Saluadanyo a Kankanayon ti Isursuroyo

“Saluadam ti bagim ken ti isursurom. Agtalinaedka kadagitoy a banag, ta no aramidem daytoy isalakanmonto ti bagim met laeng ken dagiti met dumngeg kenka.”​—1 TIMOTEO 4:16.

1. Apay a saan nga isu daytoy ti tiempo a panagkapuytayo iti trabaho a panangikaskasaba ti Pagarian?

Pappapartaken itan ni Jehova ti panangur-urnong kadagiti kimmarnero a tattao. Ngarud, sigurado, a saan nga isu daytoy ti tiempo para iti ilina a kumapuy iti trabahoda a panangikaskasaba ti Pagarian ken iti panagaramid ti adalan. (Isaias 60:8, 22; Mateo 24:14; 28:19, 20) Kasapulan ti panagtignaytayo a maitunos iti espiritu no aniat’ ar-aramiden ti Dios iti tiempotayo. Bayat nga umad-adanin ti panungpalan, ad-adda a masansan ti panagsubli-sublitayo kadagiti kakaarrubatayo. Pudno unay, ti napadakkelen a panangaskasaba babaen kadagiti ad-adun nga agibumbunannag ken payunir ti mangtigtignayen iti sangalubongan a tay-ak. Ket ti kapegges daytoy naragsak a panagani ti dumakkelto pay.​—Isaias 60:11; idiligyo iti Salmo 126:5, 6.

2. (a) Sigun iti Isaias 40:28-31, ania a gubuayan ti pigsa ti mabalintay a sakduan iti kasapulan a pigsa tapno mairingpas ti trabaho a panangikaskasaba ti Pagarian? (b) Aniat’ naimbag a rason a pangipaayantayo ti ekstra nga atension iti kualidad ti ministeriotayo itatta a tiempo?

² Imbes a matnag iti aniaman a rikna a ‘nabannogen’ gapu ta dadduma a teritoria ti masansan a mawanwanasen, masapul a bigbigentayo a daytoy ketdi ti tiempo a panagkararagtayo ken ni Jehova a maipaay iti kasapulan a “dinamiko a pigsa” tapno mairingpas ti trabaho. (Isaias 40:28-31; 1 Juan 5:14) Pudno, a minilmilion a “dakkel nga umariwekwek” dagiti “sabsabali a karnero” ti naur-urnongen. Ngem daydiay dati a naballigi a panangtulong kadagiti dadduma a tattao ti mabalin a saanen nga epektibo iti panangtulong kadagiti dadduma a kaskasdi adda pay laeng kadagiti teritoriatayo. (Apocalipsis 7:9, 10; Juan 10:16) Gapuna, ti kualidad ti ministeriotayo ti agkasapulan ti kanayonan nga atensiontayo.

3. Kasanot’ panangikabil ti baro nga entusiasmo wenno rayray iti ministeriotayo iti tay-ak?

³ Buyogen ti napabaro a determinasion, mabalin a maipamaysatayo ti intay panangparang-ay ti kina-epektibotayo iti ministerio. Mabalin a daytoy ti makaited ti baro a ganaygay iti panagserbitayo iti tay-ak. Ngem kasano a maaramidan dayta? Babaen ti ‘panangsaluadtayo a kankanayon iti bagitayo ken ti isursurotayo,’ a saan a basta kas ti naipaugalin a panangar-aramidtay ti ministeriotayo. (1 Timoteo 4:16) Dagiti bibbibigtayo ti masapul a mangidaton ti ad-adda pay ngem ti basta panangitungtungpal laeng a “daton ti panagdaydayaw.” (Hebreo 13:15) Kasapulan ti panagbalintayo a nasigo iti trabahotayo. (Proverbio 22:29) Ngarud, ti kasapulantayo, ket isut’ nasigo a panangtrabaho ti teritoriatayo. Adtoy ti sumagmamano a paset ti ministeriotayo a kasapulan a “saluadantayo a kankanayon.”

No Kasano ti Panangaramid ti “Baro” a Teritoria

4. Iti ania a pamay-an ti mabalintay a panangpatanor ti “baro” a teritoria iti naituding iti kongregasiontayo?

⁴ Matmatantayo ti adda a kasasaad iti praktikal a pamay-an. Kadagiti adu a luglugar, awanen ti baro wenno natakkon pannakatartrabahona a teritoria. Gapuna apay a di mangaramid iti “baro” a teritoria iti uneg ti naituding iti kongregasionyo? Kasano? No masansan ti panagbalaybalaytayo, saantay mabalin ti agtignay a kasla saantay a napnapan iti dayta a balay idi babaen ti panangiyebkas laeng ti datin nga ibagbagatayo kadagiti ruruangan. Nalabit, mabigbignatay met laeng ti bumalay no maulit-uliten ti panangwanwanastayo iti teritoria. Ti libro a Panakirinnason Manipud iti Kasuratan ti mangted iti nasurok a 40 nga introduksion a mabalintay nga usaren iti ministeriotayo. Masapul nga isaganatay ida a naimbag kas banag a baro ken makaallukoy babaen ti panangilagatayo kadakuada kadagiti bambanag a lokal ken agdama a pagin-interesan. Imbes a mariknatayo a kasla mababainantayo iti masansan a panangsarsarungkar kadakuada, masapul a maaddaantayo ti positibo a kababalin ket pagbalinentayo a “baro” manen ti teritoriatayo babaen kadagiti nasasayaat-kualidadna a presentasion. Ngem makatulong aya daytoy no saan met a mannakigayyem dagiti bumalay?

5. (a) Kasanotay a pagbalinen a bentahetayo ti maysa a di nainggayyeman a kababalin iti napalabas? (b) Aniat’ nasarakanyo nga agkurri a nasayaat iti lokal? (c) Apay a makatulong ti panagimdeng ken ti naimpusoan a komendasion?

⁵ Ti pannakaammo iti napalabas a kababalin ti bumalay ti mabalin a mangibunga kadagiti negatibo a rikna maipapan iti isasarungkar manen. Ngem apay a dikay pagbalinen dayta a pannakaammo a makatulong kadakayo? Kasano? Nalabit babaen ti panangipariknayo bassit iti dayta nga umun-una ken kalpasanna rugian ti agibangon manipud iti adda a naisaon bayat iti napalabas a panagsarungkaryo. Mabalin a maikunayo: “Naimbag a bigatyo, Mr. Hernandez!” No kasla maiyanatup, mabalin a mainayonyo: “Kumustakay itan?” Kalpasanna mabalin a maikunayo: “Idi addaak ditoy idi napan a lawasna, kunayo kaniak a ti relihionyo ti mangas-asikaso kadagiti amin a naespirituan a kasapulanyo ken maysakayo nga aktibo a miembro. Kas kaarrubayo a serioso met ti panangmatmatna iti relihion, saludsodek man no aniat’ ibagbaga ti relihionyo maipapan ti namnama a pannakaisalakan iti panawen nuklear?” Kalpasanna, palubosanyo a mangibaga kadakayo. Komendaranyo ti bumalay no mariknayo a mabalinyo a sipapasnek a komendaran. Ti panagdengngeg ken panangkomendar kenkuana ti mabalin a mangbalbaliw iti kababalinna. Masansan, ipalubos dagiti tattao ti maminsan pay a panagsarungkaryo no isuda a mismo mabalinda met ti agsao. Siempre, kayatyo nga ibagay ti mensaheyo iti kunaento ti bumalay.

6. (a) Kasanotay a masanay dagiti bumalay a manginanama ti masansan a panagsarungkartayo? (b) Ania dagiti kangrunaan a balbalikas a makatulong kadatayo nga agballigi? (c) Aniat’ agkurri a naimbag iti lokal a teritoria?

⁶ Babaen iti sawenyo, masanayyo dagiti bumalay a manginanama iti kanayon a panagsarungkartayo. Padasenyo a kunaen: “Hello, Mrs. Federico! Kumustakayo itatta? Iti daytoy a panagsarsarungkarmi kadagiti gagayyemmi, isarsaritami kadakuada ti . . . ” Wenno mabalinyo a maikuna: “Naimbag a bigatyo! Ar-aramidenmi ita ti regular a linawas a panagsarsarungkarmi. Maragsakanak a makasubli manen. Maragsakan dagiti kaarrubayo iti baro a tema nga isalsalaysaymi itatta.” Kalpasanna ituloyyo. Daytoy met ti mamagbalin a “baro” ti teritoria para kadakayo. Ti aktual a sasao ti mabalin a medio naiduma bassit iti iliyo, ngem daytoy ti mangted ti kangrunaan nga ideya. Apay a dikay pagbalinen a pakaganabanyo ti kadakkelan dayta, a pagbentahianyo?

7. (a) No agpakpakadan, kasanot’ panangisagana ti dadduma a Saksi iti bumalay para iti sumaganad nga ibibisita? (b) Iti daytoy a banag, aniat’ agkurri a naimbag iti lokal a teritoria?

⁷ Tapno maisagana ti bumalay para iti sumaganad a panagsarungkar, dadduma kadagiti Saksi naballigida babaen iti kastoy a konklusion: “Manginanamakami iti mabiit manen a pannakakitami kadakayo.” Kadagidiay medio agalikaka a makitungtong iti damo, mabalin a maikunayo: “Maragsakanak iti panagtungtongta. Nasasayaat dagiti punto a naibagam. Sumagmamano a minutos met ti nabusbosta, ngem uray ta saan met a dakes a damdamag ti nagsarsaritaanta, a daytat’ mabalin a mangngeganta iti uray ania a kanito. Pudno a makaay-ayo daytoy.” Awan duadua, mabalinyonto ti makapatanor kadagiti dadduma a maiyanatup a pamay-an a makisarsarita kadagiti bumalay. Nupay kasta, babaen kadagiti positibo a sasao, ti nasasayaat-kualidadna a presentasion, ken pannakigayyem, pagreggetanyo a tulongan ti publiko a saanda a sakiten ti regular a panagsarungkaryo.

Mangted ti Naan-anay a Pammaneknek

8, 9. Ania dagiti naited a suhestion maipapan iti naan-anay a panangsapul kadagiti maikari?

⁸ Maysa pay a banag a saluadantayo a mangipangato ti entusiasmotayo isut’ naan-anay a panangsukisok kadagiti maikari. (Aramid 8:25; 20:24) Kas pangarigan, mabalin a saludsoden ti maysa a kabsat a lalaki iti ulo ti pamilia no maysa a babai wenno ubing ti umay idiay ruangan no kadagiti ngudo ti lawas wenno iti rabii. Nalabit, daydiay asawa a babai ti masansan a makasarsaritatayo. Gapuna mabalin a makaaramidtayo ti baro a panangrugi iti maysa a sangakabbalayan babaen iti pannakipatang iti ulo ti pamilia. Iti kasta mabalintayo nga ibagay ti mensahe kenkuana, babaen ti panagkuna ti, “Aniat’ makunam a mangipasigurado iti naragsak a masanguanan para iti pamiliam?” wenno, “Kitaem no kasanot’ panangitag-ay ti Biblia iti panagkaykaysa ti pamilia.” Komendaranyo ti lalaki agpaay kadagiti nasayaat nga ideya nga inyebkasna.

⁹ Ti sabali pay a pamay-an a panangsapul ti “baro” a teritoria isut’ panangbiruk kadagiti dadduma a miembro ti pamilia nga agtataeng iti sidong ti isu met laeng a bubong​—ti maysa a lola, kaanakan wenno kasinsin nga ages-eskuela, ti ipag nga agtartrabaho bayat ti lawas. Mabalin met siguro a praktikal ti panangbilang no kasano kaadu dagiti metro ti koriente wenno kahon ti koreo kadagiti pagtataengan. Dagitoy ti mabalin a mangipamatmat no sadino ti nangritubaran dagiti tattao ti basement, ti attic, wenno dadduma pay a paset nga ipaabangda. Padasenyo a kasarita dagidiay agab-abang-dagiti estudiante, dagiti agtartrabaho a babbaro wenno babbalasang, dagiti balo, ken dadduma pay. Daytoy ti makatulong met a mangbennat ti adda a teritoria.

10. Aniat’ sabali pay a pamay-an a panangbennat iti teritoriatayo iti panagbalaybalay, ket aniat’ inar-aramiden dagiti dadduma a pannakisarita kadagiti agtartrabaho iti rabii?

¹⁰ Maysa pay a pamay-an a pangbennat ti teritoria ti panagbalaybalay ket isut’ panangpainana iti dayta sagpaminsan bayat a makiramramantayo kadagiti dadduma a paset ti ministeriotayo. Agpaay iti panagbaliwbaliw, mabalin a trabahuentayo ti teritoria babaen iti direkta a panangitukon ti libre a panagadal ti Biblia ti pamilia iti pagtaengan. Dadduma a tattao nga awan iti pagtaenganda no mapantayo ket mabalin a masarakan ida idiay lugar ti negosio wenno panggedanda. Ket ti panangaskasaba kadagiti lugar ti negosio ti mabalin met a nabunga. Dadduma kadagitoy a tattao ti mabalin a masarakan ida no mangaskasabatayo iti lansangan kadagiti maiyanatup, nabunga nga or-oras. Idiay Canada dagiti payunirs ket nasayaat bungada manipud panangsarungkar iti sarsardam kadagiti empleado nga agtartrabaho kadagiti estasion a paggasolinaan a silulukat iti agpatnag, kadagiti tiendaan, ken kadagiti otel a sadiay dagiti klerk saanda masansan a kupado iti dayta nga oras ken masansan apresiarenda nga adda met mabasbasada. Siempre, dagiti kakabsat a babbai nangnangruna ti masapul a lisianda dagita a luglugar kabayatan dagita a naladaw nga or-orasen.

11. (a) Aniat’ ar-aramiden ti dadduma a Saksi idiay adu ti awan kadagiti balbalayda iti umuna nga ipapanda? (b) Aniat’ epekto ti kinagaget iti panagaramid ti panagsarungkar kadagiti awan kadagiti balbalay idi damo iti teritoriatayo, ket ania dagiti resultana iti ministerio?

¹¹ Ket dagidiay met ngay awan kadagiti balbalayda no mapantayo? Uray ditoy manen, masapul a naan-anaytay met koma. Dadduma kadagiti Saksi usarenda ti maay-aywanan unay a rekord ti panagbalbalayda kalpasan la unay ti trabaho a panagbalaybalay ket agsubli kadagiti lugar a sadiay dagiti tattao awanda kadagiti pagtaenganda iti nasapa a paset dayta nga aldaw. Masansan, dagiti bumalay ti nakaawiddan, wenno dagiti mangmangged iti rabii nakariingdan iti dayta nga oras. Kadagiti adu a luglugar, 50 porsiento wenno ad-adu pay ti awanda kadagiti pagtaenganda bayat iti aldaw. Gapuna, iti epektona, mabalintay a doblien dayta a teritoria babaen ti panangsarungkar manen kadagiti awan kadagiti pagtaenganda iti naiduma nga or-oras agingga nga adda masarakantayo iti pagtaenganda. Umanamong dagiti payunir ken adut’ kapadasannan nga agibumbunannag a ti kinagaget a mangtrabaho kadagiti awan-matataona-a balbalay masansan mangmangted nasayaat a bunga ngem iti damo a panangwanas iti teritoria. Babaen ti panangasikaso iti daytoy a paset iti ministeriotayo awan duadua nga agapittayo kadagiti adu a bendision.​—Proverbio 10:22.

Dagidiay Agreklamo

12. Kasanot’ panagriknatayo koma no agreklamo dagiti tattao a masansan unay ti kaaddatayo? Apay?

¹² Aniat’ maikuna kadagiti tattao nga agreklamo a kankanayontayon a mapmapan kadakuada? Kangrunaan ti isuamin, masapul a mannakaawattayo koma. (Mateo 7:12) Kadakuada, kasla nabiit la unay ti panagsublitayo. Ngem nasayaat a laglagipen nga uray iti sumagmamano a tawen ti napalabasen ibagbagan dagiti tattao, ‘Addakay ditoy idi la napan a lawas,’ idinto a pagaammotayo unay a daytat’ innem a bulan wenno nabaybayag pay ti napalabasen nanipud impapantayo. Malaksid pay, ti masansan a panagsarungkar ti mamagtignay ti interes. Idiay Guadaloupe, maysa a lalaki ti nangkamat iti maysa a Saksi a nagkuna: “Adu a lawas a palpaliiwenkan. Masansan, saanak a dumdungeg kadagiti Saksi, ngem kayatko a maammuan no apay masansan ti panangsarsarungkaryo kadagiti tattao!” Maysa a baro a panagadal ti Biblia ti imbunga dayta.

13, 14. Kasanot’ panangsungbat dagiti dadduma a kapammatiantayo kadagiti bambanag no agreklamo dagiti bumalay?

¹³ Dadduma a kakabsat ti siaasi a nangibaga kadagiti managreklamo iti eksakto a petsa iti napalabas a panagsarungkarda ket sada intukon dagiti kaudian a magasin, nga inlawlawag a naiduma manen dagiti artikulo manipud kadagiti pagbasaan nga adda kadatayo iti napalabas nga impapantayo. Babaen ti panakirinnason kadagita a bumalay, mabalin a maikunatayo a nalabit adun a periodiko ken magasin ti naaw-awatda nanipud naudi nga impapantayo, ngem dagitoy ket saanda a naglaon a kankanayon ti naimbag a damdamag. Mabalintay nga ilawlawag nga agaw-awittayo ti naimbag a damag ken ti panagsarungkartayo ti mabiitda laeng. Ngem no ti bumalay ket kupado, mabalin a maikunatayo: “No saan nga isu daytoy ti kasayaatan a kanito a pannakisarita kadakayo, mabalin a makitakayto manen iti sumaganad nga iyuumaymi inton lawasna wenno iti sumaruno.”

¹⁴ Ania pay ti mabalin a maikuna? Agpannuray daytoy iti kababalin ti bumalay ken ti nakaiyugalian a kortesia a manamnama idiay pagtataengantayo. Maysa a kabsat a babai idiay Japan ti nangilawlawag iti masansan a panagsarungkartayo iti kastoy a pamay-an: ‘Masansan a ti damdamag ti telebision ti mangipakaammo iti iyaay ti maysa a bagio, nga ulit-uliten dayta nga impormasion a masansan a pakagunggonaan dagidiay naikapisda kadagiti immun-una a panagibrodkas. Maar-aramidan daytoy gapu ta biag dagiti nairaman. Ti kasansan ti pannakaulit-ulit ti panagipadamag ti bagio ti maaramid bayat nga umas-asidegen. Gapuna, bayat nga umas-asidegen ti bagio ti Armagedon, ti mensahe ti pammakdaar ti masapul a maiwaragawag a masansan aginggat’ mabalin tapno makaispal kadagiti biag.’ Siempre, rebbeng nga ibagatayo dayta a buyogen ti kinamanangaasi ken kinapasnek, a manginanama a daytat’ dumanon iti puso ti agdengdengngeg.

Panangsaranget iti Karit ti Panangiyaleng-aleng

15. (a) Aniat’ mabalin a dumakdakkel a karit no tartrabahuentayo a masansan ti teritoriatayo? (b) Apay a dadduma a tattao ti aleng-alengda?

¹⁵ Bayat a sumansan ti maulit-ulit a panagsarungkartayo, ti dumakdakkel a karit isut’ masarsarakantayo a panangiyaleng-alengda. Ngem ti panangsukimat iti dadduma a makagapu iti kinaaleng-aleng ti mangparegta kadatayo a makakita a mabalin a posible pay ti panangdanon ti puspuso ti dadduma kadagitoy a tattao. Ti kinaaleng-alengda ti mabalin a mangisarsarming ti pannakaup-upay ken kinaawan-namnamada. Mabalin a mariknada nga awanen ti ruaran iti agdama a kasasaad ti lubong, nga irasrason a basta aramidenda lattan ti panagbiagda iti kasayaatan aginggat’ kabaelanda. Dadduma masimronanda iti pannakibibiang ti dadduma a papangulo ti relihion iti politika, nakabasolda kadagiti imoral a kababalin, wenno saan a natibker ti takderda a maibusor iti seksual nga imoralidad. Gapuna dagitoy a bumalay dida kayat a paallilaw ket agbibiagda lattan para iti agdama.

16. Kasanotay a madanon ti puso ti tao nga aleng-aleng?

¹⁶ Ammotayo a dagiti immuna a Kristiano a ministro sibaballigi a pinarmekda dayta met laeng a kababalin, ta kuna idi dagiti sumagmamano met a tattao: “Mangantayo ken uminumtayo, yantangay inton bigat mataytayto.” (1 Corinto 15:32) Gapuna, ammotayo nga adda kadatayo ti apagpag-isu a kasapulan a mangngegan ti kakasta a tattao. Kaskasdi, kasanot’ panangdanontay ti puspusoda? Ti maysa a pamay-an ket isut’ panangipakni pay laeng ti aniaman a literatura ti Biblia iti mabiit, a bay-anyo a kitkitaendatayo a mangaramid iti dayta. Kalpasanna saludsodantay ida kadagiti mamagpanunot a salsaludsod kas kadagitoy: “Pagarupenyo aya nga adda pay met laeng ti solusion kadagiti agdama a problema? Pudno aya a daytat’ kasla laeng di pay nasarakan ti kaaduan a tattao dagiti solusion? Kunaenyo aya a rebbeng ti intay panagbalin a positibo ket itultuloytay latta ti agsapsapul?” Kadagiti dadduma, mabalin a maikunatayo: “Ammok nga umanamongkayo a nasaysayaat nga agbibiag a mangin-inanama ngem tay awan aniaman a panginanamaanna kadagiti nasayaat a bambanag. Aniat’ namnamaenyo kadi a makita koma?” Maisaludsodtayo met: “Aniat’ pagarupyo a mismo a kadakkelan a lapped iti sangalubongan a panagkaykaysa ken talna?” Kaskasdi mabalin pay met a maisaludsod kadagiti dadduma: “Pagarupenyo aya nga amin a relihion ket kas ti dineskribiryo?” Iti adu a daras ti kakasta a salsaludsod ti mangtignay kadagiti bumalay a mangiyebkas ti panangmatmatda. Ket inton sumungbatda, siguruenyo nga agimdengkayo met. Wen, palubosanyo nga ibuksilanda ti puspusoda kadakayo. Adu kadakuada ti ‘agsangsangit ken agsasaibbek gapu kadagiti amin a kinarimon a maar-aramid.’​—Ezequiel 9:4.

17. Kasano a mabalin a mausar dagiti publikasiontayo a pangdanon kadagiti dadduma no iti damo ipapilitda a saanda nga interesado?

¹⁷ Sabali pay a panangtaming iti panangiyaleng-aleng isut’ panangsango iti punto wenno isusuppiat nga inaramid ti bumalay ket santo agsubli nga addaan magasin wenno dadduma a publikasion ti Watch Tower a mangsalsalaysay iti dayta a banag. Iti damona, mabalin a daytat’ maipapan iti tema nga awan koneksionna iti relihion, kas ti artikulo maipapan iti bigla nga ipapatay ti maysa a maladaga wenno dagiti matmatayen a kabakiran. Ilawlawagyo a pinampanunotyo daydiay makapainteres iti bumalay ket nalagipyo daytoy nga artikulo. Kalpasanna itudoyo dagiti kangrunaan nga ideya iti material. Maysa a babai a nagkuna a dina kayat dagiti pagbasaantayo ti nangakseptar ti maysa a magasin sumagmamano la a segundo kamaudiananna. Apay? Agsipud ta naisaludsod ti Saksi no ammo daydiay babai nga adda 55 milion nga aborsion a maar-aramid kada tawen. Gaput’ pannakakellaatna a nakangngeg iti daytoy, kinalikagumanna ti magasin a naglaon iti dayta nga impormasion.

Pannakakita iti Dayta a Mairingpas

18, 19. (a) Kadagiti ania a kanayonan a punto ti rebbeng a ‘saluadan’ bayat ti panangar-aramidtayo ti ministeriotayo? (b) Ania a di umiso nga opinion ti adda kadagiti dadduma a tattao maipapan kadatayo ken kadagiti patpatientayo, ken kasanotay a sungbatan ida?

¹⁸ Kangrunaan ti isuamin, masapul ti intay panaganus kadagiti tattao. Innayadenyo ti agsao, ken buyogen ti kinabara. Ipamatmat ti ayat ken kinamanangaasi. (Galacia 5:22, 23) Sakbay a mapankayo iti sumaganad a ruangan wenno balay, panunotenyo ti napasamak iti napalabas a balay tapno makita no sadino ti mabalinyo a pangparang-ayan. Agbalinkayo a mannakaawat, ta adu kadagiti tattao ti addaan ti di umiso nga ideya maipapan kadagiti Saksi ni Jehova. Mabalin a kunaenda: ‘Likliklikanyo ti politika ken dagiti annongen sibiko,’ ‘Madikayo nga agsoldado,’ wenno, ‘Burburakenyo ti pampamilia.’ Ngem daytoy a kababalin ket kas ti lubong a sinango met laeng dagiti kapammatiantayo iti umuna a siglo. Ipakitayo daytoy kadagiti bumalay, a nalabit usaren dagiti panagadaw iti sidong ti paulo a “Neutralidad” iti libro a Panakirinnason.

¹⁹ Maipapan kadagiti immuna a Kristiano, insurat ni historiador a Will Durant: “Iti maysa a Kristiano ti relihionna ti maysa a banag a naisina manipud ken nangatngato iti napolitikaan a kagimongan; ti kangatuan a pagmatalkanna ket naipabiang saan a ken Cesar no di ket ken Kristo. . . Ti pannakaisina ti Kristiano manipud kadagiti naindagaan nga ar-aramid kadagiti pagano ket kasla panagtartaray manipud sibiko nga annongen, a maysa a panangpakapuy iti nasional a benggas ken pakinakem. Binagbagaan ni Tertullian dagiti Kristiano a tumallikud iti serbisio militar;. . . Dagiti Kristiano ti nabalbalakadan babaen kadagiti panguloda a liklikanda dagiti di Kristiano, a lisian kas barbariko dagiti ay-ayam ti pipiesta, ken dagiti teatroda kas naluto a kinadakes. . . Ti Kinakristiano [no mangumkumberteda] ti napabasol kas manangrakrak iti pagtaengan.”​—Caesar and Christ, panid 647.

20, 21. (a) Aniat’ kayattay a masigurado no madi a dumngeg dagiti tattao? (b) Apay a ditay “mabannog” no di ket itultuloytayo ti nasayaat a trabahotayo a panangikaskasaba ti Pagarian?

²⁰ Dadduma a tattao saanda a dumngeg, uray aniat’ ibagbagatayo. Ngem dayta ket rebbeng a gapu iti panangilaksidda iti mensahe ti Pagarian, saan koma a gaput’ ditay panagaramid kadagiti nasayaat-kualidadna a presentasion iti ministeriotayo. (Lucas 10:8-11; Aramid 17:32; Ezequiel 3:17-19) Rebbeng nga aramidentayo ti inggat’ kabaelantayo babaen iti tulong ti Dios, ket kitaen ni Jehova a ti trabaho malpas a naan-anay.​—Idiligyo iti Filipos 1:6.

²¹ Ngarud, buyogen ti dakdakkel a kompiansa, itultuloyyo nga “aduankayo laeng iti aramid ti Apo, nga ammoyo a ti aramidyo addanto kapapay-anna.” (1 Corinto 15:58) “Saluadam ti bagim ken ti isursurom. Agtalinaedka kadagitoy a banag, ta no aramidem daytoy isalakanmonto ti bagim met laeng ken dagiti met dumngeg kenka.” (1 Timoteo 4:16) Kangrunaanna iti isuamin, “ditay ngarud mabannog iti panagaramid iti naimbag, ta inton tiempona agapittayto no ditay maupay.”​—Galacia 6:9.

Malagipyo Pay Aya?

◻ Ania dagiti sumagmamano a pamay-an a panangtaginayon ti positibo a kababalin kadagiti masansan a matartrabaho a teritoria?

◻ Kasanotay nga ad-adda a sapulen a naan-anay dagiti maikari?

◻ Kasanotayo a padasen a sanguen dagidiay agrekreklamo a kankanayon ti kaaddatayo?

◻ Kadagiti ania a pamay-an a mabalintay a sarangten ti karit ti kinaaleng-aleng?

◻ Aniat’ mangparang-ay ti kualidad ti ministeriotayo?

[Kahon iti panid 20]

BAYAT A SUMANSAN TI PANANGWANASTAY TI TERITORIA,

“Saluadanyo” ti:

◻ Positibo nga iyaadani ken dagiti presentasion

◻ Ad-adda pay a panangsapul kadagidiay maikari

◻ Panangtaming a siaanus kadagiti nareklamo

◻ Panangsaranget kadagiti karit ti kinaaleng-aleng ken di pannakaawat