Panagtulnog​—Napateg a Leksion Bayat ti Kinaubing?

“TARIGAGAYAN Dagiti Nagannak ti Kinanaidumduma, Saan Laeng a Natulnog nga Ubbing.” Kasta ti mabasa a paulo ti maysa a pagiwarnak. Ti kasta nga ababa a panagipadamag ket naibasar kadagiti resulta ti maysa a surbey a naaramid idiay New Zealand, a nangipalgak nga adda laeng “22 porsiento kadagiti napagsaludsodan ti nangibaga a rumbeng a masursuruan dagiti ubbing iti kinatulnog iti pagtaengan.” Naduktalan pay ti surbey a dagiti nagannak ita mamatida nga adayo a napatpateg a maisuro dagiti ubbing kadagiti banag a kas iti nasayaat a kababalin, panagwaywayas, ken responsabilidad.

Iti daytoy panawen ti kinanaidumduma ken panagimbubukodan, saan a pagsiddaawan a kaaduan a tattao bassit ti panangipategda iti panagtulnog ken panangisuro iti dayta kadagiti ubbing. Ngem ti kinatulnog dagiti ubbing maibilang kadi lattan kas inuugma ken saanen nga uso? Wenno maysa kadi daytoy kadagiti napateg a leksion a masursuro ken pakagunggonaan dagiti ubbing? Napatpateg pay, kas ti Namunganay iti urnos ti pamilia, kasano a matmatan ni Jehova a Dios ti kinatulnog kadagiti nagannak, ken ania dagiti sumagmamano a gunggona nga ibunga ti kasta a kinatulnog?​—Aramid 17:28; Efeso 3:14, 15.

“Daytoy Nalinteg”

Insurat ni apostol Pablo iti kongregasion Kristiano idiay Efeso idi umuna a siglo: “Annak, agtulnogkayo kadagiti nagannak kadakayo a maikaykaysa iti Apo, ta daytoy nalinteg.” (Efeso 6:1) Gapuna, ti kangrunaan a rason iti kasta a panagtulnog ket gapu ta maitunos dayta iti nadibinuan nga estandarte no ania ti nalinteg. Kas panangibaga ni Pablo, “daytoy nalinteg.”

Mainaig iti daytoy, maimutektekantayo a ti panangdisiplina dagiti nagannak buyogen ti ayat ket inladawan ti Sao ti Dios kas napintas nga arkos, “balangat ti kinapintas iti ulom ken nadarisay a kuentas iti karabukobmo,” ken kas maysa a banag a “makaay-ayo unay iti Apo.” (Proverbio 1: 8, 9; Colosas 3:20) Iti kasunganina, ti kinasukir kadagiti nagannak agtungpal iti pannakapukaw ti anamong ti Dios.​—Roma 1:30, 32.

“Tapno Aglak-amka iti Naimbag”

Dinakamat ni Pablo ti sabali pay a gunggona iti kinatulnog idi insuratna: “‘Dayawem ni amam ken ni inam’; nga isu ti umuna a bilin nga addaan iti kari: ‘Tapno naimbag ti lak-ammo ken makapagtalinaedka iti daga iti atiddog a tiempo.’” (Efeso 6:2, 3; Exodo 20:12) Kadagiti ania a pamay-an a pagimbagan ti maysa ti kinatulnog kadagiti nagannak?

Umuna iti amin, saan aya a pudno a nasaysayaat ti kapanawenan ken kapadasan dagiti nagannak? Nupay mabalin a saan a kabaruan ti pannakaammoda maipapan iti kompiuter wenno dadduma pay a suheto a maisursuro iti eskuelaan, adut’ ammodan maipapan iti panagbiag ken iti panangtaming kadagiti parikut iti biag. Iti sabali a bangir, agkurang dagiti agtutubo iti natimbeng a panagpampanunot a kakuykuyog ti panagmataengan. Gapuna, nadarasudosda iti panagdesision, masansan a tumulokda iti makadangran a panangdurog dagiti kapatadan, a kaaduanna a pagdaksanda. Iti kinapudnona, kuna ti Biblia: “Ti kinamaag naisinggalut iti puso ti maysa nga ubing.” Ania ti pamuspusan? “Ti pagbaut ti disiplina isunto ti mangikkat a mangyadayo iti dayta manipud kenkuana.”​—Proverbio 22:15.

Saan laeng nga iti relasion ti nagannak ken ubbing a makagunggona ti kinatulnog. Tapno naurnos ken nabunga ti natauan a kagimongan, masapul nga adda ti kooperasion a posible laeng no adda ti panagtulnog. Kas pagarigan, ti mangibunga iti talna, panagtutunos, ken kinaragsak iti panagasawa isu ti kinatulok, saan a ti panagbalin a manangipapilit ken manangilaksid iti kalintegan ken rikrikna ti dadduma. Idiay pagtrabahuan, maipaannurot ti panagpasakop dagiti empleado tapno agballigi ti aniaman a negosio wenno proyekto. No mainaig kadagiti paglintegan ken pagannurotan ti gobierno, ti panagtulnog saanna laeng nga iliklik ti maysa iti pannusa no di ket mangyeg pay iti kinatalged ken pannakasalaknib.​—Roma 13:1-7; Efeso 5:21-25; 6:5-8.

Dagiti agtutubo a sumukir iti autoridad masansan nga awan pakaimudinganda iti kagimongan. Iti kasunganina, ti leksion maipapan iti kinatulnog a nasursuro bayat ti kinaubing mabalin nga agtultuloy a pakagunggonaan ti maysa iti intero a panagbiagna. Anian a makagunggona nga adalen daytoy bayat ti kinaubing!

Ti Engrande a Gunggona iti Kinatulnog

Ti kinatulnog saan laeng a mangyeg iti naragsak a relasion iti pamilia ken dadduma a tungpal-biag a gunggona no di ket mangipaay pay iti pundasion a pakaibangonan ti kapatgan a relasion​—ti relasion ti maysa a tao iti Namarsuana. Kas ti ‘Naindaklan a Namarsua’ nga “ubbog ti biag,” nainkalintegan a maikari ni Jehova a Dios iti naan-anay a panagtulnogtayo.​—Eclesiastes 12:1; Salmo 36:9.

Adu a daras a nagparang iti Biblia ti sao nga “agtulnog” iti nagduduma a pormana. Kanayonanna, adda ginasut a pannakadakamat dagiti linteg, bilin, pagalagadan, hudisial a pangngeddeng, ken pagannurotan ti Dios, nga amin ket kalikagumanna ti panagpasakop. Nalawag a matmatan ti Dios ti kinatulnog kas maysa a kondision iti panangtagiragsak iti anamongna. Wen, ti panagtulnog ket maysa a nagpateg a kasapulan iti pannakirelasion ken Jehova. (1 Samuel 15:22) Makapaladingit a ti kadawyan a pagannayasan ti tao ket agsukir saan nga agtulnog. Kuna ti Biblia a “ti pagannayasan ti puso ti tao dakes manipud pay kinaagtutubona.” (Genesis 8:21) Gapuna, ti leksion iti kinatulnog ket masapul a masursuro saan laeng a bayat iti kinaubing no di ket iti intero a panagbiag. Ti panangaramid iti dayta mangyeg iti engrande a gunggona.

Lagipenyo a, kas panangibaga ni apostol Pablo, ti bilin a panagtulnog kadagiti nagannak ket nabuyogan iti nagkadua a kari, a dagitoy ket “tapno naimbag ti lak-ammo ken makapagtalinaedka iti daga iti atiddog a tiempo.” Mabasa iti Proverbio 3:1, 2 ti pammatalged iti daytoy a kari: “Anakko, ti lintegko saanmo a lipaten, ket dagiti bilinko salimetmetam koma ta pusom: Ta ti kaatiddog ti al-aldaw ken tawtawen ti biag ken talna mainayonto kenka.” Ti engrande a gunggona maipaay kadagidiay agtulnog isu ti personal a pannakirelasion ken Jehova itan ken agnanayon a biag iti natalna a baro a lubong.​—Apocalipsis 21:3, 4.

[Dagiti Ladawan iti panid 30, 31]

Ti kinatulnog mangyeg iti naragsak a relasion iti pamilia, idiay pagtrabahuan, ken ni Jehova