Liwliwaem Dagiti Natayan, kas iti Inaramid ni Jesus
NAKARO ti sakit ni Lazaro, nga agnanaed idiay Betania. Dagiti kakabsatna a da Marta ken Maria nangibaonda kadagiti mensahero a mapan ken Jesus a nasinged a gayyemda. Ngem natay ni Lazaro gapu iti sakitna. Idi naitabonen ni Lazaro, dagiti gagayyem ken kaarruba sinarungkaranda da Marta ken Maria “tapno liwliwaenda ida.” (Juan 11:19) Kamaudiananna, dimteng ni Jesus idiay Betania ket napanna kinita dagiti nasinged a gagayyemna. No utobentayo dagiti imbaga ken inaramidna, adda masursurotayo maipapan iti panangliwliwa kadagiti natayan.
Ipakita ti Kaaddam a Maseknanka
Iti ipapan ni Jesus idiay Betania manipud Jerico, agarup dua nga aldaw nga agdaliasat, a pakaibilangan ti panangballasiwna iti Karayan Jordan ken isasang-atna iti agsikkosikko a dalan. Ni Marta nagdardaras a simmabat ken Jesus iti ruar ti purok. Idi nangngeg ni Maria nga addan ni Jesus, nagdardaras met a napan simmabat kenkuana. (Juan 10:40-42; 11:6, 17-20, 28, 29) Ti kaadda ni Jesus ket sigurado a nakaliwliwa kadagiti lumlumdaang nga agkabsat.
Uray ita, ti mismo a kaaddatayo makaliwliwa met kadagidiay malmaldaangan. Kastoy ti nayebkas da Scott ken Lydia idi a natay iti aksidente ti innem ti tawenna nga anakda a ni Theo: “Kinasapulanmi ti kaadda ti pamilia ken gagayyem a mangandingay kadakami. Immayda a dagus iti ospital uray iti katengtengngaan ti rabii.” Ania ti imbaga dagitoy a gagayyem? “Saanmi a masapul ti ibagada kadagidi a kanito. Umanayen ti kaaddada a mangipakita a maseknanda.”
Kuna ti Biblia nga idi nakita ni Jesus dagiti agsangsangit gapu iti ipapatay ni Lazaro, isu ket “nariribukan” ken ‘nagarubos dagiti luana.’ (Juan 11:33-35, 38) Ti panagsangit iti imatang ti sabsabali ket saan nga imbilang ni Jesus a tanda ti di kinamalalaki. Nakipagladingit met kadagiti gagayyemna. Ania ti maadaltayo? No sarungkarantayo dagiti natayan, ditay koma mabain a makipagsangit kadagidiay agsangsangit. (Roma 12:15) Nupay kasta, diyo koma panunoten a masapul a pagsangitenyo dagidiay natayan. Adda dadduma a kaykayatda ti agsangit no agmaymaysada.
Umimdeng a Buyogen ti Pannakipagrikna
Nalabit adda makaparegta a sasao a pampanunoten ni Jesus nga ibaga kada Marta ken Maria, ngem nabatad a binay-anna nga agsaoda pay nga umuna. (Juan 11:20, 21, 32) Idi nakisao ken Marta, nangyimtuod iti maysa a saludsod sa nagimdeng.—Juan 11:25-27.
No agimdengtayo a naimbag ipakpakitatayo ti pudno a pannakaseknan. Tapno maliwliwa dagiti natayan, masapul nga agimdengtayo a naimbag. Maipakitatayo a sidadaantayo nga umimdeng no pagsaludsodantayo dagiti natayan, iti kasta, maipeksada ti rikriknada. Ngem dikay piliten ida nga agestoria no kayatda ti agulimek. Nalabit nabannogda laeng ket kayatda ti aginana.
Mabalin a saanen a makapanunot a naimbag ti natayan isu a no dadduma ulit-ulitenna laeng ti sasawenna. Dadduma ti agyeb-ebkas laeng iti ladingitda. Da Maria ken Marta agpada a kinunada ken Jesus: “Apo, no addaka koma idi ditoy saan koma a natay ti kabsatko.” (Juan 11:21, 32) Ania ti inaramid ni Jesus? Siaanus a nagimdeng ken nakipagrikna. Saanna a pinadas nga imbaga kadakuada no ania ti rumbeng a mariknada. Awan duadua a maawatanna ti nakaro a ladingitda. Ngem siaasi a nagimdeng buyogen ti pannakipagrikna.
No dimo ammo no ania ti ibagam no bumisitaka iti natayan, mabalinmo a rugian ti saritaan iti saludsod a, “Kayatmo kadi nga estoriaen ti napasamak?” Kalpasanna, umimdengka a naimbag. Ipapusom ti mangmangngegmo. Kitaem a mismo ti kasarsaritam ken ikagumaam a tarusan dagiti marikriknana.
Talaga a karit ti panangtarus iti marikrikna dagiti natayan. Inlawlawag ni Lydia: “Agbaliw dagiti kasapulanmi. No dadduma, saanmi a malapdan ti aganug-og lattan uray adda dagiti bisita. Kayatmi a positibo laeng koma ti panangmatmat ti dadduma. Inkagumaan dagiti gagayyemmi a tarusan ti riknami.”
Kasta ti naan-anay nga impakita ni Jesus. Ammona nga addaan ti tunggal maysa iti “bukodna a saplit ken ti bukodna a rigat.” (2 Cronicas 6:29) Nangipaay ni Jesus iti agduma a sungbat iti saludsod nga impasabat dagiti agkabsat. Intultuloy ni Marta ti nagsao, isu a nakisarsarita ni Jesus kenkuana. Agsangsangit ni Maria isu nga apagbiit laeng a nakisao ni Jesus kenkuana. (Juan 11:20-28, 32-35) Ania ti maadaltayo iti ulidan ni Jesus? Nasaysayaat no bay-antayo nga agestoria dagidiay natayan. Dakkel a pakaliwliwaanda no masindadaantayo nga umimdeng bayat nga iyebkasda ti ladingitda.
Dagiti Makaliwliwa a Sasao
Idi imbaga kenkuana da Maria ken Marta: “No addaka koma idi ditoy,” awan ti pinabasol ni Jesus ken saanna met a sinintir ti imbagada. Kastoy ti makaipaay namnama a sungbatna ken Marta: “Bumangonto ni kabsatmo.” (Juan 11:23) Babaen kadagita a sasao, tinulongan ni Jesus ni Marta a mangnamnama iti masanguanan ken siaasi nga impalagipna nga adda namnama.
No makisasaoka kadagidiay natayan, laglagipem a dakkel ti maitulong dagiti napasnek ken positibo a sasao nupay sumagmamano laeng. Mabalin nga iyebkas wenno isurat dagiti sasao a pangliwliwa. Tangay maulit-ulit a mabasa dagiti surat ken kard, makaipaay dagitoy iti napaut a liwliwa. Siam a bulan kalpasan ti ipapatay ni lakayna a ni Bob, binasa manen ni Kath ti amin a kard a naawatna. “Iti dayta a kanito nga ad-adda a nakaliwliwa kaniak dagita a kard,” kinunana.
Ania ti mabalin nga iraman iti ababa a surat? Mabalinmo nga isurat ti maipapan iti pimmusay—ti panagkaduayo wenno dagiti magusgustuam a kababalinna. Kinuna ni Kath: “Makasangitak a makaisem gapu kadagiti komento ken apresasionda ken lakayko. Makaellekak kadagiti nakakatkatawa nga estoria maipapan kenkuana ken malagipko dagiti naragsak a panagkaduami. Apresiarek unay ita dagiti teksto iti Biblia a naisurat kadagiti adu a kard a naawatko.”
Mangipaay iti Praktikal a Tulong
Tapno matulongan ti pamilia ni Lazaro, inaramid ni Jesus ti saantay a maaramid. Pinagungarna ni Lazaro. (Juan 11:43, 44) Ngem maaramidtayo dagiti praktikal a bambanag kas iti panagluto, panangpadagus kadagiti bisita, panaglaba, panagaw-awir, panagboluntario wenno panangitukon iti pagluganan. Dagitoy a simple a serbisio a nabuyogan iti ayat awan duadua nga apresiaren la unay dagidiay natayan.
Pagaammotayo a nalabit adda tiempo a kasapulanda ti agmaymaysa. Kaskasdi, ikagumaam nga ammuen no ania ti pakasapulanda. “Saan a makedngan ti tiempo ti panagladingit, awan met ti maibaga a petsa no kaano a mailiwliwagmo ti riknam,” kuna ti maysa nga ina a natayan. Dadduma lagipenda ti pimmusay kadagiti napateg nga anibersario, kas iti kasar wenno iti petsa ti ipapatayna. No maipaaytayo ti tiempotayo kadagita a panawen, nalabit agbalintayo a napateg a kadua bayat dagiti naladingit a panawen.—Proverbio 17:17.
Ti liwliwa nga inted ni Jesus iramanna ti namnama nga insurona kadagiti adalanna: “Ni Lazaro a gayyemtayo napan naginana, ngem agbaniagaak sadiay tapno riingek manipud pannaturogna.” (Juan 11:11) Impanamnama ni Jesus kadagiti pasurotna nga addanto panagungar dagiti natay. Sinaludsodna ken Marta: “Patiem kadi daytoy?” Simmungbat ni Marta: “Wen, Apo.”—Juan 11:24-27.
Patiem kadi a pagungarento ni Jesus dagiti natay? No mamatika, iranudmo daytoy a nagpateg a namnama kadagiti natayan. Aramidem ti kabaelam a tumulong kadakuada. Aniaman nga ibagam wenno aramidem ket makaliwliwa kadakuada.—1 Juan 3:18.
[Mapa iti panid 9]
(Para iti aktual a pannakaurnosna, kitaem ti publikasion)
PERIA
Karayan Jordan
Jerico
Betania
Asin a Baybay
Jerusalem
SAMARIA