Ti Moderno a Pakaay-aywan Kadagiti “Sasanto”
“Malagipyo daydi tiempo a kasla makapauman kadatayo ti dumngeg iti maipapan kadagiti bannuar? Saan a kasta ti rikna dagiti 4.2 a milion nga Amerikano a nangbuya iti pamumpon ni Mother Teresa idi Set. 13. Sipud ipapatayna idi Set. 5, nagadu a tao ti nagturong iti Vatican tapno kiddawenda ti pormal a pannakaideklarana kas santo. Manmano a tao ti agduadua a mapasamak dayta.”—Sun-sentinel, Estados Unidos, Oktubre 3, 1997.
TI TRABAHO ti misionera a Katoliko a ni Mother Teresa a panangtulong kadagiti nanumo ken nakakaasi a tattao, ket matmatan ti adu kas ti anag ti pudno a kinasanto. Adda dagiti tattao a bannuar iti panangmatmat ti dadduma a relihion. Ngem nalabit awan ti pormal a nabigbig a kas kadagiti sasanto nga indeklara ti Iglesia Romana Katolika.
Ni Papa Juan Paulo II ket adda nasurok nga 450 a tao nga opisial nga indeklarana kas sasanto bayat ti panagtakemna kas papa, nga ad-adu ngem iti dagup a bilang dagiti sasanto nga opisial nga indeklara ti amin a dadduma a papa iti maika-20 a siglo.a Apay nga adda ti kasta a di agkupas a debosion kadagiti “sasanto,” nga adu kadagitoy ket saan a pamiliar kadagiti Katoliko?
Inlawlawag ni Lawrence Cunningham, maysa a teologo iti Notre Dame University: “Paginteresan dagiti tattao ti kapanunotan a nalabit adda dagiti sasanto ditoy lubong. Ti panangbigbig nga adda dagiti sasanto ipamatmatna a posible ti agbiag a nasantuan, uray ita.” Maysa pay, maibagbaga nga addaan dagiti “sasanto” iti naisangsangayan a komunikasion iti Dios, isu nga epektiboda a mangibabaet kadagiti tattao. No masarakan dagiti sanikua wenno nabatbati a paset ti bangkay ti “santo,” madaydayaw dagitoy gapu iti pammati a makaitedda iti pannakabalin.
Kastoy ti impaulog ti Catechism of the Council of Trent, a naipablaak idi maika-16 a siglo tapno mapasingkedan manen ti doktrina ti Katoliko: “Nainkalintegan ti kapanunotantayo, a ti panangpadayaw kadagiti sasanto ‘a natay gapu iti Apo,’ panangkiddaw iti panangibabaetda, ken panagdayaw kadagiti sagrado a sanikua ken dapo a nabatida, ket saan a mangpakapuy iti dayag ti Dios no di ket ad-adda a mangitan-ok iti dayta. Maitunos daytoy iti pannakaparayray ken pannakapabileg ti namnama ti Kristiano, ket ti Kristiano nga agkidkiddaw iti panangibabaet ti santo matignay a mismo a mangtulad iti kinaimbag dagiti sasanto.” (The Catechism of the Council of Trent, 1905) Dagiti pudno a Kristiano sigurado a tarigagayanda ti agbiag a natakneng, umadani a siuumiso iti Dios, ken umawat iti tulong ti Dios. (Santiago 4:7, 8) No kasta, maibasar iti Sao ti Dios, siasino dagiti kualipikado nga agbalin a pudno a sasanto? Ken ania ti akemda?
[Footnote]
a Ti maysa a natay a Romano Katoliko nga opisial a maideklara kas santo ket sapasap ken obligado a dayawen.