Ti Panangmatmat ti Biblia

Kasano a Mapagbutngam ti Dios ti Ayat?

“NARAGSAK TI TAO NGA AGBUTENG KEN NI JEHOVA.”​—Salmo 112:1, NW.

NO “Ti Dios ket ayat,” kas panangdeskribir ti Biblia kenkuana, apay a kasapulan koma ti agbuteng kenkuana? (1 Juan 4:16) Ti ayat ken panagbuteng kadawyan a maibilang a di agtinnunos. Ania ngarud koma ti maaramidan ti panagbuteng iti relasiontayo iti Dios? Apay a pagbutngan ti Dios ti ayat? Ti panangusig iti pannakausar ti sao a “panagbuteng” iti Biblia ti makaipaay iti nasaysayaat a pannakaawattayo iti daytoy a banag.

Iti kaaduan a lenguahe, ti maysa a sao mabalin nga addaan iti nadumaduma a kaipapanan, depende iti konteksto. Kas pagarigan, iti dadduma a lenguahe mabalin nga ibaga ti maysa: “Pagay-ayatko ti sorbetes” ken kasta met ti “Pagay-ayatko dagiti annakko.” Adda dakkel a naggidiatan ti kinabara ken kita ti ayat a nayebkas. Umasping iti dayta, saritaen ti Biblia ti nadumaduma a kita ti panagbuteng. No usarenna ti sao a mainaig iti panagdayaw iti Dios, saanna a tuktukoyen ti panagsidduker, panagaligaget, wenno ti anag ti umad-adani a pannakadusa. Imbes ketdi, ti panagbuteng iti Dios ipasimudaagna dagiti makapasalun-at a rikna​—panagamak, panagraem, ken nauneg a respeto. Dagitoy a nagsayaat a rikna ket mapakuyogan iti panagayat ken pannakaallukoy iti Dios, saan ket a daydiay gagangay nga ikakayakay wenno pananglemmeng kenkuana.

Ti panagbuteng iti Dios ikkatenna ti makadangran, umarukot a panagbuteng. Maipapan iti tao nga agbuteng iti Dios, nagsurat ti salmista: “Dinanto pagbutngan dagiti dakes a damdamag. Ti pusona sitatalingenngen, a manginanama ken Jehova.” (Salmo 112:7) Awan pangta a nagtaud kadagiti nadangkes a tattao wenno ni Satanas a mismo a makadaeg iti nauneg a panagrespeto ken panagraemtayo ken Jehova. (Lucas 12:4, 5) Rumbeng a ditay met mabuteng nga agkararag iti Dios. Imbes ketdi, iti daytoy a konteksto, ti “ayat paksiatenna ti buteng.”​—1 Juan 4:18.

Ti Langlangit ken ti Kinadayag ti Dios

Tao a managbuteng iti Dios ni Ari David idi unana. Nagamak idi ut-utobenna ti kinapintas ken kinarikut ti panamarsua. Indir-ina: “Agyamanakto kenka ta nakaam-amak ken nakaskasdaaw ti pannakaaramidko. Nakaskasdaaw dagiti ar-aramidmo, ket daydayta ammuen unay toy kararuak.” (Salmo 139:14) Idi rabii a minatmatanna ti langit, indir-ina: “Dagiti langlangit ipalawagda ti dayag ti Dios.” (Salmo 19:1) Iti panagkunayo napabutngan kadi ni David iti daytoy a kasasaad? Maigiddiat iti dayta, daytat’ nakatignayanna a mangikanta iti pannakadaydayaw ni Jehova.

Ti umad-adu ita a pannakaammo maipapan iti langlangit ti mangted pay kadatayo iti natibtibker a rason tapno agamaktayo. Babaen ti panangusarda iti Hubble Space Telescope, nabiit pay a nakita dagiti astronomo ti ad-adayo a paset ti langlangit ngem ti inaramid dagiti tattao nga immun-una kadakuada. Pinilida ti maysa a paset ti langit nga agparang a kasla ongaong kadagiti teleskopio nga adda ditoy daga ken impokusda ti Hubble iti maysa la a paset a kas iti kadakkel ti sangatukel a darat iti kaadayo a pagattakiag. Ti imbungana a retrato ket napusek, saan a kadagiti saggaysa a bituen, no di ket kadagiti ariwanas​—naglalawa a sistema a buklen ti binilion a bituen​—a pulos a di pay nakitkita ti tao!

Ti kalawa, misterio, ken pagsidsiddaawan iti uniberso mangpaamak iti nasaririt a managpaliiw. Nupay kasta, dagita a misterio ket iyanninawda laeng ti dayag ken pannakabalin ti Namarsua. Ti Biblia awaganna ni Jehova a Dios kas ti “Ama dagiti [nailangitan a] lawag” ken ibagana kadatayo a “bilangenna ti dagup dagiti bituen; awaganna ida kadagiti naganda.”​—Santiago 1:17; Salmo 147:4.

Ti kinadakkel ti uniberso ket makita met babaen iti kaadu ti tiempo a busbosen dagiti nailangitan a pasamak. Ti lawag manipud kadagiti ariwanas a rinetrato ti Hubble Space Telescope ti agbibiahe iti law-ang iti binilion a tawtawen! Di aya ti nabiit pay a pannakaitaotayo ken ti kinabassittayo no idilig iti kinapermanente ti langlangit ti mangtignay kadatayo nga agamak ken agraem unay iti Daydiay nangaramid kadagiti bituen? (Isaias 40:22, 26) Ti pannakabigbig a ti Dios a namarsua amin kadagitoy ket ‘sipapanunot iti tao ken maseknan kenkuana’ ti mangpauneg iti panangapresiartayo iti Namarsua kadatayo ken tignayennatayo a mangam-ammo kenkuana ken mangay-ayo kenkuana. (Salmo 8:3, 4, NW) Ti kasta a natan-ok a panangrespeto ken panangapresiar ti awagan ti Biblia a panagbuteng iti Dios.

Manangpakawan a Dios

Imperpektotay amin. Uray no ikagkagumaantay ti agaramid iti umiso, makabasoltayo a di inggagara. No mapasamak dayta, pagamkantay kadi a mapukawtayon ti pananganamong ti Dios? Nagsurat ti salmista: “No sika, O Jehova mingmingam koma dagiti kinadangkes, O Apo, siasino koma ti makapagtakder? Ngem adda kenka ti pammakawan, tapno mapagbutnganka koma.” (Salmo 130:3, 4) Ti kinaasi unay ken kinamanangpakawan ti “Naindaklan a Managaramid” ti mangtignay iti nauneg a panangapresiar ken panagraem kadagiti agdaydayaw kenkuana.​—Isaias 54:5-8, NW.

Ti panagbuteng iti Dios ti mangtignay kadatayo nga agaramid iti naimbag ken liklikan nga aramiden ti dakes a kunaen ti Dios. Ti relasiontayo iti nailangitan nga Amatayo ket kayariganna iti relasion ti naimbag a natauan nga ama kadagiti annakna. No dadduma, mabalin a malipatan dagiti annak no apay nga iparit ti amada ti panagay-ayamda iti kalsada. Kaskasdi a no mariknada a masapul a kamatenda ti agtulidtulid a bola iti lugar a pagnaan ti lugan, ti pannakalagipda iti panangiparit kadakuada ti amada ti manglapped kadakuada​—posible a mangispal kadakuada iti ipapatay. Umasping iti dayta, ti panagbuteng ti nataengan ken ni Jehova ti mabalin a manglapped kenkuana nga agaramid iti makadadael iti biag​—ti biagna ken iti biag dagiti sabsabali.​—Proverbio 14:27.

Panagbuteng iti Panangukom ti Dios

No idilig, ti tao a ti konsiensiana di manglapped kenkuana a mangaramid iti di makaay-ayo iti Dios ket addaan iti rason nga agbuteng iti naiduma a pamay-an. No kasano a dusaen dagiti natauan a gobierno dagiti agar-aramid iti krimen, adda kalintegan ti Dios a mangdusa kadagiti sipapakinakem, di agbabbabawi a managbasol. Ti temporario a panangipalubos ti Dios iti kinadangkes ti nangibunga iti panagbalin dagiti sumagmamano a napeklanen iti dakes a kurso. Ngem silalawag nga ipakita ti Biblia nga addanto aldaw nga ikkatenna amin a nadangkes nga elemento ditoy daga. (Salmo 37:9, 10; Eclesiastes 8:11; 1 Timoteo 5:24) Adda rason tapno pagbutngan dagiti di agbabbabawi a nadangkes ti pannusa ti Dios. Kaskasdi a daytoy a kita ti panagbuteng ket saan a ti kita ti panagbuteng nga isingsingasing ti Biblia.

Imbes ketdi, inaig ti Biblia ti panagbuteng ken ni Jehova kadagiti napipintas a banag iti biag​—panagkanta, panagrag-o, panagtalek, kinasirib, kinapaut ti biag, panagkompiansa, kinarang-ay, namnama, ken talna, tapno inaganan laeng ti sumagmamano.a No itultuloytayo ti agbuteng ken ni Jehova, tagiragsakentayto dagita a pammendision iti agnanayon.​—Deuteronomio 10:12-​14.

[Footnote]

[Picture Credit Line iti panid 26]

Impaay ti Anglo-Australian Observatory, rinetrato ni David Malin