SESBAZZAR
Dinutokan ni Ari Ciro a mamangulo kadagiti destiero nga immuna a nagsubli manipud Babilonia. Idi indauluan ni Sesbazzar ti panagsubli dagiti Judio, intugotna dagiti balitok ken pirak nga aruaten a sinamsam ni Nabucodonosor manipud iti templo. Idi nakagteng idiay Jerusalem, insaadna dagiti pamuon ti maikadua a templo.—Esd 1:7-11; 5:14-16.
Nabingay ti kapanunotan no ni Sesbazzar ket isu met laeng ni Gobernador Zorobabel wenno saan. Adda dagiti mangibaga nga isu ni Senazzar nga anak ni Ari Jehoiaquin a nadakamat iti 1 Cronicas 3:18 agsipud ta agkaasping ti naganda, dakamatenda met kas pammaneknek ti titulo ni Sesbazzar a “prinsipe ti Juda” nga agparang iti Esdras 1:8 iti dadduma a bersion. (AS, RS) Ngem nakapuy unay daytoy a teoria agsipud ta saan a dakkel ti pagaspingan dagita a nagan, kasta met ni Zorobabel, a maysa nga apoko ni Jehoiaquin, ket addaan met iti kalintegan a maawagan iti titulo a “prinsipe [“panguluen,” NW] ti Juda” kas maysa a kaputotan ni Jehoiaquin.
Ipapan ti dadduma a moderno nga eskolar a nagduma nga indibidual da Sesbazzar ken Zorobabel. Kunaenda a ni Ciro immuna a dinutokanna ni Sesbazzar kas gobernador ngem idi agangay ni Zorobabel ti simmuno ken Sesbazzar bayat ti panagturay ni Dario, ket ngarud maibilang a ni Zorobabel ti nangbangon iti templo.
Agparang a dakdakkel ti posibilidad a ni Sesbazzar isu met laeng ni Zorobabel, ket daytoy a nagan ti ad-adda nga anamongan ti kaaduan nga eskolar ken reperensia. Imutektekanyo dagitoy a panagkaasping: Naikuna ti gapuanan ni Sesbazzar kadagiti dua a teksto a nakadakamatan ti naganna ket natukoy met kas naaramidan ni Zorobabel iti sabali pay a teksto. Agpada a naawaganda iti titulo a “gobernador.” (Esd 1:11; 2:1, 2; 5:2, 14, 16; Hag 1:1, 14; 2:2, 21; Zac 4:9) Ni Zorobabel ket mabigbigbig kas panguluen dagiti nagsubli a destiero; ngem saan a masarakan ti nagan a “Sesbazzar” iti daytoy a listaan.—Esd 2:2; 3:1, 2.
Agparang a ti nagan a Sesbazzar ket opisial wenno Babiloniko a nagan a naited ken Zorobabel, no kasano a ni Daniel ken ti dadduma pay naipaayanda ti opisial a nagan iti palasio. (Da 1:7) Ad-adda a Caldeo ti porma ti “Sesbazzar” no idilig iti “Zorobabel.” Nalabit ti makagapu no apay a naaramat ti kasta a posible nga opisial a nagan ket agsipud ta iti Esdras 5:14-16, nakotar ti maysa nga opisial a surat, ket iti Esdras kapitulo 1, kadakdakamat laeng ti opisial a bilin ni Ciro.