No Kasano ti Umadani iti “Managdengngeg iti Kararag”
“O Managdengngeg iti kararag, kenka a mismo umayto dagiti tattao iti isuamin a lasag.”—SALMO 65:2.
1. Ania ti nakaidumaan dagiti tattao kadagiti dadduma pay a parsua ditoy daga, ken mangted dayta iti ania a gundaway?
KADAGITI amin a rinibu a sibibiag a parsua ditoy daga, dagiti laeng tattao ti addaan iti kapasidad nga agdayaw iti Namarsua. Isuda laeng ti makarikna nga addaanda iti naespirituan a kasapulan ken ti tarigagay a mangpennek iti dayta. Dayta ti mangted iti nagsayaat a gundaway tapno makaipasdektayo iti personal a relasion iti nailangitan nga Amatayo.
2. Ania ti dakes nga epekto ti basol no iti relasion ti tao ken iti Namarsua kenkuana?
2 Ti Dios pinarsuana ti tao nga addaan iti abilidad nga umadani iti Nangaramid kenkuana. Naparsua da Adan ken Eva a di namulitan iti basol. Gapuna, nawayada idi nga umadani iti Dios a kas iti maysa nga ubing nga umasideg iti amana. Nupay kasta, napukawda dayta a nagsayaat a pribilehio gapu iti panagbasolda. Nagsukirda iti Dios isu a napukawda ti nasinged a relasionda kenkuana. (Genesis 3:8-13, 17-24) Kayatna kadi a sawen a dagiti imperpekto nga annak ni Adan didan mabalin ti makikomunikar iti Dios? Saan, ipalpalubos pay latta ni Jehova a makaadanida kenkuana la ketdi ta matungpalda ti sumagmamano a kalikagumna. Ania dagita a kalikagum?
Dagiti Kalikagum iti Iyaadani iti Dios
3. Kasano ti rumbeng nga iyaadani dagiti managbasol a tattao iti Dios, ken ania a pagarigan ti mangyilustrar iti dayta?
3 Makatulong kadatayo ti maysa a pasamak mainaig iti dua nga annak ni Adan tapno matarusantayo no ania ti kalikaguman ti Dios iti maysa nga imperpekto a tao nga agtarigagay nga umadani Kenkuana. Agpada nga inkagumaan da Cain ken Abel ti umadani iti Dios babaen ti panagdatonda kenkuana. Inawat ti Dios ti daton ni Abel, ngem inlaksidna ti daton ni Cain. (Genesis 4:3-5) Ania ti makagapu? Kuna ti Hebreo 11:4: “Babaen iti pammati indaton ni Abel iti Dios ti maysa a sakripisio a dakdakkel ti pategna ngem ni Cain, a babaen iti dayta a pammati naipaayan iti panangsaksi nga isu nalinteg.” Nalawag ngarud a kasapulan ti pammati sakbay a makaadani ti maysa iti Dios. Agminar ti sabali pay a kalikagum idi kinuna ni Jehova ken ni Cain: “No tumurongka iti panagaramid iti naimbag, awanto aya ti pannakaitan-ok?” Wen, nakaay-ayo koma iti Dios ti iyaadani ni Cain no naimbag dagiti aramidna. Ngem di inkankano ni Cain ti balakad ti Dios, pinapatayna ni Abel, agingga nga isu ket nagbalin a pugante. (Genesis 4:7-12) No kasta, sipud pay idi umuna a panawen, naipaganetgeten ti kinapateg ti iyaadani iti Dios buyogen ti pammati ken naimbag nga ar-aramid.
4. Ania ti masapul a bigbigentayo no tarigagayantayo ti umadani iti Dios?
4 No tarigagayantayo ti umadani iti Dios, napateg a bigbigentayo a managbasoltayo. Managbasol ti amin a tattao, ket ti basol bangenanna ti iyaadani iti Dios. Insurat ni propeta Jeremias maipapan iti Israel: “Dakami nagsalungasingkami . . . Ti iyaasideg kenka binangenam iti aripuno dagiti ulep, tapno ti kararag saan a makalasat.” (Un-unnoy 3:42, 44) Uray pay kasta, iti intero a historia ti tao impakita ti Dios nga isu ket sidadaan a mangipangag kadagiti kararag dagiti umadani kenkuana buyogen ti pammati ken umiso a motibo ti puso, isuda a mangtungtungpal kadagiti bilinna. (Salmo 119:145) Siasino ti sumagmamano kadagita nga indibidual, ken ania ti maadaltayo kadagiti kararagda?
5, 6. Ania ti maadaltayo iti iyaadani ni Abraham iti Dios?
5 Maysa kadakuada ni Abraham. Naay-ayo ti Dios iti iyaadanina, yantangay ti Dios inawaganna ni Abraham kas “gayyemko.” (Isaias 41:8) Ania ti maadaltayo iti iyaadani ni Abraham iti Dios? Daytoy a matalek a patriarka inyimtuodna ken ni Jehova ti maipapan iti maysa nga agtawid, a kunkunana: “Ania ti itdemto kaniak, yantangay agtultuloy nga awananak iti putot?” (Genesis 15:2, 3; 17:18) Iti sabali a gundaway, inyebkasna ti pannakaseknanna no siasino ti maisalakan iti panangdadael ti Dios iti nalulok a Sodoma ken Gomorra. (Genesis 18:23-33) Adda met dagiti gundaway nga immararaw ni Abraham maigapu kadagiti dadduma. (Genesis 20:7, 17) Ken no dadduma, kas inaramid idi ni Abel, adda daton ni Abraham no umadani ken ni Jehova.―Genesis 22:9-14.
6 Kadagita a gundaway, nawaya ni Abraham a nakisarita ken ni Jehova. Ngem ti wayawayana nga agsao ket nabuyogan iti napakumbaba a panangmatmat iti bagina no idilig iti Namarsua kenkuana. Imutektekanyo ti nadayaw a sasaona, a masarakan iti Genesis 18:27: “Pangngaasim, adtoy siakon a mismo ti nagtignay nga agsao ken Jehova, idinto ta tapokak ken dapdapoak.” Anian a nagsayaat a kababalin a tuladen!
7. Ania dagiti bambanag nga inkararag dagiti patriarka ken ni Jehova?
7 Nadumaduma a bambanag ti inkararag dagiti patriarka, ket impangag ida ni Jehova. Nagkararag ni Jacob babaen ti maysa a sapata. Kalpasan a kiniddawna ti tulong ti Dios, sipapasnek nga inkarina: “No maipapan iti isuamin nga itedmonto kaniak di bumurong nga itedkonto kenka ti apagkapullo dayta.” (Genesis 28:20-22) Kalpasanna, idi mapanna sabten ti kabsatna, impakaasi ni Jacob ti pannalaknib ni Jehova, a kunkunana: “Ispalennak, ikararagko kenka, manipud iti ima ti kabsatko, manipud iti ima ni Esau, agsipud ta mabutengak kenkuana.” (Genesis 32:9-12) Buyogen dagiti daton, immadani ken ni Jehova ti patriarka a ni Job agpaay iti pamiliana. Idi nakabasol ti tallo a kakadua ni Job gapu iti panagsasaoda, inkararagan ida ni Job, ket “inawat ni Jehova ti rupa ni Job.” (Job 1:5; 42:7-9) Tumulong dagitoy a salaysay tapno mailasintayo no ania dagiti mabalintayo nga ikararag ken ni Jehova. Makitatayo met a sidadaan ni Jehova a mangipangag kadagiti kararag dagidiay umadani kenkuana iti umiso a pamay-an.
Iti Sidong ti Linteg ti Tulag
8. Iti sidong ti Linteg ti tulag, kasano a naiyuman ken ni Jehova ti bambanag a pakaseknan ti nasion?
8 Kalpasan nga inispal ni Jehova ti nasion ti Israel manipud Egipto, intedna kadakuada ti Linteg ti tulag. Ti Linteg sagudayenna ti urnos no kasano ti iyaadani iti Dios babaen ti nadutokan a papadi. Dadduma a Levita ti nadutokan nga agserbi kas papadi maipaay kadagiti tattao. No tumaud dagiti bambanag a pakaseknan ti nasion, maysa a mangibagi kadagiti tattao―no dadduma maysa nga ari wenno propeta―ti mangikararag iti dayta a banag iti Dios. (1 Samuel 8:21, 22; 14:36-41; Jeremias 42:1-3) Kas pagarigan, bayat ti pannakaidedikar ti templo, immadani ni Ari Solomon ken ni Jehova babaen ti maysa a napasnek a kararag. Impakita ni Jehova nga impangagna ti kararag ni Solomon babaen ti panangpunnona iti templo iti dayagna ket kinunana: “Siiimdeng dagiti lapayagko iti kararag iti daytoy a lugar.”—2 Cronicas 6:12–7:3, 15.
9. Ania ti makalikaguman tapno makaay-ayo ti iyaadani ken ni Jehova iti santuario?
9 Iti Linteg a naited iti Israel, inraman ni Jehova ti maysa a kalikagum no kasano ti makaay-ayo nga iyaadani kenkuana iti santuario. Ania dayta? Iti tunggal bigat ken iti tunggal rabii, malaksid iti panangidaton kadagiti animal, makalikaguman iti nangato a padi a mangpuor iti napabanglo nga insienso iti saklang ni Jehova. Idi agangay, inaramid met dagiti katulongan a papadi dayta a kita ti serbisio, malaksid iti Aldaw ti Panangabbong. No saan a siraraem nga itungpal dayta dagiti papadi, saan a maay-ayo ni Jehova iti panagserbida.―Exodo 30:7, 8; 2 Cronicas 13:11.
10, 11. Ania ti mangipakita nga impangag ni Jehova ti kararag dagiti indibidual?
10 Iti nagkauna nga Israel, dagiti laeng kadi nadutokan a representante ti mabalin nga umadani iti Dios? Saan, ipakita ti Kasuratan nga ipangag ni Jehova dagiti personal a kararag dagiti indibidual. Idi indedikar ni Solomon ti templo babaen ti kararag, impakaasina ken ni Jehova: “Uray ania a kararag, uray ania a panagkiddaw iti parabur ti maaramid iti biang ti asinoman a tao wenno iti intero nga ilim nga Israel, . . . inton pudno nga ukradenna dagiti dakulapna a maiturong iti daytoy a balay, no kasta sika denggem koma manipud langlangit.” (2 Cronicas 6:29, 30) Sigun iti salaysay ni Lucas, bayat a ni Zacarias nga ama ni Juan a Mammautisar ket agidatdaton iti insienso idiay santuario, umariwekwek a saan a papadi nga agdaydayaw ken ni Jehova ti ‘agkarkararag iti ruar.’ Nalawag a nagbalin a kaugalian dagiti tattao ti aguummong iti ruar ti santuario tapno agkararag bayat a maidatdatag ken ni Jehova ti insienso iti balitok nga altar.―Lucas 1:8-10.
11 Gapuna, no umiso idi ti wagas ti iyaadanida ken ni Jehova, siraragsak nga ipangagna ti araraw dagidiay mangibagi iti intero a nasion ken dagiti indibidual a personal nga immadani kenkuana. Ngem ita, awantayon iti sidong ti Linteg ti tulag. Kaskasdi, adda agkakapateg a banag a masursurotayo kadagiti nagkauna nga Israelita no kasanoda nga immadani iti Dios babaen ti kararag.
Iti Sidong ti Nakristianuan nga Urnos
12. Ania ti naipasdek nga urnos tapno makaadani dagiti Kristiano ken ni Jehova?
12 Agbibiagtayo ita iti sidong ti Nakristianuan nga urnos. Awanen ti pisikal a templo a sadiay ket agserbi dagiti papadi kas pannakabagi ti amin nga adipen ti Dios wenno lugar a pagkararagantayo iti Dios. Kaskasdi, nangipasdek ni Jehova iti urnos no kasanotayo nga umadani kenkuana. Ania dayta? Idi napulotan ni Kristo ken nadutokan kas Nangato a Padi idi 29 K.P., nangrugi nga agtignay ti maysa a naespirituan a templo.a Dayta a naespirituan a templo ket maysa a baro nga urnos no kasano ti panagdayaw ken ni Jehova maibatay iti mangabbong a sakripisio ni Jesu-Kristo.―Hebreo 9:11, 12.
13. No mainaig iti kararag, ania ti maysa a nagpadaan ti templo sadi Jerusalem ken ti naespirituan a templo?
13 Adu nga aspeto ti templo sadi Jerusalem ti maitutop a mangiladawan kadagiti nadumaduma nga aspeto ti naespirituan a templo, agraman dagidiay mainaig iti kararag. (Hebreo 9:1-10) Kas pagarigan, ania ti irepresentar dagiti insienso a naidaton iti bigat ken rabii iti altar ti insienso iti Nasantuan a siled ti templo? Sigun iti libro nga Apocalipsis, “ti insienso kaipapananna ti karkararag dagiti sasanto.” (Apocalipsis 5:8; 8:3, 4) Napaltiingan ni David a mangisurat: “Ti kararagko maisagana koma kas insienso iti sanguanam.” (Salmo 141:2) Gapuna, iti Nakristianuan nga urnos, ti nabanglo nga insienso maitutop nga irepresentarna ti makaay-ayo a karkararag ken panangidaydayaw ken ni Jehova.―1 Tesalonica 3:10.
14, 15. Ania ti maikuna maipapan iti iyaadani ken ni Jehova (a) dagiti napulotan a Kristiano? (b) ti “sabsabali a karnero”?
14 Siasino ti mabalin nga umadani iti Dios iti daytoy a naespirituan a templo? Iti pisikal a templo, dagiti papadi ken Levita ti naparaburan nga agserbi iti makin-uneg a paraangan, ngem dagiti laeng papadi ti mabalin a sumrek iti Nasantuan. Dagiti napulotan a Kristiano nga addaan iti nailangitan a namnama tagtagiragsakenda ti naisangsangayan a naespirituan a kasasaad nga iladladawan ti makin-uneg a paraangan ken ti Nasantuan, isu a mabalinda ti agkararag ken mangidaydayaw iti Dios.
15 Dagidiay ngay addaan iti naindagaan a namnama, ti “sabsabali a karnero”? (Juan 10:16) Sigun ken propeta Isaias, agdayaw ken ni Jehova ti tattao manipud iti adu a nasion “iti kamaudianan a paset dagiti aldaw.” (Isaias 2:2, 3) Insuratna met a dumasig ken ni Jehova “dagiti ganggannaet.” Tapno ipakita ti Dios nga isu ket sidadaan a mangipangag kadagiti kararagda, kinunana: “Pagrag-oek ida iti uneg ti balayko a pagkararagan.” (Isaias 56:6, 7) Malaksid iti dayta, kuna ti Apocalipsis 7:9-15 a “maysa a dakkel a bunggoy” manipud iti “amin a nasion” ti naummong tapno agdayaw ken agkararag iti Dios “iti aldaw ken rabii” bayat a sitatakderda iti makinruar a paraangan iti naespirituan a templo. Anian a makaliwliwa a panunoten a ti amin nga adipen ti Dios ita ket mabalin nga umadani ken ni Jehova buyogen ti naan-anay a panagtalek nga ipangagna ida!
Ania Dagiti Kararag a Maipangag?
16. Ania ti maadaltayo kadagiti nagkauna a Kristiano no maipapan iti kararag?
16 Paset ti biag dagiti nagkauna a Kristiano ti panagkararag. Ania dagiti inkararagda? Dagiti Kristiano a papanglakayen dimmawatda idi iti giya no agpilida kadagiti lallaki nga agakem iti kongregasion. (Aramid 1:24, 25; 6:5, 6) Inkararagan ni Epafras dagiti kapammatianna. (Colosas 4:12) Dagiti kameng ti kongregasion idiay Jerusalem inkararaganda ni Pedro idi naibalud. (Aramid 12:5) Dagiti nagkauna a Kristiano kiniddawda iti Dios a pakirdenna ida iti sidong ti pannakaidadanes, a kunkunada: “Jehova, asikasuem dagiti pamutbutengda, ket ipaaymo kadagiti adipenmo nga itultuloyda a sawen ti saom buyogen ti isuamin a kinatured.” (Aramid 4:23-30) Ni adalan a Santiago indagadagna kadagiti Kristiano nga ikararagda iti Dios nga ipaayanna ida iti sirib no maipasangoda iti pakasuotan. (Santiago 1:5) Iramramanyo kadi dagiti kasta a bambanag kadagiti ar-ararawyo ken ni Jehova?
17. Makinkararag ti ipangag ni Jehova?
17 Saan nga amin a kararag ket ipangag ti Dios. Kasanotay ngarud a masigurado a maipangag dagiti kararagtayo? Dagiti matalek a tattao nga impangag ti Dios idi ugma immadanida kenkuana buyogen ti kinapasnek ken umiso a kababalin ti puso. Impakitada nga adda pammatida babaen kadagiti naimbag nga aramidda. Masiguradotayo nga ipangag ni Jehova dagidiay umadani kenkuana iti kasta a pamay-an.
18. Tapno maipangag ti karkararag dagiti Kristiano, ania ti makalikaguman kadakuada?
18 Adda sabali pay a makalikaguman. Inlawlawag dayta ni apostol Pablo, a kunkunana: “Baeten kenkuana. . . addaantayo ti iyaadani iti Ama babaen ti maymaysa nga espiritu.” Siasino ti tuktukoyen ni Pablo idi kinunana a “baeten kenkuana”? Ni Jesu-Kristo. (Efeso 2:13, 18) Wen, mabalintayo ti umadani iti Ama babaen laeng ken ni Jesus.―Juan 14:6; 15:16; 16:23, 24.
19. (a) Kaano a nagbalin a makarimon ken ni Jehova ti insienso nga indaton ti Israel? (b) Kasanotayo a masigurado nga ibilang ni Jehova a kasla nabanglo nga insienso dagiti kararagtayo?
19 Kas nadakamaten, ti insienso nga indaton dagiti Israelita a papadi irepresentarna ti makaay-ayo a karkararag dagiti matalek nga adipen ti Dios. Ngem adda dagiti gundaway a makarimon ken ni Jehova dagiti insienso nga indaton dagiti Israelita. Kasta ti napasamak idi nangpuor dagiti Israelita iti insienso iti templo bayat a pagrukrukbabanda dagiti idolo. (Ezequiel 8:10, 11) Kasta met ita, makarimon ken ni Jehova dagiti kararag dagidiay agkuna nga agserserbida kenkuana ngem makipaspasetda met kadagiti ar-aramid a maikaniwas kadagiti lintegna. (Proverbio 15:8) Itultuloytayo ngarud a pagtalinaeden a nadalus ti amin nga aspeto ti biagtayo tapno ibilang ti Dios a kasla nabanglo nga insienso dagiti kararagtayo. Pakaragsakan ni Jehova dagiti kararag dagidiay mangan-annurot kadagiti nalinteg a danana. (Juan 9:31) Ngem tumaud ti sumagmamano a saludsod. Kasanotayo koma nga agkararag? Ania ti mabalintayo nga ikararag? Ken kasano ti panangsungbat ti Dios kadagiti kararagtayo? Dagita ken dadduma pay a salsaludsod ti mausig iti sumaruno nga artikulotayo.
[Footnote]
a Kitaenyo Ti Pagwanawanan, Mayo 15, 2001, panid 27.
Mailawlawagyo Kadi?
• Kasano a dagiti imperpekto a tattao makaadanida iti Dios iti wagas a makaay-ayo kenkuana?
• No agkararagtayo, kasanotayo a matulad dagiti patriarka?
• Ania ti maadaltayo kadagiti kararag dagiti nagkauna a Kristiano?
• Kaano nga ibilang ni Jehova a kasla nabanglo nga insienso dagiti kararagtayo?
[Ladawan iti panid 23]
Apay nga inawat ti Dios ti daton ni Abel ngem inlaksidna ti daton ni Cain?
[Ladawan iti panid 24]
“Tapokak ken dapdapoak”
[Ladawan iti panid 25]
“Di bumurong nga itedkonto kenka ti apagkapullo dayta”
[Ladawan iti panid 26]
Ibilang kadi ni Jehova a kasla nabanglo nga insienso dagiti kararagyo?