RUT

1 Whaọ evaọ okenọ ibruoziẹ+ na i je su,* ohọo u te je mu evaọ ẹkwotọ na; ọzae jọ o te no Bẹtlẹhẹm+ evaọ Juda kpohọ ukane evaọ ẹkwotọ* Moab,+ tei te aye gbe emezae ivẹ riẹ. 2 Odẹ ọzae na Ẹlimẹlẹk,* odẹ aye riẹ Naomi,* edẹ emezae ivẹ riẹ kọ Malọn* gbe Kiliọn.* Ahwo nana ahwo Efrata nọ a no Bẹtlẹhẹm evaọ Juda ze. A kwa kpohọ ẹkwotọ Moab, a tẹ jẹ rria obei.

3 Nọ oke jọ o vrẹ no, Ẹlimẹlẹk, ọzae Naomi o te whu, u te kiọkọ ọyomariẹ avọ emezae ivẹ riẹ. 4 Uwhremu na, emezae ivẹ riẹ na a te ti wo eyae nọ e rrọ ahwo Moab; odẹ ọjọ Ọpa, odẹ ọdekọ kọ Rut.+ A jọ etẹe oware wọhọ ikpe ikpe. 5 Kẹsena emezae ivẹ na, Malọn avọ Kiliọn, a te ti whu re, ere emọ ivẹ nọ aye na o wo gbe ọzae riẹ a ro whu se iẹe ba. 6 Fikiere ọ tẹ ruọ edhere bi no ẹkwotọ Moab zihe kpo avọ eyae emọ riẹ, keme ọ jọ Moab yo nọ Jihova ọ be rẹrote ahwo riẹ enẹna ẹkwoma emu* nọ ọ be kẹ ae.

7 O te no oria nọ ọ jẹ rria na avọ eyae emezae ivẹ riẹ. Nọ a jọ edhere be nya zihe kpohọ ẹkwotọ Juda na, 8 Naomi ọ tẹ ta kẹ eyae emezae ivẹ riẹ na nọ: “Wha kpo, wha zihe kpohọ ọvuọ uwou oni riẹ. Jọ Jihova o dhesẹ uyoyou nọ o rẹ hiẹ hẹ kẹ owhai,+ nwane wọhọ epanọ wha dhesẹ kẹ ezae nọ i whu no na gbe omẹ. 9 Jọ Jihova o ru* re wha wo omofọwẹ* evaọ ọvuọ uwou ọzae riẹ.”+ Kẹsena ọ tẹ viọlọ ae, a te kuenu oviẹ. 10 A tẹ be ta kẹe nọ: “Ijo, ma re lele owhẹ kpo bru ahwo ra.” 11 Rekọ Naomi ọ tẹ ta nọ: “Wha zihe kpo, emetẹ mẹ. Fikieme wha je lele omẹ kpo? Kọ mẹ rẹ gbẹ sai yẹ emezae nọ e rẹ sae jọ ezae rai?+ 12 Wha zihe kpo, emetẹ mẹ. Wha kpo, keme mẹ kpako vrẹ epanọ me re ro wo ọzae no. O tẹ make rọnọ me wo ẹruore inọ mẹ sai wo ọzae aso nana jẹ sai yẹ emezae dede, 13 kọ wha te hẹrẹ ae bẹsenọ a rẹ rro te ahwo no? Kọ wha te siọ ezae ba ẹwariẹ wo fiki rai? Ijo, emetẹ mẹ, o be da omẹ kẹ owhai gaga, keme obọ Jihova o rọsuọ omẹ no.”+

14 A tẹ wariẹ kuenu oviẹ, kẹsena Ọpa ọ tẹ viọlọ oniọrọo riẹ, o te zihe kpo. Rekọ Rut ọ talamu ei. 15 Fikiere Naomi ọ tẹ ta nọ: “Rri! Ogbeli* ra nọ ọ rrọ aye-uku re o zihe bru ahwo riẹ gbe eghẹnẹ riẹ no. Lele ogbeli ra zihe kpo.”

16 Rekọ Rut ọ tẹ ta nọ: “Whọ tẹzẹ omẹ hẹ re mẹ nyasiọ owhẹ ba, re mẹ siọ owhẹ ba elele; keme oria nọ whọ nya mẹ te nya, yọ oria nọ whọ te jọ evaọ aso mẹ te jọ. Ahwo ra a te jọ ahwo mẹ, yọ Ọghẹnẹ ra ọ te jọ Ọghẹnẹ mẹ.+ 17 Oria nọ whọ jọ whu mẹ te jọ whu, yọ etẹe a ti ki omẹ fihọ. Jọ Jihova ọ kẹ omẹ uye* je fibae otẹrọnọ oware jọ o rẹ hẹriẹ omẹ avọ owhẹ ajokpaọ uwhu.”

18 Nọ Naomi ọ ruẹ nọ Rut o bi si ikẹ nọ o re lele iei kpo, ọ tẹ se iẹe ba ẹtẹzẹ. 19 Aimava a tẹ ruabọhọ onya rai bẹsenọ a ro te Bẹtlẹhẹm. Nọ a nwane ruọ eva Bẹtlẹhẹm,+ okpẹwho na soso o te duwuku fiki rai, eyae na a tẹ be ta nọ: “Kinọ Naomi?” 20 Ọ vẹ ta kẹ eyae na nọ: “Wha se omẹ Naomi* hi. Wha se omẹ Mara,* keme Erumeru na o ru uzuazọ yare kẹ omẹ gaga no.+ 21 Mẹ vọ evaọ okenọ mẹ nyavrẹ, rekọ Jihova o ru omẹ zihe ze ababọ. Fikieme wha re ro se omẹ Naomi, kpakiyọ Jihova họ ọnọ ọ wọso omẹ, yọ Erumeru na họ ọnọ ọ wha uye se omẹ?”+

22 Enẹ Naomi o ro zihe no ẹkwotọ Moab ze,+ avọ aye ọmọzae riẹ, Rut, nọ ọ rrọ ohwo Moab. A ziọ Bẹtlẹhẹm evaọ emuhọ ezi nọ a re ro bru ebali.+

2 Whaọ omoni ọzae Naomi jọ ọ jariẹ nọ o fe gaga, odẹ riẹ Boaz,+ unuwou ovona avọ Ẹlimẹlẹk a no ze.

2 Rut ohwo Moab na ọ tẹ ta kẹ Naomi nọ: “Ivie, jọ me kpobọ idhu na re mẹ jọ idhu ebali si isogẹ+ evaọ udhu ohwo kpobi nọ o ti rri omẹ aro.” Naomi ọ tẹ ta kẹe nọ: “Nya, ọmọtẹ mẹ.” 3 Fikiere ọ tẹ nya, o te mu isogẹ họ esi evaọ emu iruiruo nọ i bi bru ebali na. Udhu nọ ọ nwane nya ro kọ orọ Boaz,+ ọnọ avọ Ẹlimẹlẹk a no unuwou ovona ze.+ 4 Okioke yena, Boaz o te no obọ Bẹtlẹhẹm ze, ọ tẹ ta kẹ iruiruo na nọ: “Jọ Jihova ọ jọ kugbe owhai.” A te yo kẹe nọ: “Jọ Jihova ọ ghale owhẹ.”

5 Boaz ọ tẹ nọ ọmoha nọ o wuzou iruiruo na nọ: “Ọmọtẹ nana yọ ọmọ ono?” 6 Ọmoha nọ o wuzou iruiruo na o te yo kẹe nọ: “Ọmọtẹ na yọ ohwo Moab+ nọ o lele Naomi zihe no ẹkwotọ Moab ze.+ 7 Ọ nọ omẹ nọ, ‘Ivie, kọ mẹ sae jọ usu ebali* nọ iruiruo na a bru fihọ otọ nyaseba na si isogẹ?’+ Yọ anwọ ohiohiẹ nọ ọ rọ nyaze na ọ re keria ha, ajokpaọ obọnana nọ ọ rọ nyae keria uwou-owhre na re o serihọ omojọ na.”

8 Kẹsena Boaz ọ tẹ ta kẹ Rut nọ: “Gaviezọ, ọmọtẹ mẹ. Who kpohọ udhu omọfa nyai si isogẹ hẹ, yọ who kpohọ oria ofa gbe he; jọ kugbe idibo-emetẹ mẹ.+ 9 Fiẹrohọ udhu nọ a be jọ bru, re who lele ai. Mẹ vẹvẹ idibo-emezae na unu nọ a dhobọte* owhẹ hẹ. Uruame u te kpe owhẹ, nyae jọ ithẹ ame nọ idibo-emezae na a vo fihọ na jẹ da.”

10 Rut ọ tẹ nwani kigwẹ jẹ vovao tuotọ, ọ tẹ ta kẹe nọ: “Ẹvẹ who ro rri omẹ aro tere, kọ fikieme who ro muẹrohọ omẹ, dede nọ mẹ yọ ohwo orẹwho ọfa?”+ 11 Boaz ọ tẹ ta kẹe nọ: “A vuẹ omẹ eware kpobi nọ who ru kẹ oniọrọo ra okenọ ọzae ra o whu no gbe epanọ whọ rọ nyasiọ ọsẹ ra gbe oni ra gbe ẹkwotọ imoni ra ba, whọ tẹ nyabru ahwo nọ whọ riẹ vẹre he ze.+ 12 Jọ Jihova ọ hwosa kẹ owhẹ evaọ oware nọ who ru na,+ jọ osa ogbagba* u no obọ Jihova Ọghẹnẹ Izrẹl ze te owhẹ obọ, ọnọ whọ dhẹ ziọ otọ ibekpe riẹ re ọ jọ adhẹzọ ra na.”+ 13 Ọ tẹ ta nọ: “Who rri omẹ aro kẹhẹ, olori mẹ, keme whọ sasa omẹ oma jẹ ta ẹme nọ o te odibo ra udu, dede nọ mẹ yọ omọvo idibo ra ha.”

14 Nọ oke emuọriọ u te, Boaz ọ tẹ ta kẹe nọ: “Nyaze etenẹ, re whọ re ebrẹdi jọ, whọ sai duwu ebrẹdi ra họ iviniga na.” Fikiere ọ tẹ keria kẹle iruiruo na. Kẹsena Boaz ọ tẹ kẹe ebali jọ nọ a sasa,* ọ tẹ re eva vọ, ejọ i te gbe kiọkọ kẹe. 15 Nọ ọ kpama re o si isogẹ,+ Boaz ọ tẹ ta kẹ idibo-emezae riẹ nọ: “Wha kẹe uvẹ re ọ jọ usu ebali* nọ wha bru fihọ otọ na tọlọ re, wha kpokpo iei hi.+ 16 Wha rẹ jẹ jọ ebali nọ wha gba ekru na yolo ejọ fihọ otọ nyaseba kẹe re ọ tọlọ, yọ wha ta ẹme ọvo rọ whaha iẹe he.”

17 Fikiere ọ tẹ ruabọhọ isogẹ nọ o je si evaọ udhu na rite owọwọ.+ Nọ ọ tehe ebali nọ ọ kwa, e rẹ joma vọ ifa.* 18 Kẹsena ọ tẹ wọ ae, ọ tẹ ruọ eva okpẹwho na, oniọrọo riẹ ọ tẹ ruẹ isogẹ nọ o si na. Rut ọ tẹ jẹ rehọ emu nọ ọ wha ze lahwe, onọ u kiọkọ+ nọ ọ re eva vọ no, ọ tẹ rehọ iẹe kẹe.

19 Oniọrọo riẹ ọ tẹ ta kẹe nọ: “Diẹse whọ jọ si isogẹ nẹnẹ? Diẹse whọ jọ ru iruo? Jọ oghale u te ohwo nọ o rri owhẹ aro na.”+ Ọ tẹ vuẹ oniọrọo riẹ kpahe ohwo nọ o lele ru iruo, inọ: “Odẹ ọzae nọ me lele ru iruo nẹnẹ Boaz.” 20 Naomi ọ tẹ ta kẹ aye ọmọzae riẹ nọ: “Jọ Jihova nọ o gbe bi dhesẹ uyoyou nọ o rẹ hiẹ hẹ kẹ enọ e rrọ uzuazọ gbe enọ i whu no na ọ ghale iẹe.”+ Naomi o te fibae nọ: “Ọzae na yọ ọsọrọo mai.+ Ọ rrọ usu ahwo nọ a rẹ sae dẹ omai zihe ze.”*+ 21 Rut ohwo Moab na ọ tẹ ta nọ: “Ọ ta kẹ omẹ re nọ, ‘Jọ kugbe iruiruo mẹ bẹsenọ a re vu ekakọ mẹ kpobi re no.’”+ 22 Naomi ọ tẹ ta kẹ Rut aye ọmọzae riẹ nọ: “Ọmọtẹ mẹ, o mai woma re who lele idibo-emetẹ riẹ viukpenọ who re kpohọ udhu ofa nọ a te jọ kpokpo owhẹ.”

23 Fikiere ọ tẹ jọ kugbe idibo-emetẹ Boaz je si isogẹ bẹsenọ ezi nọ a re ro bru ebali+ gbe ezi nọ a re ro bru iwhiti i ro kuhọ. Yọ ọ gbẹ jẹ rria kugbe oniọrọo riẹ.+

3 Naomi oniọrọo riẹ ọ tẹ ta kẹe nọ: “Ọmọtẹ mẹ, kọ mẹ gbẹ gwọlọ uwou* kẹ owhẹ+ re eware i woma kẹ owhẹ? 2 Kọ ogbẹrọnọ ọsọrọo mai Boaz ọ rrọ?+ Ọye who je lele idibo-emetẹ riẹ ru iruo na. Owọwọ nana ọ te frẹ ebali evaọ oria nọ a rẹ jọ si ibi no igbe ekakọ na. 3 Fikiere nyae họ re who wholo udẹ nọ u re gbo ore awere; ku emamọ ewu ra họ* re who kpohọ oria nọ a rẹ jọ si ibi no igbe ekakọ na. Who ru re ọzae na ọ riẹ nọ whọ rrọ etẹe he bẹsenọ ọ rẹ re jẹ da no. 4 Okenọ ọ te nyai kiẹzẹ, muẹrohọ oria nọ o ti kiẹzẹ; kẹsena whọ vẹ nya, whọ vẹ yẹ ohọ no obọ awọ riẹ, who ve kiẹzẹ. Ọ te ta oware nọ who re ru kẹ owhẹ.”

5 Rut ọ tẹ ta nọ: “Me ti ru oware kpobi nọ whọ ta kẹ omẹ.” 6 Fikiere o te kpohọ oria nọ a rẹ jọ si ibi no igbe ekakọ na je ru oware kpobi nọ oniọrọo riẹ ọ ta kẹe nọ o ru. 7 Whaọ nọ Boaz ọ re jẹ da no, eva e tẹ jẹ were iẹe. Ọ tẹ nyai kiẹzẹ akotọ ebali nọ a kokohọ na. Kẹsena Rut ọ tẹ lẹlẹ nya, ọ tẹ yẹ ohọ no awọ riẹ o te kiẹzẹ. 8 Evaọ udevie aso, ọzae na o te muhọ enuhu, ọ tẹ kpama keria, ọ tẹ ruẹ aye nọ o kiẹzẹ kẹle awọ riẹ. 9 Ọ tẹ nọe nọ: “Whẹ yọ ono?” O te yo nọ: “Mẹ yọ Rut, odibo ra. Rriẹ ewu ra* ruru odibo ra keme whẹ yọ ohwo nọ ọ rẹ sae dẹ omẹ zihe ze.”+ 10 Boaz ọ tẹ ta nọ: “Jọ Jihova ọ ghale owhẹ, ọmọtẹ mẹ. Whọ jọ onana dhesẹ uyoyou nọ o rẹ hiẹ hẹ vi orọ ọsosuọ,+ keme whọ nyabru emoha na ha, te enọ i fe hayo enọ i yogbe. 11 Fikiere ọmọtẹ mẹ, jọ ozọ u mu owhẹ hẹ. Me ti ru oware kpobi nọ whọ ta,+ keme ohwo kpobi evaọ okpẹwho na* ọ riẹ nọ whẹ yọ emamọ aye gaga. 12 Dede nọ mẹ yọ ohwo nọ ọ rẹ sae ginẹ dẹ owhẹ zihe ze,+ u wo omoni ọzae ra ọfa jọ nọ ọ kẹle vi omẹ.+ 13 Jọ etenẹ aso nana, otẹrọnọ ọ te dẹ owhẹ zihe ze nọ oke o tẹ ke no, u woma! Jọ ọ dẹ owhẹ zihe ze.+ Rekọ ọ gbẹ gwọlọ dẹ owhẹ hẹ, mẹ te dẹ owhẹ, nọ Jihova ọ rrọ uzuazọ na mẹ te siọ ere ba eru hu. Kiẹzẹ etenẹ bọo ohiohiẹ.”

14 Fikiere o te kiẹzẹ kẹle awọ riẹ te ohiohiẹ, ọ tẹ kpama taure otọ u te ti vẹ te epanọ a sai ro vuhu ohwo. Boaz ọ tẹ ta nọ: “Jọ ohwo ọvo ọ riẹ nọ aye ọ nyaze oria nọ a rẹ jọ si ibi no igbe ekakọ na ha.” 15 Ọ tẹ jẹ ta nọ: “Rehọ ohọ nọ whọ rọ whaliẹ oma na ze re whọ rriẹe.” Ọ tẹ rriẹe, Boaz ọ tẹ whẹ owawọ ezeza* ebali fihọ iẹe, ọ tẹ wọe họ iẹe, kẹsena Boaz ọ tẹ ruọ eva okpẹwho na.

16 Rut ọ tẹ nyabru oniọrọo riẹ, ọ tẹ nọe nọ: “Ẹvẹ whọ nyate,* ọmọtẹ mẹ?” Ọ tẹ vuẹe oware kpobi nọ ọzae na o ru kẹe. 17 O te fibae nọ: “Ọ kẹ omẹ owawọ ezeza ebali nana jẹ ta kẹ omẹ nọ ‘Who kpo ababọ bru oniọrọo ra ha.’” 18 Kẹsena ọ tẹ ta kẹe nọ: “Keria etenẹ, ọmọtẹ mẹ, bẹsenọ whọ te riẹ epanọ ẹme na o ti ro kuhọ, keme ọzae na o ti serihọ họ bẹsenọ o re ku ẹme na họ no nẹnẹ.”

4 Boaz ọ tẹ nya kpobọ unuẹthẹ okpẹwho na+ ọ tẹ keria etẹe. Omoni ọkpekpe riẹ* nọ Boaz ọ fodẹ na+ ọ tẹ jẹ nyavrẹ. Boaz o te sei nọ: “Ọzae, nyaze te keria etenẹ.” Ọ tẹ nyabru ei, ọ tẹ keria. 2 Kẹsena Boaz o te se ekpako ikpe okpẹwho na jọ,+ ọ tẹ ta kẹ ae nọ: “Wha keria etenẹ.” A tẹ keria.

3 Boaz ọ tẹ ta kẹ omoni riẹ na nọ:+ “O gba Naomi nọ o zihe no obọ ẹkwotọ Moab+ ze na họ nọ ọ rẹ zẹ ẹkẹ otọ omoni mai, Ẹlimẹlẹk.+ 4 Fikiere mẹ tẹ jiroro nọ mẹ rẹ vuẹ owhẹ nọ, ‘Dẹ otọ na evaọ iraro ahwo ẹwho na gbe ekpako ahwo mẹ.+ Otẹrọnọ whọ te dẹe zihe ze, dẹe. Rekọ otẹrọnọ whọ te dẹe zihe ze he, vuẹ omẹ re mẹ riẹ, keme whẹ o wo udu nọ whọ rẹ rọ dẹe zihe ze, yọ u te no owhẹ no, mẹ u re te.’” Ọ tẹ kẹe uyo nọ: “O ruọ omẹ nọ mẹ rẹ dẹe zihe ze.”+ 5 Boaz ọ tẹ ta nọ: “Evaọ ẹdẹ nọ whọ te dẹ otọ na mi Naomi, whọ rẹ dẹe mi Rut ohwo Moab na re, aye ọzae nọ o whu no na, re odẹ ọzae nọ o whu no na o gbẹ jọ ukuoriọ riẹ.”+ 6 Omoni riẹ na ọ tẹ ta nọ: “Mẹ te sae dẹe zihe ze he, keme mẹ sae rọ ere raha ukuoriọ obọmẹ. Rehọ udu nọ mẹ rẹ rọ dẹe zihe ze na dẹe kẹ omara, keme mẹ te sae dẹe zihe ze he.”

7 Whaọ enẹ a jẹ hai ru oke anwae evaọ Izrẹl kpahe udu nọ a rẹ rọ dẹ oware zihe ze hayo dhesẹ nọ a siobọno oware kẹ omọfa: Ohwo ọ rẹ ba owọ-eviẹ riẹ jọ no,+ ọ vẹ rehọ iẹe kẹ ohwo ọdekọ na. Enẹ a jẹ hae rọ kẹ imuẹro ọtamuo* evaọ Izrẹl. 8 Fikiere nọ ọzae* na ọ ta kẹ Boaz nọ, “Dẹe kẹ omara,” ọzae na ọ tẹ ba owọ-eviẹ riẹ jọ no. 9 Kẹsena Boaz ọ tẹ ta kẹ ekpako na gbe ahwo na kpobi nọ: “Whai họ isẹri+ nẹnẹ na inọ mẹ be dẹ eware Ẹlimẹlẹk kpobi gbe eware Kiliọn avọ Malọn kpobi mi Naomi. 10 Mẹ tẹ jẹ be rehọ Rut, ohwo Moab na, aye Malọn, re ọ jọ aye mẹ, re ukuoriọ ọzae nọ o whu no na o gbẹ jọ rọ kẹe,+ odẹ ọzae nọ o whu no na u gbe vru no udevie imoni riẹ gbe ahwo ẹwho* riẹ hẹ. Whai họ isẹri nẹnẹ na.”+

11 Fikiere ahwo kpobi nọ a jọ unuẹthẹ okpẹwho na gbe ekpako na a te kuenu nọ: “Mai họ isẹri! Jọ Jihova o ru re aye nọ ọ be ziọ uwou ra na ọ jọ wọhọ Reshẹl avọ Lia, enọ e bọ uwou Izrẹl.+ Jọ eware i woma kẹ owhẹ evaọ Efrata,+ re who je wo emamọ odẹ* evaọ Bẹtlẹhẹm.+ 12 Jọ uwou ra o jọ wọhọ uwou Pirẹz,+ ọnọ Tama o yẹ kẹ Juda, ẹkwoma ọmọ nọ Jihova ọ te rehọ uvovo-aye nana kẹ owhẹ.”+

13 Fikiere Boaz ọ tẹ rehọ Rut, ọ tẹ jọ aye riẹ. Nọ o lele iei wezẹ, Jihova o te ru ei dihọ, o te yẹ ọmọzae. 14 Kẹsena eyae na a tẹ ta kẹ Naomi nọ: “Ujiro u te Jihova, ọnọ o ru nọ who ro wo ohwo nọ ọ dẹ owhẹ zihe ze nẹnẹ. Jọ a whowho odẹ ọmọ na evaọ Izrẹl! 15 O* ru owhẹ wariẹ wo uzuazọ* no, ọ te rẹrote owhẹ evaọ oke owho ra, keme aye ọmọzae ra nọ o you owhẹ,+ ọye o yẹ riẹ, yọ o woma kẹ owhẹ vi emezae ihrẹ.” 16 Naomi ọ tẹ wọ ọmọ na fihọ igbama riẹ, ọ tẹ jẹ yọrọ iẹe.* 17 Kẹsena eyae okegbe na a tẹ kẹ ọmọ na odẹ. A ta nọ, “A yẹ ọmọzae kẹ Naomi no,” a te sei Obẹd.+ Ọye họ ọsẹ Jẹsi,+ ọnọ o yẹ Devidi.

18 Whaọ uyẹ Pirẹz+ ona:* Pirẹz họ ọsẹ Hẹzrọn;+ 19 Hẹzrọn họ ọsẹ Ram; Ram họ ọsẹ Aminadab;+ 20 Aminadab+ họ ọsẹ Nashọn; Nashọn họ ọsẹ Salmọn; 21 Salmọn họ ọsẹ Boaz; Boaz họ ọsẹ Obẹd; 22 Obẹd họ ọsẹ Jẹsi;+ Jẹsi kọ ọsẹ Devidi.+