Salsaludsod Dagiti Agbasbasa
Pakabasolan kadi no patayen ti maysa a taraken nga animal gapu ta nakaro a masakit wenno duduoganen?
Paginteresan ken pakaragsakan ti kaaduan a tao ti nagduduma nga animal. Adda dagiti naamo nga animal a nasayaat a kadua kas taraken. Kas pagarigan, agdindinamag ti naan-anay a kinatulnog ken panangipateg dagiti aso kadagiti amoda. Gapuna, matarusantayo ti kinasinged dagiti tattao kadagiti kasta nga animal, nangruna no ti maysa nga animal ket nakaduada iti adun a tawen.
Nupay kasta, ababa ti biag ti kaaduan nga animal. Dagiti aso mabalin nga agbiag laeng iti 10 agingga 15 a tawen wenno at-atiddog pay, kasta met dagiti pusa, depende iti klase dagitoy. No agmataenganen dagiti taraken nga animal, mabalin nga agsakit ken makariknada iti panagkapuy a nalabit mamagliday kadagiti makintaraken a makalagip kadagiti panawen nga ubbing ken aktiboda pay. Pakabasolan kadi no patayen dagitoy nga animal tapno agsardengen ti rigatda?
Ti maysa a Kristiano tarigagayanna nga agtignay maitunos iti pagayatan ti Dios no maipapan iti panangtrato kadagiti animal. Ti naulpit a panangtrato kadakuada ket sigurado a maibusor iti pagayatan ti Dios, agsipud ta kuna ti Saona: “Daydiay nalinteg ipategna ti kararua ti naamo nga animalna.” (Proverbio 12:10) Nupay kasta, dina kayat a sawen a ti Dios matmatanna dagiti animal a kas iti panangmatmatna kadagiti tattao. Idi pinarsua ti Dios ti tao, impakitana nga adda nalawag a nakaidumaanda kadagiti animal. Kas pagarigan, inikkanna dagiti tattao iti namnama nga agbiag nga agnanayon, ngem saanna nga impaay daytoy a namnama kadagiti animal. (Roma 6:23; 2 Pedro 2:12) Kas ti Namarsua, addaan iti kalintegan a mangikeddeng iti umiso a relasion ti tao ken animal.
Ibaga kadatayo ti Genesis 1:28 no ania dayta a relasion. Kinuna ti Dios kadagiti umuna a tao: “Pagpasakupenyo dagiti ikan iti baybay ken dagiti agtaytayab a parsua iti langlangit ken tunggal sibibiag a parsua nga aggargaraw iti rabaw ti daga.” Kasta met, kuna ti Salmo 8:6-8: “Isuamin inkabilmo [ti Dios] iti baba dagiti sakana [ti tao]: babassit nga animal ken kapon a bakbaka, isuda amin, ken kasta met dagiti animal iti nawayang a tay-ak, dagiti tumatayab ti langit ken ti ikan ti baybay, aniaman a lumaslasat iti dandana dagiti baybay.”
Imbatad ti Dios a dagiti tao mabalinda a siuumiso nga usaren ken patayen dagiti animal. Kas pagarigan, dagiti lalatda mabalin a mausar kas kawes. Kalpasan ti Layus idi kaaldawan ni Noe, ti Dios impalubosna met a pagtaraon dagiti tattao ti karne dagiti animal, a kasukat ti nateng a damo a naited a pagtaraonda.—Genesis 3:21; 4:4; 9:3.
Ngem saanna nga impalubos ti saan a rasonable a panangpapatay kadagiti animal maigapu iti isport. Iti Genesis 10:9, ti Biblia dineskribirna ni Nimrod kas “mannakabalin a mangnganup.” Ngem ti isu met laeng a bersikulo, kunana a dayta ti namagbalin kenkuana a “maibusor ken Jehova.”
Gapuna, nupay ti tao iturayanna dagiti animal, masapul a saanna nga abusuen dayta nga autoridad no di ket usarenna dayta maitunos kadagiti prinsipio iti Sao ti Dios. Mabalin a nairaman iti dayta ti saan a panangipalubos nga agsagaba nga awan serserbina ti maysa a taraken nga animal gapu ta duduoganen, nakaro a nasugatan, wenno saanen a maagasan ti sakitna. Iti kasta a kaso, pagrebbengan ti Kristiano nga ikeddeng no ania ti aramidenna. No kinamanangngaasi para kenkuana ti saan a panangipalubos nga agtultuloy nga agsagaba ti maysa nga animal gapu ta awanen ti namnama daytoy nga umimbag, adda kenkuana no ikeddengna a mapapatay ti animal.