Gubat ken Panaglalaban—Kayatayo Kadi a Pagpatinggaen?

PANANGPASAYAAT ITI EKONOMIA

Panggep: Pasayaaten ti biag dagiti tattao. Makatulong dayta tapno agpapada ti kasasaad ti biag dagiti tattao. Ti ngamin panagduduma iti kasasaad ti biag ti maysa kadagiti kangrunaan a rason nga adda panaglalaban.

No apay a narigat: Kasapulan a balbaliwan dagiti gobierno ti pangus-usaranda iti pondoda. Idi 2022, agarup 34.1 a bilion a U.S. a doliar ti nagastos iti intero a lubong tapno maadda ken agtultuloy ti talna. Ngem dayta ket 0.4 a porsiento laeng iti nagastos para iti militar iti dayta met laeng a tawen.

“Ad-adu nga amang ti kuarta a magasgastostayo ken tulong a maipapaaytayo kadagiti naapektaran iti panaglalaban ngem iti pananglapped iti dayta ken iti panangtaginayon iti talna.”—António Guterres, secretary-general ti United Nations.

Ti kuna ti Biblia: Makatulong dagiti gobierno ken organisasion dagiti tattao kadagiti marigrigat, ngem saanda a pulos a kaya a pukawen ti kinarigat ti biag.—Deuteronomio 15:11; Mateo 26:11.

PANAGSASARITA PARA ITI TALNA

Panggep: Lapdan wenno solbaren dagiti di pagkikinnaawatan ti dua a pagilian iti natalna a pamay-an babaen ti panangammoda iti situasion ken panangbirokda iti solusion a pagsayaatanda a dua.

No apay a narigat: Mabalin a saan a kayat ti maysa wenno ti ad-adu pay a pagilian ti makikooperar, agpabus-oy, wenno mangtungpal iti nagtutulaganda. Ken alistoda laeng a baybay-an wenno saan a suroten dagiti nagtutulaganda.

“Saan a kanayon nga agballigi ti panagsasarita para iti talna. Mabalin a saan a patas ti nagtulagan ti dua a pagilian isu nga agresulta dayta iti ad-adu pay a panaglalaban.”—Raymond F. Smith, American Diplomacy.

Ti kuna ti Biblia: Napateg a ‘sapulen dagiti tattao ti kappia.’ (Salmo 34:14) Ngem adu a tattao ita ti “saan a matalek, . . . saanda a kayat ti makitulag, . . . traidor.” (2 Timoteo 3:​1-4) Dagita nga ugali dagiti tattao ti manglaplapped kadagiti lider ti pagilian a mangikagkagumaan a mangsolbar kadagiti di pagkikinnaawatan.

PANANGIKKAT KADAGITI ARMAS

Panggep: Kissayan wenno ikkaten dagiti armas, lalo dagiti nuklear ken kemikal nga armas, ken dagiti us-usarenda a mangiwaras iti sakit.

No apay a narigat: Kaaduanna a saan a kayat dagiti pagilian a maawan dagiti armasda gapu ta mabutengda a kumapuy ti puersada wenno nalakadan a maabak. Ngem uray no awanen ti armas dagiti pagilian, saanda latta a masolusionan dagiti rason no apay nga aglalaban dagiti tattao.

“Adu a gobierno ti saan a nangtungpal iti karida a pukawenda dagiti armasda kalpasan ti 1991, kasta met dagiti aramidenda tapno nataltalged dagiti tattao, maksayan ti tension iti nagbabaetan dagiti pagilian, ket agbalin a nataltalna ken nataltalged ti lubong.”—“Securing Our Common Future: An Agenda for Disarmament.”

Ti kuna ti Biblia: Masapul a saanen nga agusar dagiti tattao iti armas ken ‘pitpitenda ti espadada a pagbalinen a subsob ti arado.’ (Isaias 2:4) Ngem gapu ta ti kinaranggas ket mangrugi iti puso ti tao, masapul nga agreggetda a mangikkat iti dayta iti pusoda.—Mateo 15:19.

PANAGAALIANSA TAPNO MALAPDAN TI GUBAT

Panggep: Agtitinnulong dagiti nasion tapno idepensada ti maysa ken maysa manipud kadagiti kalaban. Pampanunotenda a saan a mangirugi iti gubat ti maysa a pagilian no ammona nga adu ti mangsuporta iti pagilian a planona a rauten.

No apay a narigat: Saan a garantia ti panagaaliansa dagiti pagilian tapno mabuteng ti maysa a pagilian a mangirugi iti gubat. Saan a kanayon a tungtungpalen dagiti pagilian ti karida. Saanda met nga agtutunos no kaano ken kasanoda nga umatake kadagiti kalabanda.

“Nupay inaramid ti League of Nations ken ti United Nations ti amin a kabaelanda tapno matulongan dagiti gobierno nga agkaykaysa, saanda latta a nalapdan ti gubat.”—“Encyclopedia Britannica.”

Ti kuna ti Biblia: Kaaduanna a nasaysayaat no ad-adu a tattao ti agtitinnulong. (Eclesiastes 4:12) Ngem saan a maited dagiti gobierno ken organisasion ti tao ti manayon a talna ken seguridad. “Dika agtalek kadagiti agtuturay awan ti tao a makaisalakan kenka. No matayda, agsublidan iti tapok a naggapuanda; iti dayta nga aldaw, aggibusen dagiti planoda.”—Dagiti Salmo 146:​3, 4, Ti Baro a Naimbag a Damag Biblia.