Kasano Kadakkel ti Panangipategyo iti Sao ti Dios?
“Anian a panagayatko iti lintegmo! Isu ti imutektekak nga agmalmalem.”—SALMO 119:97.
1. Ania ti maysa a pamay-an a maipakita dagiti managbuteng-Dios a tattao ti panangipategda iti Sao ti Dios?
GINASUT a milion a lallaki ken babbai ti addaan iti Biblia. Ngem adda nagdumaan ti panangtagikua iti Biblia ken ti panangipateg iti Sao ti Dios. Siuumiso aya a maikuna ti maysa a tao nga ipatpategna ti Sao ti Dios no sagpaminsan la a basaenna? Saan! Iti sabali a bangir, adda dagidiay di unay mangikankano idi iti Biblia ngem inaldaw itan a basbasaenda. Nasursuroda nga ipateg ti Sao ti Dios, ket kas iti salmista, ti Sao ti Dios itan ti pampanunotenda “nga agmalmalem.”—Salmo 119:97.
2. Kasano a nataginayon ti pammati ti maysa kadagiti Saksi ni Jehova iti sidong dagiti narigat a kasasaad?
2 Maysa ni Nasho Dori kadagiti nakasursuro a mangipateg iti Sao ti Dios. Nagibtur ni Kabsat Dori, agraman dagiti kapammatianna, iti panagserbina ken Jehova idiay Albania a pagilianna iti adu a dekada. Kaaduan iti dayta a panawen, napawilan dagiti Saksi ni Jehova, ket sumagmamano laeng a literatura ti Biblia ti maaw-awat idi dagitoy a matalek a Kristiano. Ngem nagtalinaed a natibker ti pammati ni Kabsat Dori. Kasano a kasta? Kinunana: “Inkagumaak a basaen ti Biblia iti di kumurang a maysa nga oras kada aldaw, ket inaramidko dayta iti agarup 60 a tawen sakbay a kimmapuy ti panagkitak.” Nabiit pay a magun-odan ti kompleto a Biblia iti pagsasao nga Albaniano, ngem nasursuro ni Kabsat Dori ti Griego idi ubing pay, isu a ti Griego a Biblia ti binasbasana. Ti regular a panagbasana iti Biblia ti nakatulong ken ni Kabsat Dori iti sidong ti nadumaduma a pannubok, ket makatulong met dayta kadatayo.
“Patanorenyo ti Panagtarigagay” iti Sao ti Dios
3. Ania a kababalin ti patanoren koma dagiti Kristiano no maipapan iti Sao ti Dios?
3 Insurat ni apostol Pedro: “Kas kayanak a maladaga, patanorenyo ti panagtarigagay iti awan lalaokna a gatas a kukua ti sao.” (1 Pedro 2:2) Kas iti maladaga a mawaw iti gatas ti inana, dagiti Kristiano a sipapanunot iti naespirituan a kasapulanda pagragsakanda unay a basaen ti Sao ti Dios. Kasta kadi ti panagriknayo? No saan, dikay maupay. Mapatanoryo met ti panagtarigagay iti Sao ti Dios.
4. Ania ti ramanen ti panangipaugali iti inaldaw a panagbasa iti Biblia?
4 Tapno maaramidyo dayta, umuna pay a disiplinaenyo ti bagiyo tapno maipaugaliyo ti regular a panangbasa iti Biblia nga inaldaw aginggat’ mabalin. (Aramid 17:11) Mabalin a diyo kabaelan ti agbasa iti Biblia iti maysa nga oras kada aldaw kas iti inaramid ni Nasho Dori, ngem nalabit maiwayaanyo a basaen nga inaldaw ti Sao ti Dios. Adu a Kristiano ti bumangon a nasapa tapno utobenda ti maysa a paset ti Biblia iti sumagmamano a minuto. Saan kadi a dayta ti kasayaatan nga umuna nga aramiden iti agsapa? Dagiti dadduma basaenda ti Biblia sakbay a maturogda. Adda met dagidiay agbasa iti Biblia iti oras a kombeniente kadakuada. Ti napateg isu ti regular a panagbasa iti Biblia. Kalpasanna, utobenyo iti sumagmamano a kanito ti nabasayo. Intay usigen ti sumagmamano nga ehemplo maipapan kadagiti tattao a nagunggonaan iti panangbasa ken panangutobda iti Sao ti Dios.
Salmista a Nangipateg iti Linteg ti Dios
5, 6. Nupay mabalin a ditay ammo ti naganna, ania ti maadaltayo maipapan iti nangputar iti maika-119 a Salmo 119 babaen ti panangbasa ken panangutob iti insuratna?
5 Nalawag nga addaan nauneg a panangipateg iti Sao ti Dios ti nangputar iti maika-119 a Salmo 119. Asino ti nangputar iti dayta a salmo? Saan a nainaganan iti Biblia. Nupay kasta, iti konteksto adda sumagmamano a detalye a maammuantayo maipapan kenkuana, ket ammotayo a naaddaan met kadagiti parikut iti biag. Dagiti dadduma nga am-ammona nga agkunkuna nga agdaydayaw ken ni Jehova ket awan panangipategda kadagiti prinsipio ti Biblia. Nupay kasta, saan nga intulok ti salmista a ti kababalinda ti manglapped kenkuana a mangaramid iti umiso. (Salmo 119:23) No kabbalay wenno katrabahuanyo ti maysa a tao nga awanan panagraem kadagiti pagalagadan ti Biblia, mabalin a makitayo nga adda dagiti pagpadaan ti kasasaad ti salmista ken ti kasasaadyo.
6 Nupay maysa a managbuteng-Dios a tao, saan nga aginlilinteg ti salmista. Sipupudno a binigbigna dagiti pagkuranganna. (Salmo 119:5, 6, 67) Ngem saan a nagpaituray iti basol. “Ania ti pangdalusto ti agtutubo iti dalanna?” insaludsodna. Ti sungbatna: “Ti panangitaltalekna iti mayannurot iti saom.” (Salmo 119:9) Kalpasanna, kas panangipaganetget a ti Sao ti Dios ket nabileg a puersa a pagimbagan, kinuna pay ti salmista: “Ti saom indulinko itoy pusok, tapno diak agbasol kenka.” (Salmo 119:11) Pudno a nabileg ti puersa a makatulong kadatayo a di agbasol iti Dios!
7. Apay a nangnangruna a sipapanunot koma dagiti agtutubo maipapan iti kinapateg ti inaldaw a panagbasa iti Biblia?
7 Nasayaat a pampanunoten dagiti agtutubo a Kristiano ti sasao ti salmista. Maat-atakar ita dagiti naganus a Kristiano. Agragut unay ti Diablo a mamagruker kadagiti agtutubo a managdaydayaw ni Jehova. Panggep ni Satanas nga allukoyen dagiti agtutubo a Kristiano a tumulok kadagiti nainlasagan a tarigagay ken agsalungasing kadagiti linteg ti Dios. Dagiti sine ken pabuya iti telebision masansan nga iyanninawda ti panagpampanunot ti Diablo. Agparang a makakayaw ken makaay-ayo dagiti artista kadagita a pabuya; maiparparang a normal dagiti imoral a relasionda. Ti mensaheda? ‘Awan dakesna nga agdenna dagiti saan nga agassawa no la ket ta pudno nga agin-innayatda.’ Nakalkaldaang ta kada tawen, adu nga agtutubo a Kristiano ti maal-allukoy iti kasta a panagrasrason. Narba ti pammati dagiti dadduma. Talaga a napigsa ti impluensia! Ngem napigsa unay kadi ti impluensia ket di kabaelan a sarangten dagiti agtutubo? Saan! Adda pamay-an nga impaay ni Jehova tapno maparmek dagiti agtutubo a Kristiano dagiti dakes a tarigagay. Masarangetda ti aniaman a pamay-an nga usaren ti Diablo babaen ti ‘panangitaltalekda iti mayannurot iti Sao ti Dios, nga idulinda iti pusoda ti sasao ti Dios.’ Kasano kaadu ti panawen a busbusbosenyo iti regular a personal a panangbasa iti Biblia ken iti panagmennamenna?
8. Kasano a dagiti ehemplo a nadakamat iti daytoy a parapo tulongannakayo a mangparayray iti panangipategyo iti Linteg Mosaiko?
8 Kinuna ti nangputar iti maika-119 a Salmo 119: “Anian a panagayatko iti lintegmo!” (Salmo 119:97) Ania a linteg ti tuktukoyenna? Ti naipalgak a sao ni Jehova, a pakairamanan dagiti alagaden iti Linteg Mosaiko. Iti damo a panagbasada, nalabit ipagarup dagiti dadduma a saanen a maitutop iti tiempotayo ti kodigo ti Linteg ket pampanunotenda no kasano a maipateg dayta ti asinoman. Nupay kasta, no utobentayo ti nagduduma a benneg ti Linteg Mosaiko, kas iti inaramid ti salmista, maapresiartayo ti sirib a naibugas iti dayta a Linteg. Malaksid iti adu a naimpadtuan nga aspeto ti Linteg, naglaon daytoy kadagiti alagaden maipapan iti sanitasion ken taraon, a nakatulong iti kinadalus ken nasayaat a salun-at. (Levitico 7:23, 24, 26; 11:2-8) Imparegta ti Linteg ti kinamapagtalkan iti negosio ken ginutugotna dagiti Israelita nga isakitda dagiti agkasapulan a padada a managdaydayaw. (Exodo 22:26, 27; 23:6; Levitico 19:35, 36; Deuteronomio 24:17-21) Masapul nga awan idumduma ti pangngeddeng dagiti ukom. (Deuteronomio 16:19; 19:15) Bayat nga umad-adu ti kapadasan iti biag ti nangputar iti maika-119 a Salmo, awan duadua a nakitana ti naimbag a nagbanagan dagidiay nangtungpal iti Linteg ti Dios, ket ad-adda a rimmayray ti panangipategna iti dayta. Kasta met ita, no nasayaat ti bunga ti panangsurot dagiti Kristiano kadagiti prinsipio ti Biblia, dumakkel ti panangipateg ken panangapresiarda iti Sao ti Dios.
Ti Prinsipe a Di Nagbuteng nga Agbalin a Naiduma
9. Ania a kababalin ti sinukay ni Ari Ezekias maipapan iti Sao ti Dios?
9 Ti linaon ti maika-119 a Salmo 119 ket maitunos la unay iti ammotayo maipapan ken ni Ezekias idi maysa pay laeng nga agtutubo a prinsipe. Kuna ti dadduma nga eskolar ti Biblia a mabalin a ni Ezekias ti nangputar iti dayta a salmo. Nupay di masinunuo daytoy, ammotayo a dakkel ti panagraem ni Ezekias iti Sao ti Dios. Babaen ti wagas ti panagbiagna, impakitana nga isu ket naimpusuan nga umanamong iti sasao ti Salmo 119:97. Maipapan ken ni Ezekias, kuna ti Biblia: “Kimpet ken ni Jehova; ket saan a pimmanaw iti isusurotna kenkuana, no di ket tinungpalna dagiti bilbilin, a ni Jehova imbilinna ken ni Moises.”—2 Ar-ari 18:6.
10. Ania a pammaregta ti ipaay ti ulidan ni Ezekias kadagiti Kristiano a saan a dimmakkel iti denna dagiti managbuteng-Dios a nagannak?
10 Sigun iti amin a naisurat maipapan kenkuana, saan a dimmakkel ni Ezekias iti managbuteng-Dios a pamilia. Ni Ari Acaz nga amana ket maysa nga awanan pammati a managrukbab iti ladawan. Pinuoranna a sibibiag ti maysa kadagiti annakna a lallaki—a kabsat a mismo ni Ezekias—kas daton iti maysa a didiosen! (2 Ar-ari 16:3) Iti baet ti kastoy a dakes nga ulidan, nabalinan ni Ezekias a ‘dinalusan ti dalanna’ kadagiti napaganuan nga impluensia babaen ti panangut-utobna iti Sao ti Dios.—2 Cronicas 29:2.
11. Bayat nga agpalpaliiw ni Ezekias, ania ti nagtungpalan dagiti bambanag para iti di matalek nga amana?
11 Bayat nga agmatmataengan ni Ezekias, naimatanganna a mismo ti panangtamtaming ti idolatroso nga amana iti kasasaad ti Estado. Napalikmutan ti Juda kadagiti kabusor. Adda ni Resin nga ari ti Siria, a nakikappon ken ni Peka nga ari ti Israel a nanglakub iti Jerusalem. (2 Ar-ari 16:5, 6) Adda dagiti Edomita ken Filisteo, a sibaballigi a rimmaut iti Juda ken sinakupda pay ketdi ti dadduma a siudad ti Juda. (2 Cronicas 28:16-19) Kasano a tinaming ni Acaz dagitoy a parikut? Imbes nga agpatulong ken ni Jehova maibusor iti Siria, nagpannuray ni Acaz iti ari ti Asiria, a pinasuksokanna iti balitok ken pirak, a pakairamanan dagidiay naggapu iti pagidulinan iti gameng ti templo. Ngem saan a nangyeg daytoy iti manayon a talna iti Juda.—2 Ar-ari 16:6, 8.
12. Ania ti aramiden ni Ezekias tapno dina maulit dagiti nagkamalian ni amana?
12 Kamaudiananna, natay ni Acaz ket nagbalin nga ari ni Ezekias idi agtawen iti 25. (2 Cronicas 29:1) Medio ubing pay idi, ngem saan dayta a lapped iti panagbalinna a naballigi nga ari. Imbes a tuladenna ti inaramid ti di matalek nga amana, sinalimetmetanna ti Linteg ni Jehova, a pakairamanan ti naisangsangayan a bilin kadagiti ari: “No [ti ari] makapagtugaw iti trono ti pagarianna, mangsuratto iti maysa a libro a maipaay kenkuana ti katukad daytoy a linteg nga adda iti sango dagiti papadi a Levita: ket addanto laeng kenkuana, ket basbasaennanto idiay iti isuamin nga al-aldaw ti panagbiagna; tapno masursurona ti agbuteng ken Jehova a Diosna, tapno salimetmetanna ti dagup ti sasawen daytoy a linteg.” (Deuteronomio 17:18, 19) Babaen ti inaldaw a panagbasana iti Sao ti Dios, masursuro ni Ezekias ti agbuteng ken ni Jehova ken di mangulit kadagiti nagkamalian ti nadangkes nga amana.
13. Kasano a masigurado ti maysa a Kristiano nga iti naespirituan a pamay-an, agballiginto amin nga aramidenna?
13 Saan laeng a dagiti ari ti Israel ti naparegta a mangpampanunot a kanayon iti Sao ti Dios no di ket amin dagiti managbuteng-Dios nga Israelita. Kuna ti umuna a Salmo a ‘ti pakaragsakan [ti pudpudno a naragsak a tao] adda iti linteg ni Jehova, ket iti lintegna imutektekanna iti aldaw ken rabii.’ (Salmo 1:1, 2) Maipapan iti kasta a tao, kuna ti salmista: “Isuamin nga aramidna rumang-ayto.” (Salmo 1:3) Iti kasunganina, kuna ti Biblia maipapan iti tao a kurang ti pammatina ken ni Jehova a Dios: “Isu ket maysa a di makapangeddeng a tao, managduadua kadagiti amin a daldalanna.” (Santiago 1:8) Kayattay amin ti agbalin a naragsak ken naballigi. Mangted ragsak kadatayo ti regular ken napasnek a panagbasa iti Biblia.
Ti Sao ti Dios Sinustinerna ni Jesus
14. Kasano nga impakita ni Jesus ti panangipategna iti Sao ti Dios?
14 Iti naminsan, ni Jesus ket nasarakan dagiti dadakkelna a situtugaw iti tengnga dagiti mannursuro iti templo sadi Jerusalem. Dagitoy nga eksperto iti Linteg ti Dios “nagtultuloyda a masmasdaaw iti pannakaawatna ken kadagiti sungbatna”! (Lucas 2:46, 47) Agtawen idi ni Jesus iti 12. Wen, uray idi ubing pay laeng, nalawag nga impatpategnan ti Sao ti Dios. Idi agangay, inusar ni Jesus ti Kasuratan a nangtubngar iti Diablo, a kunkunana: “Ti tao agbiag, saan nga iti tinapay laeng, no di ket iti tunggal sao a rumrummuar iti ngiwat ni Jehova.” (Mateo 4:3-10) Di nagbayag kalpasan dayta, kinasabaan ni Jesus dagiti agnaed iti ilina a Nazaret, nga inaramatna ti Kasuratan.—Lucas 4:16-21.
15. Kasano a nangituyang ni Jesus iti ulidan iti panangasaba kadagiti sabsabali?
15 Masansan idi nga agadaw ni Jesus iti Sao ti Dios a pangsuporta iti sursurona. “Nagsiddaaw unay [dagiti agdengdengngeg kenkuana] iti wagas ti panangisurona.” (Mateo 7:28) Di pakasdaawan dayta agsipud ta naggapu ken ni Jehova a Dios a mismo ti sursuro ni Jesus! Kinuna ni Jesus: “Ti isursurok ket saanko a kukua, no di ket kukua daydiay nangibaon kaniak. Ti agsao manipud iti kabukbukodanna a parnuay sapsapulenna ti bukodna a dayag; ngem ti mangsapul iti dayag daydiay nangibaon kenkuana, daytoy a maysa ket pudno, ket awan ti kinakillo kenkuana.”—Juan 7:16, 18.
16. Agingga iti ania nga impakita ni Jesus ti panangipategna iti Sao ti Dios?
16 Saan a kas iti nangputar iti Salmo 119, “awan ti kinakillo” ken ni Jesus. Awan basolna. Isu ti Anak ti Dios, nga “impakumbabana ti bagina ket nagtulnog agingga iti ipapatay.” (Filipos 2:8; Hebreo 7:26) Ngem uray no perpekto, inadal ken tinungpal ni Jesus ti Linteg ti Dios. Daytoy ti kangrunaan a nakatulong kenkuana iti panagtalinaedna a natarnaw. Idi nagaramat ni Pedro iti kampilan tapno lapdanna ti pannakatiliw ni Apona, tinubngar ni Jesus ti apostol ket insaludsodna: “Pagarupem kadi a diak mabalin ti agkiddaw ken Amak tapno mangipaay kaniak ita a kanito iti nasurok a sangapulo ket dua a lehion dagiti anghel? Iti dayta a kaso, kasanonto ti pannakatungpal ti Kasuratan a dayta ket masapul a maaramid iti kastoy a pamay-an?” (Mateo 26:53, 54) Wen, napatpateg ken ni Jesus ti pannakatungpal ti Kasuratan ngem ti pannakailiklikna iti naulpit ken nakababain nga ipapatay. Anian a naisalsalumina ti panangipategna iti Sao ti Dios!
Dagiti Dadduma a Nangtulad ken ni Kristo
17. Kasano kapateg ti Sao ti Dios ken ni apostol Pablo?
17 Insurat ni apostol Pablo kadagiti padana a Kristiano: “Agbalinkayo a tumutulad kaniak, kas met iti panangtuladko ken Kristo.” (1 Corinto 11:1) Kas iti Apona, impateg ni Pablo dagiti Kasuratan. Impudnona: “Iti kaunggan ti kinataok, ipatpategko unay ti Linteg ti Dios.” (Roma 7:22, The Jerusalem Bible) Masansan idi nga agadaw ni Pablo iti Sao ti Dios. (Aramid 13:32-41; 17:2, 3; 28:23) Idi impaayna dagiti maudi nga instruksionna iti patpatgenna a padana a ministro a ni Timoteo, impaganetget ni Pablo ti kinapateg ti Sao ti Dios iti inaldaw a panagbiag ti tunggal “tao ti Dios.”—2 Timoteo 3:15-17.
18. Mangdakamatkayo iti ehemplo ti maysa a tao a nangraem iti Sao ti Dios iti moderno a panawen.
18 Adu dagiti matalek nga adipen ni Jehova iti moderno a panawen a nangtulad met iti panangipateg ni Jesus iti Sao ti Dios. Iti rugrugi daytoy a siglo, adda maysa nga agtutubo a lalaki nga inikkan ti gayyemna iti Biblia. Maipapan iti epekto kenkuana daytoy napateg a sagut, kinunana: “Inkeddengko a masapul nga adda mabasak a paset ti Biblia iti inaldaw.” Ni Frederick Franz daydi nga agtutubo, ket gapu iti panangipategna iti Biblia tinagiragsakna ti atiddog ken naballigi a biag bayat ti panagserbina ken Jehova. Sidudungngo a malaglagip pay laeng gapu iti abilidadna a mangadaw kadagiti intero a kapitulo ti Biblia a memoriadona.
19. Kasano ti panangyeskediul dagiti dadduma iti linawas a panagbasa iti Biblia para iti Teokratiko nga Eskuelaan ti Panagministro?
19 Dakkel ti panangipateg dagiti Saksi ni Jehova iti regular a panagbasa iti Biblia. Linawas nga agbasada iti sumagmamano a kapitulo ti Biblia kas panagsagana iti maysa kadagiti Nakristianuan a gimongda, ti Teokratiko nga Eskuelaan iti Panagministro. Mausig iti daytoy a gimong dagiti tampok a paset ti Biblia a naituding a basaen. Dagiti dadduma a Saksi bingaybingayenda iti pito a babbabassit a benneg ti naituding a paset ti Biblia a mabasa iti lawas sada basaen ti maysa a benneg kada aldaw. Kabayatan ti panagbasada, utobenda ti basbasaenda. No posible, agsukimatda iti kanayonan nga impormasion iti tulong dagiti naibatay-Biblia a publikasion.
20. Ania ti kasapulan tapno maiwayaan ti regular a panagbasa iti Biblia?
20 Nalabit, kasapulan a ‘gatangenyo ti tiempo’ a mausar koma iti dadduma nga aktibidad tapno regular a mabasayo ti Biblia. (Efeso 5:16) Nupay kasta, ad-adu nga amang dagiti magunggonayo ngem ti aniaman nga isakripisioyo. No maipaugaliyo ti agbasa iti Biblia kada aldaw, rumayray ti panangipategyo iti Sao ti Dios. Iti saan a mabayag, maikunayonto met ti kinuna ti salmista: “Anian a panagayatko iti lintegmo! Isu ti imutektekak nga agmalmalem.” (Salmo 119:97) Mangyeg ti kasta a kababalin iti adu a gunggona ita ken iti masanguanan, kas ipakita ti sumaganad nga artikulo.
Malagipyo Kadi?
◻ Kasano nga imparangarang ti nangputar iti maika-119 a Salmo ti nasged a panangipateg iti Sao ti Dios?
◻ Ania ti maadaltayo iti ulidan da Jesus ken Pablo?
◻ Kasanotay a maparayray a personal ti panangipategtayo iti Sao ti Dios?
[Dagiti Ladawan iti panid 10]
Nasken idi a regular a basaen dagiti matalek nga ari ti Sao ti Dios. Ar-aramidenyo kadi dayta?
[Ladawan iti panid 12]
Uray idi ubing pay laeng, impategen ni Jesus ti Sao ti Dios