Makatulong ti Biblia iti Relasionyo nga Agassawa

PANAGASAWA​—para kadagiti dadduma, makaay-ayo dayta a sao. Kadagiti sabsabali, mangpataud dayta iti nasaem a rikna. “Kaslaak naidiborsio,” inreklamo ti maysa nga asawa a babai. “Mariknak a nabaybay-anak ken malidlidayak a kanayon.”

Ania ti makagapu a lumamiis ti relasion ti dua a tao a nagsapata idi nga aginnayat ken agpinnateg? Ti maysa a makagapu, kurang ti ammoda maipapan kadagiti ramanen ti panagasawa. “Sumrektayo iti biag a naestaduan nga awanan iti aniaman a pannakasanay,” kuna ti maysa a periodista medikal.

Manmano ita dagiti addaan iti pannakaammo maipapan iti panagasawa kas ipakita ti panagadal ti The National Marriage Project, maysa a panagsirarak nga inyussuat ti Rutgers University idiay New Jersey, E.U.A. “Iti daytoy a panagadal, adu dagiti napadakkel iti sidong dagiti saan a naragsak wenno nagsina a nagannak,” insurat dagiti direktor ti proyekto. “Ammoda no ania ti saan a naballigi a panagasawa, ngem dida masigurado no ania ti maibilang a naballigi a panagasawa. Dagiti dadduma madeskribirda laeng ti naballigi a panagasawa a kas ‘ti kasungani dagiti dadakkelko.’”

Awan kadi ti parikut dagiti Kristiano mainaig iti panagasawa? Adda. Iti kinapudnona, adda dagiti Kristiano idi umuna a siglo nga agkasapulan iti direkta a pammagbaga nga ‘isardengda ti agsapul iti pannakalapsut’ iti asawada. (1 Corinto 7:27) Nalawag nga adda dagiti parikut iti nagbaetan dagiti imperpekto nga agassawa, ngem adda makatulong kadatayo. Mapasayaat dagiti agassawa ti relasionda babaen ti panangyaplikar kadagiti prinsipio ti Biblia.

Pudno, ti Biblia ket saan a maysa a libro maipapan iti panagasawa. Ngem yantangay impaltiing Daydiay namunganay iti urnos iti panagasawa, manamnamatayo a makatulong dagiti prinsipiona. Babaen ken propeta Isaias, kinuna ni Jehova a Dios: “Siak, ni Jehova, ti Diosmo, Daydiay mangisursuro kenka tapno magunggonaam ti bagim, Daydiay mangpappapagna kenka iti dalan a rebbeng a pagnaam. O no koma laeng pudno nga ipangagmo dagiti bilinko! Iti kasta ti talnam agbalin a kas iti maysa a karayan, ket ti kinalintegmo kas kadagiti dalluyon ti baybay.”​—Isaias 48:17, 18.

Nangrugi kadin nga agkupas daydi ayat iti nagbaetanyo nga agassawa? Mariknam kadi a saankan a makalung-aw iti panagasawa nga awanan iti ayat? Kinuna ti maysa a babai a 26 a tawenen a naasawaan: “Diak mailadawan ti saem iti kastoy a kita ti relasion. Kanayon a kasta ti mariknak.” Imbes a baybay-anyo lattan a saan a naballigi ti panagasawayo, apay a dikay ikeddeng a pasayaaten dayta? Ti sumaganad nga artikulo ipakitana kadagiti agassawa no kasano a makatulong dagiti prinsipio ti Biblia iti maysa nga espesipiko a benneg​—ti pannakikumit.

No Kasano a Palagdaen ti Relasionyo nga Agassawa

PANUNOTEM ti maysa a balay a nabaybay-an. Agkupkuplat ti pinturana, nadadael ti atepna, ken saan a naaywanan ti paraanganna. Nalawag nga adda dagiti napigsa a bagyo a nangdidigra iti daytoy a balay iti panaglabas dagiti tawen, ken nabaybay-an. Masapul kadi a rebbaen? Saan. No natibker ti pundasion ken nalagda ti estruktura, mabalin pay a matarimaan ti balay.

Ti kadi kasasaad dayta a balay ipalagipna kenka ti relasionyo nga agassawa? Iti panaglabas dagiti tawen, nalabit nga adda dagiti napigsa a bagyo, no ar-arigen, a nakaro a nangapektar iti relasionyo. Mabalin nga adda nagkurangan ti maysa kadakayo wenno dakayo a dua. Nalabit a kas ken ni Sandy ti panagriknam. Kalpasan ti 15 a tawen a panagdennada iti asawana, kinunana: “Agdendennakami laeng gapu ta agassawakami. Ket saan nga umdas dayta.”

Uray no kasta ti kasasaadyo nga agassawa, saanyo a panunoten a dagus a masapul nga agsinakayon. Mabalin a maurnos pay ti relasionyo. Dakkel ti maaramidan ti pannakikumityo iti tunggal maysa. Ti kasta a determinasion ket makatulong a mangpalagda iti relasionyo no dumteng dagiti pakasuotan. Ngem ania ti pannakikumit? Ken kasano a makatulong ti Biblia a mangpalagda iti dayta?

Ti Pannakikumit Ramanenna ti Pannakarikna iti Obligasion

Ti pannakikumit kaipapananna ti pannakarikna iti obligasion wenno emosional a pannakisinggalut. No dadduma, mausar dayta a sao iti di personal a banag, kas iti katulagan iti negosio. Kas pagarigan, mabalin a marikna ti maysa a kontratista nga isu ket obligado a mangtungpal kadagiti sagudayen ti kontrata a pinirmaanna tapno mangibangon iti maysa a balay. Nalabit a saanna a personal nga am-ammo daydiay agpatpatrabaho. Kaskasdi, mariknana ti obligasionna a mangtungpal iti pinirmaanna.

Nupay ti panagasawa ket saan a kas iti negosasion iti negosio a di nairaman ti rikna, ti pannakikumit ramanenna ti pannakarikna iti obligasion. Awan duadua a sipapasnek nga insapatayo iti imatang ti Dios ken tao nga agtiponkayo kas agassawa, aniaman ti mapasamak. Kinuna ni Jesus: “Ti nangparsua [iti lalaki ken babai] nanipud idi damo inaramidna ida a lalaki ken babai ket kinunana, ‘Iti daytoy a rason, ti maysa a lalaki panawannanto ti amana ken ti inana ket makitiponto iti asawana.’” Innayon ni Jesus: “Ti pinagsinnangol ti Dios saan koma a pagsinaen ti tao.” (Mateo 19:4-6) Ngarud, no tumaud dagiti parikut, nasken a determinadokayo a dua a mangtungpal iti karinkariyo.a Kuna ti maysa a babai: “Sa la simmayaat ti kasasaad idi inwaksimi a panunoten ti panagdiborsio kas solusion.”

Ngem saan laeng a pannakarikna iti obligasion ti ramanen ti panagkinnumit ti agassawa. Ania pay ti nairaman?

Ti Panagbinnulig Pabilgenna ti Panagkinnumit ti Agassawa

Uray no naikumit ti agassawa iti maysa ken maysa, dina kayat a sawen a kanayonda nga agtunos. No adda dida pagkinnaawatan, adda koma ti nasged a tarigagayda a mangrisut iti problema saan laeng a gapu ta nagkinnarida no di ket gapu iti emosional a pannakaisinggalutda. Mainaig iti agassawa, kinuna ni Jesus: “Saandan a dua, no di ket maymaysadan a lasag.”

Ania ti kaipapanan ti panagbalinyo nga agassawa a ‘maymaysa a lasag’? Insurat ni apostol Pablo a “dagiti lallaki ayatenda dagiti assawada a kas kadagiti bukodda a bagi.” (Efeso 5:28, 29) No kasta, ti panagbalin a ‘maymaysa a lasag’ kaipapananna a maseknanka iti pagimbagan ti asawam a kas iti pannakaseknam iti mismo a pagimbagam. Dagiti naasawaan kasapulan a baliwanda ti panagpampanunotda, nga ikabilanganda dagiti bambanag saan a kas indibidual no di ket kas agassawa. Insurat ti maysa a mammagbaga: “Ti agassawa masapul nga isardengda ti panagpampanunot ken panagrikrikna a kas baro wenno balasang, no di ket kas naasawaan.”

Naasawaan kadi ti panagpampanunot ken panagrikriknayo a dua? Posible ti agdenna iti adu a tawen ket kaskasdi saan nga agbalin a ‘maymaysa a lasag’ iti dayta nga anag. Wen, mabalin a mapasamak dayta, ngem ti libro a Giving Time a Chance kunana: “Ti panagasawa kaipapananna ti panagbinnulig, ket bayat nga agbimbinnulig ti dua a tao, ad-adda a rumangpaya ti relasionda.”

Adda dagiti saan a naragsak nga agassawa nga agdendenna maigapu kadagiti annakda wenno maigapu iti pinansial a kinatalged. Dagiti dadduma agibturda agsipud ta nainget a saanda nga anamongan ti diborsio wenno gapu ta maamakda iti panunoten dagiti sabsabali no makisinada. Nupay makomendaran ta natibker ti relasion dagiti kasta nga agassawa, laglagipenyo a ti kalatyo ket maaddaan koma iti nadungngo a relasion, saan laeng a basta napaut a panagasawa.

Dagiti Di Agimbubukodan nga Aramid Parayrayenda ti Panagkinnumit ti Agassawa

Impakpakauna ti Biblia a “kadagiti maudi nga aldaw,” dagiti tattao “managayatdanto iti bagbagida.” (2 Timoteo 3:1, 2) Maitunos iti dayta a padto, agparang a ti maipangpangruna ita isu ti panangidayaw iti bagi. Iti panangmatmat dagiti adu a pagassawaan, tanda ti kinakapuy ti panangipaay iti bagi nga awan ti pammasiguro a masubalitan. Ngem iti naballigi a panagasawa, ti asawa a lalaki ken babai agpadada a managsakripisio. Kasano a maaramidmo dayta?

Imbes a pakaseknam unay ti saludsod nga, ‘Ania ti magunggonak iti daytoy a relasion?’ iyimtuodmo iti bagim, ‘Ania ti personal nga ar-aramidek tapno mapalagda ti relasionko iti asawak?’ Kuna ti Biblia a dagiti Kristiano ‘itultuloyda koma a kitaen, saan a ti personal a panaginteres iti laeng bukodda a bambanag, no di ket kasta met ti personal a panaginteres iti bambanag ti sabsabali.’ (Filipos 2:4) Bayat a pampanunotem daytoy a prinsipio ti Biblia, utobem dagiti inaramidmo iti naglabas a lawas. Kasano kasansan a nangaramidka iti kinaimbag nga agpaay laeng iti asawam? Idi kayat ti asawam ti makitungtong, nagimdengka kadi​—uray no awanka idi iti kondision a makisarita? Kasano kaadu dagiti nakiramanam nga aktibidad nga ad-adda a paginteresan ti asawam?

Iti panangtingiting kadagita a saludsod, saanmo a pakaringgoran no di madlaw wenno masubalitan dagiti nasayaat nga aramidmo. “Iti kaaduan a relasion,” kuna ti maysa a reperensia, “masubalitan ti positibo a kababalin, isu nga aramidem ti kabaelam a mangparegta iti asawam nga agtignay a nanakman babaen ti panagtignaymo a nanaknakman.” Dagiti managsakripisio nga aramid palagdaenda ti relasionyo nga agassawa agsipud ta ipakitada nga ipatpategmo ken kayatmo a mataginayon dayta.

Napateg a Matmatan a Permanente ti Panagasawa

Napateg ken ni Jehova a Dios ti kinasungdo. Kinapudnona, kuna ti Biblia: “Iti daydiay nasungdo agtignay [ni Jehova] a sisusungdo.” (2 Samuel 22:26) Ti panagtalinaed a nasungdo iti Dios ramanenna ti panagtalinaed a nasungdo iti urnos ti panagasawa nga impasdekna.​—Genesis 2:24.

No nasungdokayo iti maysa ken maysa kas agassawa, mariknayo nga agtalinaed ti relasionyo. No panunotenyo dagiti umay a bulan, tawen, ken dekada, mailadawanyo iti isipyo nga agkatakunaynaykayo. Saanyo a mapanunot a kasla saankayo nga agassawa, ket ti kasta a panangmatmat patalgedenna ti riknayo kas agassawa. Kuna ti maysa a babai: “Uray no makaung-ungetak unay ken ni [lakayko] ken maupayak unay iti mapaspasamak kadakami, diak maringgoran nga amangan ta agsinakami. Ti pakadanagak ket no kasano a maisublimi ti nadungngo a relasionmi. Diak pagduaduaan a maisubli dayta​—isuna laeng ta diak ammo no kasano.”

Ti panangmatmat a permanente ti panagasawa ket maysa a napateg a paset ti pannakikumit iti asawa, ngem makapaladingit ta saan a kasta ti panangmatmat ti adu nga agassawa. Bayat ti panagapa, mabalin a sidadarasudos a kunaen ti maysa nga asawa, “Panawankan!” wenno, “Agsapulak iti pudno a mangipateg kaniak!” Ibagatayon a kaaduanna saanda a paypaysuen dayta. Kaskasdi, kuna ti Biblia a ti dila mabalin a ‘napno iti makapapatay a sabidong.’ (Santiago 3:8) No mangisawangka kadagiti pangta ken ultimatum, kasmo la ibagbaga: ‘Diak matmatan a permanente ti panagasawata. Mabalinko ti makisina iti aniaman a kanito.’ Makadadael iti panagasawa ti panangiparikna iti kasta a banag.

No matmatam a permanente ti relasionyo nga agassawa, namnamaem nga agkaduakayo iti rigat ken nam-ay. Adda pay pagsayaatan dayta. Ad-adda a nalaklakayo a maawat dagiti pagkapuyan ken biddut ken agtultuloy nga aginnanus ken agpinnakawan a sibubulos. (Colosas 3:13) “Iti nasayaat a panagasawa,” kuna ti maysa a libro, “adda dagiti kanito nga agbiddutkayo a dua, ngem mataginayon ti panagasawa iti laksid dayta.”

Idi aldaw ti kasarmo, nakitulagka, saan nga iti urnos ti panagasawa, no di ket iti maysa a tao​—iti asawam. Dakkel koma ti epekto dayta iti panagpampanunot ken panagtigtignaymo ita kas naasawaan. Saanka kadi nga umanamong a nasken nga agtalinaedka iti asawam saan laeng a gapu ta dakkel ti panagraemmo iti kinasagrado ti panagasawa no di ket agsipud ta ay-ayatem ti tao nga inkasarmo?

[Footnote]

[Kahon/Ladawan iti panid 5]

Ti Mabalinmo nga Aramiden Ita

Kasano kapasnek ti determinasionmo a mangtaginayon ken mangpalagda iti relasionyo nga agassawa? Nalabit makitam a mabalin a mapasayaat dayta. Tapno bumileg ti determinasionmo, ikagumaam nga aramiden dagiti sumaganad:

● Sukimatem ti bagim. Iyimtuodmo: ‘Talaga kadi a naasawaan ti panagtigtignayko, wenno agpampanunot ken agtigtignayak pay laeng a kasla baro wenno balasang?’ Ammuem no ania ti makuna ti asawam maipapan kenka iti daytoy a banag.

● Basaenyo nga agassawa daytoy nga artikulo. Kalpasanna, sitatanang a pagsaritaanyo a dua no kasanoyo a mapalagda ti relasionyo.

● Agkaduakayo nga agassawa a mangaramid kadagiti aktibidad a mangpalagda iti relasionyo. Kas pagarigan: Kitaenyo dagiti retrato ti kasaryo ken dadduma pay a nakallalagip a pasamak. Aramidenyo dagiti banag a tinagiragsakyo idi agnobiokayo pay laeng wenno kadagiti immuna a tawen ti panagdennayo kas agassawa. Adalenyo a dua dagiti naibatay-Biblia nga artikulo iti Ti Pagwanawanan ken Agriingkayo! a mainaig iti panagasawa.

[Kahon/Ladawan iti panid 6]

Iti Panagasawa, ti Pannakikumit Ramanenna ti . . .

● Obligasion “No ania ti ikarim, tungpalem. Nasaysayaat a saanka nga agkari ngem iti agkarika ket saanmo a tungpalen.”​—Eclesiastes 5:4, 5.

● Panagbinnulig “Ti dua nasaysayaat ngem iti maysa . . . Ta no ti maysa kadakuada matuang, daydiay sabali mabalinna a bangonen ti kaduana.”​—Eclesiastes 4:9, 10.

● Panagsakripisio “Ad-adu ti kinaragsak iti panangted ngem iti panangawat.”​—Aramid 20:35.

● Panangmatmat a Permanente ti Panagasawa “Ti ayat . . . ibturanna ti amin a bambanag.”​—1 Corinto 13:4, 7.

[Dagiti Ladawan iti panid 7]

No kayat ti asawam ti makitungtong, agim-imdengka kadi?