Dagiti Kasar a Nadayaw iti Imatang ti Dios ken ti Tao

“Maysa a padaya ti kasar ti naangay idiay Cana . . . Naawis met ni Jesus ken dagiti adalanna iti padaya ti kasar.”​—JUAN 2:1, 2.

1. Ania ti ipakita ti salaysay maipapan ken ni Jesus idiay Cana?

NI Jesus, ni nanangna, ken ti dadduma kadagiti adalanna pagaammoda ti rag-o a mabalin nga itden ti nadayaw a kasar kadagiti agdaydayaw iti Dios. Pinagbalin pay ketdi ni Kristo a naisangsangayan ti maysa a kasar babaen ti panangaramidna iti kaunaan a nairekord a milagrona, nga ad-adda a nangparagsak iti dayta nga okasion. (Juan 2:1-11) Nalabit nga addan dagiti dinar-ayam ken tinagiragsakmo a kasar dagiti Kristiano nga agtarigagay nga agserbi ken Jehova kas naragsak nga agassawa. Wenno panggepmo a kastanto met ti kasarmo wenno kayatmo a tulongan ti maysa a gayyem tapno agbalin a naballigi ti kasarna. Ania ti mabalin a maaramid tapno agbanag a kasta?

2. Ania nga impormasion ti linaon ti Biblia maipapan kadagiti kasar?

² Napaneknekan dagiti Kristiano a ti balakad iti naipaltiing a Sao ti Dios ket dakkel ti maitulongna iti agnobio no agplanoda nga agkasar. (2 Timoteo 3:16, 17) Pudno a saan nga imbalabala ti Biblia dagiti eksakto nga addang a masurot iti Nakristianuan a kasar. Ngamin, agduduma dagiti kostumbre ken uray dagiti paglintegan sigun iti lugar ken panawen. Kas pagarigan, awan ti pormal a seremonia ti kasar iti nagkauna nga Israel. Iti aldaw ti kasar, ti nobio iyawidna ti nobia iti pagtaenganna wenno iti balay ni tatangna. (Genesis 24:67; Isaias 61:10; Mateo 1:24) Ti panangaramidda iti kasta iti imatang ti publiko kaipapananna a nagkasardan uray no awan ti pormal a seremonia a gagangay iti adu a kasar iti kaaldawantayo.

3. Ania nga okasion idiay Cana ti pinagbalin ni Jesus a naragsak?

³ Dagiti Israelita binigbigda dayta nga addang kas panagkallaysa wenno kasar. Kalpasan dayta, nalabit a dumar-ayda iti padaya, kas iti nadakamat iti Juan 2:1. Iti adu a bersion ti Biblia, kastoy ti pannakaipatarus dayta a bersikulo: “Adda kasar idiay Cana.” Ngem dayta a sao iti orihinal a lenguahe ket maitutop a naipatarus kas “padaya ti kasar” wenno “bangkete ti kasar.”a (Mateo 22:2-10; 25:10; Lucas 14:8) Ibatad ti salaysay a dimmar-ay ken pinagbalin ni Jesus a naragsak ti maysa a padaya ti kasar dagiti Judio. Ngem ti napateg a punto ket naiduma ti kasar idi kaaldawan ni Jesus no idilig iti gagangay a kasar ita.

4. Ania a kita ti kasar ti ikeddeng ti dadduma a Kristiano, ken apay?

⁴ Kadagiti adu a pagilian ita, adda dagiti paglintegan a masapul a suroten dagiti Kristiano no ikeddengdan ti agkasar. Apaman a masurotda dagita, mabalindan ti agkasar iti aniaman a legal a pamay-an. Mabalin a bassit ken simple a seremonia dayta nga idauluan ti maysa a hues, mayor, wenno ministro nga inautorisaran ti gobierno. Kasta ti kasar a kayat ti dadduma, a mabalin a mangawisda iti sumagmamano laeng a kabagian wenno Kristiano a gagayyem a dumar-ay kas legal a saksi wenno tapno makiraman laeng iti rag-o daytoy napateg nga okasion. (Jeremias 33:11; Juan 3:29) Umasping iti dayta, mabalin a saan a kayat ti dadduma a Kristiano ti dakkel a padaya a narikut nga iplano ken dakkel ti magastos. Imbes ketdi, mangyurnosda iti natalna a pannangan a kaduada ti dadduma kadagiti nasinged a gagayyemda. Aniaman dagiti personal a pagayatantayo iti daytoy a banag, rumbeng nga awatentayo a ti dadduma a nataengan a Kristiano mabalin nga addaanda kadagiti panangmatmat a naiduma kadatayo.​—Roma 14:3, 4.

5. Apay a kayat ti adu a Kristiano nga adda palawag iti kasarda, ken ania ti itampok dayta?

⁵ Kaaduan nga agkasar a Kristiano kayatda nga adda naibatay-Biblia a palawag iti kasarda.b Bigbigenda a ni Jehova ti namunganay iti panagasawa ket mangipapaay ti Saona iti nainsiriban a balakad no kasano nga agballigi ken agbalin a naragsak ti panagasawa. (Genesis 2:22-24; Marcos 10:6-9; Efeso 5:22-33) Kayat met ti kaaduan nga agkasar a kaduadanto dagiti Kristiano a gagayyem ken kabagianda iti dayta a naragsak nga okasion. Nupay kasta, kasano ti rumbeng a panangmatmattayo iti nagadu a paglintegan, pamay-an, ken uray dagiti agdama a kostumbre iti lugartayo? Usigen daytoy nga artikulo dagiti kasasaad iti nadumaduma a rehion. Dadduma ti mabalin a naiduma unay iti ammom wenno iti kadawyan iti lugaryo. Nupay kasta, maammuam dagiti masinunuo a gagangay a prinsipio wenno aspeto a napateg kadagiti adipen ti Dios.

Nadayaw a Panagasawa​—Legal a Kasar

6, 7. Apay a rumbeng a pakaseknantayo dagiti legal nga aspeto ti kasar, ken kasanotayo a maipakita dayta?

⁶ Nupay ni Jehova ti namunganay iti panagasawa, adda met karbengan ti gobierno a mangipaalagad kadagiti linteg mainaig iti kasar. Maiparbeng dayta. Kinuna ni Jesus: “Ibayadyo ken Cesar ti bambanag ni Cesar, ngem iti Dios ti bambanag ti Dios.” (Marcos 12:17) Umasping iti dayta, imbilin ni apostol Pablo: “Tunggal kararua paiturayan koma kadagiti nangatngato nga autoridad, ta awan ti autoridad no saan a babaen iti Dios; dagiti adda nga autoridad impasdek ti Dios kadagiti relatibo a saadda.”​—Roma 13:1; Tito 3:1.

⁷ Iti kaaduan a pagilian, ni Cesar wenno ti gobierno ti mangikeddeng no siasino ti kualipikado nga agkasar. Gapuna, no ti dua a Kristiano ket addaan iti Nainkasuratan a wayawaya nga agkasar, surotenda dagiti paglintegan iti lugarda. Mabalin a nainaig dayta iti panangala iti lisensia, panagkasar iti saklang ti pannakabagi ti gobierno, ken nalabit panangirehistro iti naaramid a kasar. Idi kinalikaguman ni Cesar Augusto ti “panagpasalista,” nagtulnog da Maria ken Jose, a nagdaliasatda a napan idiay Betlehem tapno ‘maipasalistada.’​—Lucas 2:1-5.

8. Kaano a maibilang nga addan bileg ti kasar, ken ania ti sursuroten dagiti Saksi ni Jehova a mangipakita iti dayta a pannakaawat?

⁸ No legal ken lehitimo ti kasar ti dua a Kristiano, maibilangen nga adda bilegna, wenno addan sungsungbatanda iti maysa ken maysa iti imatang ti Dios. Gapuna, dagiti Saksi ni Jehova saandan nga uliten ti seremonia ti kasar ken saanda metten a pabaruen ti panagkinnarida a kas koma no angayenda ti maika-25 wenno maika-50 nga anibersario ti kasarda. (Mateo 5:37) (Dadduma a relihion saanda a bigbigen ti seremonia ti kasar a sibil nga anamongan ti linteg. Kunada a sa la kano balido ti kasar no padi wenno klero ti mangkasar wenno mangideklara nga agassawan ti nobio ken nobia.) Iti adu a pagilian, ti gobierno autorisaranna ti maysa a ministro dagiti Saksi ni Jehova tapno mangkasar. No posible dayta, kayatna la ketdi nga iti Kingdom Hall a mangkasar ken mangipaay iti palawag ti kasar. Iti maysa a lugar, dayta ti pasdek ti pudno a panagdayaw ken maitutop a pagpalawagan maipapan iti daytoy nga urnos nga inyussuat ni Jehova a Dios.

9. (a) Iti kasar a sibil, ania ti mabalin nga ikeddeng nga aramiden dagiti agnobio a Kristiano? (b) Kasano ti mabalin a pannakiraman dagiti panglakayen kadagiti plano a nainaig iti kasar?

⁹ Iti dadduma a pagilian, kalikaguman ti linteg a ti kasar ket maangay iti opisina ti gobierno, kas iti munisipio, wenno iti sango ti natudingan a pannakabagi ti gobierno. Dayta a legal nga addang ket kaaduanna a pasarunuan dagiti Kristiano iti palawag ti kasar a maangay iti Kingdom Hall iti isu met la nga aldaw wenno iti kabigatanna. (Saanda a kayat nga adu nga aldaw ti baet ti seremonia a sibil ken ti naibatay-Biblia a palawag, agsipud ta legal a nagkasardan iti imatang ti Dios ken tao, agraman ti kongregasion Kristiano.) No ti agnobio nga agkasar iti sibil ket kayatda a pasarunuan dayta iti palawag ti kasar iti maysa a Kingdom Hall, nasken a sapsapaenda ti agkiddaw iti pammalubos dagiti panglakayen a mangbukel iti Komite ti Serbisio ti Kongregasion. Malaksid a pasingkedanda a nasayaat ti reputasion ti agnobio, siguraduen pay dagitoy a manangaywan a ti oras ti kasar saanna nga apektaran dagiti regular a gimong ken naituding a programa iti Kingdom Hall. (1 Corinto 14:33, 40) Repasuenda met ti aniaman a panagsagana a maaramid iti Kingdom Hall a kiddawen dagiti agkasar ken ikeddengda no nasken a mangaramidda iti anunsio maipapan iti pannakausar dayta.

10. No maipakalikagum ti panagkasar iti sibil, kasano ti pannakaiparang ti palawag ti kasar?

¹⁰ Ti panglakayen a mangipaay iti palawag ti kasar ikagumaanna a pagbalinen dayta a nabara, makapabileg iti naespirituan, ken nadayaw. No ti agnobio ket nagkasardan iti seremonia a sibil, ibatadna a nagkasardan sigun iti linteg ni Cesar. No awan ti naaramid a panagkinnari iti seremonia ti kasarda a sibil, mabalinda nga aramiden dayta bayat ti palawag.c No nagkinnaridan iti dayta a seremonia ti sibil a kasarda ngem kayatda ti agkinnari iti imatang ni Jehova ken ti kongregasion, mabalin nga iyebkasda dayta iti sasao a mangipasimudaag a nalpasdan nga inaramid dayta, a mangipakita a ‘napagsinnangoldan.’​—Mateo 19:6; 22:21.

11. Iti dadduma a lugar, kasano a maaramid ti kasar, ken ania ti maitulong ti palawag ti kasar?

¹¹ Iti dadduma a lugar, mabalin nga ipalubos ti linteg ti panagkasar uray awan ti aniaman a seremonia, ken saan pay ketdi a kasapulan uray ti maysa a pannakabagi ti gobierno. Maaramid ti kasar no isumite ti agnobio ti napirmaan a rehistrasion ti kasarda iti maysa nga opisial. Kalpasanna, mairehistro ti maysa a sertipiko ti kasar. Iti kasta a pamay-an, maibilangen nga agassawa ti agnobio, a ti petsa iti sertipiko isu ti petsa ti kasarda. Kas nadakamaten, ti nagkasar iti kasta a pamay-an nalabit kayatda a pasarunuan a dagus dayta iti naibatay-Biblia a palawag iti Kingdom Hall. Ti kabsat a nataengan iti naespirituan, a napili a mangiparang iti palawag, ipakaammona kadagiti dumar-ay a nagkasaren ti agassawa gapu iti nabiit pay a panagparehistroda. Maaramid ti aniaman a panagkinnari maitunos iti naibalabala iti parapo 10 ken iti footnote dayta. Dagiti dumar-ay iti Kingdom Hall makipagrag-oda iti agassawa ken magunggonaanda iti balakad a naibatay iti Sao ti Dios.​—Kanta ni Solomon 3:11.

Dagiti Kasar a Tradisional ken Sibil

12. Ania ti tradisional a kasar, ken ania ti nasayaat a maaramid kalpasan dayta?

¹² Iti sumagmamano a pagilian, ti agnobio mabalinda ti agkasar iti makuna a tradisional a pamay-an wenno pamay-an ti tribu. Saanna a tukoyen dayta ti basta panagdenna lattan, wenno ti panagkabbalay (common-law marriage) a mabalin nga anamongan ti dadduma a lumugar ngem saan a makuna a naan-anay a legal a kasar.d Ti tuktukoyenmi ket ti panagkasar sigun iti tradision ti tribu wenno lugar a ti urnosda ket bigbigen ti publiko. Mabalin nga iraman dayta ti naan-anay a panagbayad wenno panangawat iti sab-ong, a babaen dayta, ti agnobio ket agbalinen kas legal ken Nainkasuratan a kasado. Ti gobierno ibilangna a balido, legal, ken adda bilegna ti kasta a tradisional a kasar. Kalpasan dayta, kaaduanna a posible a mairekord wenno mairehistro ti naaramid a tradisional a kasar, ken babaen ti panangaramidda iti dayta, makaawat ti nagkasar iti opisial a sertipiko. Ti panangirehistro ket mangipaay iti legal a proteksion para iti agassawa wenno iti asawa a babai no mabalo ken para iti agbalinto nga annakda. Ti kongregasion idagadagna kadagiti siasinoman a tradisional ti panagkasarda a no mabalin, irehistroda dayta iti kabiitan a gundaway. Makapainteres ta iti sidong ti Mosaiko a Linteg, agparang nga opisial a nairekord dagiti panagkasar ken panagpasngay.​—Mateo 1:1-16.

13. Ania ti mayanatup no maipanggep iti palawag ti kasar kalpasan ti tradisional a kasar?

¹³ Ti agnobio a legal a nagkasar iti kasta a tradisional a pamay-an ket agbalinen nga agassawa. Kas nadakamaten, dagiti Kristiano a kasta ti legal a panagkasarda mabalin a kayatda a pasarunuan dayta iti palawag ti kasar, agraman ti panagkinnarida iti Kingdom Hall. No kasta ti maaramid, ipakaammo ti agpalawag a nagkasaren ti nobio ken nobia maitunos kadagiti linteg ni Cesar. Maminsan laeng a maaramid ti kasta a palawag. Maminsan laeng met ti maaramid a kasar, nga iti daytoy a kasasaad, isu ti legal a tradisional (wenno pamay-an ti tribu) a panagkasar, ken maminsan la ti maaramid a Nainkasuratan a palawag. No kanayon nga agsaruno dagita a dua nga aspeto, iti isu met la nga aldaw no mabalin, pagbalinenna ti Nakristianuan a panagasawa a nadayaw iti imatang ti komunidad.

14. Ania ti mabalin nga aramiden ti maysa a Kristiano no mabalinna ti agkasar iti sibil wenno iti tradisional a pamay-an?

¹⁴ Iti dadduma a pagilian a ti tradisional a kasar ket mabigbig kas legal, adda met dagiti urnos para iti kasar a sibil (wenno, kasar sigun iti linteg). Ti kasar a sibil ket kaaduanna a maangay iti sango ti maysa a pannakabagi ti gobierno, ken mabalin nga iramanna agpadpada ti panagkinnari kas agassawa ken panagpirma iti rehistrasion. Dadduma nga agnobio a Kristiano kaykayatda ti kasar a sibil ngem iti tradisional a pamay-an. Awan ti linteg a mangipaannurot a masapul ti panagkasar iti sibil ken tradisional a pamay-an; legal ti tunggal maysa kadagita. Agaplikar met ditoy dagiti nadakamat iti parapo 9 ken 10 maipapan iti maysa a palawag ti kasar ken panagkinnari. Ti kapatgan ket agkasar ti agnobio iti wagas a nadayaw iti imatang ti Dios ken tao.​—Lucas 20:25; 1 Pedro 2:13, 14.

Taginayonenyo a Nadayaw ti Panagasawa

15, 16. Kasano a ti dayaw ket napateg a paset ti panagasawa?

¹⁵ Idi adda rimsua a parikut iti panagasawa ti maysa nga ari ti Persia, ti kangrunaan a mammagbaga nga agnagan iti Memucan ket nangipaay iti balakad a nakaipaay iti makagunggona nga epekto​—nga ‘amin nga assawa a babbai padayawanda dagiti assawada.’ (Ester 1:20) Kadagiti Nakristianuan a panagasawa, dayta a balakad ket saan a kasapulan nga ibilin ti maysa nga ari; dagiti assawa a babbai kayatda a padayawan dagiti assawada. Kasta met a dagiti Kristiano nga assawa a lallaki ‘itudinganda dagiti assawada iti dayaw.’ (Proverbio 31:11, 30; 1 Pedro 3:7) Saan a rumbeng a palabsen ti adu a tawen sakbay a padayawantayo ti relasiontayo kas agassawa. Rumbeng nga insigida a maipakita dayta manipud iti rugi, wen, manipud iti aldaw ti kasar nga agpatpatuloy.

¹⁶ Saan laeng a ti lalaki ken ti babai​—ti agassawa​—ti rumbeng a mangipakita iti dayaw iti aldaw ti kasarda. No ti maysa a Kristiano a panglakayen iparangna ti palawag ti kasar, rumbeng a mabuyogan met dayta iti kinadayaw. Ti palawag ket rumbeng a naipamaysa iti agkasar. Kas paset ti panangpadayawna kadakuada, ti agpalawag saanna nga itampok ti ang-angaw wenno sarsarita. Saan a rumbeng a mangiraman kadagiti personal unay a komento a mabalin a mangpabain iti agkasar ken kadagiti dumdumngeg. Imbes ketdi, ikagumaanna ti agbalin a nabara ken makapabileg, nga itampokna ti Namunganay iti panagasawa ken ti natan-ok a pammagbagana. Wen, ti nadayaw a palawag ti maysa a panglakayen bayat ti kasar ti tumulong a mamagbalin iti panagasawa a pakaidayawan ni Jehova a Dios.

17. Apay nga adda legal nga aspeto dagiti Nakristianuan a kasar?

¹⁷ Nalabit a nadlawyo iti daytoy nga artikulo ti adu a punto maipapan kadagiti legal nga aspeto ti kasar. Nalabit nga adda dagiti aspeto a saan a direkta nga agaplikar iti lugaryo. Kaskasdi, sipapanunottayo koma amin a dagiti urnos iti kasar para kadagiti Saksi ni Jehova ket rumbeng a mangikabilangan kadagiti paglintegan ti maysa a lugar, kas kalikaguman ni Cesar. (Lucas 20:25) Indagadag kadatayo ni Pablo: “Ipaayyo kadagiti amin dagiti karbenganda, kenkuana a mangalikagum iti buis, ti buis; kenkuana a mangalikagum iti impuesto, ti impuesto; . . . kenkuana a mangalikagum iti dayaw, ti kasta a dayaw.” (Roma 13:7) Wen, mayanatup a manipud iti mismo nga aldaw ti kasar, rumbeng a padayawan dagiti Kristiano ti urnos nga impasdek ti Dios iti agdama.

18. Ania a di inkapilitan nga aspeto ti kasar ti napateg nga usigentayo, ken pakasarakantayo iti impormasion maipapan iti dayta a banag?

¹⁸ Adu a Nakristianuan a kasar ti sarunuen ti pasken​—maysa a padaya, pannangan, wenno reception. Lagipenyo a ni Jesus inkeddengna ti dumar-ay iti padaya a kas iti dayta. No adda ti kasta a padaya, kasano a ti balakad manipud iti Biblia tulongannatayo a mangsigurado a mangyeg met dayta iti pakaidayawan ti Dios, dagiti kakaskasar, ken ti kongregasion Kristiano? Ti sumaganad nga artikulo usigenna ti maipapan iti dayta.e

[Footnotes]

Malagipyo Kadi?

• Apay a rumbeng a pakaseknantayo agpadpada dagiti legal ken naespirituan nga aspeto ti kasar?

• No agkasar iti sibil ti dua a Kristiano, ania ti mabalin nga ikeddengda a maangay di agbayag kalpasanna?

• Apay nga iti Kingdom Hall ti pakaangayan dagiti palawag ti kasar?

[Ladawan iti panid 18]

Iti kasar dagiti nagkauna nga Israelita, ti nobio iyawidna ti nobia iti pagtaenganna wenno iti pagtaengan ni tatangna

[Ladawan iti panid 21]

Kalpasan ti tradisional a kasar, mabalin a kayat dagiti Kristiano nga adda palawag a maangay iti Kingdom Hall

Paneknekanyo ti Pammatiyo Babaen ti Wagas ti Panagbiagyo

“Ti pammati, no awan ar-aramidna, ket natay a mismo.”​—SANTIAGO 2:17.

1. Apay a nasken a sipapanunot dagiti nagkauna a Kristiano agpadpada iti pammati ken ar-aramidda?

KAADUAN kadagiti nagkauna a Kristiano pinaneknekanda ti pammatida babaen ti aktual a panagbiagda. Indagadag ni adalan a Santiago kadagiti amin a Kristiano: “Agbalinkayo a managtungpal iti sao, ket saan a managdengngeg laeng.” Innayonna: “No kasano a ti bagi nga awanan espiritu ket natay, kasta met a ti pammati nga awanan ar-aramid natay.” (Santiago 1:22; 2:26) Agarup 35 a tawen kalpasan nga insuratna dayta, adu a Kristiano ti nagtultuloy a nangpaneknek iti pammatida buyogen dagiti maitutop nga ar-aramid. Ngem makapaladingit ta saan a kasta ti dadduma. Kinomendaran ni Jesus ti kongregasion idiay Smirna; ngem kinunana iti adu iti kongregasion idiay Sardis: “Ammok dagiti aramidmo, nga addaanka iti nagan a sibibiagka, ngem natayka.”​—Apocalipsis 2:8-11; 3:1.

2. Ania ti rumbeng nga iyimtuod dagiti Kristiano iti bagbagida maipapan iti pammatida?

² Maitunos iti dayta, pinaregta ni Jesus dagiti taga-Sardis​—agraman dagiti amin a mangbasa iti sasaona​—a nasken a sipapanunotda iti kinapateg ti panangtaginayonda iti damo nga ayatda iti Nakristianuan a kinapudno ken iti panagtalinaedda a siririing iti naespirituan. (Apocalipsis 3:2, 3) Tunggal maysa kadatayo nasken nga iyimtuodna iti bagina: ‘Komusta ngay ti ar-aramidko? Dagiti kadi tignayko ibatadda nga ikagkagumaak a paneknekan ti pammatik babaen ti amin nga aramidek, uray no awan pakainaiganna dayta iti panangasaba wenno kadagiti gimong ti kongregasion?’ (Lucas 16:10) Adu nga aspeto ti biag ti mabalin a mausig no iti panangpaneknek iti pammati, ngem maysa laeng ti usigentayo: dagiti pasken, agraman dagiti padaya kalpasan ti Nakristianuan a kasar.

Babassit a Pasken

3. Ania ti panangmatmat ti Biblia maipapan iti idadar-ay kadagiti pasken?

³ Maragsakan ti kaaduan kadatayo no maawistayo iti pasken dagiti naragsak a Kristiano. Ni Jehova “ti naragsak a Dios,” ket kayatna nga agbalin a naragsak dagiti adipenna. (1 Timoteo 1:11) Inramanna iti Biblia daytoy a kinapudno nga inyebkas ni Solomon: “Pinadayawak ti panagrag-o, agsipud ta ti sangatauan awanan iti nasaysayaat iti baba ti init ngem iti pannangan ken iyiinum ken panagrag-o, ket kumuyog koma dayta kadakuada iti napinget a panagtrabahoda kadagiti aldaw ti biagda.” (Eclesiastes 3:1, 4, 13; 8:15) Dayta a panagraragsak ket mabalin nga iti pannangan ti pamilia wenno iti dadduma pay a babassit a pasken dagiti pudno nga agdaydayaw.​—Job 1:4, 5, 18; Lucas 10:38-42; 14:12-14.

4. Ania ti nasken a pakaseknan ti maysa a tao no mangyurnos iti pasken?

⁴ No mangyur-urnoska iti kasta a pasken ken responsableka iti dayta, nasken a planuem a naimbag, uray no sumagmamano laeng a kapammatiam ti awisem para iti maysa a pannangan ken panaglalangen kas aggagayyem. (Roma 12:13) Siertuem nga “amin a bambanag maaramid koma a sitatakneng ken sigun iti urnos,” nga iwanwanwan ti “sirib manipud ngato.” (1 Corinto 14:40; Santiago 3:17) Insurat ni apostol Pablo: “Uray no mangmangan wenno umin-inum wenno agar-aramidkayo iti aniaman pay a banag, aramidenyo ti amin a bambanag a maipaay iti dayag ti Dios. Liklikanyo ti agbalin a pakaigapuan ti pannakaitibkol.” (1 Corinto 10:31, 32) Ania ti dadduma nga aspeto a nasken a maasikaso a nangnangruna? No nasaksakbay nga usigem dayta, masiguradom a ti aramidem ken ti aramiden dagiti inawismo ket mangiparangarang iti pammatim babaen ti aramid.​—Roma 12:2.

Ania a Pasken ti Maangay?

5. Apay a nasken nga agpanunot a naimbag ti agpasken no panggepna ti mangidasar iti arak ken agusar iti musika?

⁵ Adu nga agpasken ti naipasangon iti desision no mangidasarda iti arak kadagiti bisitada wenno saan. Uray awan dayta, mabalin a makapabileg latta ti pasken. No lagipentayo, nangipaay ni Jesus iti taraon para iti dakkel a grupo nga immasideg kenkuana​—pinaaduna ti tinapay ken ikan. Saan nga ibaga ti salaysay a simimilagro a nangipaay iti arak, nupay ammotayo a kabaelanna nga aramiden dayta. (Mateo 14:14-21) No inkeddengmo ti mangidasar iti arak iti maysa a pasken, kalkalainganna laeng koma, ken siertuem nga adda ti sabali nga inumen dagiti di uminum iti arak. (1 Timoteo 3:2, 3, 8; 5:23; 1 Pedro 4:3) Dimo pulos iparikna a masapul nga uminum ti siasinoman iti banag nga arigna kumagat a “kas iti serpiente.” (Proverbio 23:29-32) Ti ngay maipapan iti musika wenno kinnantaan? No mairaman ti musika iti paskenmo, awan duadua a siaannad a piliem dagiti kanta, a sukimatem agpadpada ti ritmo ken dagiti liriko. (Colosas 3:8; Santiago 1:21) Napaneknekan ti adu a Kristiano a makaparagsak ti panagpatokar iti Kingdom Melodies wenno uray ti sangsangkamaysa a panangkanta kadagita. (Efeso 5:19, 20) Ken siempre, regular a sukimatem ti kapigsa ti musika tapno saan a makasinga iti naragsak a panagsasarita ken iti siasinoman a kaarruba.​—Mateo 7:12.

6. Kasano a maipakita ti agpasken a sibibiag ti pammatina no maipapan iti saritaan wenno iti dadduma pay nga aktibidad?

⁶ Iti maysa a pasken, mabalin a pagsasaritaan dagiti Kristiano ti nadumaduma a topiko, mangbasada iti sumagmamano a publikasion, wenno mangisalaysayda kadagiti makapainteres a kapadasan. No ti saritaan ket sumiasin kadagiti Nakristianuan a pagalagadan, mabalin a sitataktika a baliwan ti agpasken ti taray ti saritaan. Rumbeng a siguraduenna nga awan ti siasinoman a mangdominar iti saritaan. No madlawna nga adda ti kasta, siaannad nga agsao ket iramanna dagiti dadduma iti saritaan, nalabit babaen ti pananggutugotna iti dadduma tapno agsaoda wenno mangirugi iti topiko a manggutugot iti nagduduma a komento. Makaparagsak ti kasta nga aspeto ti pasken agpadpada kadagiti agtutubo ken natataengan. No nainsiriban ken nataktika ti panangiturongmo kadagiti bambanag kas agpasken, dagiti bisitam ‘maammuanda ti kinanainkalintegam.’ (Filipos 4:5) Mabigbigda a sibibiag ti pammatim, pammati a mangapektar iti amin nga aspeto ti biagmo.

Dagiti Seremonia ken Padaya ti Kasar

7. Apay a nasken a mausig ti panangiplano kadagiti kasar ken kadagiti nainaig a pasken?

⁷ Ti Nakristianuan a kasar ket maysa a naisangsangayan nga okasion agpaay iti panagraragsak. Dagiti nagkauna nga adipen ti Dios, agraman ni Jesus ken dagiti adalanna, situtulok a nakiramanda kadagiti kasta a naragsak nga okasion, uray iti nairaman a padaya. (Genesis 29:21, 22; Juan 2:1, 2) Ngem iti nabiit pay, ibatad ti kapadasan a tapno maipakita ti kinanainkalintegan ken Nakristianuan a kinatimbeng, kasapulan ti kasta unay a panangikagumaan iti panangiplano kadagiti sosial nga aktibidad a nainaig iti kasar. Kaskasdi, dagitoy nga aktibidad ket normal nga aspeto ti biag a mangipaay iti gundaway iti maysa a Kristiano tapno mapaneknekanna ti pammatina.

8, 9. Kasano a dagiti maar-aramid iti adu a kasar patalgedanda ti mabasatayo iti 1 Juan 2:16, 17?

⁸ Adu a tattao, nga awanan iti pannakaammo wenno saan a maseknan kadagiti nadiosan a prinsipio, ti mangmatmat iti kasar kas gundaway a mangaramid kadagiti makuna a panaglablabes, wenno nalabit gundaway tapno mapanuynoyan dayta. Iti maysa a magasin idiay Europa, maysa a babai ti nagkuna a kasla kasar ti reyna ti nabiit pay a kasarna: ‘Iti parada, naglugankami iti kalesa a guyguyoden ti uppat a kabalio a sinaruno dagiti lugan a guyguyoden ti 12 a kabalio ken karuahe a nagluganan ti maysa a banda dagiti tumutokar. Kalpasanna, naidasar ti agkakaimas a taraon ken napatokar ti nagmayat a musika; engrande dayta. Kas iti eksakto a tartarigagayak, nagbalinak a reyna iti maysa nga aldaw.’

⁹ Nupay nagduduma ti kostumbre sigun iti pagilian, ti kasta a rikna nalawag laeng a pasingkedanna ti insurat ni apostol Juan: “Amin a banag iti lubong​—ti derrep ti lasag ken ti derrep dagiti mata ken ti panangiparammag iti sanikua a pagbiag ti maysa​—saan nga agtaud iti Ama, no di ket agtaud iti lubong.” Panagkunam, tarigagayan ngata dagiti nataengan a Kristiano ti agkasar a kasla ket tay ari ken reynada, a nakaeng-engrande ti padayada? Imbes ketdi, rumbeng nga ipakita dagiti plano ti kasarda nga inkabilanganda ti balakad a “ti agaramid iti pagayatan ti Dios agtalinaed iti agnanayon.”​—1 Juan 2:16, 17.

10. (a) Tapno makuna a rasonable ti kasar, apay a napateg ti panagplano? (b) Kasano a maaramid dagiti desision maipapan kadagiti maawis?

¹⁰ Kayat dagiti Kristiano nga agnobio ti agbalin a realistiko ken rasonable, ket matulongan ida ti Biblia. Nupay napateg nga okasion ti aldaw ti kasar, ammoda a pangrugian laeng dayta ti naasawaan a biag ti dua a Kristiano a mangin-inanama iti biag nga agnanayon. Saanda nga obligado a pagbalinen nga engrande ti padaya iti kasarda. No kayatda ti agpadaya, kalkularenda ti magastos ken utobenda ti klase ti padayada. (Lucas 14:28) Iti panagbiagda kas Kristiano nga agassawa, ti lalaki ti agbalin nga ulo kas sagudayen ti Kasuratan. (1 Corinto 11:3; Efeso 5:22, 23) Gapuna, ti nobio ti kangrunaan a responsable iti padaya ti kasar. Siempre, siaayat nga agkonsulta iti agbalin nga asawana no maipapan kadagiti banag a kas iti no siasino wenno kasano kaadu ti awisenda iti padaya ti kasarda. Mabalin a saan a posible wenno praktikal nga awisenda ti amin a gagayyem ken kabagianda; gapuna, kasapulan ti panagdesision a nabuyogan iti kinatimbeng. Nasken nga agtalek dagiti agkasar a maawatan ken saan a masair ti dadduma a kapammatianda no saanda a maawis.​—Eclesiastes 7:9.

“Mangiwanwanwan iti Padaya”

11. Ania ti mabalin nga akem ti “mangiwanwanwan iti padaya” ti kasar?

¹¹ No kayat dagiti agkasar ti agpadaya tapno marambakan ti kasarda, kasanoda a masierto nga agtalinaed a nadayaw ti okasion? Iti adun a tawen, nabigbig dagiti Saksi ni Jehova a kinasirib ti panangiraman iti aspeto a nadakamat mainaig iti padaya a dinar-ayan ni Jesus idiay Cana. Adda ti “mangiwanwanwan iti padaya,” a maysa la ketdi a responsable a kapammatian. (Juan 2:9, 10) Umasping iti dayta, ti masirib a nobio pilienna ti maysa a kabsat a lalaki a nataengan iti naespirituan a mangaramid iti dayta a napateg nga akem. Kalpasan a maammuanna dagiti kayat ken kalikaguman ti nobio, ti mangiwanwanwan iti padaya surotenna dagiti detalye agpadpada sakbay ken kabayatan ti padaya.

12. Ania ti rumbeng nga ikabilangan ti nobio mainaig iti panangidasar iti arak?

¹² Maitunos iti nadakamat iti parapo 5, dadduma nga agkasar saanda a mangidasar iti arak iti padaya ti kasarda tapno saan a madadael ti kinaragsak ken balligi ti okasion no bilang adda dagiti masobraanda ti uminum iti dayta. (Roma 13:13; 1 Corinto 5:11) Ngem no mangidasarda iti arak, nasken a siertuen ti nobio a kalkalainganna laeng ti ipasangona. Adda arak iti kasar idiay Cana a dinar-ayan ni Jesus, ken nangipaay iti arak a nasayaat ti kalidadna. Makapainteres ta kinuna ti mangiwanwanwan iti padaya: “Tunggal sabali a tao iruarna nga umuna ti nasayaat nga arak, ket inton mabarteken dagiti tattao, ti nakapkapuy. Inlasinmo ti nasayaat nga arak agingga ita.” (Juan 2:10) Sigurado a saan nga imparegta ni Jesus ti panagbartek, yantangay saanna nga anamongan dayta. (Lucas 12:45, 46) Kas panangyebkas iti siddaawna iti kalidad ti arak, imbatad ti mangiwanwanwan a napaliiwna nga adda dagiti gundaway a talaga a mabartek ti dadduma a sangaili iti kasar. (Aramid 2:15; 1 Tesalonica 5:7) Gapuna, ti nobio ken ti mapagtalkan a Kristiano a pusganna kas mangiwanwan iti padaya agpada a siertuenda nga amin a dumar-ay surotenda ti nabatad a bilin: “Dikay agbarbartek iti arak, nga iti dayta adda kinagaramugam.”​—Efeso 5:18; Proverbio 20:1; Oseas 4:11.

13. Ania ti rumbeng nga usigen dagiti agkasar no iyurnosda nga adda musika iti padaya ti kasarda, ken apay?

¹³ Kas iti dadduma a pasken, no adda ti musika, rumbeng a kontrolado ti kapigsana tapno agkikinnaawatan dagiti agsasarita. Kinuna ti maysa a Kristiano a panglakayen: “Bayat a rumabrabii, rumayrayray met ti saritaan wenno mangrugin ti panagsasala, ket no dadduma, pumigsa ti musika. Ti kalkalainganna ti kapigsana a musika ket agbalinen a napigsa ken makasinga iti saritaan. Ti padaya ti kasar mangted iti gundaway para iti nasayaat a panaglalangen. Anian a makapaladingit no madadael dayta a gundaway gapu iti napigsa a musika!” Ditoy a kasapulan manen ti kinamanakem iti biang ti nobio ken ti mangiwanwanwan iti padaya, a saanda nga italek lattan kadagiti musiko, matangdanan man wenno saan, ti panangikeddeng iti kita ti musika ken ti kapigsa dayta. Insurat ni Pablo: “Aniaman ti aramidenyo iti sao wenno iti aramid, aramidenyo ti amin a banag iti nagan ni Apo Jesus.” (Colosas 3:17) No agawid dagiti sangaili kalpasan ti padaya ti kasar (wenno reception), malagipda ngata a ti musika ipakitana nga ar-aramiden ti nagkasar ti amin a banag iti nagan ni Jesus? Rumbeng koma a kasta.

14. Ania ti siraragsak a malaglagip koma dagiti Kristiano maipapan iti maysa a kasar?

¹⁴ Wen, nakasaysayaat a lagipen ti maysa a naurnos a kasar. Da Adam ken Edyta nga agassawan iti 30 a tawen, kastoy ti nasaoda maipapan iti maysa a kasar: “Talaga a mariknam ti Nakristianuan nga atmospera. Adda dagiti kanta a mangidaydayaw ken Jehova ngem adda met ti dadduma a nasayaat a manglinglingay. Segundario laeng ti pateg ti sala ken musika. Naragsak ken makapabileg dayta, ken naaramid ti amin maitunos kadagiti prinsipio ti Biblia.” Nalawag nga adu ti maaramid ti agnobio a mangipakita a pampaneknekanda ti pammatida babaen kadagiti aramidda.

Dagiti Regalo iti Kasar

15. Ania a balakad ti Biblia ti mabalin a mayaplikar no maipapan kadagiti regalo?

¹⁵ Iti adu a pagilian, gagangay kadagiti gagayyem ken kabagian ti agregalo kadagiti nagkasar. No agregaloka, ania ti mabalin a laglagipem? Bueno, laglagipem ti kinuna ni apostol Juan maipapan iti “panangiparammag iti sanikua a pagbiag ti maysa.” Innaigna ti kasta a kinaparammag, saan a kadagiti Kristiano a mangiparparangarang iti pammatida babaen dagiti aramid, no di ket iti ‘lubong nga aglabas.’ (1 Juan 2:16, 17) Maibatay iti dayta a naipaltiing a kapaliiwan ni Juan, rumbeng kadi a ti kakaskasar ipakaammoda iti publiko ti nagan dagiti nagregalo? Dagiti Kristiano manipud Macedonia ken Acaya nangtedda iti kontribusion kadagiti kakabsat idiay Jerusalem, ngem awan ti mangipakita a naipakaammo ti nagnaganda iti publiko. (Roma 15:26) Adu a Kristiano a nagregalo kadagiti nagkasar ti saan a nangipakaammo iti naganda tapno saan a maiturong ti atension iti bagbagida. Mainaig iti daytoy, repasuenyo ti balakad ni Jesus iti Mateo 6:1-4.

16. Kasano a maliklikan dagiti kakaskasar ti mangsair no maipapan kadagiti regalo iti kasar?

¹⁶ Ti panangipakaammo iti kinasiasino dagiti nagregalo ket ‘mangsulbog iti panagsisinnalisal’ no siasino ti nasaysayaat wenno nanginngina ti regalona. Gapuna, masirib dagiti kakaskasar a Kristiano no saanda nga iwaragawag ti nagnagan dagiti nagregalo. Ti panangiwaragawag iti nagnagan dagiti nagregalo ket mabalin a mangpabain iti dadduma a nalabit saan a makabael nga agregalo. (Galacia 5:26; 6:10) Saan met ketdi a dakes no maammuan ti nobia ken nobio no siasino ti nagregalo. Mabalin a maammuanda dayta iti kard a naipakuyog iti regalo ngem saan a maibasa dayta iti publiko. No gumatgatang, mangmangted, ken umaw-awattayo iti regalo iti kasar, addaantayo amin iti gundaway a mangpaneknek nga agtigtignaytayo buyogen ti pammati, uray iti kasta a pribado a banag.a

17. Ania koma ti kalat dagiti Kristiano mainaig iti pammati ken ar-aramidda?

¹⁷ Ti panangpaneknek iti pammatitayo sigurado nga iramanna saan laeng a ti panagbiag maitunos kadagiti moral a pagalagadan, itatabuno kadagiti Nakristianuan a gimong, ken pannakiraman iti trabaho a panangasaba. Maaddaan koma ti tunggal maysa kadatayo iti sibibiag a pammati a mangapektar iti amin nga aramidentayo. Wen, maipakitatayo ti pammatitayo babaen kadagiti tignay a “naan-anay ti pannakaaramidda,” agraman dagiti aspeto ti biag a nausig iti daytoy nga artikulo.​—Apocalipsis 3:2.

18. Kasano a mayaplikar dagiti sasao iti Juan 13:17 no mainaig kadagiti Nakristianuan a kasar ken pasken?

¹⁸ Kalpasan a nangipasdek ni Jesus iti nasayaat nga ulidan para kadagiti matalek nga apostolna babaen ti sipapakumbaba a panangbuggona kadagiti sakada, kinunana: “No ammoyo dagitoy a banag, naragsakkayo no aramidenyo ida.” (Juan 13:4-17) Iti lugar a pagnanaedantayo ita, mabalin a saan a kasapulan wenno saan a nakairuaman ti panangbuggo iti saka ti sabali a tao, kas iti maysa a sangaili iti pagtaengan. Ngem kas nausigtayo iti daytoy nga artikulo, adda ti dadduma nga aspeto ti biag a mabalintayo nga ipakita ti pammatitayo babaen dagiti naayat, nakonsiderar a tignay, agraman dagiti nainaig iti pasken ken Nakristianuan a kasar. Maipakitatayo dayta no datayo man ti agkasar wenno dumar-ay iti kasar wenno iti sumarsaruno a naragsak a pasken dagiti Kristiano nga agtarigagay a mangipakita iti pammatida babaen kadagiti aramidda.

[Footnote]

Ania ti Sungbatyo?

Kasanoyo a mapaneknekan ti pammatiyo

• no mangyurnoskayo iti pasken?

• no iyurnosyo ti kasar wenno ti padaya?

• no agregalo wenno maregaluankayo?

[Ladawan iti panid 24]

Uray no sumagmamano laeng ti sangailienyo, agpaiwanwankayo koma iti “sirib manipud ngato”

Parayrayenyo ti Rag-o ken Dignidad ti Aldaw ti Kasaryo

“TI ALDAW ti kasarko ti maysa kadagiti kapatgan ken kararagsakan nga aldaw iti biagko,” kinuna ni Gordon, a kasadon iti dandani 60 a tawen. Ania ti mamagbalin a nakapatpateg ti kasar dagiti pudno a Kristiano? Maysa ngamin dayta nga aldaw nga aramidendan ti sagrado a panagkarida kadagiti ay-ayatenda​—iti agbalin nga asawada ken ni Jehova a Dios. (Mateo 22:37; Efeso 5:22-29) Wen, dagiti agnobio nga agpalplano nga agkasar kayatda a tagiragsaken ti aldaw ti kasarda, ngem kayatda met a padayawan ti Namunganay iti panagasawa.​—Genesis 2:18-24; Mateo 19:5, 6.

Kasano a maparayray ti nobio ti dignidad daytoy naragsak nga okasion? Ania ti maaramid ti nobia tapno maipakitana ti panagraem ken ni Jehova ken iti nobiona? Ania ti maaramidan dagiti dumar-ay tapno agbalin a naragragsak ti aldaw ti kasar? Masungbatantayo dagita a saludsod no usigentayo ti sumagmamano a prinsipio iti Biblia. No mayaplikar dagita a prinsipio, maksayan dagiti posible a parikut a mabalin a mangdadael iti daytoy naisangsangayan nga okasion.

Makinresponsabilidad?

Iti adu a pagilian, ti maysa a ministro dagiti Saksi ni Jehova ti mabalin a legal a mangkasar. Uray kadagiti lugar a maysa nga opisial ti gobierno ti masapul a mangkasar, mabalin a kayat ti agnobio ti maaddaan iti naibatay-Biblia a palawag iti kasarda. Iti dayta a palawag, masansan a makiddaw iti nobio nga utobenna ti kinaulo ti pamilia nga inted ti Dios nga akmenna. (1 Corinto 11:3) Maitunos iti dayta, ti nobio ti kangrunaan a makinresponsabilidad iti pannakaangay ti kasar. Siempre, nasapsapa a maaramid dagiti urnos para iti mismo a seremonia ti kasar ken para iti aniaman a padaya kalpasanna. Apay a mabalin a marigatan ti nobio a mangaramid kadagitoy nga urnos?

Ti maysa a rason ket mabalin nga ipetteng dagiti kabagian ti nobio wenno ti nobia ti kayatda a maaramid iti kasar. Ni Rodolfo, nga adun ti kinasarna, kastoy ti kinunana: “No dadduma, agparikut unay ti nobio gapu ta naiduma ti kayat dagiti kabagianda, nangruna no tumulongda iti magastos iti padaya ti kasar. Mabalin nga ipilitda ti kayatda a maaramid bayat ti seremonia ti kasar ken iti padaya kalpasanna. Dayta ti mabalin a mangdadael iti Nainkasuratan nga akem ti nobio kas ti makinresponsabilidad iti okasion.”

Ni Max, a mangaskasar iti nasuroken a 35 a tawen, kastoy ti nasaona: “Napaliiwko nga adda pagannayasan ti nobia a mangikeddeng no ania ti maaramid iti kasar ken iti padaya kalpasanna, isu a malimitaran ti gundaway ti nobio a mangipaay iti kapanunotanna.” Ni David, nga adu metten ti kinasarna, kastoy ti naibagana: “Mabalin a saan a nakairuaman dagiti nobio ti mangidaulo ken kadawyanna a saanda a naan-anay a mairaman iti panangisagana iti kasar.” Kasano a sieepektibo a maibaklay ti nobio ti responsabilidadna?

Naragragsak no Adda ti Komunikasion

Tapno sibaballigi a maibaklay ti nobio ti responsabilidadna a mangisagana iti kasarna, masapul a makikomunikar a sieepektibo. Impaganetget ti Biblia: “Adda pannakapaay dagiti gakat no sadino nga awan ti kompidensial a saritaan.” (Proverbio 15:22) Ngem maliklikan ti kaaduan a parikut iti kasar no ti nobio ket makipatang nga umuna iti nobiana, kadagiti kameng ti pamiliada, ken iti dadduma pay a makaipaay iti nainsiriban ken naibatay-Biblia a balakad maipapan iti pannakaisagana ti kasar.

Wen, nakapatpateg a pagsaritaan nga umuna ti agnobio dagiti plano ken posible a mapasamak. Apay? Bueno, amirisenyo ti dadduma a nasao da Ivan ken ni Delwyn a baketna, maysa a naragsak nga agassawa iti adun a tawen, nupay nagduma ti nagtaudanda a kultura. No maipapan iti pannakaiplano idi ti kasarda, kinuna ni Ivan: “Adda dagiti espesipiko a kapanunotak maipapan iti kayatko a mapasamak iti kasarko, agraman ti paboda a kaduak ti amin a gagayyemko, wedding cake, ken ti puraw a trahe de boda ti nobiak. Ngem kayat ni Delwyn a simple laeng ti kasarmi, a bassit laeng ti dumar-ay ken awan ti wedding cake. Sabali pay ti kayatna nga isuot imbes a trahe de boda.”

Kasanoda a rinisut ti dida pagtunosan? Babaen ti naalumamay ken napudno a komunikasion. (Proverbio 12:18) Innayon ni Ivan: “Inadalmi dagiti naibatay-Biblia nga artikulo maipapan iti kasar, kas kadagiti naipablaak iti Ti Pagwanawanan nga Oktubre 15, 1984.a Daytoy a reperensia ti nakatulong kadakami a maaddaan iti nadiosan a panangmatmat iti okasion. Gapu iti nagduma a kulturami, nasken nga ikompromisomi ti sumagmamano a bukodmi a pagayatan. Nangaramidkami kadagiti panangbalbaliw iti kapanunotanmi.”

Kasta met ti inaramid da Aret ken Penny. Maipapan iti aldaw ti kasarda, kuna ni Aret: “Nagtungtonganmi ken ni Penny dagiti agduma a kayatmi para iti kasarmi, isu a nakapagtunoskami. Inkararagmi a bendisionan ni Jehova dayta nga aldaw. Nagpabalakadak met kadagiti nagannakmi ken iti dadduma a nataengan nga agassawa iti kongregasion. Dakkel ti naitulong dagiti singasingda isu a naballigi ti kasarmi.”

Panangtaginayon iti Dignidad no iti Panagkawkawes ken Panaglanglanga

Natural laeng a kayat ti nobia ken nobio a natakneng ti kawesda iti kasarda. (Salmo 45:8-15) Nalabit a mangbusbosda iti tiempo, panagregget, ken kuarta para iti maitutop a kawes. Ania dagiti prinsipio ti Biblia a makatulong kadakuada a mangpili iti kawes nga agpada a nadayaw ken napintas?

Usigem ti ikawes ti nobia para iti okasion. Nupay agsasabali ti estilo a magustuan ti nadumaduma a tattao ken pagilian, ti pammagbaga ti Biblia ket agaplikar iti sadinoman. Dagiti babbai rumbeng nga “arkosanda ti bagbagida iti naimbag-pannakaurnosna a kawes, buyogen ti kinaemma ken kinasimbeng ti panunot.” Agaplikar dayta kadagiti Kristiano a babbai iti amin a tiempo, agraman la ketdi iti aldaw ti kasar. Kinapudnona, saan a kasapulan ti “nangina unay a lupot” tapno agbalin a naragsak ti kasar. (1 Timoteo 2:9; 1 Pedro 3:3, 4) Anian a makaparagsak no mayaplikar daytoy a balakad!

Kastoy ti nasao ni David a nadakamat itay: “Kaaduan nga agkasar ikagumaanda a suroten dagiti prinsipio ti Biblia, isu a maikarida a makomendaran. Ngem adda dagiti kasasaad a ti trahe dagiti nobia ken terna dagiti abay a babbai ket saan a nanakman, pagatbarukong wenno nasaragasag.” Iti nasaksakbay a pannakisaritana iti agnobio, maysa a nataengan a Kristiano a panglakayen ti timmulong kadakuada a mangtaginayon iti naespirituan a panangmatmat. Kasano? Babaen ti panangyimtuodna kadakuada no ti pampanunotenda nga ikawes ket makuna a nanakman nga usaren iti Nakristianuan a gimong. Pudno a ti estilo ti kawes ket mabalin a naiduma iti isuot iti regular a gimong, ken ti ikawes para iti kasar ket mabalin nga iyanninawna ti lokal a kostumbre, ngem ti pagannurotan iti kinanakman ket rumbeng a maitunos kadagiti nadayaw a Nakristianuan a pagalagadan. Nupay ipagarup ti dadduma iti lubong a nainget ti moral a pagannurotan ti Biblia, saan a kayat dagiti Kristiano ti agpaimpluensia iti lubong.​—Roma 12:2; 1 Pedro 4:4.

“Imbes a dagiti kawes wenno ti padaya ti minatmatanmi a kapatgan,” kuna ni Penny, “impangpangrunami ken ni Aret ti seremonia, ti naespirituan a paset ti okasion. Daydi ti kapatgan a paset ti kasarmi. Dagiti naisangsangayan a banag a malagipko ket saan a ti inkawes wenno kinnanko, no di ket dagidiay nakalangenko iti dayta nga aldaw ken ti kinaragsakko a nakikallaysa iti lalaki nga ay-ayatek.” Nagsayaat no dagita ti laglagipen dagiti Kristiano nga agnobio bayat nga ipalplanoda ti kasarda.

Ti Kingdom Hall​—Nadayaw a Pagkasaran

Kayat ti adu nga agnobio a Kristiano a no mabalin, maangay iti Kingdom Hall ti seremonia ti kasarda. Apay? Kastoy ti inlawlawag ti maysa nga agassawa: “Ammomi a ti panagasawa ket sagrado nga urnos ni Jehova. Ti panagkasarmi iti Kingdom Hall, ti lugar a pagdaydayawanmi, ket nakatulong tapno maipaganetget kadakami iti rugrugina a ni Jehova ket rumbeng a paset iti panagasawami. Ti panagkasarmi iti Kingdom Hall, imbes nga iti sabali a lugar, ipakitana met kadagiti dimmar-ay a kakabagianmi a dimi kapammatian no kasano kapateg kadakami ti panagdayaw ken ni Jehova.”

No ipalubos dagiti panglakayen iti kongregasion ti panagkasar iti Kingdom Hall, nasken a nasapsapa a pakaammuan ida dagiti agkasar maipapan kadagiti maar-aramid a panagsagana. Ti maysa a pamay-an a maipakita ti agnobio ti panagraemda kadagidiay maawis iti kasar ket babaen ti panagbalinda a determinado a sumangpet iti naituding nga oras ti kasar. Ken kayatda la ketdi a siertuen a maaramid ti amin iti nadayaw a pamay-an.b (1 Corinto 14:40) Iti kasta, saan a maipada ti kasarda kadagiti di nadayaw a pasamak a gagangay iti adu a nailubongan a kasar.​—1 Juan 2:15, 16.

Mabalin met nga ipakita dagidiay dumar-ay iti kasar a tultuladenda ti panangmatmat ni Jehova iti panagasawa. Kas pagarigan, saanda a namnamaen a ti kasar artapanna ti dadduma a Nakristianuan a kasar, a kas man la adda ti kompetision no makinkasar ti nagargarbo. Maamiris met dagiti nataengan a Kristiano a ti idadar-ayda iti Kingdom Hall para iti naibatay-Biblia a palawag ket napatpateg ken ad-adda a makagunggona ngem iti kaaddada iti padaya ti kasar wenno iti pasken a sumaganad. No kasapulan a maysa laeng kadagita a dua ti dar-ayan ti maysa a Kristiano gapu iti tiempo wenno kasasaad, sigurado a nasaysayaat ti mapan iti Kingdom Hall. Kuna ti maysa a panglakayen nga agnagan iti William: “No dagiti naawis ket awan ti gapuna a liwayanda ti dumar-ay iti Kingdom Hall ngem mapanda iti padaya kalpasanna, ipakita dayta a saanda nga apresiaren ti kinasagrado ti okasion. Uray no saantayo a naawis iti padaya, no tumabunotayo iti seremonia iti Kingdom Hall, maipakitatayo ti suportatayo iti agkasar ken makaipaaytayo iti nagsayaat a panangsaksi kadagiti dida kapammatian a makiboda.”

Rag-o nga Agtultuloy Kalpasan ti Aldaw ti Kasar

Ti tay-ak ti komersio pinagbalinnan a nagdakkel a negosio ti panangrambak iti kasar. Sigun iti nabiit pay a report, ti magastos iti kalkalainganna a kasar idiay Estados Unidos ket “$22,000 (agarup 1,155,000.00), wenno kagudua ti promedio [a tinawen] a sapul ti maysa a pamilia nga Americano.” Gapu ta naimpluensiaanda iti nakomersialan a propaganda, adu a kakaskasar wenno dagiti pamiliada ti naaddaan para iti dayta maysa nga aldaw iti makapadagsen nga utang a bayadanda iti adu a tawen. Nainsiriban kadi dayta a pamay-an a pangirugi iti panagasawa? Dagiti saan a makaammo wenno dagidiay mangyaleng-aleng kadagiti prinsipio iti Biblia nalabit a pilienda ti kasta a kinagarbo, ngem anian a naiduma ti kayat dagiti pudno a Kristiano!

Babaen ti pananglimitarda iti kadakkel ti kasar a buyogen ti kinarasonable ken sigun iti ipalubos ti badyetda ken babaen ti panangipangpangrunada iti naespirituan nga aspeto ti okasion, nausar ti adu a Kristiano ti panawen ken kuartada maitunos iti dedikasionda iti Dios. (Mateo 6:33) Usigenyo ti ulidan da Lloyd ken Alexandra, a nagtultuloy iti amin-tiempo a ministerio iti 17 a tawen sipud idi nagkasarda. Kinuna ni Lloyd: “Nalabit a minatmatan ti dadduma a nakasimsimple ti kasarmi, ngem nakaragragsakkami ken ni Alexandra. Nariknami a ti aldaw ti kasarmi ket saan a rumbeng a makapadagsen iti pinansial no di ket maysa a selebrasion nga inyurnos ni Jehova tapno mangparagsak unay iti dua a tao.”

Innayon ni Alexandra: “Maysaak a payunir sakbay ti kasarko, ket diak kayat ti agsardeng iti daytoy a pribilehio tapno agbalin laeng nga engrande ti kasarko. Naisangsangayan ti aldaw ti kasarmi. Ngem umuna laeng nga aldaw dayta iti biagmi kas agassawa. Inyaplikarmi ti balakad a saankami a maringgoran unay iti kasarmi no di ket agpaiwanwankami ken ni Jehova iti biagmi kas naasawaan. Sigurado a nagun-odmi ti pamendision ni Jehova gapu iti dayta.”c

Wen, naisangsangayan nga okasion ti aldaw ti kasaryo. Dagiti kababalin ken tignay nga ipakitayo iti dayta nga aldaw ket mabalin a mangipasdek iti pagsurotan ti panagbiagyo kas agassawa iti sumaganad a tawtawen. Gapuna, agpaiwanwankayo ken Jehova. (Proverbio 3:5, 6) Ipangpangrunayo a panunoten ti naespirituan a pateg dayta nga aldaw. Agtinnulongkayo iti akem nga inted ti Dios iti tunggal maysa kadakayo. Iti kasta, makaipasdekkayo iti natibker a pundasion ti relasionyo kas agassawa, ket buyogen ti bendision ni Jehova, maaddaankayo iti rag-o nga agtultuloy kalpasan ti aldaw ti kasaryo.​—Proverbio 18:22.

[Footnotes]

[Ladawan iti panid 29]

Dagiti agkasar nasken a maaddaanda iti nawaya ngem napnuan panagraem a komunikasion bayat a palplanuenda ti kasarda

[Ladawan iti panid 31]

Ipangpangrunayo a panunoten ti naespirituan a pateg ti aldaw ti kasaryo