TULONG PARA ITI PAMILIA | PANANGPADAKKEL ITI ANNAK
No Kasano nga Ibaga ti Saan
TI PROBLEMA
Ipapilit latta ti anakmo ti kayatna. Kada ibagam ti saan, agalboroto isu a masubok ti aanusam. Uray ania ti aramidem wenno ibagam, saan nga agtalna isu a mapilitankan a pagustuan ti kayatna. Gapu ta naumakan nga ag-saan, pinabus-oyam manen uray no dimo koma kayat.
Kabaelam a sursuruen ti ag-saan. Ngem usigem nga umuna ti dadduma a banag maipapan iti panangibaga iti saan.
TI MASAPUL A MAAMMUAM
Saan a kinaulpit ti ag-saan. Di patien dayta ti dadduma a nagannak. Nalabit ibagada a rumbeng a makirinnasonka iti anakmo, ilawlawagmo ti bambanag, wenno makinegosasionka pay ketdi kenkuana. Ngem iparegtada a liklikam ti ag-saan di la ket ta agsakit ti nakemna.
Nalabit iti damo ket madismaya ti anakmo iti sao a “saan.” Nupay kasta, dayta ti mangisuro kenkuana iti napateg a leksion—nga iti agpayso a kasasaad, saan a masurot ti amin a kayattayo. Ngem no pagustuam, pakpakapuyem ti autoridadmo ken isursurom iti anakmo a kabaelannaka a kontrolen no agalboroto kada adda kayatna a maala. Inton agangay, kaguranakan no ag-saanka. Ngamin, kasano koma a raemen ti maysa nga anak ti ama wenno inana a kabaelanna a kontrolen?
No ag-saanka, isagsaganam ti anakmo iti kinaagtutubo ken kinaadulto. Dayta ti mangisuro kenkuana kadagiti pagimbagan ti saan a kanayon a panangpagusto iti bagi. No masursuro ti ubing dayta a napateg a leksion, mas posible nga inton agtutubon, saanto a tumulok no maipasango iti impluensia nga agdroga wenno makiseks iti saanna nga asawa.
Ti panangibagam iti saan ti mangsanay met iti anakmo iti kinaadulto. “Kinaagpaysuanna, [datayo nga adulto] ditay kanayon a maala ti kayattayo,” insurat ni Dr. David Walsh. “Ditay matulongan dagiti annaktayo nga agnakem no kanayon nga itedtayo ti kapritsoda.”a
TI MABALINMO NGA ARAMIDEN
Agpokuska iti kalatmo. Kayatmo nga agbalin ti anakmo a nalaing, kabaelanna a kontrolen ti emosionna, ken naballigi inton adulton. Ngem saan a mapasamak dayta no pagustuam ti amin a kayatna. Sigun iti Biblia, no ti maysa ket ‘mapanuynoyan manipud kinaagtutubona, agbalinto a di managyaman.’ (Proverbio 29:21) Ti ngarud panangibaga iti saan ket paset ti epektibo a disiplina. Saan a makapasakit no di ket makatulong iti anakmo ti kasta a panangsanay.—Prinsipio ti Biblia: Proverbio 19:18.
Masapul a desididoka no ibagam ti saan. Saanmo a kapatas ti anakmo. Saan ngarud a kasapulan a pagririanyo ti sungbatmo a saan a kas man la masapul nga anamonganna dayta. Siempre, bayat a dumakdakkel dagiti ubbing, masapul a ‘sanayenda ti pannakaawatda a mangilasin agpadpada iti umiso ken di umiso.’ (Hebreo 5:14) Saan ngarud a dakes ti makirinnason iti anakmo. Ngem liklikam ti awan patinggana a panangilawlawag no apay a nag-saanka. No ngamin iyad-addam, panunotenna a maysa a kiddaw dayta, imbes a dayta ti natibker a desisionmo.—Prinsipio ti Biblia: Efeso 6:1.
Takderam ti desisionmo. Nalabit padasen ti anakmo a baliwan ti desisionmo babaen ti panagareng-eng wenno panagpakaasi. No mapasamak dayta iti balayyo, ania ti mabalin nga aramidem? “Panawam ti anakmo,” isingasing ti libro a Loving Without Spoiling. “Mabalin nga ibagam, ‘Okey laeng no irengrengmo ti kayatmo, ngem diak kayat a denggen. Inka idiay kuartom. Agrengrengka idiay agingga a maumaka.’” Iti damo, nalabit marigatanka a mangipakita iti kasta a natibker a takder, ken marigatan met ti anakmo a mangawat iti dayta. Ngem posible a maksayan ti panangipapilitna iti kayatna no maamirisna a talaga a paypaysuem ti ibagam.—Prinsipio ti Biblia: Santiago 5:12.
Dika ag-saan tapno laeng paneknekam ti autoridadmo kas nagannak
Agbalinka a rasonable. Dika ag-saan tapno laeng paneknekam ti autoridadmo kas nagannak. Imbes ketdi, makitana koma a ‘nainkalinteganka.’ (Filipos 4:5) Adda met koma dagiti tiempo a patgam ti kayat ti anakmo—no la ket ta maitutop ken saan a tapno laeng sumardengen a mangrengreng kenka.—Prinsipio ti Biblia: Colosas 3:21.
a Manipud iti libro a No: Why Kids—of All Ages—Need to Hear It and Ways Parents Can Say It.