Narelihiosuan a Pannakaidadanes—Apay?
ITI panagkunayo, rumbeng kadi a maidadanes dagiti tattao gapu iti relihionda? Mabalin a saan—la ketdi no saanda a makibiang iti kalintegan ti sabsabali. Ngem nabayagen ti narelihiosuan a pannakaidadanes ken mapaspasamak agingga ita. Kas pagarigan, adu a Saksi ni Jehova idiay Europa ken iti dadduma a paset ti lubong ti masansan a napaidaman iti kalinteganda ken siuulpit a natratoda iti unos ti maika-20 a siglo.
Bayat dayta a tiempo, nagsagaba dagiti Saksi ni Jehova iti brutal, organisado, ken naunday a panangidadanes dagiti dua a kangrunaan a diktador a rehimen idiay Europa. Ania ti isuro kadatayo ti kapadasanda maipapan iti narelihiosuan a pannakaidadanes? Ken ania ti masursurotayo iti pamay-an a panagtignayda no agsagabada?
“Saan a Paset ti Lubong”
Ikagkagumaan dagiti Saksi ni Jehova ti agbalin a natulnog iti linteg, mannakikappia, ken nadalus iti moral. Saanda a bumusor wenno sumaranget iti gobierno, wenno gagaraen ti agpaidadanes tapno makuna a martirda. Neutral dagitoy a Kristiano no iti politika. Maitunos daytoy iti kuna ni Jesus: “[Dagiti pasurotko] saanda a paset ti lubong, a kas kaniak a saan a paset ti lubong.” (Juan 17:16) Kaaduan a gobierno bigbigenda ti neutral a takder dagiti Saksi. Ngem dagiti diktador nga agtuturay saanda a bigbigen ti kalikagum ti Biblia a dagiti Kristiano masapul a saanda a paset ti lubong.
Nailawlawag ti makagapu iti daytoy bayat ti komperensia iti University of Heidelberg, Alemania, idi Nobiembre 2000. Natemaan ti komperensia iti “Repression and Self-Assertion: Jehovah’s Witnesses Under the National Socialist and Communist Dictatorships.” Kinuna ni Dr. Clemens Vollnhals ti Hannah-Arendt-Institute for Research Into Totalitarianism: “Saan laeng a napolitikaan ti aktibidad dagiti diktador a rehimen. Kalikagumanda ti naan-anay a panagpasakup ti tao.”
Dagiti pudno a Kristiano saanda a mabalin a ‘naan-anay nga agpasakup’ iti gobierno ti tao, agsipud ta insapatada a ni Jehova a Dios laeng ti pangipaayanda iti naan-anay a kinasungdoda. Kadagiti Saksi nga agbibiag iti sidong ti diktador a turay, dagiti ipapaannurot ti Estado ket maikontra no dadduma kadagiti kalikaguman ti pammatida. Ania ti inaramidda iti kasta a kasasaad? Kadagiti naglabas, inannurot dagiti Saksi ni Jehova ti prinsipio nga inyebkas dagiti adalan ni Jesu-Kristo: “Masapul nga agtulnogkami iti Dios kas agturay imbes a kadagiti tattao.”—Aramid 5:29.
Rinibu a Saksi ti nagtultuloy a nasungdo iti pammatida ken nagtalinaed a neutral kadagiti napolitikaan nga ar-aramid, uray iti sidong ti kakaruan a pannakaidadanes. Kasano a nakapagibturda? Naggapuan ti bilegda nga agibtur? Palubosanyo nga isuda a mismo ti sumungbat. Ken kitaentayo no ania ti masursuro ti tunggal maysa, Saksi ken di Saksi, manipud kadagiti kapadasanda.
[Blurb iti panid 4]
Dagiti Saksi ni Jehova idiay Alemania nagsagabada iti brutal ken naunday a pannakaidadanes iti sidong dagiti dua a diktador a rehimen idi maika-20 a siglo
[Blurb iti panid 4]
“Saan laeng a napolitikaan ti aktibidad dagiti diktador a rehimen. Kalikagumanda ti naan-anay a panagpasakup ti tao.”—Dr. Clemens Vollnhals
[Ladawan iti panid 4]
Napaidaman iti wayawaya ti pamilia Kusserow gapu ta dida inkompromiso ti pammatida
[Ladawan iti panid 4]
Napapatay ni Johannes Harms iti pagbaludan ti Nazi gapu iti patpatienna