1-3. (a) Apay a nagsayaat nga ulidan ni Josue iti panagpili iti umiso a desision iti biag? (b) Ania ti laglagipentayo no maipasangotayo iti panagdesision?

ADDAANTAYO iti wayawaya nga agpili. Kaipapanan dayta a nawayatayo a mangikeddeng no ania ti pangusarantayo iti biagtayo. Kas pagarigan, ipapanmo nga adda tao a magmagna iti maysa a kalsada nga idi agangay ket nakagteng iti nagsangaan ti kalsada. Masapul a pilienna ti dalan a surotenna. Nalabit pilienna ti dalan a mangiturong kenkuana iti destinasionna imbes a ti dalan a sabali ti pagturonganna.

² Dakamaten ti Biblia ti adu nga indibidual a naipasango iti kasta a situasion. Kas pagarigan, agdepende idi ken Cain no bay-anna a sumged ti pungtotna wenno kontrolenna dayta. (Gen. 4:6, 7) Ni Josue ti mangikeddeng no agserbi iti pudno a Dios wenno agdayaw kadagiti ulbod a didios. (Jos. 24:15) Napateg ken Josue ti nasayaat a relasionna ken Jehova isu a nangaramid iti desision a tumulong kenkuana a mangibanag iti dayta. Ngem awan kasta a tarigagay ni Cain isu a nangaramid iti desision a nangyadayo kenkuana ken Jehova.

³ No dadduma, maipasangotayo met iti kasta a panagdesision. No mapasamak dayta, laglagipem ti destinasion, wenno kalatmo​—ti mangidayaw ken Jehova iti amin a kabaelam ken mangliklik iti aniaman a mangyadayo kenka iti Dios. (Basaen ti Hebreo 3:12.) Iti daytoy nga artikulo ken iti sumaruno, usigentayo ti pito a banag a posible a mangyadayo kadatayo ken Jehova no ditay agannad.

TRABAHO KEN KARERA

4. Apay a napateg ti sekular a trabaho?

⁴ Pagrebbengan dagiti Kristiano a suportaran ti bagida ken ti pamiliada. Ipasimudaag ti Biblia a no ti asinoman saanna a kayat nga ipaay ti kasapulan ti sangakabbalayanna, isu ket dakdakes ngem iti di manamati. (2 Tes. 3:10; 1 Tim. 5:8) Nabatad a napateg ti sekular a trabaho, ngem no saanka nga agannad, mayadayoka ken Jehova. Kasano?

5. Ania dagiti napateg nga ikabilangan sakbay nga awatentayo ti maysa a trabaho?

⁵ Ipapanmo nga agbirbirokka iti trabaho. No manmano ti pagtrabahuan iti lugaryo, baka kayatmon nga awaten ti aniaman a trabaho a maitukon kenka. Ngem kasanon no maisalungasing dayta kadagiti prinsipio ti Biblia? Kasanon no malapdan ti Nakristianuan nga aktibidadmo wenno mayadayoka iti pamiliam gapu iti eskediul wenno panagbiahem a mapan iti trabaho? Awatem kadi lattan dayta uray di maitutop gapu ta pampanunotem a nasaysayaat ti adda trabahona ngem ti awan? Laglagipem a no di umiso a dalan ti pinilim, mayadayoka ken Jehova. (Heb. 2:1) Kasanoka a makaaramid kadagiti nainsiriban a desision no agsapsapulka iti trabaho wenno pampanunotem a baliwan ti trabahom?

6, 7. (a) Ania dagiti mabalin a panggep ti maysa nga agbirbirok iti trabaho? (b) Ania kadagita ti mangyasideg kenka ken Jehova, ken apay?

⁶ Kas nadakamaten, masapul a panunotem ti destinasionmo. Saludsodam ti bagim, ‘Ania ti panggepko iti daytoy a trabaho wenno karera?’ No ti panggepmo nga agtrabaho ket tapno masuportaram ti bagim ken ti pamiliam iti panagserbiyo iti Dios, bendisionanto ni Jehova ti panagreggetmo. (Mat. 6:33) Saannaka a baybay-an ni Jehova no maawananka iti trabaho wenno uray agsuek ti ekonomia. (Isa. 59:1) “Ammo ni Jehova no kasano ti mangispal kadagiti tattao nga addaan nadiosan a debosion manipud iti pannakasuot.”​—2 Ped. 2:9.

⁷ Iti sabali a bangir, kasanon no ti planom ket agpabaknang? Mabalin nga agballigika, ngem laglagipem a dakkel ti kasukat ti kasta a “balligi.” (Basaen ti 1 Timoteo 6:9, 10.) Mayadayoka ken Jehova no ipangpangrunam ti kinabaknang ken ti kareram.

8, 9. Ania koma ti laglagipen dagiti nagannak maipapan iti sekular a trabahoda? Ilawlawagmo.

⁸ No maysaka a nagannak, panunotem no ania ti epekto ti ulidanmo kadagiti annakmo. Ania ti makitkitada a kapatgan kenka​—ti kadi trabahom wenno ti relasionmo ken Jehova? No makitada a napatpateg kenka ti dayaw ken kinabaknang, saandakanto ngata a tuladen? Saanto ngata a maksayan ti respetoda kenka kas nagannakda? Kuna ti maysa nga agtutubo a Kristiano: “Sipud pay adda puotko, kanayonen nga okupado ni Daddy iti trabahona. Idi damo, kasla kayatna laeng nga ipaay ti kasayaatan para iti pamiliami. Kayatna a saankami nga agkurang iti aniaman. Ngem iti napalabas a tawtawen, nagbaliw ti panangmatmatna. Trabaho metten a trabaho, sa mangyawid kadagiti nangina a bambanag a saanmi met a kasapulan. Isu a pagaammon ti pamiliami kas adu ti kuartana imbes a maysa a pamilia a makapabileg iti naespirituan. Ad-adda a piliek ti naespirituan a suporta ni Daddy ngem iti adu a kuartana.”

⁹ Dakayo a nagannak, saanyo koma nga iyad-adayo ti bagiyo ken Jehova babaen ti panangipangpangrunayo iti karerayo. Ipakitayo koma kadagiti annakyo babaen iti ulidanyo a talaga a patienyo a ti pudpudno a kinabaknang a mabalin a matagikuatayo ket naespirituan, saan a namaterialan.​—Mat. 5:3.

10. Ania koma ti ikabilangan ti maysa nga agtutubo no agpili iti karera?

¹⁰ No maysaka nga agtutubo nga agplamplano no ania ti alaem a karera, kasanom a mapili ti umiso? Kas nadakamaten, masapul nga usigem ti pagbanagan ti desisionmo. No pampanunotem a serken ti maysa a kita ti trabaho, matulongannakanto ngata a mangyun-una iti panagserbi ken Jehova, wenno iyadayonaka laeng kenkuana? (2 Tim. 4:10) Kayatmo kadi a tuladen ti estilo ti biag dagiti tattao a ti kinaragsakda ket agdepende iti kaadu ti kuarta wenno sanikuada? Wenno agtalekka ken Jehova, kas ken David a nagkuna: “Maysaak idi nga agtutubo, kasta met a limmakayakon, ket kaskasdi a saanak a nakakita iti asinoman a nalinteg a naan-anay a nabaybay-an, wenno uray dagiti putotna nga agsapsapul iti tinapay”? (Sal. 37:25) Laglagipem a ti desisionmo mabalin nga iyadayonaka ken Jehova wenno iturongnaka iti kasayaatan pay laeng a biag. (Basaen ti Proverbio 10:22; Malakias 3:10.) Ania ti piliem?a

PANAGLINGLINGAY KEN PANAGRELAKS

11. Ania ti makuna ti Biblia maipapan iti panaglinglingay, ngem ania koma ti laglagipentayo?

¹¹ Saan nga iparit ti Biblia ti panagragsak, ken saanna met nga ibilang a ti panaglinglingay ket panangsayang laeng iti tiempo. “Ti panagsanay iti bagi [adda met] maigunggonana,” insurat ni Pablo ken Timoteo. (1 Tim. 4:8) Kuna pay ketdi ti Biblia nga adda “tiempo ti panagkatawa” ken “tiempo ti panaglagtolagto,” ken iparegtana met ti umdas a panaginana. (Ecl. 3:4; 4:6) Ngem no saanka a naannad, ti paglinglingayan mabalin nga iyadayonaka ken Jehova. Kasano? Adda dua a banag a masapul a pagannadam​—ti kita ti piliem a paglinglingayan ken ti kaadu ti tiempo a mabusbosmo iti dayta.

12. Ania dagiti masapul nga usigem no agpilika iti paglinglingayan?

¹² Umuna, usigentayo ti kita ti paglinglingayan a rumbeng a pilientayo. Adu dagiti makagunggona a paglinglingayan. Nupay kasta, itantandudo ti kaaduan a paglinglingayan ti bambanag a kagura ti Dios, kas iti kinaranggas, espiritismo, ken imoralidad. Masapul ngarud a naannadtayo nga agpili iti paglinglingayan. Ania ti mabalin nga epektona kenka? Iparparegtana kadi ti kinaranggas, nakaro a kompetision, wenno nasionalismo? (Prov. 3:31) Ibusenna kadi ti kuartam? Makaitibkol kadi iti sabsabali? (Roma 14:21) Siasino dagiti kakaduam iti dayta a paglinglingayan? (Prov. 13:20) Gutugotennaka kadi nga agaramid iti dakes?​—Sant. 1:14, 15.

13, 14. Apay a masapul nga usigem ti kaadu ti tiempo a busbusbosem nga aglinglingay?

¹³ Usigem met ti kaadu ti tiempom nga aglinglingay. Saludsodem iti bagim, ‘Adu kadi a panawen ti busbusbosek nga aglinglingay ket bassiten ti panawenko para kadagiti naespirituan nga aktibidad?’ No nalabes ti panaglinglingaymo, saanton a makapabang-ar dayta. Kinapudnona, naragragsak dagidiay balanse ti panaglinglingayna. Apay? Agsipud ta ammoda nga inyun-unada ti “napatpateg a bambanag,” isu a saanda a makonsiensia nga agrelaks.​—Basaen ti Filipos 1:10, 11.

¹⁴ Nupay kasla makaay-ayo ti adu a tiempo a panaglinglingay, mabalin a mayadayonatayo dayta ken Jehova. Kasta ti kapadasan ni Kim a 20 ti tawenna. “Kanayon idi a mapanak maki-party,” kunana. “Adda okasionmi tunggal Biernes, Sabado, ken Domingo. Ngem nabigbigko nga adu ti mas napatpateg a banag a masapul nga aramidek. Kas pagarigan, gapu ta payunirak, agriingak iti alas sais iti bigat tapno mapanak mangasaba, isu a saan a mabalin nga agingga iti ala una wenno alas dos iti parbangon nga addaak iti party. Ammok a saan a dakes ti panagragragsak, ngem agbalin a pakasingaan dagita no diak agannad. Kas iti dadduma pay a banag, nasken a malimitaran dagita.”

15. Kasano a matulongan dagiti nagannak dagiti annakda a maaddaan iti makapabang-ar a paglinglingayan?

¹⁵ Pagrebbengan dagiti nagannak nga ipaay ti material, espiritual, ken emosional a kasapulan ti pamiliada. Karaman dita ti panagrelaks. No maysaka a nagannak, saanmo koma nga ipaidam dayta kadagiti annakmo nga ibilangmo a dakes ti amin a panaglinglingay. Siempre, adda dagiti paglinglingayan a dakes a rumbeng a pagannadantayo. (1 Cor. 5:6) No naannadka, makapilika iti makapabang-ar a paglinglingayan para iti pamiliam.b Iti kasta, mapilim ken dagiti annakmo ti dalan a mangyasideg kadakayo ken Jehova.

PAMILIA

16, 17. Ania a naladingit a kasasaad ti napasaran ti adu a nagannak, ken kasano nga ammotayo a maawatan ni Jehova ti saem a marikriknada?

¹⁶ Naisangsangayan ti singgalut iti nagbaetan ti nagannak ken anak nga uray la inaramat dayta ni Jehova a mangiladawan iti panagayatna iti ilina. (Isa. 49:15) Normal laeng ngarud ti agladingit no adda kameng ti pamilia a mangpanaw ken Jehova. “Napalalo ti ladingitko,” kuna ti maysa a kabsat a babai idi nailaksid ti balasangna. “Napanunotko, ‘Apay ngata a pinanawanna ni Jehova?’ Makonkonsensiaak, ket babbabalawek ti bagik.”

¹⁷ Maawatan ni Jehova ti saem a marikriknam. “Nasaktan ti pusona” idi nagsukir ti umuna a natauan a pamilia, ken idi agangay ti kaaduan a tattao a nagbiag sakbay ti Layus. (Gen. 6:5, 6) Mabalin a narigat a matarusan ti dadduma ti kasta a nasaem a rikna no dida pay napadasan. Nupay kasta, saan a nainsiriban a bay-am a mayadayoka ken Jehova gapu iti di umiso nga aramid ti nailaksid a kameng ti pamiliam. Kasano ngarud a madaeram ti nakaro a ladingitmo no adda kapamiliam a nangpanaw ken Jehova?

18. Apay a saan koma a babalawen dagiti nagannak ti bagbagida no panawan ti anakda ni Jehova?

¹⁸ Dimo babalawen ti bagim iti napasamak. Impabaklay ni Jehova kadatayo ti panagpili, ket tunggal dedikado ken bautisado a kameng ti pamilia ‘awitenna ti bukodna nga awit’ wenno pagrebbengan. (Gal. 6:5) Kamaudiananna, saan a sika no di ket ti nagbasol ti panungsungbaten ni Jehova. (Ezeq. 18:20) Dimo met koma babalawen ti dadduma. Raemem ti urnos ni Jehova iti panangdisiplina. Sarangtem ti Diablo​—saan a dagiti pastor a mangsalsalaknib iti kongregasion.​—1 Ped. 5:8, 9.

19, 20. (a) Ania ti maaramidan dagiti nagannak a nailaksid ti annakda tapno madaeranda ti saem a marikriknada? (b) Ania koma ti namnamaen dagitoy a nagannak?

¹⁹ Iti sabali a bangir, no agsakit ti nakemmo ken Jehova, iyad-adayom ti bagim kenkuana. Ti talaga a kasapulan a makita ti dungdungnguem a kameng ti pamilia ket ti natibker a determinasionmo a mangyun-una ken Jehova​—a napatpateg pay ngem iti aniaman a banag a pakairamanan ti singgalut ti pamilia. Isu a daeram ti situasion, pagtalinaedem a natibker ti espiritualidadmo. Saanmo nga iputputong ti bagim manipud kadagiti matalek a Kristiano a kakabsat. (Prov. 18:1) Babaen iti kararag, iyebkasmo ken Jehova ti marikriknam. (Sal. 62:7, 8) Saanka koma a mangaramid iti panggapuam a makilangen iti nailaksid a kapamiliam, kas koma iti panagteks wenno panag-e-mail. (1 Cor. 5:11) Ipamaysam ti atensionmo kadagiti naespirituan nga aktibidad. (1 Cor. 15:58) Kuna ti kabsat a babai a nadakamat itay, “Ammok a masapul nga agbalinak nga okupado iti panagserbi ken Jehova ken pagtalinaedek a natibker ti espiritualidadko tapno matulongak ti balasangko no bilang agsublinto ken Jehova.”

²⁰ Kuna ti Biblia a ti ayat “inanamaenna ti amin a bambanag.” (1 Cor. 13:4, 7) Saan a dakes a mangnamnamaka nga agsublinto ken Jehova ti dungdungnguem a kapamilia. Kada tawen, adu a nakabasol ti agbabbabawi ken agsubsubli iti organisasion ni Jehova. Saan nga umsien ni Jehova ti panagbabawida, no di ket “sisasagana a mamakawan.”​—Sal. 86:5.

MANGARAMID ITI NAINSIRIBAN A DESISION

21, 22. Ania koma ti determinasionmo no maipapan iti panangaramatmo iti wayawayam nga agpili?

²¹ Impaayan ni Jehova dagiti parsuana a tattao iti wayawaya nga agpili. (Basaen ti Deuteronomio 30:19, 20.) Ngem sungsungbatan ti maysa no ania ti pilienna. Isaludsod koma ti tunggal maysa iti bagina: ‘Ania a dalan ti sursurotek? Palpalubosak kadi a mayadayoak ken Jehova gapu iti pagtrabahuan ken karera, paglinglingayan, wenno pamilia?’

²² Dinto pulos lumamiis ti ayat ni Jehova iti ilina. Awan ti aniaman a makaisina kadatayo ken Jehova malaksid no pilientayo ti di umiso a dalan. (Roma 8:38, 39) Ngem saantay koma nga itulok a mapasamak dayta! Determinadoka koma a mangliklik iti aniaman a mangyadayo kenka ken Jehova. Usigen ti sumaruno nga artikulo ti uppat pay a banag a masapul a pagannadantayo tapno saantayo a mayadayo ken Jehova.

1, 2. (a) Ania dagiti ‘gakat’ ni Satanas? (b) Ania ti makatulong kadatayo nga umadani iti Dios?

PINARSUA ni Jehova a Dios dagiti tattao nga addaan iti panagkasapulan nga umadani kenkuana. Ngem kayat ni Satanas a panunotentayo a ditay kasapulan ni Jehova. Dayta a kinaulbod ti itantandudo ni Satanas sipud idi inallilawna ni Eva idiay hardin ti Eden. (Gen. 3:4-6) Agingga ita, adu a tattao ti mangipagarup a saanda a kasapulan ti Dios.

² Imbag laengen ta mabalintay a liklikan ti silo ni Satanas. “Saantayo nga ignorante kadagiti gakatna.” (2 Cor. 2:11) Ikagkagumaannatay nga iyadayo ken Jehova babaen ti panangimpluensiana kadatayo a mangaramid kadagiti di umiso a desision. Ngem kas ipakita ti napalabas nga artikulo, kabaelantayo ti mangaramid iti umiso a desision mainaig iti trabaho, paglinglingayan, ken pamilia. Ipakita daytoy nga artikulo no kasano a ti balanse a panangmatmat iti teknolohia, salun-at, kuarta, ken panagpannakkel ket makatulong kadatayo nga ‘umadani iti Dios.’​—Sant. 4:8.

TEKNOLOHIA

3. Ilawlawagmo no kasano a ti teknolohia ket mangyeg iti pagimbagan wenno pagdaksan.

³ Iti intero a lubong, gagangayen dagiti elektroniko a gadyet. Nagsayaat dagita nga alikamen no umiso ti panangusartayo. Ngem no saan, iyadayonatayo dagita iti nailangitan nga Amatayo. Alaentayo a pagarigan ti kompiuter. Ti magasin a basbasaem ket naisurat ken naipablaak iti tulong dagiti kompiuter. Dakkel ti maitulong ti kompiuter iti panagsukimat ken komunikasion ken no dadduma, para iti makapabang-ar a paglinglingayan. Ngem mabalin a masobraantayo ti mangusar iti teknolohia. Sisisikap nga al-allukoyen dagiti negosiante dagiti tattao a masapul a maaddaanda kadagiti kabaruan a gadyet. Maysa a lalaki ti agtarigagay unay iti tablet computer nga uray la sililimed nga inlakona ti maysa a kidney-na tapno laeng makagatang. Anian a minamaag a panagsakripisio!

4. Ania ti inaramid ti maysa a Kristiano tapno maparmekna ti sobra a panagusarna iti kompiuter?

⁴ Ad-adda pay a napeggad no isakripisiom ti relasionmo ken Jehova gapu iti di umiso wenno nalabes a panagusar iti teknolohia. Kuna ni Jon,a maysa a Kristiano a dandanin 30 ti tawenna: “Ammok ti kuna ti Biblia a masapul a ‘gatangentayo ti nainggundawayan a tiempo’ para iti naespirituan a bambanag. Ngem no maipapan iti kompiuter, ti bagik ti kangrunaan a kabusorko.” Masansan nga agkomkompiuter ni Jon agingga iti tengnga ti rabii. “No kasta a nabambannogak, ad-adda met a diak maisardeng ti maki-chat wenno agbuya kadagiti ababa a video, a pakairamanan dagiti di maitutop,” kunana. Tapno maisardengna daytoy nga ugalina, imprograma ni Jon nga automatiko nga agiddep ti kompiuterna iti oras a masapulen a maturog.​—Basaen ti Efeso 5:15, 16.

5, 6. (a) Ania ti responsabilidad dagiti nagannak kadagiti annakda? (b) Kasano a masigurado dagiti nagannak a nasayaat ti pakikadkaduaan dagiti annakda?

⁵ Nagannak, saan a kasapulan a kontrolenyo ti amin a garaw dagiti annakyo, ngem masapul nga ammuenyo ti pangus-usaranda iti kompiuter. Diyo baybay-an nga agbuyada iti imoral, naranggas nga ay-ayam, espiritismo, ken dakes a pannakitimpuyog iti internet tapno laeng adda obraenda ken saanda a makaistorbo. No baybay-anyo ida, amangan no kunaenda, ‘Mayat latta siguro ta didakam met bibiangan da Daddy ken Mommy.’ Kas nagannak, responsabilidadyo a salakniban dagiti annakyo​—pakairamanan dagiti tin-edyer​—iti aniaman a mabalin a mangyadayo kadakuada ken Jehova. Uray pay dagiti animal salaknibanda dagiti annakda manipud iti peggad. Panunotem ti aramiden ti ina nga oso no adda mangdangran kadagiti babassit nga annakna!​—Idilig iti Oseas 13:8.

⁶ Tulonganyo dagiti annakyo a makikadua kadagiti mapagulidanan a Kristiano, ubbing man ken natataengan. Laglagipenyo a kasapulan dagiti annakyo ti tiempoyo a makikadua kadakuada! Adda koma tiempoyo nga agkakatawa, agaayam, agtrabaho, ken ‘umadani iti Dios’ kas pamilia.b

SALUN-AT

7. Apay a kayattay amin ti agtalinaed a nasalun-at?

⁷ Masansan a komustaentayo ti rikna ti sabsabali. Agsagsagaba dagiti tattao iti sakit sipud idi namati ken Satanas dagiti immuna a nagannaktayo ken inyadayoda ti bagbagida manipud ken Jehova. Maragsakan ni Satanas no agsakittayo gapu ta marigatantayon nga agserbi ken Jehova. Ket no mataytayo, ad-addan a saantay a makapagserbi. (Sal. 115:17) Siempre, normal laeng nga aramidentayo ti amin a kabaelantayo tapno nasalun-attayo.c Ket rumbeng laeng a maseknantayo iti salun-at dagiti kakabsattayo.

8, 9. (a) Kasano a maliklikantayo ti panaglablabes no maipapan iti salun-at? (b) Ania ti pagimbagan ti panangpatanor iti rag-o?

⁸ Ngem saan koma a ti salun-attayo ti kangrunaan a pakaseknantayo. Adda dagidiay mangyen-endorso iti nadumaduma a kita ti panagdieta, panangagas, wenno produkto nga uray la ad-adun ti tiempoda iti dayta ngem iti panangikasabada iti naimbag a damag ti Pagarian ti Dios. Mabalin nga ipagarupda a tultulonganda ti sabsabali. Ngem di umiso nga iyendorso dagiti produkto a pagpasalun-at wenno pagpapintas sakbay wenno kalpasan dagiti gimong iti Kingdom Hall wenno dagiti asamblea wenno kombension. Apay?

⁹ Agtataripnongtayo tapno pagsasaritaantayo ti naespirituan a bambanag ken tapno rumayray ti rag-otayo, a resulta ti nasantuan nga espiritu ti Dios. (Gal. 5:22) Kadagiti kasta a panagtataripnong, saan a maitutop a pagsasaritaan ti nadumaduma a kita ti panangagas ken produkto​—adda man mangiruangan wenno awan​—ta isiasina ti panggep ti gimong ken pukawenna ti rag-o ti dadduma. (Roma 14:17) Desision ti maysa no ania ti kayatna a kita ti pannakaaywan ti salun-atna. Maysa pay, awan asinoman a makaipaay iti solusion iti amin a sakit. Uray dagiti kalaingan a doktor lumakay, agsakit, ken matayda. Ken ti nalabes a pannakaseknan iti salun-attayo saanna a manayonan ti kaatiddog ti biagtayo. (Luc. 12:25) Iti sabali a bangir, “ti puso a narag-o nasayaat a pangagas.”​—Prov. 17:22.

10. (a) Ania dagiti kualidad a napintas iti imatang ni Jehova? (b) Kasanotayo a matagiragsak ti kasayaatan a salun-at iti agdama?

¹⁰ Kasta met, umiso laeng a maseknantayo iti langatayo. Ngem ditay koma padpadasen nga ikkaten ti amin a pakakitaan ti panaglakay wenno panagbaket. Dagita ket mabalin nga ebidensia ti kinamataengan, dignidad, ken makin-uneg a kinaimnas. Kas pagarigan, kuna ti Biblia: “Ti kinaubanan ket korona ti kinapintas no masarakan dayta iti dalan ti kinalinteg.” (Prov. 16:31) Kasta ti panangmatmat kadatayo ni Jehova, ket ikagumaantay koma a kitaen ti bagitayo sigun iti panangmatmatna. (Basaen ti 1 Pedro 3:3, 4.) Ngarud, kasapulan kadi nga irisgotayo ti salun-at wenno biagtayo babaen iti di kasapulan a medical treatment wenno operasion tapno laeng nasaysayaat ti itsuratayo? Ti “rag-o ni Jehova” ket gubuayan ti pudno a kinapintas nga iyanninaw ti makin-uneg a kinatao, aniaman ti edad wenno salun-at ti maysa. (Neh. 8:10) Idiayto laeng baro a lubong a maaddaantayo iti naan-anay a salun-at ken kinapintas. (Job 33:25; Isa. 33:24) Bayat nga ur-urayentayo dayta, ti praktikal a sirib ken pammati tulongannatayo nga agtalinaed a nasinged ken Jehova bayat nga ar-aramidentayo ti kasayaatan iti agdama a kasasaadtayo.​—1 Tim. 4:8.

KUARTA

11. Kasano nga agbalin a silo ti kuarta?

¹¹ Saan a dakes ti kuarta, kasta met ti panagnegosio. (Ecl. 7:12; Luc. 19:12, 13) Ngem ti “ayat iti kuarta” iyadayonatayo ken Jehova. (1 Tim. 6:9, 10) Mabalin a kumapuy ti espiritualidadtayo gapu iti “pakaringgoran daytoy a sistema,” wenno ti nalabes a pannakaseknan kadagiti kasapulan iti biag. Kasta met ti epekto ti “makaallilaw a pannakabalin ti kinabaknang,” ti di umiso a kapanunotan a ti kinabaknang ket mangyeg iti manayon a kinaragsak ken kinatalged. (Mat. 13:22) Imbatad ni Jesus nga “awan” ti asinoman a makapagserbi iti Dios ken iti kinabaknang.​—Mat. 6:24.

12. Ania dagiti makaallilaw a tukon nga alisto a panguartaan, ken kasano a maliklikam dagita?

¹² Ti di umiso a panangmatmat iti kuarta ket mabalin a mangituggod iti dakes nga ar-aramid. (Prov. 28:20) Gapu ta kayatda ti insigida a bumaknang, adda dagidiay gimmatang iti tiket ti loteria wenno nakimiembro iti networking wenno pyramid scheme, a kinombinsirda pay ketdi ti dadduma a kakabsat. Namati ti dadduma iti kari nga uray bassit laeng ti itedda a puonan, umawatdanto iti dakkel a ganansia. Agmasiribka ket dika agpaallilaw gapu iti kinaagum. Saanka koma a nalaka a mamatpati iti tukon a di nakappapati.

13. Ania ti kayat ni Jehova a panangmatmattayo iti kuarta?

¹³ No iyun-unatayo ti “pagarian ken ti kinalintegna,” bendisionan ni Jehova ti balanse a pannakaseknantayo kadagiti kasapulantayo iti biag. (Mat. 6:33; Efe. 4:28) Dina kayat nga agdudungsatayo iti gimong gapu iti kasta unay a bannogtayo iti trabaho wenno kuarta la ti pampanunotentayo bayat a nakatugawtayo iti Kingdom Hall. Ngem adu ita ditoy lubong ti mamati a maaddaanda laeng iti natalged a masakbayan ken nanam-ay a biag no ipamaysada ti agbirok iti kuarta. Masansan nga iparegtada kadagiti annakda ti materialistiko nga ambision. Impakita ni Jesus a di nainkalintegan ti kasta a panagpampanunot. (Basaen ti Lucas 12:15-21.) Nalabit ipalagip daytoy kadatayo ti kapadasan ni Gehazi, nga impagarupna nga anamongan latta ni Jehova uray no isu ket naagum.​—2 Ar. 5:20-27.

14, 15. Apay a saantay koma nga agpannuray iti pinansial a sistema daytoy a lubong? Mangted iti pagarigan.

¹⁴ Naipadamag nga adda dagiti agila a nalmes ta saanda nga inibbatan ti nakadakdakkel nga ikan a nagammatanda. Posible kadi a mapasamak ti umasping a kasasaad iti maysa a Kristiano? “Nakain-inutak iti kuarta,” kinuna ti maysa a panglakayen nga agnagan iti Alex. “No masobraak ti naibukbokko a shampoo, isublik ti dadduma iti pagkargaan.” Nupay kasta, nailaw-an ni Alex a mangusar iti kuartana iti stock market ta impagarupna a dakkelto ti maganansiana ket mabalinnanton ti agikkat iti trabahona sa agpayunir. Gapu iti dayta, inadalna a naimbag ti stock market ket inusarna ti urnongna ken ti kuarta nga inutangna tapno makagatang kadagiti stock nga alisto kano a ngumato ti gatadna. Ngem anian ta namimpinsan a nagsuek ti gatad dagita. “Kayatko a pasublien ti kuartak,” kinuna ni Alex. “Impagarupko a no agurayak laeng, maabrutkonto met laeng ti gatad dagiti ginatangko nga stock.”

¹⁵ Iti adu a bulan, awanen ti sabali a pinampanunot ni Alex no di dagiti stock-na. Saannan a maipamaysa dagiti naespirituan a bambanag, ken di payen makaturturog. Ngem saanen a nagsubli ti dati a gatad dagiti stock-na. Nalugi ni Alex ket kasapulan nga ilakona ti balayna. “Nagsagaba unay ti pamiliak gapu ti inaramidko,” inaminna. Ngem adda nagpateg a leksion a naadalna. “Ammok a sigurado a mapaay ti asinoman nga agtalek iti sistema ni Satanas.” (Prov. 11:28) Kinapudnona, no agpannuraytayo iti urnong, negosio, wenno abilidadtayo nga agsapul iti kuarta iti daytoy a sistema, kaipapananna nga agtaltalektayo iti “dios daytoy a sistema,” a ni Satanas. (2 Cor. 4:4; 1 Tim. 6:17) Nanipud idin, pinasimple ni Alex ti biagna “maigapu iti naimbag a damag.” Gapu iti dayta, naragragsak itan ni Alex ken ti pamiliana ket nasingsingeddan ken Jehova.​—Basaen ti Marcos 10:29, 30.

PANAGPANNAKKEL

16. Kasano a makagunggona ti panagpannakkel, ken kaano nga agbalin a pagdaksan dayta?

¹⁶ Saan a kanayon a dakes ti agpannakkel. Kas pagarigan, ipagpannakkeltayo a maysatayo a Saksi ni Jehova. (Jer. 9:24) Gapu iti dayta, ikagkagumaantayo ti agaramid iti umiso a desision ken sumurot kadagiti nangato a pagalagadan ti Dios. Ngem no ad-adda nga agpannuraytayo iti bukodtayo a pannakaammo, mayadayotayo ken Jehova.​—Sal. 138:6; Roma 12:3.

17, 18. (a) Mangdakamat kadagiti napakumbaba ken napannakkel a tattao iti Biblia. (b) Ania ti inaramid ti maysa a kabsat tapno saan a mayadayo ken Jehova gapu iti kinapannakkel?

¹⁷ Dakamaten ti Biblia dagiti tattao a napannakkel ken kasta met dagidiay napakumbaba. Sipapakumbaba ni David a nagpaiwanwan ken Jehova, ket binendisionan ti Dios. (Sal. 131:1-3) Ngem impababa ni Jehova dagiti napannakkel nga ari a da Nabucodonosor ken Belsazar. (Dan. 4:30-37; 5:22-30) Adda met dagiti situasion a mangsubok iti kinapakumbabatayo. Kas pagarigan, ni Ryan, nga agtawen iti 32 ken maysa a ministerial nga adipen, ket immakar iti sabali a kongregasion. Kinunana: “Namnamaek idi a dagus a mairekomendaak a panglakayen, ngem limmabas ti makatawen nga awan ti napasamak.” Agsakit ngata ti nakem ni Ryan gapu ta saan nga inrekomenda dagiti panglakayen? Isardengna ngatan ti makigimong ken ipalubosna a mayadayo ken Jehova ken iti kongregasion gapu iti panagpannakkelna? Ania ti aramidem no sika ni Ryan?

¹⁸ “Binasak amin a masarakak a topiko maipapan iti namnama a naitantan,” malagip ni Ryan. (Prov. 13:12) “Nabigbigko a masapul a sursuruek ti agbalin a naanus ken napakumbaba. Nasken a bay-ak a sanayennak ni Jehova.” Saanen a ti bagina ti pinampanunotna no di ket ti panagserbi iti sabsabali​—iti kongregasion ken iti ministerio. Idi agangay, naaddaanen kadagiti narang-ay nga iyad-adalan iti Biblia. “Saanen a ti pannakadutokko kas panglakayen ti pampanunotek ta tagtagiragsakek ti ministeriok,” kunana. “Isu a nasorpresaak idi nadutokanak a panglakayen maysa ket kagudua a tawen kalpasanna.”​—Basaen ti Salmo 37:3, 4.

AGTALINAED A NASINGED KEN JEHOVA!

19, 20. (a) Kasanotayo a masigurado a saannatay a mayadayo ken Jehova dagiti inaldaw nga aktibidadtayo? (b) Siasino dagiti nasayaat a tuladentayo a nagtalinaed a nasinged ken Jehova?

¹⁹ Awan pagdaksan dagiti banag a nausig iti daytoy nga artikulo ken iti immun-una no la ket agbalintayo a balanse. Pagpannakkeltayo ti panagbalintayo nga adipen ni Jehova. Ti naragsak a pamilia ken nasayaat a salun-at ket sagut ni Jehova. Bigbigentayo met a ti sekular a trabaho ken kuarta ket makatulong iti pannakaipaay dagiti kasapulantayo. Ammotayo a makapabang-ar ti panaglinglingay ken makatulong ti teknolohia. Ngem mayadayotayo ken Jehova no nalabes wenno di umiso ti panangusartayo kadagita wenno agbalindan a lapped iti panagdayawtayo.

²⁰ Siempre, dayta ti kayat ni Satanas a mapasamak. Ngem mabalinmo a salakniban ti bagim ken ti pamiliam! (Prov. 22:3) Umadanika ken Jehova, ket agtalinaedka a nasinged kenkuana. Adu dagiti ehemplo iti Biblia a mabalin a tuladentayo. Da Enoc ken Noe “nakipagna[da] iti pudno a Dios.” (Gen. 5:22; 6:9) “Nagtalinaed a natibker [ni Moises] a kasla kitkitaenna daydiay Maysa a di makita.” (Heb. 11:27) Kanayon nga inaramid ni Jesus ti impaaramid ni Amana, ket nabendisionan gapu iti dayta. (Juan 8:29) Tuladem dagita nga ulidan. ‘Agrag-oka a kankanayon. Agkararagka a di agressat. Mainaig iti isuamin agyamanka.’ (1 Tes. 5:16-18) Ket dimo ipalubos nga adda aniaman a mangyadayo kenka manipud ken Jehova!