagbalin a Saksi ni Jehova no kasano a nakapagbalbaliw babaen ti kabbaro a pammatina. Ni lakayna ti pinasungbatna, ket kastoy ti kinuna ni lakayna: “Sipud idi nagbalin a Saksi ni Jehova ni baketko, adu ti nakitak a nasayaat a namalbaliwanna. Addaan itan iti natalna, nainsiriban a bileg nga awan idi kenkuana. Naaddaan iti kired ken determinasion a nangisardeng iti panagsigariliona, idinto ta diak pay la maparmek dayta a bisio. Nagbalin nga ad-adda a naayat ken dimmungngo ni baketko kaniak ken kadagiti annakko, kasta met kadagiti sabsabali. Ad-adda nga immanus, nangruna kadagiti annakmi. Iwayaanna ti mapan mangasaba, nga ikagkagumaanna a tulongan dagiti sabsabali a mangpasayaat iti biagda. Madlawko nga adda met nasayaat a namalbaliwak. Patiek a maigapu amin daytoy iti ulidanna.” Anian a nagsayaat ti epekto dagiti prinsipio ti Biblia kadagitoy nga agassawa! Adu dagiti saan a Saksi a kakasta met laeng ti makunada maipapan kadagiti Saksi nga assawada.

No Baybay-an ti Ama Dagiti Rebbengenna

Napateg iti panangbangon kadagiti natibker a pamilia ti relasion ti ama kadagiti annakna. Imbalakad ni apostol Pablo: “Dakayo, nga amma, dikay rurruroden dagiti annakyo, no di ket itultuloyyo a padakkelen ida iti disiplina ken panangiturong-panunot ni Jehova.” (Efeso 6:4) Di ngad pakasdaawan nga impabasol ti maysa nga artikulo iti The Wilson Quarterly dagiti agsusukot a parikut ti kagimongan kadagiti amma a saan a mangtungtungpal iti akemda. Kinuna ti artikulo: “Iti nagbaetan ti 1960 ken 1990, nasurok a doble ti nginatuan ti bilang dagiti annak nga awan iti denna dagiti ammada . . . Ti di panangtungpal dagiti amma iti akemda ti maysa a kangrunaan a makagapu iti adu kadagiti kakaruan a problema a mangparparigat iti kagimongan ti America.”

Kayat kadi a sawen daytoy a naikeddeng a mapaay dagiti annak a saan a tartarabayen dagiti ammada? Saan. Kinuna ti salmista idi ugma: “No da ama ken ina baybay-andak, ni ngad Jehova pidutennakto.” (Salmo 27:10) Idiay Thailand, napaneknekan ti maysa a 9 ti tawenna nga ubing a lalaki a pudno daytoy. Natay ni nanangna idi maladaga pay laeng, ket gapu ta di kayat ni tatangna, imbatina ti ubing iti lolana. Gapu ta nariknana nga awan ti maseknan ken mangipatpateg kenkuana, nagbalin a rebelioso ken naranggas. Pinangtaanna pay ni lolana. Napaliiw ti dua nga amin-tiempo nga ebanghelisador a Saksi ni Jehova a masansan a nakatakder ti ubing iti ruar ti lokal a Kingdom Hall, ket iti maysa nga aldaw inawisda idiay balayda.

Insarsaritada kenkuana ti maipapan iti Dios​—a kas iti maysa nga ama, ay-ayatenna dagiti annakna. Nadakamatda met ti Paraiso a daga nga inkari ti Dios kadagiti matalek a tattao. (Apocalipsis 21:3, 4) Nagustuan daytoy ti ubing, ket inaldawen nga umay ta kayatna pay ti makasursuro. Imbaga kenkuana dagiti Saksi a nasken a saanen a mangranggas no talaga a kayatna nga agbalin nga Amana ti Dios. Maitunos daytoy iti sasao ni Pablo kadagiti taga Roma: “No mabalin, sigun iti panagpannurayna kadakayo, makikappiakayo iti isuamin a tattao.” (Roma 12:18) Nasken met a kaasianna ni lolana. (1 Timoteo 5:1, 2) Di nagbayag, agbibiagen a mayannurot kadagiti prinsipio ti Biblia. Awan duadua a dakkel ti simmayaatan ti biagda ken lolana. (Galacia 5:22, 23) Nasdaaw unay dagiti kaarrubada iti panagbalbaliw a nakitada kenkuana ket kayatda met a payadalan iti Biblia dagiti annakda kadagiti Saksi ni Jehova!

Mannakikappia

Insurat ni apostol Pablo kadagiti taga Colosas: “Kawesanyo ti bagbagiyo iti ayat, ta isu ti naan-anay a singgalut ti panagkaykaysa. Kasta met, ti talna ni Kristo agturay koma kadagiti pusoyo.” (Colosas 3:14, 15) Ti kinamannakikappia ken naimpusuan nga ayat sigurado a pagkaykaysaenna ti pamilia. Ken marisutna dagiti nabayagen a susik iti pamilia. Idiay Albania, nasurok a 17 a tawen a di kinasasao ni Rukia ti adienna a lalaki gapu ta adda dida nagkinnaawatan. Idi nakipagadal iti Biblia kadagiti Saksi ni Jehova, nasursurona a maidagdagadag kadagiti amin nga adipen ti Dios a makikappiada kadagiti sabsabali. “Sapulenna koma ti talna ket surotenna dayta.”​—1 Pedro 3:11.

Nabigbig ni Rukia a nasken a makikappia ken kabsatna. Nagpatpatnag a nagkararag, ket kabigatanna, agtibtibbayo ti barukongna a napan iti balay ti kabsatna. Linuktan ti kaanakan ni Rukia ti ruangan ket masmasdaaw a nagsaludsod: “Ania ti ar-aramidenyo ditoy?” Sitatanang nga indawat ni Rukia a kayatna a makita ti kabsatna tapno makikappia kenkuana. Apay? Agsipud ta nautobna a daytoy ti pagayatan ti Dios. Nagkappiada nga agkabsat, nga urayda la naginnarakup ken nakalua gapu iti ragsak. Nagkaykaysa manen ti pamiliada gapu iti panangsurot kadagiti prinsipio ti Biblia.

Dakes a Kakadua

“Kadagitoy nga aldaw, pito nga oras ti mabusbusbos ti gagangay nga ubing iti panagbuya iti telebision kada aldaw. Inton agturposen iti elementaria, nasuroken a walo ribu a pammapatay ken sangagasut a ribu a kinaranggas ti nabuyanan.” Kasta ti kuna ti libro a The 7 Habits of Highly Effective Families. Ania ti epektona iti ubing dagiti kasta a pabuya? Saan nga agkakatunosan dagiti “eksperto” maipapan iti dayta, ngem siiinget a mamallaag ti Biblia maibusor iti dakes a pannakitimpuyog. Kas pagarigan, kunana: “Ti makikuyog kadagiti maag pagsikorannanto.” (Proverbio 13:20) Kunana pay: “Dagiti dakes a pannakitimpuyog dadaelenda dagiti makagunggona nga ug-ugali.” (1 Corinto 15:33) Mabalin a sumayaat ti biag ti pamilia no nainsiriban a bigbigentayo a pudno daytoy a prinsipio, personal man nga adda dagiti dakes a kakadua wenno iti programa ti telebision.

Idiay Luxembourg, adda maysa nga ina a nakipagadal iti Biblia iti maysa kadagiti Saksi ni Jehova. Naminsan, imbagana iti Saksi a kadagiti rabii, kanayon nga agapa ken nakaag-agresibo dagiti dua nga annakna a babbai nga agtawen iti pito ken walo. Dinamag ti Saksi no ania ti ar-aramiden dagiti ubbing iti rabii. Kinuna ti ina nga agbuybuyada iti telebision bayat nga agdaldalus iti kosina. Ania ti buybuyaenda? “Karton met laeng,” kinuna ti ina. Idi dinakamat ti bisitana a masansan a naranggas dagiti kasta a programa, inkari ti ina dagiti ubbing a paliiwenna ida.

Kabigatanna, impadamag ti ina a nakigtot a nakakita kadagiti karton a buybuyaen dagiti annakna. Maipabpabuya dagiti parparbo a nakabutbuteng a parsua a naggapu iti law-ang a sidadawel a mangdadael iti amin a masalawda. Inlawlawagna kadagiti annakna a kagura ni Jehova ti kinaranggas ken saan a maragsakan no buyaentayo dagiti kasta a kinaulpit. (Salmo 11:5) Tangay kayatda a maay-ayo ni Jehova, immanamong dagiti annakna nga agdrowing ken agpintada laengen imbes nga agbuyada iti telebision. Saandan nga agresibo, ken simmayaat ti kasasaad ti pamiliada.

Sumagmamano laeng dagitoy nga ehemplo a mangipakpakita a ti panangyaplikar kadagiti prinsipio ti Biblia pasayaatenna ti biag ti pamilia. Masaklaw ti balakad ti Biblia amin a kita ti kasasaad. Mapagtalkan dayta ken addaan bileg nga agpaay iti pagimbagan. (Hebreo 4:12) No adalen dagiti tattao ti Biblia ken sipapasnek nga ikagumaanda nga aramiden ti ibagbagana, tumibker dagiti pamiliada, sumayaat ti personalidadda, ken maliklikanda dagiti biddut. Uray no maymaysa laeng a miembro ti pamilia ti mangsursurot iti balakad ti Dios, nasaysayaat ti pagbanagan dagiti bambanag. Wen, iti amin a benneg ti biag, matmatantayo koma ti Sao ti Dios a kas iti panangmatmat ti salmista idi nga insuratna: “Ti saom pagsilawan kadagiti saksakak, ket silaw iti danak.”​—Salmo 119:105.

[Ladawan iti panid 5]

Marisut dagiti problema ti pamilia babaen ti panangyaplikar kadagiti prinsipio ti Biblia