Masiksikoran!
“DAYTA ti Kangrunaan a Parikut ti Salun-at iti America.” Kasta ti paulo ti maysa nga artikulo nga impablaak ti American Institute of Stress a nagkuna a saan a kanser wenno AIDS ti kadakkelan ita a peggad iti salun-at. Kinuna ti damag: “Napattapatta a 75 agingga iti 90 a porsiento iti amin a panagpadoktor ket mainaig iti sikor.”
Saan nga aglablabes ti panangibaga a masiksikoran ita dagiti tattao. Sigun iti National Consumers League wenno organisasion a mangsalsalaknib iti pagimbagan dagiti trabahador, “ti trabaho ti kangrunaan a pakaigapuan ti panagsikor dagiti nataengan nga addaan parikut ken pakasikoran iti biag (39%), sarunuen ti pamilia (30%). Dadduma a pakaigapuan ti panagsikor ket ti salun-at (10%), pakaseknan iti ekonomia (9%) ken pakaseknan iti panagdadangadang ti nadumaduma a nasion ken terorismo (4%).”
Nupay kasta, saan laeng a ti Estados Unidos ti apektado iti panagsikor. Pinattapatta ti maysa a surbey idiay Britania idi 2002 nga “idi 2001/2, nasurok a kagudua a milion idiay Britania ti mamati a masiksikoranda iti trabaho isu nga agsakitda.” Gapu iti “sikor a mainaig iti trabaho, depression wenno panagdanag, nalugi ti Britania iti napattapatta a 13.5 a milion nga aldaw a panagtrabaho iti kada tawen.”
Kasta met laeng ti kasasaad ti kaaduan iti Europa. Sigun iti European Agency for Safety and Health at Work, “napaneknekan a dagiti mainaig iti trabaho a pakasikoran apektaranda ti minilion a trabahador iti Europa iti amin a kita ti pagtrabahuan.” Impakita ti maysa a surbey nga “iti kada tawen, agarup 41 a milion a trabahador iti [European Union] ti naapektaran iti sikor a nainaig iti trabaho.”
Ti ngay Asia? Kinuna ti report nga inruar ti maysa a komperensia a naaramid idiay Tokyo: “Ti pakasikoran iti trabaho ti kadawyan a pakaseknan iti adu a pagilian iti lubong, agpadpada kadagiti napanglaw ken nabaknang a pagilian.” Sigun iti report, “nagbiit a bimmaknang ken rimmang-ay ti ekonomia ti sumagmamano a pagilian iti Makindaya nga Asia, agraman ti China, Korea ken Taiwan. Adu itan ti pakadanagan dagitoy a pagilian maipapan iti sikor iti pagtrabahuan ken dagiti pagdaksanna iti salun-at dagiti trabahador.”
Nupay kasta, saanen a masapul ti panagsirarak tapno maibaga a masiksikoran dagiti tattao. Nalabit masiksikoranka met! Ania dagiti dakes nga epekto ti sikor kenka ken kadagiti ay-ayatem? Kasano a masursuro dagiti pamilia a daeran dayta? Dagitoy ti sukimaten dagiti sumaganad nga artikulo.
[Ladawan iti panid 3]
Para iti adu, ti panggedanda ti kangrunaan a pakaigapuan ti panagsikorda