Kasano a Makontrolmo ti Panaginum iti Arak?

Ad-adu nga arak ti mainum ti dadduma a tattao no mais-stress, malidliday, wenno maborboringda. Ad-adu kadin ti in-inumem ngem iti dati? No kasta, kasanom a masigurado a saan a sobra ti panaginummo wenno saanka a maadikto iti arak? Kitaem ti dadduma a makatulong nga impormasion tapno makontrolmo ti panaginummo.

• Ania ti kalkalainganna a panaginum?

• Dagiti seniales a sobran ti panaginummo iti arak

• Lima a tip a makatulong tapno makontrolmo ti panaginummo

Ania ti kalkalainganna a panaginum?

Ti kuna ti Biblia: “Dika makikadua kadagiti managinum iti arak.”—Proverbio 23:20.

Panunotem: Saan nga iparit ti Biblia ti kalkalainganna a panaginum iti arak. (Eclesiastes 9:7) Ngem ibagana no ania ti nagdumaan ti kalkalainganna a panaginum, sobra a panaginum, ken panagbartek. (Lucas 21:34; Efeso 5:18; Tito 2:3) Uray no saanka a mabartek no sobra ti inumem nga arak, maapektaranna ti panagdesision, salun-at, wenno relasionmo iti sabsabali.—Proverbio 23:29, 30.

Ammo dagiti autoridad ti nagdumaan ti kalkalainganna a panaginum ken ti sobra a panaginum. Masansan a marukodda dayta depende iti normal a kaadu ti mainum ti maysa a tao iti maysa nga aldaw ken no mano nga aldaw nga uminum iti kada lawas.a Ngem agduduma ti epekto ti arak iti tunggal maysa ken no dadduma, nasaysayaat no saanka laengen nga uminum. Kastoy ti kuna ti World Health Organization:

“Mabalin a sobra ti uray maysa wenno dua nga inumem—kas pagarigan:

• No agmanmanehoka wenno agop-opereytka iti makina.

• No masikogka wenno agpaspasusoka.

• No adda dagiti tomtomarem nga agas.

• No adda sakitmo.

• No saanmo a makontrol ti panaginummo.”

Dagiti seniales a sobran ti panaginummo iti arak

Ti kuna ti Biblia: “Sukimaten ken usigentayo koma dagiti dalantayo.”—Un-unnoy 3:40.

Panunotem: Maliklikam dagiti dakes nga epekto ti arak no kanayon nga imonitormo ti kaadu ken kasansan ti panaginummo ken baliwam no kasapulan. Kitaem dagitoy a seniales a saanmon a makonkontrol ti panaginummo.

• Saankan a naragsak no saanka nga uminum iti arak. Mariknam a kasapulam ti uminum iti arak tapno makapagrelaks, kayam ti makikadua iti sabsabali, wenno ag-enjoy. Uminumka tapno malipatam dagiti problemam.

• Ad-adun ti in-inumem ngem iti dati. Ad-adun a beses nga uminumka. Naing-ingelen dagiti in-inumem ken ad-adun ti masapul nga inumem ngem iti dati sakbay a madlawmo ti epektona kenka.

• Gapu iti panagin-inummo, agprobproblemakan iti balay wenno iti pagtrabahuan. Kas pagarigan, ad-adun ti magastom para iti arak ngem iti badyetmo.

• Saan a nasayaat dagiti desisionmo no nakainumka. Kas pagarigan, agmaneho, aglangoy, wenno agopereytka latta iti makina uray nakainumka.

• Bagbagaandakan ti dadduma gapu iti panagin-inummo. Marurodka no bagbagaandaka. Ilimlimedmon ti panaginummo wenno saanmo nga ibagbaga no kasano kaadu ti in-inumem.

• Marigatanka a mangisardeng. Impadasmo a kissayan wenno isardeng ti aginum ngem saanmo a kaya.

Lima a tip a makatulong tapno makontrolmo ti panaginummo

1. Agplanoka.

Ti kuna ti Biblia: “Sigurado nga agballigi dagiti plano ti nagaget.”—Proverbio 21:5.

Padasem: Mangpilika kadagiti aldaw nga uminumka. Agdesisionka no kasano ti kalkalainganna a kaadu ti inumem kadagita nga aldaw. Ken mangpilika iti dua wenno ad-adu pay nga aldaw iti lawas a saanka nga uminum.

“Dakdakkel ti posibilidadna a saanka a maadikto iti arak no adda dagiti aldaw a saanka nga uminum,” kuna ti maysa nga alcohol education charity idiay United Kingdom.

2. Aramidem ti implanom.

Ti kuna ti Biblia: “Sigagagar koma nga ileppasyo . . . kas iti kinagagaryo a nangirugi.”—2 Corinto 8:11.

Padasem: Ammuem no kasano ti kalkalainganna a kadakkel ti paginumam tapno husto ti matantiam a kaadu ti inumem. Mangbirokka kadagiti makapasalun-at nga inumen nga awan alkoholna a kayatmo, ken ag-stock-ka kadagita.

“Dagiti babassit a panagbalbaliw ket dakkel ti epektoda tapno maksayan ti posibilidad a mapadasam dagiti problema nga epekto ti panaginum iti arak,” kuna ti U.S. National Institute on Alcohol Abuse and Alcoholism.

3. Surotem ti desisionmo.

Ti kuna ti Biblia: “Ti koma ibagayo a ‘Wen’ ket wen, ken ti ‘Saan’ ket saan.”—Santiago 5:12.

Padasem: Nakasaganaka koma a mangibaga iti “Saan” ngem iti nadayaw a pamay-an no adda mangawis kenka nga uminum ngem saan a karaman dayta iti planom.

“No dagus nga agsaanka, basbassit ti posibilidadna a maawiska nga uminum,” kuna ti U.S. National Institute on Alcohol Abuse and Alcoholism.

4. Agpokuska kadagiti pagimbagan dagiti desisionmo.

Ti kuna ti Biblia: “Nasaysayaat ti ngudo ngem ti rugi ti maysa a banag.”—Eclesiastes 7:8.

Padasem: Ilistam dagiti rason no apay a kayatmo a kontrolen ti panaginummo iti arak. Iramanmo dagiti banag a kas iti, nasaysayaat a turog, salun-at, relasion iti dadduma, ken makainutka iti kuarta. No iyestoriam iti dadduma ti maipapan iti desisionmo, saan a dagiti pakarigatan ti ibagam no di ket dagiti pagsayaatanna.

5. Agpatulongka iti Dios.

Ti kuna ti Biblia: “Adda pigsak a mangsango iti amin a banag gapu iti daydiay mangpabpabileg kaniak.”—Filipos 4:13.

Padasem: No marigatanka a mangkontrol iti panaginummo, ikararagmo iti Dios a tulongannaka ken pabilgennaka tapno makontrolmo dayta.b Iwayaam nga ammuen ti ibaga ti Biblia a Saona, a makatulong kenka. Babaen ti tulongna, makontrolmo ti panaginummo iti arak.