Agtignaykayo Kadi a kas ken Jesus?
“Nakitana ti maysa a dakkel a bunggoy, ngem simnek ti asina kadakuada, agsipud ta kaslada karkarnero nga awanan pastor. Ket rinugianna nga isuro ida.”—MARCOS 6:34.
1. Apay a nakaaawat a maiparangarang dagiti tattao dagiti makaay-ayo a galad?
ITI intero a historia, adu ti nangipakita kadagiti makaay-ayo a galad. Maawatanyo no apay. Addaan ken iparparangarang ni Jehova a Dios dagiti ipatpategtayo a galad a kas iti ayat, kinaimbag, kinaparabur, ken dadduma pay. Naparsua dagiti tao iti ladawan ti Dios. Maawatantayo ngarud no apay nga adu ti mangipakpakita iti ayat, kinaimbag, asi, ken dadduma pay a nadiosan a galad, kas met iti panangiparangarang ti kaaduan nga adda konsiensiada. (Genesis 1:26; Roma 2:14, 15) Nupay kasta, mabalin a madlawyo a nalaklaka para kadagiti dadduma nga iparangarang dagitoy a galad.
2. Ania ti dadduma a naimbag nga aramid a mabalin nga aramiden dagiti tattao, a nalabit ipagarupda a tultuladenda ni Kristo?
2 Nalabit adda dagiti am-ammoyo a lallaki ken babbai a masansan a sumarungkar wenno tumulong kadagiti masakit, mangngaasi kadagiti addaan an-annayen, wenno naparabur kadagiti napanglaw. Panunotenyo met dagiti tattao a gapu iti asi, matignayda nga agtrabaho kadagiti institusion para kadagiti agkukutel wenno pagamponan, dagidiay sibubulos nga agtartrabaho kadagiti ospital wenno hospisio, wenno dagiti tattao a tumultulong kadagiti awanan pagtaengan wenno kadagiti nagbakuit (refugees). Nalabit ipagarup ti dadduma kadakuada a tultuladenda ni Jesus, a nangipasdek iti pagtuladan dagiti Kristiano. Mabasatayo kadagiti Ebanghelio a pinaimbag ni Kristo dagiti masakit ken pinakanna dagiti mabisin. (Marcos 1:34; 8:1-9; Lucas 4:40) Ti ayat, kinadungngo, ken kinamanangngaasi ni Jesus iyanninawna ti “panunot ni Kristo,” a nangtulad iti nailangitan nga Amana.—1 Corinto 2:16.
3. Tapno maaddaantayo iti natimbeng a panangmatmat kadagiti naimbag nga aramid ni Jesus, ania ti nasken nga usigentayo?
3 Ngem makitayo kadi nga adda nagpateg nga aspeto ti “panunot ni Kristo” a naliwayan ti adu kadagidiay natignay iti ayat ken asi ni Jesus iti kaaldawantayo? Maawatantayo daytoy babaen ti panangusig a naimbag iti Marcos kapitulo 6. Mabasatayo dita nga adda tattao a nangyeg kadagiti masakit ken Jesus tapno paimbagenna ida. Iti konteksto, maammuantayo met nga idi makitana a mabisinen dagiti rinibu a tattao nga immay kenkuana, namilagruan a pinakan ida ni Jesus. (Marcos 6:35-44, 54-56) Naisangsangayan nga ebkas ti ayat ken asi ti panangpaimbag kadagiti masakit ken panangpakan kadagiti mabisin, ngem dagita aya ti kangrunaan a pamay-an ni Jesus a timmulong kadagiti tattao? Ken kasano ti kasayaatan a panangtuladtayo iti perpekto nga ulidanna iti ayat, kinaimbag, ken asi, kas iti panangtuladna ken Jehova?
Natignay a Mangasikaso iti Naespirituan a Kasapulanda
4. Ania ti pagteng a nainaig iti salaysay iti Marcos 6:30-34?
4 Naasian ni Jesus kadagiti tattao kangrunaanna gapu iti naespirituan a kasapulanda. Dagita ti kapatgan, a napatpateg ngem iti pisikal a kasapulanda. Usigenyo ti salaysay iti Marcos 6:30-34. Ti pagteng a nailanad dita ket napasamak iti igid ti Baybay ti Galilea, idi dandanin ti Paskua idi 32 K.P. Magagaran idi dagiti apostol, ket nakaaawat dayta. Kagapgapuda iti adu a lugar ket idi nagsublida ken Jesus, awan duadua a magagaranda a mangipadamag kenkuana iti amin a kapadasanda. Nupay kasta, inaribungbongan ida dagiti tattao. Aduda unay a di pay masangon ni Jesus ken dagiti apostolna ti mangan wenno aginana. Kinuna ni Jesus kadagiti apostol: “Umaykayo, dakayo met laeng, iti pribado idiay maysa a langalang a lugar ket aginanakayo iti apagbiit.” (Marcos 6:31) Nagbilogda, nalabit iti asideg ti Capernaum, ket binallasiwda ti Baybay ti Galilea nga agturong iti naulimek a disso. Ngem nagtataray dagiti tattao iti igid ti baybay ket immun-unada a nakadanon ngem iti bilog. Ania ti inaramid ni Jesus? Narurod kadi ta naisturbo? Saan a pulos!
5. Kasano ti panagrikna ni Jesus kadagiti tattao nga immay kenkuana, ket ania ti inaramidna?
5 Natignay ti puso ni Jesus idi makitana dagitoy rinibu a tattao, a pakairamanan dagiti masakit, a magagaran nga agur-uray kenkuana. (Mateo 14:14; Marcos 6:44) No apay a naasian ni Jesus ken no ania ti inaramidna, insurat ni Marcos: “Nakitana ti maysa a dakkel a bunggoy, ngem simnek ti asina kadakuada, agsipud ta kaslada karkarnero nga awanan pastor. Ket rinugianna nga isuro ida kadagiti adu a bambanag.” (Marcos 6:34) Saan la a reprep a tattao ti nakita ni Jesus. Ti nakitana ket tattao nga addaan kadagiti naespirituan a kasapulan. Kasda la karkarnero a naiwawa, nga awan pastor a mangiturong kadakuada iti naraber a karuotan wenno mangsalaknib kadakuada. Ammo ni Jesus a dagiti awanan asi a panguluen ti relihion, a rebbeng koma a naayat a papastor, inumsida dagiti ordinario a tattao ken binaybay-anda dagiti naespirituan a kasapulanda. (Ezequiel 34:2-4; Juan 7:47-49) Naiduma ti panangtrato ni Jesus kadakuada, nga inaramidna ti kasayaatanen a pagimbaganda. Insurona ida maipapan iti Pagarian ti Dios.
6, 7. (a) Ania ti ipalgak dagiti Ebanghelio maipapan iti impangruna ni Jesus idi inasikasona ti kasapulan dagiti tattao? (b) Ania ti nakatignayan ni Jesus a mangasaba ken mangisuro?
6 Paliiwenyo iti pumada a salaysay ti panagsasaruno dagiti bambanag ken no ania ti naipasimudaag a kangrunaan. Insurat daytoy ni Lucas, a maysa a mangngagas ken maseknan unay iti pisikal a pagimbagan dagiti sabsabali. “Dagiti bunggoy . . . simmurotda [ken Jesus]. Ket inawatna ida a siaasi ket nangrugi nga agsao kadakuada maipapan iti pagarian ti Dios, ket pinaimbagna dagidiay agkasapulan iti pannakaagas.” (Lucas 9:11; Colosas 4:14) Nupay saan a kasta iti tunggal salaysay maipapan iti milagro, iti daytoy a kaso, ania ti immuna a dinakamat ti naipaltiing a salaysay ni Lucas? Ti panangisuro ni Jesus kadagiti tattao.
7 Maitunos daytoy iti adda a naipaganetget iti Marcos 6:34. Silalawag nga ipakita dayta a bersikulo no kasano ti kangrunaan a panangyebkas ni Jesus iti asina. Insurona dagiti tattao, nga inasikasona ti naespirituan a kasapulanda. Sakbay dayta iti ministeriona, kinuna ni Jesus: “Kadagiti sabsabali a siudad masapul nga ideklarak ti naimbag a damag ti pagarian ti Dios, agsipud ta naibaonak a maigapu iti daytoy.” (Lucas 4:43) Nupay kasta, nagbidduttayo no ipagaruptayo nga inwaragawag ni Jesus ti mensahe maipapan iti Pagarian gapu laeng ta rebbengenna dayta, a kas man la saan a naimpusuan ti panangaramidna iti trabaho a rebbengna nga aramiden. Saan, ti naibatay iti ayat nga asina kadagiti tattao ti kangrunaan a nakatignayanna a mangipakaammo iti naimbag a damag kadakuada. Ti kasayaatan a maaramid ni Jesus—uray kadagiti masakit, parparigaten ti demonio, napanglaw, wenno kadagiti mabisin—isu ti panangtulongna kadakuada a mangammo, mangawat, ken mangipateg iti kinapudno maipapan iti Pagarian ti Dios. Dayta a kinapudno ti kapatgan gapu iti akem ti Pagarian iti pannakaalangon ti kinasoberano ni Jehova ken pannakaiburay dagiti manayon a bendision kadagiti tattao.
8. Kasano ti panangmatmat ni Jesus iti panangasaba ken panangisurona?
8 Ti aktibo a panangasaba ni Jesus maipapan iti Pagarian ti kangrunaan a makagapu nga immay ditoy daga. Idi dandanin agpatingga ti ministeriona ditoy daga, kinuna ni Jesus ken Pilato: “Maigapu itoy a nayanakak, ken maigapu itoy nga immayak iti lubong, tapno saksiak ti kinapudno. Tunggal maysa nga adda iti dasig ti kinapudno imdenganna ti timekko.” (Juan 18:37) Nakitatayo iti dua a napalabas nga artikulo nga addaan ni Jesus iti nadungngo a rikrikna—naasi, nalaka a maasitgan, nakonsiderasion, managtalek, ken kangrunaan iti amin, naayat. Nasken nga ipategtayo dagita nga aspeto ti personalidadna no talaga a kayattayo a maawatan ti panunot ni Kristo. Napateg met a bigbigentayo a ti panunot ni Kristo ramanenna ti panangipangrunana iti trabaho a panangasaba ken panangisuro.
Ginutugotna Dagiti Dadduma a Mangasaba
9. Siasino ti rumbeng a mangipangruna iti panangasaba ken panangisuro?
9 Saan laeng a ni Jesus ti rumbeng a mangipangruna iti panangasaba ken panangisuro—kas ebkas ti ayat ken asi. Ginutugotna dagiti pasurotna a tuladenda dagiti motibo, prioridad, ken aramidna. Kas pagarigan, kalpasan ti panangpili ni Jesus kadagiti 12 nga apostolna, ania ti aramidenda? Kunaen kadatayo ti Marcos 3:14, 15: “Nangbukel iti maysa a bunggoy dagiti sangapulo ket dua, a ninagananna met ‘dagiti apostol,’ tapno agtalinaedda kenkuana ken tapno ibaonna koma ida a mangasaba ken tapno maaddaanda iti kinaturay a mangparuar kadagiti sairo.” Makitayo kadi no ania ti ipangruna dagiti apostol?
10, 11. (a) Idi imbaonna dagiti apostol, ania ti imbaga ni Jesus nga aramidenda? (b) Iti panangibaonna kadagiti apostolna, ania ti kangrunaan nga aramidenda?
10 Idi agangay, inikkan ni Jesus dagiti 12 iti pannakabalin a mangagas kadagiti sabsabali ken mangparuar kadagiti demonio. (Mateo 10:1; Lucas 9:1) Kalpasanna imbaonna ida a mangbirok “kadagiti napukaw a karnero iti balay ti Israel.” Tapno aramidenda ti ania? Binilin ida ni Jesus: “Bayat a mapankayo, mangasabakayo, a kunkunayo, ‘Ti pagarian ti langlangit immasidegen.’ Agasanyo dagiti masakit a tattao, pagungarenyo dagiti natay a tattao, pagbalinenyo a nadalus dagiti agkukutel, paruarenyo dagiti sairo.” (Mateo 10:5-8; Lucas 9:2) Ania a talaga ti inaramidda? “Gapuna napanda ket [1] nangasabada tapno dagiti tattao agbabawida koma; ket [2] paruarenda dagiti adu a sairo ken sapsapuanda iti lana dagiti adu a masaksakit a tattao ket agasanda ida.”—Marcos 6:12, 13.
11 Yantangay saan a kanayon a nadakamat nga umuna ti panangisuro iti tunggal gundaway, ti kadi panangimutektek iti panagsasaruno dagiti bambanag iti kadakdakamat a teksto ket nalabes a panangipaganetget kadagiti prioridad wenno motibo? (Lucas 10:1-8) Bueno, ditay koma iyaleng-aleng ti masansan a pannakadakamat nga umuna ti panangisuro sakbay ti panangagas. Usigenyo ti konteksto daytoy. Sakbay unay nga imbaonna dagiti 12 nga apostol, natukayen ti rikna ni Jesus iti sasaaden dagiti umariwekwek a tattao. Mabasatayo: “Ni Jesus napan nagsursor kadagiti amin a siudad ken purpurok, a nangisursuro kadagiti sinagogada ken nangikaskasaba iti naimbag a damag ti pagarian ken nangag-agas iti tunggal kita ti sagubanit ken tunggal kita ti an-annayen. Idi makitana dagiti bunggoy simnek ti asina kadakuada, agsipud ta nalalatan ken naiwarawarada a kasla karkarnero nga awanan pastor. Idin kinunana kadagiti adalanna: ‘Wen, ti anien dakkel, ngem bassit dagiti managobra. Ngarud, ipakaasiyo iti Apo ti panagani a mangibaon kadagiti managobra iti panaganina.’”—Mateo 9:35-38.
12. Ania ti maysa pay a panggep dagiti milagro nga inaramid ni Jesus ken dagiti apostol?
12 Iti pannakikaduada kenkuana, adda nasursuro dagiti apostol maipapan iti panunot ni Kristo. Naamirisda a ti panagbalin a pudpudno a naayat ken naasi kadagiti tattao ramanenna ti panangasaba ken panangisuro maipapan iti Pagarian—nga isu ti kangrunaan kadagiti naimbag nga aramidda. Maitunos iti dayta, dagiti nasayaat a pisikal nga aramid, kas iti panangpaimbag kadagiti masakit, ket saan la a basta nakatulong kadagiti agkasapulan. Kas nalabit namnamaenyo, mabalin a naallukoy dagiti dadduma a tattao gapu ta kayatda ti maimbagan ken gapu iti taraon a naipaay babaen ti milagro. (Mateo 4:24, 25; 8:16; 9:32, 33; 14:35, 36; Juan 6:26) Nupay kasta, saan laeng a nakatulong dagidiay nga aramid iti pisikal a pamay-an no di ket impaawatda kadagiti nakakita kadagita nga aramid a ni Jesus ti Anak ti Dios ken “ti mammadto” nga impakpakauna ni Moises.—Juan 6:14; Deuteronomio 18:15.
13. Ania ti akem ti umay a “mammadto” nga impaganetget ti padto iti Deuteronomio 18:18?
13 Apay a napateg ti kinapudno a ni Jesus “ti mammadto”? Bueno, ania aya ti naipadto a kangrunaan nga akemna? Agdinamagto aya “ti mammadto” kas mannakabalin a mangngagas wenno naasi a manangipaay iti taraon dagiti mabisin? Adda a naipadto iti Deuteronomio 18:18: “Mamangonakto kadakuada iti mammadto nga aggapu kadagiti kakabsatda, a kas kenka [ni Moises]; ket ikabilkonto dagiti sasaok iti ngiwatna, ket sawennanto kadakuada amin ti ibilinkonto kenkuana.” Isu a bayat a nasursuro dagiti apostol ti maaddaan ken mangyebkas iti nadungngo a rikrikna, naawatanda a maiparangarang met ti panunot ni Kristo iti trabahoda a panangasaba ken panangisuro. Dayta ti kasayaatan a maaramidanda kadagiti tattao. Manayon a gunggona ti itden dayta a trabaho kadagiti masakit ken napanglaw, saan laeng a dagidiay para iti ababa a panagbiag ti tao wenno iti sumagmamano a pannangan.—Juan 6:26-30.
Panangpatanor Ita iti Panunot ni Kristo
14. Kasano a ti pannakaadda iti panunot ni Kristo ket mainaig iti panangasabatayo?
14 Awan siasinoman kadatayo a mangipagarup a ti panunot ni Kristo ket agpaay laeng iti umuna a siglo—ken ni Jesus ken dagiti nagkauna nga adalan, a maipapan kadakuada insurat ni apostol Pablo: “Addaantayo iti panunot ni Kristo.” (1 Corinto 2:16) Ken madadaan a bigbigentayo nga obligadotayo a mangikasaba iti naimbag a damag ken mangaramid kadagiti adalan. (Mateo 24:14; 28:19, 20) Nupay kasta, nasayaat nga usigentayo ti motibotayo a mangaramid iti dayta a trabaho. Saan koma a gapu laeng ta pagrebbengantayo. Ti ayat iti Dios ti kangrunaan a makagapu a makiramantayo iti ministerio, ket ti pudpudno a panagbalin a kas ken Jesus ramanenna ti panangasaba ken panangisuro gapu iti asi.—Mateo 22:37-39.
15. Apay a ti panangngaasi ket maitutop a paset ti publiko a ministeriotayo?
15 Ibagatayon a saan a kanayon a nalaka a pakitaan iti asi dagidiay ditay kapammatian, nangruna no saanda nga interesado, saanda a mangikankano, wenno busorendatayo. Ngem no mapukaw ti ayat ken asitayo kadagiti tattao, mabalin a maawanantay iti napateg a pakatignayan a makiraman iti Nakristianuan a ministerio. Kasanotayo ngarud a mapatanor ti asi? Ikagumaantay a matmatan dagiti tattao kas iti panangmatmat ni Jesus kadakuada, kas “nalalatan ken naiwarawarada a kasla karkarnero nga awanan pastor.” (Mateo 9:36) Saan kadi a kasta ti kasasaad ti adu ita? Binaybay-an ken binulsek ida iti naespirituan dagiti papastor ti palso a relihion. Nagbanaganna, saanda nga ammo ti maipapan iti nasin-aw a giya a masarakan iti Biblia wenno dagiti kasasaad iti Paraiso nga iyegto ti Pagarian ti Dios ditoy daga iti saanen a mabayag. Inaldaw a maipaspasangoda kadagiti parikut—kas iti kinapanglaw, di pagkikinnaawatan iti pamilia, sakit, ken ipapatay—nga awan namnamada iti Pagarian. Adda kadatayo ti kasapulanda: ti makaispal-biag a naimbag a damag maipapan iti Pagarian ti Dios a naipasdeken idiay langit!
16. Apay a kayattayo nga ipakaammo ti naimbag a damag kadagiti tattao?
16 No ngarud panunotenyo ti naespirituan a kasapulan dagiti tattao, dinakay kadi tignayen ti pusoyo a mangaramid iti amin a kabaelanyo a mangipakaammo kadakuada iti maipapan iti naayat a panggep ti Dios? Wen, ebkas ti asi ti trabahotayo. No makipagriknatayo kadagiti tattao a kas iti inaramid ni Jesus, maanninaw dayta iti timektayo, iti langatayo, iti wagas ti panangisurotayo. Amin dagita ti mamagbalin iti mensahetayo nga ad-adda a makaallukoy kadagidiay “siuumiso a maikari iti agnanayon a biag.”—Aramid 13:48.
17. (a) Ania ti sumagmamano a pamay-an a maipakitatayo ti ayat ken asitayo kadagiti dadduma? (b) Apay nga agpadpada koma a mangaramidtayo iti naimbag ken makipaset iti publiko a ministerio?
17 Siempre, maanninaw koma iti intero a panagbiagtayo ti ayat ken asitayo. Ramanen daytoy ti panangngaasi kadagiti daksanggasat, masakit, ken napanglaw—nga aramidentayo ti kabaelantayo tapno mabang-aranda. Iramanna pay ti panangikagumaantayo a mangliwliwa babaen ti sao ken aramid kadagidiay natayan iti patpatgenda. (Lucas 7:11-15; Juan 11:33-35) Nupay kasta, saan koma a dagiti kasta nga ebkas ti ayat, kinaimbag, ken asi ti kangrunaan a nakaipamaysaan dagiti naimbag nga aramidtayo, kas iti ar-aramiden ti dadduma a pilantropo. Napatpateg nga adayo ken manayon ti gunggona nga itden dagiti aramid a tinignay dagiti nadakamat a nadiosan a galad no maiparangarang iti pannakiraman iti Nakristianuan a trabaho a panangasaba ken panangisuro. Lagipenyo ti kinuna ni Jesus maipapan kadagiti Judio a panguluen ti relihion: “Itedyo ti apagkapullo ti yerbabuena ken ti eneldo ken ti kumino, ngem dikay inkankano dagiti nadagdagsen a bambanag iti Linteg, nga awan sabali, ti kinahustisia ken asi ken kinamatalek. Dagitoy a bambanag rebbeng nga aramiden, kaskasdi a saan a di ikankano dagiti dadduma a bambanag.” (Mateo 23:23) Saan a nagpili ni Jesus—no tulonganna dagiti tattao kadagiti pisikal a kasapulanda wenno isurona kadakuada dagiti mangted-biag a naespirituan a bambanag. Agpada nga inaramid dagita ni Jesus. Kaskasdi, nalawag a ti trabahona a panangisuro ti kangrunaan agsipud ta ti naimbag a naaramidanna ket makatulong iti agnanayon.—Juan 20:16.
18. Ti panangusig iti panunot ni Kristo tignayennatayo a mangaramid iti ania?
18 Anian a yamantayo ta impalgak kadatayo ni Jehova ti panunot ni Kristo! Babaen kadagiti Ebanghelio, ad-adda a maawatantayo ti pampanunot, rikrikna, galad, inaramid, ken dagiti banag nga impangruna ti katan-okan a tao a nagbiag. Adda kadatayo a mangbasa, mangutob, ken mangyaplikar iti ipalgak ti Biblia maipapan ken Jesus. Laglagipenyo, tapno talaga a makapagtignaytayo a kas ken Jesus, masapul a sursuruentay pay nga umuna a tuladen ti panagpampanunot, panagrikna, ken panangmatmat ni Jesus kadagiti bambanag, iti amin a kabaelantayo kas imperpekto a tattao. Determinadotayo koma ngarud a mangsukay ken mangiparangarang iti panunot ni Kristo. Awanen ti nasaysayaat pay a wagas ti panagbiag, awanen ti nasaysayaat pay a wagas ti panangtrato kadagiti tattao, ken awanen ti nasaysayaat pay a pamay-an tapno sumingedtayo ken dagiti dadduma iti daydiay naan-anay a tinulad ni Jesus, ti nadungngo a Diostayo a ni Jehova.—2 Corinto 1:3; Hebreo 1:3.
Kasanoyo a Sungbatan?
• Ania ti ipalgak ti Biblia no kasano ti masansan a panagtignay ni Jesus kadagiti tattao nga agkasapulan iti tulong?
• Ania ti impaganetget ni Jesus idi binilinna dagiti pasurotna?
• Kasanotay a maiparangarang ti “panunot ni Kristo” kadagiti aramidtayo?
[Ladawan iti panid 23]
[Ladawan iti panid 24]
Ania ti kasayaatan a maaramidan dagiti Kristiano kadagiti dadduma?