OBE AVỌ IVẸ IVIE
1 Nọ Ehab o whu no, ahwo Moab+ a tẹ kpareso Izrẹl.
2 Evaọ oke yena Ehazaya o ro kie, nọ eghogho nọ a rọ ire hwa evaọ ubruwou obehru riẹ evaọ Sameria o zue ei fihọ otọ, ọ tẹ nwoma. Fikiere o te vi enyukọ jẹ vuẹ ae nọ: “Wha nyae nekpẹ mi Bale-zibọb ọghẹnẹ Ekrọn+ re ma riẹ sọ oma nana nọ mẹ nwa na u ti kpo.”+ 3 Rekọ ukọ-odhiwu Jihova ọ tẹ ta kẹ Elaejah*+ ohwo Tishbe na nọ: “Kparoma re whọ nyai zere enyukọ nọ ovie Sameria o vi na re whọ ta kẹ ae nọ, ‘Kọ fikinọ Ọghẹnẹ ọ rrọ Izrẹl he wha be rọ nyae nekpẹ mi Bale-zibọb ọghẹnẹ Ekrọn na?+ 4 Fikiere enẹ Jihova ọ ta: “Who ti no ehwa nọ who kiẹzẹ na ha, keme whọ te seba ewhu hu.”’” Nọ Elaejah ọ ta ere no, ọ tẹ nyavrẹ.
5 Nọ enyukọ na i zihe bru ovie na ze, ọ tẹ nwane nọ ae nọ: “Fikieme wha ro zihe ze?” 6 A tẹ ta kẹe nọ: “Ọzae jọ ọ nyaze ti zere omai, ọ tẹ ta kẹ omai nọ, ‘Wha zihe bru ovie nọ o vi owhai na re wha ta kẹe nọ, “Enẹ Jihova ọ ta: ‘Kọ fikinọ Ọghẹnẹ ọ rrọ Izrẹl he who bi ro vi ahwo nyae nekpẹ mi Bale-zibọb ọghẹnẹ Ekrọn? Fikiere who ti no ehwa nọ who kiẹzẹ na ha, keme whọ te seba ewhu hu.’”’”+ 7 Ọ tẹ nọ ae nọ: “Ẹvẹ ọzae nọ ọ nyaze ti zere owhai nọ ọ ta eme nana kẹ owhai na ọ rrọ?” 8 A tẹ ta kẹe nọ: “Ọzae na o ku ewu eto+ họ jẹ rehọ umueku oviẹ-arao gba eku.”+ Ovie na ọ tẹ nwane ta nọ: “Yọ Elaejah ohwo Tishbe na.”
9 Ovie na o te vi oletu utu ahwo udhuvẹ-gbikpe avọ ezae udhuvẹ-gbikpe riẹ bru ei. Nọ ọ nyabru Elaejah yọ ọ keria ehru ugbehru na. Oletu na ọ tẹ ta kẹe nọ: “Ohwo Ọghẹnẹ uzẹme na,+ ovie nọ who ‘Nwrotọ ze.’” 10 Rekọ Elaejah ọ tẹ kpahe kẹ oletu utu ahwo udhuvẹ-gbikpe na nọ: “U woma, otẹrọnọ mẹ yọ ohwo Ọghẹnẹ, jọ erae i no obọ idhiwu+ na ze re e mahe owhẹ avọ ezae udhuvẹ-gbikpe ra na no.” Erae i te no obọ idhiwu na ze, e tẹ mahe iẹe avọ ezae udhuvẹ-gbikpe riẹ no.
11 Fikiere ovie na ọ tẹ wariẹ vi oletu utu ahwo udhuvẹ-gbikpe ọfa avọ ezae udhuvẹ-gbikpe riẹ bru ei. Ọ tẹ nya, ọ tẹ ta kẹe nọ: “Ohwo Ọghẹnẹ uzẹme na, enẹ ovie na ọ ta, ‘Nwrotọ ze vẹrẹ vẹrẹ.’” 12 Rekọ Elaejah ọ tẹ kpahe kẹ ae nọ: “Otẹrọnọ mẹ yọ ohwo Ọghẹnẹ uzẹme na, jọ erae i no obọ idhiwu na ze re e mahe owhẹ avọ ezae udhuvẹ-gbikpe ra na no.” Erae Ọghẹnẹ i te no obọ idhiwu na ze, e tẹ mahe iẹe avọ ezae udhuvẹ-gbikpe riẹ no.
13 Ovie na o te je vi oletu utu ahwo udhuvẹ-gbikpe avesa avọ ezae udhuvẹ-gbikpe riẹ. Rekọ nọ oletu utu ahwo udhuvẹ-gbikpe avesa na ọ nya, o te kigwẹ fihọ aro Elaejah, ọ tẹ be lẹe nọ o wo aruoriwo kẹe, inọ: “Ohwo Ọghẹnẹ uzẹme na, ivie, jọ uzuazọ mẹ avọ uzuazọ idibo udhuvẹ-gbikpe ra nana o jọ ghaghae evaọ aro ra. 14 Erae i no obọ idhiwu na ze, e tẹ mahe iletu itu ahwo udhuvẹ-gbikpe ivẹ ọsosuọ na avọ itu ahwo udhuvẹ-gbikpe rai no, rekọ enẹna, jọ uzuazọ mẹ o jọ ghaghae evaọ aro ra.”
15 Nọ ọ ta ere, ukọ-odhiwu Jihova ọ tẹ ta kẹ Elaejah nọ: “Lele iei nya. Jọ ozọ riẹ u mu owhẹ hẹ.” Fikiere ọ tẹ kpama, ọ tẹ nya lele iei bru ovie na. 16 Elaejah ọ tẹ ta kẹ ovie na nọ, “Enẹ Jihova ọ ta: ‘Who vi enyukọ re a nyae nekpẹ mi Bale-zibọb ọghẹnẹ Ekrọn.+ Kọ fikinọ Ọghẹnẹ ọ rrọ Izrẹl he who ro ru ere?+ Fikieme whọ gbẹ nekpẹ ẹme riẹ hẹ? Fikiere, who ti no ehwa nọ who kiẹzẹ na ha, keme whọ te seba ewhu hu.’” 17 O te whu wọhọ epaọ ẹme Jihova nọ Elaejah ọ ta; yọ fikinọ o wo ọmọzae he, Jehoram*+ o te zihe ruọ ovie evaọ ẹta riẹ, evaọ ukpe avọ ivẹ Jehoram+ ọmọzae Jehoshafat ovie Juda.
18 Rọ kpahe iku uzuazọ Ehazaya+ nọ i kiọkọ, eware nọ o ru, kọ a gbe kere ai fihọ obe iku eware nọ e via evaọ etoke ivie Izrẹl?
2 Nọ okenọ Jihova ọ rọ gwọlọ rehọ Elaejah+ kpobọ idhiwu* na evaọ ofou ọwhibo+ u bi te no, Elaejah avọ Elaesha+ a te no Gilgal vrẹ.+ 2 Elaejah ọ tẹ ta kẹ Elaesha nọ: “Ivie, jọ etenẹ, keme Jihova o vi omẹ nọ me kpobọ Bẹtẹl.” Rekọ Elaesha ọ tẹ ta kẹe nọ: “Nọ Jihova ọ rrọ uzuazọ na, whẹ omara* ọ tẹ jẹ rrọ uzuazọ na, mẹ te nyasiọ owhẹ ba ha.” Fikiere a tẹ nya kpobọ Bẹtẹl.+ 3 Kẹsena emezae eruẹaro na* nọ e rrọ Bẹtẹl e tẹ nya lahwe bru Elaesha ze, a tẹ ta kẹe nọ: “Kọ whọ riẹ nọ nẹnẹ na Jihova ọ te rehọ olori ra nọ o wuzou ra vrẹ?”+ Elaesha ọ tẹ ta nọ: “Mẹ riẹ ere. Wha fibo.”
4 Elaejah ọ tẹ ta kẹe nọ: “Elaesha, ivie, jọ etenẹ, keme Jihova o vi omẹ nọ me kpobọ Jẹriko.”+ Rekọ ọ tẹ ta kẹe nọ: “Nọ Jihova ọ rrọ uzuazọ na, whẹ omara* ọ tẹ jẹ rrọ uzuazọ na, mẹ te nyasiọ owhẹ ba ha.” Fikiere a te kpobọ Jẹriko. 5 Kẹsena emezae eruẹaro na nọ e rrọ Jẹriko a tẹ nyabru Elaesha ze, a tẹ ta kẹe nọ: “Kọ whọ riẹ nọ nẹnẹ na Jihova ọ te rehọ olori ra nọ o wuzou ra vrẹ?” Elaesha ọ tẹ ta nọ: “Mẹ riẹ ere. Wha fibo.”
6 Elaejah ọ tẹ ta kẹe nọ: “Ivie, jọ etenẹ, keme Jihova o vi omẹ nọ me kpobọ Jọdan.” Rekọ ọ tẹ ta nọ: “Nọ Jihova ọ rrọ uzuazọ na, whẹ omara* ọ tẹ jẹ rrọ uzuazọ na, mẹ te nyasiọ owhẹ ba ha.” Fikiere aimava a tẹ nya. 7 Emezae eruẹaro na nọ i bu te udhuvẹ-gbikpe e nya re, a te dikihẹ ugbo jọ bi rri yọ aimava na a dikihẹ akotọ Jọdan na. 8 Elaejah ọ tẹ rehọ ewu ọruẹaro riẹ,+ o te kpiri ei, ọ tẹ rehọ iẹe fa ame na, ame na ọ tẹ hẹriẹ kpohọ ẹkpẹlobọ gbe obọze, aimava a tẹ nya otọ oyaya na ruọ abọdekọ.+
9 Nọ a nwane nyaruọ abọdekọ no, Elaejah ọ tẹ ta kẹ Elaesha nọ: “Yare oware nọ whọ gwọlọ nọ me ru kẹ owhẹ taure a tẹ te rehọ omẹ siọ owhẹ ba.” Elaesha ọ tẹ ta nọ: “Ivie, jọ akuava*+ ẹzi ra+ o te omẹ obọ.” 10 Elaejah ọ tẹ ta kẹe nọ: “Oware obẹbẹ whọ yare na. Whọ tẹ ruẹ omẹ okenọ a te rehọ omẹ siọ owhẹ ba, o te via kẹ owhẹ ere; rekọ whọ gbẹ ruẹ omẹ hẹ, o te via ere he.”
11 Epanọ a rọ jọ edhere be nya, yọ a be ta ẹme na, idudhe na akẹkẹ erae avọ enyenya erae+ e tẹ hẹriẹ aimava na, Elaejah o te muvrẹ kpobọ idhiwu* evaọ ofou ọwhibo na.+ 12 Nọ Elaesha o je rri na yọ o bi bo nọ: “Ọsẹ mẹ, ọsẹ mẹ! Akẹkẹ Izrẹl avọ edhẹ-enyenya riẹ!”+ Nọ ọ gbẹ jẹ ruẹ e riẹ hẹ, ọ tẹ jabọ họ iwu obọriẹ, ọ tẹ bẹre ai kpohọ ewẹ ivẹ.+ 13 Kẹsena ọ tẹ tọlọ ewu*+ Elaejah nọ o kie noi oma fihọ otọ, o te zihe, o te dikihẹ akotọ Jọdan na. 14 Ọ tẹ rehọ ewu* Elaejah nọ o kie noi oma na rọ fa ame na, ọ tẹ ta nọ: “Kọ Jihova ọ rrọ, Ọghẹnẹ Elaejah?” Nọ ọ rehọ ewu na fa ame na, ame na ọ tẹ hẹriẹ kpohọ ẹkpẹlobọ gbe obọze, Elaesha ọ tẹ nyaruọ abọdekọ.+
15 Nọ emezae eruẹaro na nọ e rrọ Jẹriko e jọ ugbo ruẹ e riẹ, a tẹ ta nọ: “Ẹzi Elaejah ọ ruọ Elaesha oma no.”+ Fikiere a tẹ nyabru ei, a te kigwẹ rọ uzou te otọ evaọ aro riẹ. 16 A tẹ ta kẹe nọ: “Ezae udhuvẹ-gbikpe nọ i te ziezi e rrọ etenẹ kugbe idibo ra. Ivie, jọ a nya re a gwọlọ olori ra. Ẹsejọhọ ẹzi* Jihova ọ wọ riẹ kpehru, o te gbolo iei fihọ ehru ugbehru jọ hayo ukiekpotọ jọ.”+ Rekọ ọ tẹ ta nọ: “Wha vi ai hi.” 17 Rekọ a tẹ gbẹ jẹ tẹzẹ iẹe bẹsenọ o rọ vẹso ẹe no, ọ tẹ dhugbẹ ta nọ: “Wha vi ae nya.” A te vi ezae udhuvẹ-gbikpe na, a tẹ gwọlọ iẹe edẹ esa, rekọ a ruẹ e riẹ hẹ. 18 Okenọ a zihe bru ei ze, yọ ọ jẹ rria Jẹriko.+ Ọ tẹ ta kẹ ae nọ: “Kọ mẹ vuẹ owhai nọ wha nya ha?”
19 Nọ u te oke jọ, ezae okpẹwho na e tẹ ta kẹ Elaesha nọ: “Olori mai ọ riẹ nọ a fa okpẹwho na fihọ emamọ oria;+ rekọ ame na o woma ha, yọ otọ na ọga.”* 20 Ọ tẹ ta nọ: “Wha rehọ omodhe okokodo ọkpokpọ ọsese se omẹ je fi uwhei họ iẹe eva.” A tẹ rehọ iẹe sei. 21 Kẹsena ọ tẹ nya kpohọ oria nọ ame na o bi no ze, o te ku uwhei fihọ ame na,+ ọ tẹ ta nọ: “Enẹ Jihova ọ ta, ‘Me ru ame nana woma no. O te gbẹ wha uwhu ze he hayo lẹliẹ ahwo jọ ọga ha.’”* 22 Ame na ọ rrọ wowoma rite ẹdẹ inẹnẹ na wọhọ epanọ Elaesha ọ ta na.
23 O te no etẹe kpobọ Bẹtẹl. Nọ ọ jọ edhere jẹ nyavrẹ, emezae esese jọ i te no okpẹwho na ze, a te bi sei ẹkoko,+ be ta kẹe nọ: “Ọnọ ọ fa oko uzou na kpobọ ehru! Ọnọ ọ fa oko uzou na kpobọ ehru!” 24 Ukuhọ riẹ o te kuomarẹriẹ, o te rri rai, ọ tẹ rehọ odẹ Jihova bọwo ae ehao. Edaka eyae ivẹ+ i te no ẹwọ na ze, e tẹ za emọ udhuvẹ-gbivẹ ekekẹ.+ 25 Ọ tẹ ruabọhọ onya riẹ no etẹe kpobọ Ugbehru Kamẹl,+ o te no obei zihe kpobọ Sameria.
3 Jehoram+ ọmọzae Ehab o zihe ruọ ovie Izrẹl evaọ Sameria evaọ ukpe avọ ikpegberee Jehoshafat ovie Juda, yọ ikpe ikpegbivẹ o su. 2 Ọ ruabọhọ je ru oware nọ u yoma evaọ aro Jihova, rekọ o ru te ọsẹ riẹ hayo oni riẹ hẹ, keme o si ipila ọrẹri Bale nọ ọsẹ riẹ o ru no.+ 3 Ghele na, ọ talamu izieraha nọ Jeroboam ọmọzae Nibat o ru Izrẹl raha.+ O siobọno ai hi.
4 Whaọ Misha ovie Moab ọ jọ othuru igodẹ, yọ ọ jẹ hae rehọ imigodẹ idu ẹgba ọvo (100,000) gbe igbo nọ a bru eto rai hi idu ẹgba ọvo (100,000) rọ hwa azọhọ kẹ ovie Izrẹl. 5 Nọ Ehab ọ nwani whu no,+ ovie Moab ọ tẹ kpareso ovie Izrẹl.+ 6 Fikiere Jehoram ovie na o te no Sameria ẹdẹ yena, o te koko Izrẹl soso họ. 7 O te je vi uwou se Jehoshafat ovie Juda inọ: “Ovie Moab ọ kpareso omẹ. Kọ who ti lele omẹ re ma fi Moab ẹmo?” Ọ tẹ ta nọ: “Mẹ te nya.+ Mẹ avọ owhẹ ọvona. Ahwo mẹ avọ ahwo ra yọ ahwo ọvona. Enyenya mẹ avọ enyenya ra evona.”+ 8 Kẹsena ọ tẹ nọe nọ: “Edhere vẹ ma rẹ rọ nya?” Ọ tẹ kẹ uyo nọ: “Edhere udhude Edọm.”
9 Ovie Izrẹl ọ tẹ wọ lele ovie Juda avọ ovie Edọm.+ Nọ a nya edẹ ihrẹ soso no, ame ọ gbẹ jariẹ kẹ ogbotu ahwo na gbe erao nọ a wha lele oma ha. 10 Ovie Izrẹl ọ tẹ ta nọ: “U yoma kẹhẹ! Kọ enẹ Jihova o ro se ivie esa nana kokohọ re ọ rehọ ae họ obọ Moab!” 11 Jehoshafat ọ tẹ nọ inọ: “Kọ uvumọ ọruẹaro Jihova ọ rrọ obonẹ nọ ma rẹ jọ obọ riẹ nekpẹ mi Jihova?”+ Omọvo idibo ovie Izrẹl na jọ ọ tẹ kẹ uyo nọ: “Elaesha+ ọmọzae Shefat ọ riẹ, ọnọ ọ jẹ hai ku ame họ Elaejah abọ.”*+ 12 Jehoshafat ọ tẹ ta nọ: “Ẹme Jihova ọ rrọ kugbei.” Fikiere ovie Izrẹl avọ Jehoshafat gbe ovie Edọm a tẹ nyabru ei.
13 Elaesha ọ tẹ ta kẹ ovie Izrẹl nọ: “Eme me wo kugbe owhẹ?*+ Nyabru eruẹaro ọsẹ ra gbe eruẹaro oni ra.”+ Rekọ ovie Izrẹl ọ tẹ ta kẹe nọ: “Ere he, keme Jihova họ ọnọ o se ivie esa nana kokohọ re ọ rehọ ae họ obọ Moab.” 14 Fikiere Elaesha ọ tẹ ta nọ: “Nọ Jihova olori egbaẹmo nọ mẹ be gọ* ọ rrọ uzuazọ na, o gbẹ rrọ adhẹẹ nọ me wo kẹ Jehoshafat+ ovie Juda ha, mẹ hai ti rri owhẹ ovao hayo gaviezọ kẹ owhẹ hẹ.+ 15 Rekọ, wha rehọ ohwo nọ o re kporo akpata-ifi* se omẹ.”+ Nọ ohwo nọ o re kporo akpata-ifi na ọ nwani muhọ ekporo, obọ Jihova o tẹ ziọ ehru riẹ.+ 16 Ọ tẹ ta nọ: “Enẹ Jihova ọ ta: ‘Wha tọ egọdọ vọ ukiekpotọ* nana, 17 keme enẹ Jihova ọ ta: “Wha te ruẹ ofou hu, wha te ruẹ oso gbe he; rekọ ukiekpotọ* nana o te vọ avọ ame,+ wha vẹ te jariẹ da, te owhai te uthuru erao rai gbe erao rai nọ i kiọkọ.”’ 18 Rekọ onana yọ oware osese evaọ aro Jihova,+ keme ọ te rehọ Moab họ obọ rai re.+ 19 Wha rẹ raha okpẹwho kpobi nọ a di ogba wariẹ họ*+ gbe emamọ okpẹwho kpobi no, wha re ko emamọ ure kpobi fihọ otọ, wha re bru iyeri-ame na kpobi dhe, yọ wha rẹ kwa itho vọ emamọ ẹkẹ otọ kpobi.”+
20 Evaọ ohiohiẹ, evaọ oke idhe ibi ekakọ ohiohiẹ,+ ame o te je su no obọ ofẹ Edọm ze idudhe, ame na ọ tẹ vọ ẹkwotọ na soso.
21 Ahwo Moab kpobi a te yo nọ ivie na e wọ ze te họre ae, fikiere a te se ezae kpobi nọ e rẹ sae wha ekwakwa ẹmo* kokohọ, a tẹ nyai dikihẹ obọ uwhru na. 22 Nọ a kpama evaọ ohiohiẹ, ọre na o te je lo mu ame na, rọkẹ ahwo Moab nọ a jọ abọdekọ, ame na ọ jọ wawae wọhọ azẹ. 23 A tẹ ta nọ: “Nọ azẹ! Avro ọ riẹ hẹ, ivie na e rọ ọgbọdọ kpe ohwohwo no. Fikiere, wha nyae kwa egbo-ẹmo,+ whai ahwo Moab!” 24 Nọ a ziọ evuẹ ahwo Izrẹl, ahwo Izrẹl a tẹ kpama, a te mu ahwo Moab na họ ekpe, a tẹ dhẹ kẹ ae.+ A tẹ ruọ eva Moab, yọ a bi kpe ahwo Moab na nọ a be nya na. 25 A kporo ikpewho na kuotọ, yọ ohwo kpobi o je gbolo utho fihọ emamọ ẹkẹ otọ kpobi, itho e tẹ vọ otọ na; a bru eyeri-ame kpobi dhe,+ je ko emamọ ure kpobi fihọ otọ.+ Ukuhọ riẹ, igbẹhẹ itho Kiẹ-haresẹt+ ọvo i gbe dikihẹ, enọ i re veghe udeme e tẹ wariẹe họ, a tẹ raha iẹe no.
26 Nọ ovie Moab ọ ruẹ nọ ẹmo na o kiekpei no, ọ tẹ rehọ ezae egba ihrẹ (700) nọ e wha egbọdọ re ọ vẹruọ ovie Edọm;+ rekọ a sai ru ei hi. 27 Fikiere ọ tẹ rehọ ọmọzae ọkpako riẹ nọ ọ hai ti su evaọ ẹta riẹ, ọ tẹ rehọ iẹe dhe idhe emahọ+ evaọ ugbẹhẹ na. A te mu ofu ọgaga kẹ Izrẹl, fikiere a tẹ se iẹe ba ẹhọre, a te zihe kpobọ ẹkwotọ rai.
4 Whaọ aye emezae eruẹaro na+ jọ o te bo bru Elaesha ze, inọ: “Odibo ra, ọzae mẹ o whu no, yọ whọ riẹ vevẹ nọ odibo ra ọ jẹ dhozọ Jihova ẹsikpobi.+ Whaọ enẹna ohwo jọ nọ ọzae mẹ ọ reosa riẹ ọ nyaze re ọ rehọ emọ ivẹ mẹ re a jọ erigbo riẹ.” 2 Elaesha ọ tẹ ta kẹ aye na nọ: “Eme mẹ rẹ sai ru kẹ owhẹ? Ta kẹ omẹ, eme who wo evaọ uwou na?” Aye na o te yo kẹe nọ: “Odibo ra o wo oware ovo vievie evaọ uwou na ha, ajokpaọ omothẹ* ewhri jọ.”+ 3 Elaesha ọ tẹ ta nọ: “Kpobọ otafe re who mi ahwo okegbe ra ithẹ ifofe. Who mi umutho ho. 4 Kẹsena whọ vẹ ruọ eva uwou, whẹ avọ emezae ra wha ve si ẹthẹ họ dhe oma. Who ve ku ewhri fihọ ithẹ na kpobi, whọ vẹ wọ enọ e vọ no fihọ akotọ.” 5 Fikiere aye na ọ tẹ nyavrẹ se iẹe ba.
Nọ aye na avọ emezae riẹ a si ẹthẹ họ dhe oma, emezae riẹ e tẹ jẹ tọlọ ithẹ na sei, yọ o bi ku ewhri na fihọ ae ọvo.+ 6 Nọ o ku ithẹ na vọ no, aye na ọ tẹ ta kẹ ọmọzae riẹ jọ nọ: “Rehọ othẹ ọfa se omẹ.”+ Rekọ ọmọzae riẹ na ọ tẹ ta kẹe nọ: “Othẹ ọfa ọ gbẹ riẹ hẹ.” Nọ ọ ta ere, ewhri na o te su ka.+ 7 Fikiere aye na ọ tẹ ruọ eva, ọ tẹ vuẹ ohwo Ọghẹnẹ uzẹme na, ọ tẹ ta nọ: “Nya re whọ zẹ ewhri na re whọ hwosa nọ whọ re, whẹ avọ emezae ra wha vẹ rehọ onọ u kiọkọ yeri akpọ.”
8 Ẹdẹ jọ Elaesha o te kpobọ Shunẹm,+ oria nọ aye jọ nọ ọ rrọ okpohwo ọ jọ, aye na ọ tẹ tẹzẹ iẹe re ọ jọ etẹe re emu.+ Oke kpobi nọ ọ be nya etẹe vrẹ, ọ rẹ wẹriẹ etẹe re ọ re emu. 9 Aye na ọ tẹ ta kẹ ọzae riẹ nọ: “Mẹ riẹ nọ ọzae nana nọ ọ be hae nyaziọ obonẹ ẹsikpobi na yọ ohwo ọrẹri Ọghẹnẹ. 10 Ivie, joma bọ ubruwou osese jọ fihọ ehru uwou na,+ re ma fi ehwa, emẹjẹ, akaba, gbe ọkpọ-edada ukpẹ họ eva riẹ kẹe. Re evaọ oke kpobi nọ ọ nyaze, ọ vẹ jọ etẹe.”+
11 Ẹdẹ jọ ọ tẹ nyaze etẹe, o te kpobọ ubruwou nọ o rrọ obehru uwou na re o kiẹzẹ. 12 Ọ tẹ ta kẹ Gehazi+ odibo riẹ nọ: “Se aye Shunẹm+ na.” O te sei, aye na o te dikihẹ aro riẹ. 13 Elaesha ọ tẹ ta kẹ Gehazi nọ: “Ivie ta kẹe nọ, ‘Whaọ whọ ruẹ uye nana kpobi fiki mai.+ Kọ eme a sai ru kẹ owhẹ?+ Kọ mẹ ta ẹme kẹ ovie na+ hayo oletu ogbaẹmo na fiki ra?’” Rekọ uyo nọ ọ kẹ họ: “Udevie ahwo obọmẹ mẹ be rria.” 14 Fikiere Elaesha ọ tẹ ta nọ: “Nọ o rrọ ere na, kọ eme a sai ru kẹe?” Gehazi ọ tẹ ta nọ: “Whaọ, o wo ọmọzae he,+ yọ ọzae riẹ ọ kpako no.” 15 Ọ tẹ nwane ta nọ: “Sei ze.” Fikiere o te se aye na, aye na o te dikihẹ unuẹthẹ na. 16 Elaesha ọ tẹ ta nọ: “Oke utiona ukpe notha whọ te wọ ọmọzae.”+ Rekọ aye na ọ tẹ ta nọ: “Ijo, olori mẹ, ohwo Ọghẹnẹ uzẹme na! Whọ ta erue kẹ odibo ra ha.”
17 Rekọ aye na o te dihọ, o te yẹ ọmọzae evaọ oke utioyena ukpe nọ u lele i rie, nwane wọhọ epanọ Elaesha ọ ta kẹe. 18 Nọ ọmọ na ọ rro no, ẹdẹ jọ ọ tẹ nyabru ọsẹ riẹ, ọnọ ọ jọ kugbe enọ e jẹ kọrọ eware na. 19 Ọmọ na ọ tẹ jẹ ta kẹ ọsẹ riẹ nọ: “Uzou mẹ, O uzou mẹ!” Kẹsena ọsẹ riẹ ọ tẹ ta kẹ odibo na nọ: “Wọe se oni riẹ.” 20 Fikiere ọ tẹ wọe se oni riẹ, ọ tẹ keria awọ oni riẹ rite ọretuzou, kẹsena o te whu.+ 21 Aye na ọ tẹ gadiẹ kpobọ ehru, ọ tẹ wọ ọmọ na fihọ ehwa ohwo Ọghẹnẹ uzẹme na,+ o te si ẹthẹ na họ, ọ tẹ nyavrẹ. 22 O te se ọzae riẹ, ọ tẹ ta nọ: “Ivie, vi odibo jọ gbe eketekete ọvo jọ se omẹ, re mẹ nyabru ohwo Ọghẹnẹ uzẹme na vẹrẹ vẹrẹ, re me zihe ze.” 23 Rekọ ọzae na ọ tẹ ta nọ: “Fikieme whọ be rọ nyae ruẹ e riẹ nẹnẹ? Nẹnẹ yọ ehaa ọvẹre ọkpokpọ+ hayo ẹdijala ha.” Rekọ aye na ọ tẹ ta nọ: “Eware kpobi e rrọ ziezi.” 24 Ọ tẹ ruẹrẹ eketekete na họ, ọ tẹ ta kẹ odibo riẹ nọ: “Dhẹ ovovẹrẹ. Whọ dhẹ ẹrera fiki mẹ hẹ, ajokpanọ mẹ tẹ vuẹ owhẹ ere.”
25 Fikiere aye na ọ tẹ nyabru ohwo Ọghẹnẹ uzẹme na evaọ obọ Ugbehru Kamẹl. Nọ ohwo Ọghẹnẹ uzẹme na ọ nwane kparo ruẹ e riẹ evaọ ugbo, ọ tẹ ta kẹ Gehazi odibo riẹ nọ: “Rri! Aye Shunẹm na ọ rrọ obei na. 26 Ivie dhẹ bru ei re whọ nọe nọ, ‘Kọ whọ sasa? Kọ ọzae ra ọ sasa? Kọ ọmọ ra ọ sasa?’” Aye na ọ tẹ ta nọ: “Eware kpobi e rrọ ziezi.” 27 Nọ ọ nyabru ohwo Ọghẹnẹ uzẹme na evaọ obọ ugbehru na, ọ tẹ nwane zaza abọ mu awọ riẹ.+ Fikiere Gehazi ọ tẹ nyaze re o gele ei fihọ akotọ, rekọ ohwo Ọghẹnẹ uzẹme na ọ tẹ ta kẹe nọ: “Kẹe uvẹ, keme idhọvẹ egaga e riẹe oma, yọ Jihova ọ ko riẹ dhere omẹ, ọ re vuẹ omẹ hẹ.” 28 Kẹsena aye na ọ tẹ ta nọ: “Kọ mẹ yare olori mẹ nọ ọ kẹ omẹ ọmọzae? Kọ mẹ gbẹ vuẹ owhẹ nọ, ‘Whọ kẹ omẹ ẹruore ofofe vievie he’?”+
29 Elaesha ọ tẹ nwane ta kẹ Gehazi nọ: “Rọ iwu ra gba eku ra,+ re whọ tọlọ ọkpọ mẹ họ obọ, re whọ nya. Whọ tẹ nyaku ohwo jọ, who yere iei hi; yọ otẹrọnọ ohwo jọ o yere owhẹ, who yo kẹe he. Nya re whọ rehọ ọkpọ mẹ kpahe ovao ọmọ na.” 30 Nọ ọ ta ere, oni ọmọ na ọ tẹ ta nọ: “Nọ Jihova ọ rrọ uzuazọ na, whẹ omara* ọ tẹ jẹ rrọ uzuazọ na, mẹ te nyasiọ owhẹ ba ha.”+ Fikiere ọ tẹ kpama, o te lele aye na. 31 Gehazi ọ tẹ kake rehọ ae nya, ọ tẹ rọ ọkpọ na kpahe ovao ọmọ na, rekọ ọmọ na o ru edo hayo nuhu oma ha.+ O te zihe bru Elaesha, ọ tẹ ta kẹe nọ: “Ọmọ na ọ rọwo ze he.”
32 Nọ Elaesha o te uwou na yọ ọmọ owhuowhu na ọ rrọ ehwa riẹ.+ 33 Ọ tẹ ruọ eva uwou na je si ẹthẹ na họ dhe ọyomariẹ avọ ọmọ na, o te mu Jihova họ ẹlẹ se.+ 34 Ọ tẹ ruọ ehru ehwa na, o te kiẹzẹ ehru ọmọ na, o te fi unu riẹ họ unu ọmọ na, o te fi ibiaro riẹ họ ibiaro ọmọ na, o te fi evabọ riẹ họ evabọ ọmọ na, ọ tẹ jọ ehru ọmọ na, oma ọmọ na u te muhọ ẹrrorro.+ 35 Kẹsena ọ tẹ jẹ nya kpemu kparo evaọ uwou na, ọ tẹ ruọ ehru ehwa na jẹ wariẹ kiẹzẹ ehru ọmọ na. Ọmọ na ọ tẹ zehe azehe isiahrẹ, kẹsena o te rovie aro.+ 36 Elaesha o te se Gehazi, ọ tẹ ta kẹe nọ: “Se aye Shunẹm na.” O te sei, aye na ọ tẹ ruọ eva bru ei ze. Ọ tẹ ta nọ: “Wọ ọmọzae ra.”+ 37 Aye na ọ tẹ ruọ eva, o te kie fihọ awọ riẹ, o te kigwẹ rọ uzou te otọ evaọ aro riẹ, kẹsena ọ tẹ wọ ọmọzae riẹ, ọ tẹ nyavrẹ.
38 Okenọ Elaesha o zihe kpobọ Gilgal, ohọo u je mu evaọ ẹkwotọ na.+ Nọ emezae eruẹaro na+ e keria aro riẹ, ọ tẹ ta kẹ odibo riẹ nọ:+ “Wọ uwho ulogbo na fihọ erae, re who there izuwo kẹ emezae eruẹaro na.” 39 Fikiere omọvo rai jọ o te kpobọ ẹwọ re o bru ẹbe, ọ tẹ ruẹ okakọ ẹri jọ, ọ tẹ kọrọ ibi riẹ vọ ewu riẹ. Nọ o zihe ze, o te bru ai fihọ uwho izuwo na, yọ ọ riẹ eware nọ e rrọ họ. 40 Uwhremu na, a tẹ jẹ izuwo na kẹ ezae na re a re, rekọ nọ a nwane jọ izuwo na re, a te bo nọ: “Uwhu o rrọ eva uwho na, O ohwo Ọghẹnẹ uzẹme na.” A gbẹ sae re izuwo na ha. 41 Elaesha ọ tẹ ta nọ: “Wha rehọ eflawa jọ ze.” Nọ o whowho iei fihọ uwho na no, ọ tẹ ta nọ: “Wha jẹ izuwo na kẹ ahwo na.” Uvumọ oware enua o gbẹ jọ uwho na ha.+
42 Ọzae jọ o te no obọ Bale-shalisha+ ze, yọ ọ wha ikulu ebrẹdi ebali udhe+ nọ a rehọ ibi ọsosuọ nọ e ware ro ru se ohwo Ọghẹnẹ uzẹme na, gbe ẹkpa ebali ekpokpọ.+ Kẹsena Elaesha ọ tẹ ta nọ: “Rehọ ae kẹ ahwo na re a re.” 43 Rekọ odibo riẹ ọ tẹ ta nọ: “Ẹvẹ mẹ rẹ rehọ ememu nana kẹ ezae udhusoi (100)?”+ Ọ tẹ ta nọ: “Rehọ ae kẹ ahwo na re a re, keme enẹ Jihova ọ ta, ‘A te re, ejọ i ve ti je kiọkọ.’”+ 44 Fikiere o te fi ae họ aro rai, a tẹ re, ejọ i te je kiọkọ+ wọhọ epaọ ẹme Jihova.
5 Whaọ Neaman nọ ọ jọ oletu ogbaẹmo ovie Siria ọ jọ okpohwo nọ olori riẹ o rri ghaghae gaga, keme Jihova ọ rehọ e riẹ wha obokparọ* se Siria. Ọ jọ ọgbaẹmo ọgaga, dede na ọ jọ ọmoti.* 2 Evaọ oke jọ nọ ahwo Siria a kpohọ ẹmo, a mu ọmọtẹ ọsese jọ no ẹkwotọ Izrẹl kpozi, ọnọ o zihe ruọ odibo rọkẹ aye Neaman. 3 Ọ ta kẹ oni-uwou na nọ: “Dodokọ olori mẹ ọ rẹ nyabru ọruẹaro+ nọ ọ rrọ obọ Sameria na! O ve siwi oti riẹ na.”+ 4 Fikiere ọ* tẹ nyae ta kẹ olori riẹ, ọ tẹ vuẹe oware nọ ọmọtẹ nọ a rehọ no obọ Izrẹl ze na ọ ta.
5 Kẹsena ovie Siria ọ tẹ ta nọ: “Nya obọnana! Me ti vi ileta se ovie Izrẹl.” Ọ tẹ nya, yọ ọ wha etalẹnte* isiliva ikpe, ewẹ igoru idu ezeza (6,000), gbe eko iwu osẹ ikpe. 6 Ọ wha ileta na se ovie Izrẹl, ileta na e ta nọ: “Me vi Neaman odibo mẹ bru owhẹ ze avọ ileta nana nọ i te owhẹ obọ na re who siwi oti riẹ.” 7 Nọ ovie Izrẹl ọ nwani se ileta na, ọ tẹ bẹre iwu riẹ, ọ tẹ ta nọ: “Kọ mẹ yọ Ọghẹnẹ, nọ o re kpe je siwi uzuazọ?+ Keme o bi vi ọzae nana se omẹ, be ta kẹ omẹ nọ me siwi oti riẹ! Wha be ruẹ nọ ẹwhọ ọ be gwọlọ na.”
8 Rekọ nọ Elaesha ohwo Ọghẹnẹ uzẹme na o yo nọ ovie Izrẹl ọ bẹre iwu riẹ, ọ tẹ nwani vi uwou se ovie na nọ: “Fikieme whọ rọ bẹre iwu ra? Ivie, jọ ọ nyabru omẹ ze re ọ ruẹse riẹ nọ ọruẹaro ọ rrọ Izrẹl.”+ 9 Fikiere Neaman ọ tẹ nyaze avọ enyenya gbe ekẹkẹ ẹmo riẹ, o te dikihẹ obọ aro uwou Elaesha. 10 Rekọ Elaesha o te vi ọnyukọ nyae vuẹe nọ: “Nyae họ isiahrẹ+ evaọ ethẹ Jọdan na,+ oma ra u ve ti zihe ruọ epanọ o jọ, whọ vẹ te fo.” 11 Nọ ọ ta ere, eva e tẹ dha Neaman, o te muhọ ẹnyavrẹ, be ta nọ: “Mẹ jẹ ta kẹ omamẹ nọ, ‘Ọ te ruọ otafe bru omẹ ze, o ve dikihẹ etenẹ, o ve se odẹ Jihova Ọghẹnẹ riẹ, yọ o bi veghe obọ riẹ kpemu kparo evaọ ehru oti na re o siwi ei.’ 12 Kọ Abena gbe Fapa, ithẹ Damaskọs+ i gbe woma vi ithẹ Izrẹl kpobi? Kọ mẹ gbẹ sae jarae họ re oma mẹ o fo?” Nọ ọ ta ere no, o te kuomarẹriẹ nyavrẹ avọ ofu ọgaga.
13 Idibo riẹ e tẹ nyabru ei, a tẹ ta nọ: “Ọsẹ mẹ, o hae jọ nọ okpoware jọ ọruẹaro na ọ vuẹ owhẹ nọ who ru na, kọ whọ gbẹ hai ti ru ei? Kabikọ onana nọ ọ jọ ta ọvo nọ whọ ‘nyae họ re oma ra o fo’?” 14 Fikiere ọ tẹ nya, o te duomahọ Ethẹ Jọdan na isiahrẹ wọhọ epanọ ohwo Ọghẹnẹ uzẹme na ọ ta.+ Oma riẹ u te zihe ruọ epanọ o jọ vẹre wọhọ oma ọmọzae ọboba,+ ọ tẹ fo.+
15 Nọ oyena o vrẹ no, o te zihe bru ohwo Ọghẹnẹ uzẹme na,+ tei te ahwo nọ a lele i rie na* kpobi, o te dikihẹ aro riẹ jẹ ta nọ: “Obọnana mẹ riẹ nọ Ọghẹnẹ ọ rrọ oria ovo evaọ otọakpọ na soso ho, ajokpaọ Izrẹl.+ Enẹna, ivie, mi okẹ* odibo ra.” 16 Rekọ Elaesha ọ tẹ ta nọ: “Nọ Jihova nọ mẹ be gọ* ọ rrọ uzuazọ na, me ti mi okẹ na ha.”+ Ọ tẹ jẹ tẹzẹ iẹe re o mi okẹ na, rekọ ọ rọwo mi ei hi. 17 Ukuhọ riẹ, Neaman ọ tẹ ta nọ: “Nọ who bi mi hi na, ivie jọ a jọ ẹkwotọ nana kẹ odibo ra ẹkpẹ nọ o re te isi* ivẹ wha, keme odibo ra o gbe ti dhe idhe emahọ hayo dhe idhe kẹ eghẹnẹ efa ha ajokpaọ Jihova. 18 Rekọ jọ Jihova ọ rọvrẹ odibo ra evaọ oware ovo nana: Okenọ olori mẹ ọ tẹ ruọ eva uwou* Rimọn re ọ jọ etẹe guzou kpotọ, ugbobọ mẹ ọ rẹ rọ oma rẹrẹ, fikiere o rẹ gwọlọ nọ me guzou kpotọ evaọ uwou Rimọn. Nọ mẹ tẹ jọ uwou Rimọn guzou kpotọ, ivie, jọ Jihova ọ rehọ oware nana rọvrẹ odibo ra.” 19 Nọ ọ ta ere no, Elaesha ọ tẹ ta kẹe nọ: “Nya kpo tou.” Nọ ọ nyavrẹ se iẹe ba no, jẹ nya thabọ no omojọ, 20 Gehazi+ odibo Elaesha ohwo Ọghẹnẹ uzẹme na+ ọ tẹ ta kẹ omariẹ nọ: ‘Whaọ olori mẹ ọ kẹ Neaman ohwo Siria+ nana uvẹ nyavrẹ, yọ o mi rie eware nọ ọ wha ze he. Nọ Jihova ọ rrọ uzuazọ na, me ti lei, mẹ vẹ rehọ oware jọ mi ei.’ 21 Fikiere Gehazi o te mu Neaman họ ele. Nọ Neaman ọ ruẹ ohwo jọ nọ ọ be dhẹ lele iei, o te nwrotọ no akẹkẹ riẹ bru ei, ọ tẹ nọe nọ: “Kọ eware kpobi e rrọ ziezi?” 22 Ọ tẹ kẹ uyo nọ: “Ese ọvo ọ riẹ hẹ. Olori mẹ o vi omẹ ze, inọ, ‘Whaọ! Obọnana emoha ivẹ jọ nọ e rrọ usu emezae eruẹaro na i no obọ ubrotọ igbehru Ifremu bru omẹ ze. Ivie, kẹ ae etalẹnte isiliva ọvo gbe eko iwu osẹ ivẹ.’”+ 23 Neaman ọ tẹ ta nọ: “Tọlọ, tọlọ etalẹnte ivẹ.” Ọ tẹ jẹ tẹzẹ iẹe gaga,+ ọ tẹ gba etalẹnte isiliva ivẹ fihọ ekpa ivẹ, avọ eko iwu osẹ ivẹ, ọ tẹ rehọ ai kẹ idibo ivẹ riẹ, enọ e wọ rai karo kẹe.
24 Nọ o te Ofẹl,* ọ tẹ rehọ ai mi ae, o te fi ae họ eva uwou na, o te vi ezae na vrẹ. Nọ a nyavrẹ no, 25 ọ tẹ ruọ eva, o te dikihẹ akotọ olori riẹ. Elaesha ọ tẹ nọe nọ: “Bovẹ who no ze, Gehazi?” Rekọ ọ tẹ ta nọ: “Odibo ra o kpohọ oria ovo ho.”+ 26 Elaesha ọ tẹ ta kẹe nọ: “Kọ udu mẹ o gbẹ jọ kugbe owhẹ evaọ okenọ ọzae na o nwrotọ no akẹkẹ riẹ bru owhẹ ze? Kinọ oke nọ a re ro mi isiliva hayo mi iwu hayo egbọ olivi hayo egbọ evaene hayo igodẹ hayo iruẹ hayo idibo ezae hayo erọ eyae?+ 27 Obọnana oti Neaman+ ọ te jọ oma ra avọ uyẹ ra bẹdẹ bẹdẹ.” Ọ tẹ nwani zihe ruọ ọmoti, be fo wọhọ ekpalekpa-ame, ọ tẹ nya no aro riẹ.+
6 Emezae eruẹaro na+ e ta kẹ Elaesha nọ: “Rri! Oria nọ ma bi lele owhẹ rria na o keke hrọ kẹ omai. 2 Ivie joma kpobọ Jọdan na. Jọ omomọvo mai ọ jọ obei wọ ete-ure re ma bọ oria nọ ma rẹ rria evaọ obei.” Ọ tẹ ta nọ: “Wha nya.” 3 Omọvo rai jọ ọ tẹ ta nọ: “Ivie, kọ who gbe lele idibo ra nya?” Ọ tẹ ta nọ: “Mẹ te nya.” 4 Fikiere o te lele ai nya, a tẹ ziọ Ethẹ Jọdan, a te mu ire họ eko fihọ otọ. 5 Nọ omọvo rai jọ o je ko ure jọ, uzou-ewhe na u te kie fihọ ame, o te bo nọ: “O, olori mẹ, emomo a momo i rie!” 6 Ohwo Ọghẹnẹ uzẹme na ọ tẹ nọ nọ: “Diẹse u kie fihọ?” O te dhesẹ oria na kẹe. Ọ tẹ gbẹre umure jọ, o te gbolo iei fihọ oria na, o te ru uzou-ewhe na vori lahwe. 7 Ọ tẹ ta nọ: “Tọlọ iẹe ze.” Fikiere ọ tẹ rriẹ obọ riẹ, ọ tẹ tọlọ iẹe.
8 Whaọ ovie Siria ọ wọ ẹmo bru Izrẹl.+ O te lele idibo riẹ jiroro, ọ tẹ ta nọ: “Mẹ te fa evuẹ fihọ oria utiona gbe utiona kugbe owhai.” 9 Kẹsena ohwo Ọghẹnẹ uzẹme na+ o te vi uwou se ovie Izrẹl, inọ: “Yọroma re whọ siọ oria nana ba ẹnyavrẹ, keme etẹe ahwo Siria na a be nyaze.” 10 Fikiere ovie Izrẹl o te vi uwou se ahwo riẹ nọ a rrọ oria nọ ohwo Ọghẹnẹ uzẹme na ọ vẹvẹ e riẹ unu kpahe na. Ọ tẹ gbẹ jẹ vẹvẹ iẹe unu, yọ ọ kẹnoma kẹ eria yena unuẹse buobu.*+
11 Onana u te ru eva dha ovie* Siria na gaga, fikiere o te se idibo riẹ kokohọ, ọ tẹ ta nọ: “Wha ta kẹ omẹ! Ono evaọ usu mai na ọ rrọ abọ ovie Izrẹl?” 12 Kẹsena omọvo idibo riẹ jọ ọ tẹ ta nọ: “Mai ọvuọvo ho, olori mẹ ovie! Elaesha ọruẹaro na nọ ọ rrọ obọ Izrẹl họ ọnọ ọ rẹ vuẹ ovie Izrẹl eware nọ whọ ta evaọ obọ ukpẹ ra.”+ 13 Ọ tẹ ta nọ: “Wha nyae gwọlọ oria nọ ọ rrọ, re me vi ezae jọ nyai mu ei ze.” Uwhremu na, a tẹ niyẹrẹ kẹe nọ: “Ọ rrọ obọ Dotan.”+ 14 Ọ tẹ nwani vi enyenya gbe ekẹkẹ ẹmo kpohọ obei, avọ egbaẹmo buobu; a tẹ nyaze evaọ aso, a tẹ wariẹ okpẹwho na họ.
15 Nọ odibo* ohwo Ọghẹnẹ uzẹme na ọ kpama evaọ irioke jẹ ruọ otafe, ọ tẹ ruẹ nọ ogbaẹmo nọ u wo enyenya gbe ekẹkẹ ẹmo o wariẹ okpẹwho na họ. Odibo na ọ tẹ nwane ta kẹ Elaesha nọ: “O olori mẹ! Kọ ẹvẹ ma ti ru na?” 16 Rekọ Elaesha ọ tẹ ta kẹe nọ: “Jọ ozọ u mu owhẹ hẹ!+ Keme enọ e rrọ kugbe omai i bu vi enọ e rrọ kugbe ai.”+ 17 Kẹsena Elaesha o te muhọ ẹlẹ, ọ tẹ ta nọ: “O Jihova, ivie, rovie ibiaro riẹ re ọ ruẹ.”+ Jihova ọ tẹ nwani rovie ibiaro odibo na, ọ tẹ ruẹ nọ enyenya gbe ekẹkẹ ẹmo erae+ e vọ ubrotọ igbehru na wariẹ Elaesha họ.+
18 Nọ ahwo Siria na a nyabru ei ze, Elaesha ọ tẹ lẹ se Jihova, ọ tẹ ta nọ: “Ivie, tu orẹwho nana aro.”+ Fikiere o te tu ai aro, nwane wọhọ epanọ Elaesha ọ yare na. 19 Elaesha ọ tẹ ta kẹ ae nọ: “Edhere na ọna ha, yọ okpẹwho na ọna gbe he. Wha lele omẹ re me su owhai bru ọzae nọ wha be gwọlọ na.” Rekọ o te su ai kpobọ Sameria.+
20 Nọ a te Sameria, Elaesha ọ tẹ ta nọ: “O Jihova, rovie ibiaro rai re a ruẹ ude.” Fikiere Jihova o te rovie ibiaro rai, a tẹ ruẹ nọ udevie Sameria a rrọ. 21 Nọ ovie Izrẹl ọ ruẹ e rai, ọ tẹ ta kẹ Elaesha nọ: “Ọsẹ mẹ, kọ me kpe ai no, me kpe ai no?” 22 Rekọ ọ tẹ ta kẹe nọ: “Who kpe ai vievie he. Kọ ahwo nọ whọ rehọ ọgbọdọ ra gbe uze ra mu rehọ, who re kpe ai no? Rehọ ebrẹdi gbe ame kẹ ae re a re jẹ da,+ a ve zihe bru olori rai.” 23 Fikiere o te ru ehaa ilogbo kẹ ae, a tẹ re jẹ da, kẹsena o te vi ae vrẹ re a zihe bru olori rai. Egbaẹmo Siria+ e gbẹ wọ ẹmo ziọ ẹkwotọ Izrẹl ofa ha.
24 Nọ oyena o vrẹ no, Bẹn-hedad ovie Siria o te koko ogbaẹmo* riẹ kpobi họ, a tẹ nyai ko Sameria họ.+ 25 Fikiere ohọo ogaga u te je mu+ evaọ Sameria, yọ a ko rie họ bẹsenọ uzou eketekete+ o rọ ghare te ewẹ isiliva udhone, yọ isọ erueruẹ nọ e rẹ vọ abọvo abane owawọ kab* o ghare te ewẹ isiliva isoi. 26 Nọ ovie Izrẹl ọ jẹ nya ugbẹhẹ na vrẹ, aye jọ o te bo sei nọ: “O olori mẹ ovie, fiobọhọ kẹ omai!” 27 Ọ tẹ za kẹe nọ: “Otẹrọnọ Jihova o fiobọhọ kẹ owhẹ hẹ, bovẹ mẹ rẹ jọ wo oware nọ me re ro fiobọhọ kẹ owhẹ? Kọ oria nọ a rẹ jọ si ibi no igbe ekakọ na? Manikọ oria nọ a rẹ jọ ru udi hayo ru ewhri?” 28 Ovie na ọ tẹ nọe nọ: “Eme ọ via kẹ owhẹ?” Aye na ọ tẹ kẹ uyo nọ: “Aye nana ọ ta kẹ omẹ nọ, ‘Rehọ ọmọzae ra ze re ma re nẹnẹ, odẹnotha ma vẹ re ọmọzae mẹ.’+ 29 Fikiere ma te there ọmọzae mẹ, ma tẹ re iẹe no.+ Okiokiọ riẹ mẹ tẹ ta kẹe nọ, ‘Rehọ ọmọzae ra ze re ma re iẹe.’ Rekọ o te si ọmọzae riẹ no.”
30 Nọ ovie na ọ nwani yo eme aye na, ọ tẹ bẹre iwu riẹ.+ Nọ ọ jẹ nya ugbẹhẹ na vrẹ, ahwo na a tẹ ruẹ nọ o ku ohọ-ekpa* họ otọ iwu riẹ.* 31 Kẹsena ọ tẹ ta nọ: “Jọ Ọghẹnẹ ọ kẹ omẹ uye je fibae* otẹrọnọ uzou Elaesha ọmọzae Shefat o tẹ gbẹ riẹe oma nẹnẹ na!”+
32 Elaesha ọ keria obọ uwou riẹ, yọ ekpako na e keria kugbei. Ovie na o te vi ọzae jọ karo, rekọ taure ọnyukọ na o te ti te obei, Elaesha ọ tẹ ta kẹ ekpako na nọ: “Kọ wha be ruẹ epanọ ọmọ ojihẹ nana+ o vi ohwo inọ o ti bru uzou mẹ no? Wha fiẹrohotọ okenọ ọnyukọ na ọ te nyaze, re wha si ẹthẹ na họ, jẹ dada abọ mu ẹthẹ na re ọ se iẹe ba erovie. Kọ wha bi yo edo ithihawọ olori riẹ nọ e rọ kpahe iẹe?” 33 Epanọ o gbe je ro lele ai ta ẹme na, ọnyukọ na ọ tẹ nyabru ei ze, ovie na ọ tẹ ta nọ: “Obọ Jihova okpẹtu nana o no ze. Fikieme mẹ rẹ gbẹ rọ hẹrẹ Jihova?”
7 Elaesha ọ tẹ ta nọ, “Wha gaviezọ kẹ ẹme Jihova. Enẹ Jihova ọ ta: ‘Oware wọhọ oke utionana odẹnotha evaọ unuẹthẹ* okpẹwho Sameria, shẹkẹl* ọvo a te zẹ owawọ siya* orọ emamọ eflawa iwuwuru, yọ shẹkẹl ọvo a te zẹ owawọ siya ivẹ orọ ebali.’”+ 2 Nọ ọ ta ere, oletu nọ ovie na ọ rẹroso ọ tẹ ta kẹ ohwo Ọghẹnẹ uzẹme na nọ: “O tẹ make rọnọ Jihova o rovie inuethẹ obọ idhiwu na dede, kọ onana* o sae ginẹ via?”+ Fikiere ọ tẹ ta kẹe nọ: “Whọ te rọ ibiaro obọra ruẹ e riẹ,+ rekọ whọ te jariẹ re he.”+
3 Whaọ emoti ene jọ e jọ obọ unuẹthẹ okpẹwho na,+ a tẹ ta kẹ ohwohwo nọ: “Kọ fikieme ma rọ keria etenẹ bẹsenọ ma ti ro whu no? 4 Ma tẹ ta nọ, ‘Ma ruọ eva okpẹwho na,’ kpakiyọ ohọo u bi mu evaọ okpẹwho na,+ ma ti whu fihọ obei. Yọ ma tẹ keria etenẹ, ma ti whu ghele. Fikiere joma kpobọ evuẹ ahwo Siria na. Otẹrọnọ a te vu omai wa uzuazọ, ma te jọ uzuazọ, rekọ a te kpe omai no, ma ve whu.” 5 Kẹsena a tẹ kpama evaọ owọwọ nọ oke u siarohọ no, a tẹ ruọ evuẹ ahwo Siria na. Nọ a nyate ughe evuẹ ahwo Siria na, uvumọ ohwo ọ jọ etẹe he.
6 Keme Jihova o ru ahwo Siria na yo edo ekẹkẹ ẹmo avọ enyenya, edo egbaẹmo buobu.+ Fikiere a tẹ ta kẹ ohwohwo nọ: “Rri! Ovie Izrẹl ọ nyae rehọ ivie ahwo Hit gbe ivie Ijipti ze no te họre omai!” 7 A tẹ nwane kpama, a tẹ dhẹ evaọ owọwọ na siọ iwou-udhu rai, enyenya rai, eketekete rai, gbe evuẹ na soso ba avọ epanọ eware e rọ riẹe eva na, a tẹ dhẹ kẹ uzuazọ rai.
8 Nọ emoti nana i te ughe evuẹ na, a tẹ ruọ eva uwou-udhu jọ, a te mu emu họ ẹre jẹ be da. A tẹ jọ etẹe kwa isiliva, igoru, gbe iwu, a tẹ nyai si ai no. A te zihe ze, a tẹ ruọ eva uwou-udhu ofa, a tẹ jọ etẹe kwa eware rehọ jẹ nyai si ai no.
9 Ukuhọ riẹ a tẹ ta kẹ ohwohwo nọ: “Oware nọ ma bi ru na u kiehọ họ. Ẹdẹ nana yọ ẹdẹ emamọ usi! Ma tẹ raha oke jẹ hẹrẹ bẹsenọ oke o rẹ ke, a te kẹ omai uye keme ere u fo kẹ omai. Joma nya enẹna re ma niyẹrẹ oware nana evaọ obọ uwou ovie.” 10 Fikiere a tẹ nya, a tẹ kpaunu se irou-unuẹthẹ* okpẹwho na, a tẹ vuẹ ae nọ: “Ma nya kpobọ evuẹ ahwo Siria na, rekọ uvumọ ohwo ọ jọ etẹe he—ma yo edo ohwo ọvo vievie he. Enyenya avọ eketekete nọ a thuru ọvo e jariẹ, gbe iwou-udhu na nọ a nyaseba avọ epanọ eware e rọ rrọ eva rai.” 11 Ẹsiẹvo na irou-unuẹthẹ* na i te bo lahwe, a tẹ niyẹrẹ na evaọ obeva uwou ovie na.
12 Ovie na ọ tẹ nwane kpama evaọ aso, ọ tẹ ta kẹ idibo riẹ nọ: “Ivie jomẹ vuẹ owhai oware nọ ahwo Siria na a ru omai na. A riẹ nọ ohọo u bi kpe omai,+ fikiere a te no evuẹ na re a dhere ẹwọ na, be ta nọ, ‘A ti no okpẹwho na ze, ma ve ti mu ai ọkpokpọ jẹ ruọ eva okpẹwho na.’”+ 13 Kẹsena odibo riẹ jọ ọ tẹ ta nọ: “Ivie, jọ ezae jọ e rehọ enyenya isoi evaọ enọ i kiọkọ okpẹwho na re a nyai rri. Keme, oware ovona o te via kẹ ae avọ ogbotu ahwo Izrẹl kpobi nọ a kiọkọ obonẹ. Keme, oware ovona nọ o via kẹ ogbotu ahwo Izrẹl kpobi nọ a whu na, oye ovona o te via kẹ ae. Fikiere joma vi ae nya re a rri.” 14 A tẹ rehọ ekẹkẹ ivẹ avọ enyenya, ovie na o te vi ai vrẹ kpobọ evuẹ ahwo Siria na, inọ: “Wha nyai rri.” 15 A te lele ai rite ugbo obọ Jọdan na, yọ iwu gbe ekwakwa nọ ahwo Siria na a gbolo kufiẹ evaọ okenọ a jẹ dhẹ fiki ozọ na e vọ edhere na soso. Enyukọ na i te zihe ze, a tẹ niyẹrẹ kẹ ovie na.
16 Ahwo na a tẹ wọ nya, a tẹ kwa eware evaọ evuẹ ahwo Siria na, u te ru nọ a jẹ rọ zẹ owawọ siya orọ emamọ eflawa iwuwuru shẹkẹl ọvo, a tẹ jẹ zẹ owawọ siya ivẹ orọ ebali shẹkẹl ọvo, wọhọ epaọ ẹme Jihova.+ 17 Whaọ, ovie na o fi oletu nọ ọ rẹroso na họ re ọ rẹrote unuẹthẹ okpẹwho na, rekọ ahwo na a te thihi ei kpe evaọ unuẹthẹ na, nwane wọhọ epanọ ohwo Ọghẹnẹ uzẹme na ọ ta kẹ ovie na okenọ o nwrotọ bru ei ze. 18 Nwane epanọ ohwo Ọghẹnẹ uzẹme na ọ ta kẹ ovie na o via dẹẹ, inọ: “Evaọ oke utionana odẹnotha evaọ unuẹthẹ okpẹwho Sameria, shẹkẹl ọvo a te zẹ owawọ siya ivẹ orọ ebali, yọ shẹkẹl ọvo a te zẹ owawọ siya ọvo orọ emamọ eflawa iwuwuru.”+ 19 Rekọ oletu na ọ ta kẹ ohwo Ọghẹnẹ uzẹme na nọ: “O tẹ make rọnọ Jihova o rovie inuethẹ obọ idhiwu na dede, kọ oware utioye na* o sae via?” Onọ u ru Elaesha ta kẹe nọ: “Whọ te rọ ibiaro obọra ruẹ e riẹ, rekọ whọ te jariẹ re he.” 20 Ere o via kẹe dẹẹ, keme ahwo na a thihi rie kpe evaọ unuẹthẹ okpẹwho na.
8 Elaesha ọ ta kẹ aye nọ o ru ọmọzae riẹ wariẹ ziọ uzuazọ* na nọ:+ “Kparoma re whọ nyavrẹ, te owhẹ te ahwo uwou ra, re whọ rehọ oria kpobi nọ whọ rẹ sae rria ro kpohọ ukane, keme Jihova ọ ta nọ ohọo u bi ti mu,+ yọ u ti mu evaọ ẹkwotọ na ikpe ihrẹ.” 2 Fikiere aye na ọ tẹ kparoma, o te ru oware nọ ohwo Ọghẹnẹ uzẹme na ọ ta na. Tei te ahwo uwou riẹ a tẹ nyae rria ẹkwotọ ahwo Filistia+ ikpe ihrẹ.
3 Nọ ikpe ihrẹ e vrẹ no, aye na o te zihe no obọ ẹkwotọ ahwo Filistia na ze, ọ tẹ nyae lẹ ovie na fiki uwou riẹ gbe udhu riẹ. 4 Whaọ oke yena yọ ovie na ọ jẹ ta ẹme kẹ Gehazi odibo ohwo Ọghẹnẹ uzẹme na inọ: “Ivie, gbiku ikpeware kpobi nọ Elaesha o ru no kẹ omẹ.”+ 5 Epanọ o je ro gbiku kẹ ovie na kpahe epanọ Elaesha o ro ru ohwo nọ o whu wariẹ ziọ uzuazọ na,+ aye nọ o ru ọmọzae riẹ wariẹ ziọ uzuazọ na ọ tẹ nyabru ovie na ze, be lẹe fiki uwou riẹ gbe udhu riẹ.+ Gehazi ọ tẹ nwane ta nọ: “Olori mẹ ovie, aye na ọna, yọ ọmọzae riẹ nọ Elaesha o ru wariẹ ziọ uzuazọ na ọna.” 6 Ovie na ọ tẹ nọ aye na, aye na o te gbiku na kẹe. Kẹsena ovie na o te vi oruiruo jọ evaọ ighẹ ovie na lele aye na, ọ ta kẹe nọ: “Zihe eware riẹ kpobi kẹe, gbe eware kpobi nọ a jọ udhu na vu, no anwọ ẹdẹ nọ o ro no ẹkwotọ na rite obọnana.”
7 Elaesha ọ ziọ Damaskọs+ evaọ okenọ Bẹn-hedad+ ovie Siria ọ jẹ mọ. A tẹ vuẹ ovie na nọ: “Ohwo Ọghẹnẹ uzẹme na+ ọ ziọ obonẹ no.” 8 Fikiere ovie na ọ tẹ ta kẹ Hazaẹl nọ:+ “Rehọ okẹ re whọ nyabru ohwo Ọghẹnẹ uzẹme na.+ Jọ obọ riẹ nekpẹ mi Jihova, nọe nọ, “Kọ ẹyao mẹ nana o ti kpo?’” 9 Hazaẹl ọ tẹ nyabru ei avọ okẹ nọ ọ wha lele oma, ọ wha oghẹrẹ eware iwoma kpobi nọ e rrọ Damaskọs, owha ekamẹle udhuvẹ. Ọ tẹ nyaze ti dikihẹ aro riẹ, ọ tẹ ta nọ: “Ọmọzae ra Bẹn-hedad ovie Siria o vi omẹ bru owhẹ ze, be nọ nọ, ‘Kọ ẹyao mẹ nana o ti kpo?’” 10 Elaesha ọ tẹ kpahe kẹe nọ: “Nyae vuẹe nọ, ‘Ẹyao ra na ọ te seba ekpo ho,’ rekọ Jihova o dhesẹ kẹ omẹ no inọ ọ te seba ewhu hu.”+ 11 O te je rri rie bẹsenọ oma o jẹ rọ vuẹe. Kẹsena ohwo Ọghẹnẹ uzẹme na o te muhọ ẹviẹ. 12 Hazaẹl ọ tẹ nọ nọ: “Fikieme olori mẹ ọ be rọ viẹ?” Ọ tẹ kẹ uyo nọ: “Fikinọ mẹ riẹ eware iyoma nọ who ti ru ahwo Izrẹl.+ Who ti tu erae họ ikpewho rai nọ a di ogba wariẹ họ,* whọ te rehọ ọgbọdọ kpe ikpahwo rai, whọ te rehọ emọ rai fi otọ bẹre ehehẹhẹ, yọ whọ te bẹre eva eyae rai nọ i dihọ rovie fihọ.”+ 13 Hazaẹl ọ tẹ ta nọ: “Ẹvẹ odibo ra, nọ ọ wọhọ arakọ gheghe ọ sai ro ru oware utioye?” Rekọ Elaesha ọ tẹ ta nọ: “Jihova o dhesẹ kẹ omẹ no inọ whọ te jọ ovie Siria.”+
14 Kẹsena ọ tẹ nyasiọ Elaesha ba, o te zihe bru olori riẹ, ọnọ ọ nọ riẹ nọ: “Eme Elaesha ọ ta kẹ owhẹ?” Ọ tẹ kẹ uyo nọ: “Ọ vuẹ omẹ nọ ẹyao ra na ọ te seba ekpo ho.”+ 15 Rekọ evaọ okiokiọ riẹ, Hazaẹl ọ tẹ tọlọ ohọ-ehru ehwa, o te duwu iei họ ame, ọ tẹ nẹe yawo* ovie na ovao bẹsenọ o ro whu.+ Hazaẹl o te zihe ruọ ovie evaọ ẹta riẹ.+
16 Evaọ ukpe avọ isoi Jehoram+ ọmọzae Ehab ovie Izrẹl, nọ Jehoshafat ọ jọ ovie Juda, Jehoram+ ọmọzae Jehoshafat ovie Juda o te zihe ruọ ovie. 17 Ikpe ọgbagbivẹ ọ jọ nọ o zihe ruọ ovie, yọ ikpe eree o su evaọ Jerusalẹm. 18 Ọ nya evaọ edhere ivie Izrẹl,+ nwane wọhọ epanọ ahwo uwou Ehab a ru,+ keme ọmọtẹ Ehab ọ jọ aye riẹ;+ yọ ọ ruabọhọ je ru oware nọ u yoma evaọ aro Jihova.+ 19 Rekọ Jihova ọ gwọlọ nọ ọ rẹ raha Juda no ho fiki Devidi odibo riẹ,+ nọ orọnọ ọ ya eyaa kẹe nọ ọ te kẹe avọ emezae riẹ ukpẹ+ ẹsikpobi na.
20 Evaọ edẹ riẹ, Edọm ọ kpareso Juda,+ ọ tẹ rehọ ovie obọriẹ mu.+ 21 Fikiere Jehoram ọ tẹ fa vrẹ kpohọ Zeya avọ ekẹkẹ riẹ kpobi, ọ tẹ kparoma evaọ aso, o te fi ahwo Edọm na kparobọ, enọ e wariẹ e riẹ avọ iletu ekẹkẹ na họ; egbaẹmo na e tẹ dhẹ kpohọ iwou-udhu rai. 22 Rekọ Edọm ọ gbẹ be kpareso Juda rite inẹnẹ na. Libna+ ọ kpareso re evaọ oke yena.
23 Yọ iku uzuazọ Jehoram nọ i kiọkọ, eware kpobi nọ o ru, kọ a gbe kere ai fihọ obe iku eware nọ e via evaọ etoke ivie Juda? 24 Kẹsena Jehoram o te whu wọhọ* esẹ-esẹ riẹ, a te ki ei kugbe esẹ-esẹ riẹ evaọ Okpẹwho Devidi.+ Ehazaya ọmọzae riẹ+ o te zihe ruọ ovie evaọ ẹta riẹ.
25 Evaọ ukpe avọ ikpegbivẹ Jehoram ọmọzae Ehab ovie Izrẹl, Ehazaya ọmọzae Jehoram ovie Juda o te zihe ruọ ovie.+ 26 Ikpe udhegbivẹ Ehazaya ọ jọ okenọ o zihe ruọ ovie, yọ ukpe ọvo o su evaọ Jerusalẹm. Odẹ oni riẹ Atalaya+ ọmọ-uruọmọ* Omri+ ovie Izrẹl. 27 Ọ nya evaọ edhere ahwo uwou Ehab,+ yọ ọ ruabọhọ je ru oware nọ u yoma evaọ aro Jihova, wọhọ ahwo uwou Ehab, keme ọ jọ ọgọ kẹ uwou Ehab.+ 28 Fikiere o te kuomagbe Jehoram ọmọzae Ehab wọ ẹmo bru Hazaẹl ovie Siria evaọ obọ Remọt-giliad,+ rekọ ahwo Siria a tẹ nwa Jehoram oma.+ 29 Jehoram ovie na o te zihe kpobọ Jezrẹl+ re o siwi oma nọ ahwo Siria a nwa riẹ evaọ Rema okenọ o je lele Hazaẹl ovie Siria fi ẹmo.+ Ehazaya ọmọzae Jehoram ovie Juda o te kpobọ Jezrẹl re ọ nyae ruẹ Jehoram ọmọzae Ehab, keme a nwa riẹ oma.*
9 Elaesha ọruẹaro na o te se omọvo emezae eruẹaro na jọ, ọ tẹ ta kẹe nọ: “Rọ iwu ra gba eku ra, re whọ tọlọ ukoko ewhri nana lele oma ovovẹrẹ re who kpobọ Remọt-giliad.+ 2 Nọ who te te obei, gwọlọ Jehu+ ọmọzae Jehoshafat ọmọzae Nimshae; whọ vẹ ruọ eva re who sei no udevie imoni riẹ, whọ vẹ rehọ iẹe kpobọ ubrukpẹ nọ o mae rrọ obeva na. 3 Kẹsena whọ vẹ tọlọ ukoko ewhri na, who ve ku ei họ uzou riẹ, whọ vẹ ta nọ, ‘Enẹ Jihova ọ ta: “Me bi wholo owhẹ re whọ jọ ovie Izrẹl.”’+ Kẹsena who ve rovie ẹthẹ na re whọ dhẹ ababọ oke oraha.”
4 Fikiere odibo ọruẹaro na ọ tẹ ruọ edhere kpobọ Remọt-giliad. 5 Nọ o te obei yọ iletu ogbaẹmo na e keria etẹe. Ọ tẹ ta nọ: “Me wo uwou jọ nọ mẹ gwọlọ vuẹ owhẹ, O oletu.” Jehu ọ tẹ nọ nọ: “Ono evaọ usu mai whọ gwọlọ vuẹ?” Ọ tẹ ta nọ: “Whẹ, O oletu.” 6 Fikiere Jehu ọ tẹ kpama, ọ tẹ ruọ eva uwou na; odibo na o te ku ewhri na họ uzou riẹ jẹ ta kẹe nọ, “Enẹ Jihova Ọghẹnẹ Izrẹl ọ ta: ‘Me bi wholo owhẹ re whọ jọ ovie ahwo Jihova, Izrẹl.+ 7 Whọ rẹ siọ ahwo uwou Ehab olori ra ba ekpe no ho, mẹ te kioja azẹ idibo mẹ eruẹaro na gbe idibo Jihova kpobi nọ i whu evaọ obọ Jezibẹl.+ 8 Uwou Ehab soso u re ti whu muotọ; yọ me ti kpe ọzae kpobi* nọ ọ rrọ uwou Ehab no, te iruori te enọ e ga ha evaọ Izrẹl.+ 9 Me ti ru ahwo uwou Ehab wọhọ epanọ me ru ahwo uwou Jeroboam+ ọmọzae Nibat, gbe epanọ me ru ahwo uwou Beasha+ ọmọzae Ahaejah. 10 Rọ kpahe Jezibẹl, erakọ e te re iẹe no evaọ ẹkẹ otọ nọ o rrọ Jezrẹl,+ yọ ohwo ọvo o ti ki ei hi.’” Nọ ọ ta ere no, o te rovie ẹthẹ na, ọ tẹ dhẹ.+
11 Nọ Jehu o zihe bru idibo olori riẹ, a tẹ nọe nọ: “Kọ eware kpobi e rrọ ziezi? Fikieme ọruẹ yena ọ rọ nyabru owhẹ ze?” Ọ tẹ kẹ ae uyo nọ: “Wha riẹ oghẹrẹ nọ ohwo otiọye na ọ rrọ, gbe oghẹrẹ eme nọ ọ rẹ ta.” 12 Rekọ a tẹ ta nọ: “Uzẹme whọ ta na ha! Ivie ta kẹ omai.” Ọ tẹ ta nọ: “Enẹ ọ ta kẹ omẹ, o te fibae nọ, ‘Enẹ Jihova ọ ta: “Me bi wholo owhẹ re whọ jọ ovie Izrẹl.”’”+ 13 Fikiere ae omomọvo ọ tẹ tọlọ ọvuọ ewu riẹ ovovẹrẹ, a te fi ai họ otọ awọ riẹ evaọ ehru istẹpo na,+ a te kporo onware, a tẹ ta nọ: “Jehu o zihe ruọ ovie no!”+ 14 Kẹsena Jehu+ ọmọzae Jehoshafat ọmọzae Nimshae ọ tẹ lẹlẹ gba ẹgwae kpahe Jehoram.
Evaọ oke yena Jehoram avọ ahwo Izrẹl kpobi a je rou* otọ evaọ Remọt-giliad+ fiki Hazaẹl ovie+ Siria. 15 Uwhremu na Jehoram ovie na o te zihe kpobọ Jezrẹl+ re o siwi oma nọ ahwo Siria a nwa riẹ okenọ o je lele Hazaẹl ovie Siria fi ẹmo.+
Jehu ọ tẹ ta nọ: “Wha tẹ rọwo, wha kẹ ohwo ọvo uvẹ vabọ no okpẹwho na re ọ nyae ta onana via evaọ Jezrẹl he.” 16 Kẹsena Jehu ọ tẹ ruọ akẹkẹ riẹ, o te kpobọ Jezrẹl, keme Jehoram ọ rrọ otọ evaọ obei avọ oma nọ ọ nwa, yọ Ehazaya ovie Juda ọ nya kpohọ obei re ọ ruẹ Jehoram. 17 Epanọ ororoke na o ro dikihẹ ehru uwou ukpehru evaọ Jezrẹl na, ọ tẹ ruẹ ogbotu ahwo Jehu nọ a be dhẹ ze. Ọ tẹ nwane ta nọ: “Mẹ be ruẹ ogbotu ahwo jọ.” Jehoram ọ tẹ ta nọ: “Rehọ ọgbaẹmo jọ nọ ọ rẹ dhẹ anyenya re who vi ei nyai zere ai, ọ vẹ nọ nọ, ‘Kọ ẹnyaze ra na ọrọ udhedhẹ?’” 18 Fikiere ọdhẹ-anyenya jọ ọ tẹ dhẹ bru ei, ọ tẹ ta nọ: “Enẹ ovie na ọ ta, ‘Kọ ẹnyaze ra na ọrọ udhedhẹ?’” Rekọ Jehu ọ tẹ ta nọ: “Eme o te owhẹ te ‘udhedhẹ’? Ruọ emu mẹ!”
Kẹsena ororoke na ọ tẹ niyẹrẹ nọ: “Ọnyukọ na o te rai oma, rekọ o ri zihe ze he.” 19 Fikiere o te vi ọdhẹ-anyenya avọ ivẹ, ọnọ ọ ta evaọ okenọ o te ae oma nọ: “Enẹ ovie na ọ ta, ‘Kọ ẹnyaze ra na ọrọ udhedhẹ?’” Rekọ Jehu ọ tẹ ta nọ: “Eme o te owhẹ te ‘udhedhẹ’? Ruọ emu mẹ!”
20 Ororoke na ọ tẹ niyẹrẹ nọ: “O te rai oma, rekọ o ri zihe ze he, yọ edhadhẹ na e wọhọ erọ Jehu ọmọ-uruọmọ* Nimshae, keme ọ rẹ dhẹ wọhọ ọruẹ.” 21 Jehoram ọ tẹ ta nọ: “Ruẹrẹ akẹkẹ na kpahe!” A tẹ ruẹrẹ akẹkẹ ẹmo riẹ kpahe, Jehoram ovie Izrẹl avọ Ehazaya+ ovie Juda a tẹ dhẹ ọvuọ akẹkẹ ẹmo riẹ nyai zere Jehu. A te zere iei evaọ ẹkẹ otọ Nebọt+ ohwo Jezrẹl na.
22 Nọ Jehoram ọ nwane ruẹ Jehu, ọ tẹ ta nọ: “Jehu, ẹnyaze ra na ọrọ udhedhẹ?” Rekọ Jehu ọ tẹ ta nọ: “Ẹvẹ udhedhẹ o sae rọ jariẹ nọ igberẹ-ibro Jezibẹl+ oni ra avọ ẹva-ọgba obuobu riẹ e gbẹ rrọ otọ na?”+ 23 Ẹsiẹvo na Jehoram o te ku akẹkẹ riẹ rẹriẹ re ọ dhẹ, ọ tẹ ta kẹ Ehazaya nọ: “A viẹ omai họ no, Ehazaya!” 24 Jehu ọ tẹ tọlọ uze riẹ họ obọ, ọ tẹ sa udevie uke Jehoram, ose na o tẹ jọ udu riẹ lafi, o te kie evaọ akẹkẹ ẹmo riẹ. 25 Kẹsena ọ tẹ ta kẹ Bidka oletu riẹ nọ: “Wọe re who gbolo iei fihọ ẹkẹ otọ Nebọt ohwo Jezrẹl na.+ Kareghẹhọ nọ, mẹ avọ owhẹ ma gbẹ jọ usu jẹ dhẹ ekẹkẹ lele* Ehab ọsẹ riẹ okenọ Jihova omariẹ o ro whowho ovuẹ ẹdhoguo nana kpahe iẹe,+ 26 ‘Jihova ọ ta nọ: “Nọ mẹ ruẹ azẹ Nebọt+ avọ azẹ emezae riẹ odẹnukpo na, me ti ru owhẹ kele+ evaọ ẹkẹ otọ nana,” ere Jihova ọ ta.’ Fikiere wọe re who gbolo iei fihọ ẹkẹ otọ na, wọhọ epaọ ẹme Jihova.”+
27 Nọ Ehazaya ovie+ Juda ọ ruẹ oware nọ o jẹ via, ọ tẹ rehọ orọ edhere uwou ọgbọ na dhẹ. (Uwhremu na Jehu o te je lei, ọ tẹ ta nọ: “Wha kpei no re!” Fikiere a tẹ nwae oma evaọ akẹkẹ na okenọ ọ jẹ dhẹ kpobọ Gọr, nọ o kẹle Ibliẹm.+ Rekọ ọ tẹ gbẹ jẹ dhẹ kpobọ Mẹgido, ọ tẹ jọ obei whu. 28 Kẹsena idibo riẹ e tẹ rehọ akẹkẹ wọe kpobọ Jerusalẹm, a te ki ei fihọ uki riẹ kugbe esẹ-esẹ riẹ evaọ Okpẹwho Devidi.+ 29 Ehazaya o zihe ruọ ovie Juda+ evaọ ukpe avọ ikpegbọvo Jehoram ọmọzae Ehab.)
30 Nọ Jehu ọ ziọ Jezrẹl,+ Jezibẹl+ o te yo kpahe iẹe. Ọ tẹ rehọ usiaro obiebi si aro riẹ jẹ ruẹrẹ eto riẹ họ wowoma, ọ tẹ jọ unwido rri kpobọ otọ. 31 Epanọ Jehu ọ rọ rehọ unuighẹ na ruọ eva na, Jezibẹl ọ tẹ ta nọ: “Kọ eware e riẹ nya kẹ Zimrae, ọnọ o kpe olori riẹ?”+ 32 Nọ Jehu ọ kpare ovao rri unwido na, ọ tẹ ta nọ: “Ono ọ rrọ abọ mẹ? Ono?”+ Iruiruo ivẹ hayo esa evaọ ighẹ ovie na e tẹ nwane jọ obehru na rri rie. 33 Ọ tẹ ta nọ: “Gele iei fihọ otọ!” Fikiere a te gele iei fihọ otọ, azẹ riẹ jọ ọ tẹ la vọ ugbẹhẹ na gbe enyenya na, Jehu ọ tẹ dhẹ ehru riẹ. 34 Nọ oyena o vrẹ no, ọ tẹ ruọ eva uwou, ọ tẹ re emu jẹ da. Kẹsena ọ tẹ ta nọ: “Ivie, wha nyae wọ aye nana nọ a bọwo ehao na re wha ki ei. Keme ọmọtẹ ovie ọ rrọ.”+ 35 Rekọ nọ a nya re a ki ei, a ruẹ oware ovo ho, ajokpaọ ukolo-uzou riẹ gbe awọ riẹ gbe evabọ riẹ.+ 36 Nọ a zihe ze jẹ vuẹe, Jehu ọ tẹ ta nọ: “Onana u ru ẹme Jihova gba,+ onọ ọ rehọ odibo riẹ Elaejah ohwo Tishbe na ta, inọ, ‘Evaọ ẹkẹ otọ Jezrẹl, erakọ e te jọ re uwo-oma Jezibẹl no.+ 37 Ori Jezibẹl o ti zihe ruọ emaniọ evaọ udhu nọ o rrọ ẹkẹ otọ Jezrẹl, re a gbẹ sae ta ha inọ: “Jezibẹl ọna.”’”
10 Whaọ Ehab+ o wo emezae udhosa-gbikpe evaọ Sameria. Fikiere Jehu o te kere ileta, o te vi ai kpobọ Sameria ro se ikpahwo-esuo Jezrẹl, ekpako na,+ gbe enọ e be rẹrote emọ Ehab,* inọ: 2 “Okenọ ileta nana i ti ro te owhai obọ na, emezae olori rai e te jọ kugbe owhai, wha te je wo ekẹkẹ ẹmo, enyenya, okpẹwho nọ a di ogba wariẹ họ,* gbe ekwakwa ẹmo. 3 Wha rẹ jọ udevie emezae olori rai salọ ọnọ ọ mai woma jẹ mai kiehọ,* wha vẹ rehọ iẹe keria agbara-uvie ọsẹ riẹ. Kẹsena wha vẹ họre kẹ uwou olori rai.”
4 Rekọ ozọ u te mu ai gaga, a tẹ ta nọ: “Rri! Otẹrọnọ ivie ivẹ e sae họre iẹe he,+ ẹvẹ ma sae rọ họre iẹe?” 5 Fikiere ọnọ ọ jẹ sẹro ighẹ ovie* na, ọba okpẹwho na, ekpako na, gbe enọ e be rẹrote emọ na, a te vi uwou nana se Jehu inọ: “Mai yọ idibo ra, ma ti ru oware kpobi nọ whọ ta kẹ omai. Ma te rehọ ohwo ọvo mu ovie he. Ru oware kpobi nọ u kiehọ evaọ aro ra.”
6 Kẹsena Jehu o te kere ileta avọ ivẹ se ai, inọ: “Otẹrọnọ wha rrọ abọ mẹ, yọ o ruọ owhai nọ wha re yoẹme kẹ omẹ, wha rehọ izou emezae olori rai re wha nyabru omẹ ze obọ Jezrẹl evaọ oke utiona odẹnotha.”
Whaọ emezae udhosa-gbikpe ovie na e jọ kugbe ahwo ologbo okpẹwho na, enọ e jẹ yọrọ ae. 7 Nọ ileta na e nwani te ai obọ, a te kru emezae ovie na, a te bru izou rai no, ezae udhosa-gbikpe,+ a te fi izou rai họ eva ikete, a te vi ai sei evaọ obọ Jezrẹl. 8 Ọnyukọ na ọ tẹ ruọ eva, ọ tẹ vuẹe nọ: “A rehọ izou emezae ovie na ze no.” Ọ tẹ ta nọ: “Wha kwa ae fihọ eko ivẹ evaọ obọ unuẹthẹ okpẹwho na bọo ohiohiẹ.” 9 Nọ ọ nya lahwe evaọ ohiohiẹ, o te dikihẹ aro ahwo na kpobi, ọ tẹ ta nọ: “Wha rease.* Mẹ riẹ nọ mẹ lẹlẹ gba ẹgwae kpahe olori mẹ, me te kpei no,+ rekọ ono o kpe emọ nana kpobi? 10 Fikiere, jọ wha riẹ nọ ẹme Jihova ọvo nọ Jihova ọ ta kpahe uwou Ehab nọ o ti rugba ha* ọ rrọ họ,+ yọ Jihova o ru oware nọ ọ rehọ ẹkwoma Elaejah odibo riẹ ta no.”+ 11 U te no ere no, Jehu o kpe ahwo kpobi nọ a kiọkọ uwou Ehab no evaọ Jezrẹl, te ahwo ologbo riẹ kpobi, egbẹrioma riẹ, gbe izerẹ riẹ,+ bẹsenọ ohwo riẹ ọvo o ro kiọkọ họ.+
12 Kẹsena ọ tẹ kpama, ọ tẹ ruọ edhere bi kpohọ Sameria. Uwou nọ ithuru-igodẹ i re thuru igodẹ rai fihọ* o jọ edhere na. 13 Jehu ọ tẹ jọ etẹe zere inievo-emezae Ehazaya ovie+ Juda, ọ tẹ nọ ae nọ: “Whai yọ amono?” A tẹ ta nọ: “Mai yọ inievo-emezae Ehazaya, yọ ma be nyaze te nọ sọ eware kpobi e rrọ ziezi kẹ emezae ovie na gbe emezae oni ovie na.” 14 Ọ tẹ nwane ta nọ: “Wha mu ai ọkpokpọ!” Fikiere a te mu ai ọkpokpọ, a te kpe ai evaọ ọgọdọ-ame* nọ ọ rrọ uwou nọ a re thuru igodẹ fihọ na, ezae udhuvẹ-gbivẹ. Ọ siọ ọvuọvo rai ba uzuazọ họ.+
15 Epanọ ọ jẹ rọ nya no etẹe na, o te zere Jehonadab+ ọmọzae Rikab,+ ọnọ ọ jẹ nyaze ti zere iei. Nọ o yere iei, ọ tẹ nọe nọ: “Kọ udu ra kpobi o rrọ* kugbe omẹ wọhọ epanọ udu mẹ o rrọ kugbe udu ra na?”
Jehonadab o te yo kẹe nọ: “Ee.”
Jehu ọ tẹ ta nọ: “O tẹ rrọ ere, rọ obọ ra ze.”
Ọ tẹ rọ obọ riẹ kẹe, Jehu o te kru ei ruọ eva akẹkẹ na kugbe omariẹ. 16 Ọ tẹ ta nọ: “Lele omẹ re whọ ruẹ epanọ mẹ be rọ kẹ ohwo ọvo uvẹ hẹ re ọ wọso* Jihova.”+ Ere a ro ru ei ruọ akẹkẹ ẹmo riẹ kugbei. 17 Kẹsena ọ tẹ ziọ Sameria, o te kpe ahwo kpobi nọ a kiọkọ uwou Ehab evaọ Sameria no bẹsenọ o ro kpe ai muotọ,+ wọhọ epaọ ẹme nọ Jihova ọ ta kẹ Elaejah.+
18 Nọ u no ere no, Jehu o te se ahwo na kpobi kokohọ, ọ tẹ ta kẹ ae nọ: “Ehab ọ gọ Bale umutho,+ rekọ Jehu ọ te gọe vrẹ ere. 19 Fikiere wha se eruẹaro Bale na kpobi,+ enọ e be gọe kpobi, gbe izerẹ riẹ kpobi+ se omẹ. Wha jọ ọvuọvo rai ọ seba ẹnyaze he, keme me wo idhe ilogbo nọ mẹ gwọlọ dhe kẹ Bale. A ti kpe ohwo kpobi nọ ọ nyaze he no.” Rekọ ẹghẹ Jehu o je ru re ọ rọ ere kpe enọ e be gọ Bale no.
20 Jehu ọ tẹ gbẹ ta nọ: “Wha woro nọ okokohọ urirẹ ọ riẹ kẹ Bale.” Fikiere a te woro iei. 21 Kẹsena Jehu o te vi uwou nya Izrẹl soso duwu, enọ e be gọ Bale kpobi a tẹ nyaze. Ọvuọvo ọ nyaze kiọkọ họ. A tẹ ruọ eva uwou* Bale,+ uwou Bale na o tẹ vọ no oka te oka. 22 Ọ tẹ ta kẹ ọnọ ọ be rẹrote oria nọ a re fi iwu họ na nọ: “Rehọ iwu ze kẹ enọ e be gọ Bale na kpobi.” Ọ tẹ tọlọ iwu na ze rọ kẹ ae. 23 Kẹsena Jehu avọ Jehonadab+ ọmọzae Rikab a tẹ ruọ eva uwou Bale na. Ọ tẹ ta kẹ enọ e be gọ Bale na nọ: “Wha romatotọ kiẹ re wha ruẹ nọ ahwo nọ a be gọ Jihova a rrọ etenẹ hẹ, ajokpaọ enọ e be gọ Bale ọvo.” 24 Ukuhọ riẹ a tẹ ruọ eva re a dhe idhe gbe idhe emahọ. Evaọ oke yena yọ Jehu o fi ezae udhone nọ e rrọ ahwo riẹ họ nọ i dikihẹ obọ otafe, ọ ta nọ: “Otẹrọnọ ọzae jọ evaọ usu ezae nọ me bi muhọ owhai abọ na ọ vabọ, uzuazọ ra a ti ro nwene oriẹ.”
25 Nọ ọ nwani dhe idhe emahọ na no, Jehu ọ tẹ ta kẹ iroiro* na gbe iletu na nọ: “Wha ruọ eva re wha kpe ai no! Wha kẹ ọvuọvo uvẹ vabọ họ!”+ Fikiere iroiro na gbe iletu na e tẹ rọ ọgbọdọ kpe ai fihọ otọ je gbolo ai fihọ otafe, a tẹ gbẹ jẹ nyaruọ obọ aruẹri obeva* uwou Bale na. 26 Kẹsena a tẹ rehọ ipila ọrẹri+ uwou Bale lahwe, a tẹ mahe aikpobi no.+ 27 A kporo upila ọrẹri+ Bale fihọ otọ, a te je kporo uwou Bale fihọ otọ+ je zihe iei ruọ oria ame-okuo, yọ ere o rrọ rite ẹdẹ inẹnẹ na.
28 Ere Jehu o ro si Bale no Izrẹl riẹriẹriẹ. 29 Rekọ Jehu o siomano uzioraha nọ Jeroboam ọmọzae Nibat o ru ahwo Izrẹl raha ha evaọ ẹme emọ-iruẹ igoru nọ e jọ obọ Bẹtẹl gbe Dan.+ 30 Fikiere Jihova ọ tẹ ta kẹ Jehu nọ: “Fikinọ whọ riẹ ru je ru oware nọ u kiehọ evaọ aro mẹ nọ who ro ru oware kpobi nọ o jọ omẹ udu nọ me re ru uwou Ehab na,+ ige ene emezae ra e te keria agbara-uvie Izrẹl.”+ 31 Rekọ Jehu ọ romatotọ rọ udu riẹ kpobi nya evaọ Uzi Jihova Ọghẹnẹ Izrẹl he.+ O siomano uzioraha nọ Jeroboam o ru Izrẹl raha ha.+
32 Evaọ oke yena, Jihova o te mu Izrẹl họ ebru kufiẹ omomoto. Hazaẹl ọ jẹ hae wọ ohọre bru ai ze evaọ ẹkwotọ Izrẹl soso,+ 33 no Jọdan vrẹ kpohọ ofẹ ovatha-ọre, ẹkwotọ Giliad soso, onọ orua Gad, orua Rubẹn, gbe orua Manasẹ+ a jẹ rria. Onana u kugbe ẹkwotọ nọ o no Aroa vrẹ, onọ o kẹle Ukiekpotọ Anọn,* rite obọ Giliad gbe Beshan.+
34 Yọ iku uzuazọ Jehu nọ i kiọkọ, eware kpobi nọ o ru gbe ogaga riẹ kpobi, kọ a gbe kere ai fihọ obe iku eware nọ e via evaọ etoke ivie Izrẹl? 35 Kẹsena Jehu o te whu wọhọ* esẹ-esẹ riẹ, a te ki ei fihọ Sameria; Jehoahaz ọmọzae riẹ+ o te zihe ruọ ovie evaọ ẹta riẹ. 36 Etoke* nọ Jehu o su Izrẹl evaọ Sameria o jọ ikpe udhegberee.
11 Whaọ nọ Atalaya,+ oni Ehazaya ọ ruẹ nọ ọmọzae riẹ o whu no,+ ọ tẹ kparoma, o te kpe uyẹ uvie na soso no.*+ 2 Rekọ Jehoshẹba ọmọtẹ Jehoram ovie na, oniọvo-ọmọtẹ Ehazaya, ọ tẹ wọ Jehoash+ ọmọzae Ehazaya, ọ tẹ hwariẹe no udevie emezae ovie na nọ a gwọlọ kpe na, o te fi ọmọzae na avọ ohwo nọ ọ jẹ yọrọ iẹe họ obọ ubrukpẹ obeva jọ. A tẹ rọ ere ko ẹe dhere Atalaya, fikiere a gbe kpei hi. 3 Ọ jọ kugbei ikpe ezeza evaọ uwou Jihova nọ a si rie no họ, yọ Atalaya o bi su ẹkwotọ na.
4 Evaọ ukpe avọ ihrẹ, Jehoyada ọ tẹ ta nọ a se iletu itu ahwo udhusoi erọ elakpa Karia gbe iroiro ighẹ ovie* na,+ ọ tẹ ta nọ a nyabru ei ziọ obọ uwou Jihova. O ru ọtamuo* kugbe ai, o te ru ai duwu iyei kpahe iẹe evaọ uwou Jihova, kẹsena o te dhesẹ ọmọzae ovie na kẹ ae.+ 5 Ọ ta kẹ ae nọ: “Oware nọ wha re ru ona: Wha rẹ ghale omarai kpohọ abasa, abọvo ọ rẹ jọ iruo evaọ Ẹdijala, yọ a re rou* uwou* ovie na kiọkiọkiọ,+ 6 abọvo ọfa ọ rẹ jọ obọ Unuẹthẹ Otọhotọ na, yọ abọvo ọfa ọ rẹ jọ obọ unuẹthẹ nọ o rrọ emu iroiro ighẹ ovie na. Wha te hai nwene ohwohwo nọ wha bi rou uwou na. 7 Itu ivẹ rai nọ u fo nọ e rẹ ziọ iruo ho evaọ Ẹdijala na a rẹ ruẹ nọ a rou uwou Jihova re a thọ ovie na. 8 Wha rẹ wariẹ ovie na họ hrọ evaọ ofẹ kpobi, yọ ọvuọ ekwakwa ẹmo riẹ o re kru họ obọ. Ohwo kpobi nọ ọ be nyaruọ udevie oria nọ wha wariẹ họ na, a re kpei no. Wha rẹ jọ kugbe ovie na evaọ oria kpobi nọ ọ be nya.”*
9 Epanọ Jehoyada ozerẹ na ọ ta kẹ iletu itu ahwo udhusoi na,+ ere a ru dẹẹ. Fikiere omomọvo rai ọ tẹ rehọ ahwo riẹ nọ a jọ iruo evaọ Ẹdijala na, kugbe enọ e jọ iruo ho evaọ Ẹdijala na, a tẹ ruọ eva bru Jehoyada ozerẹ na.+ 10 Kẹsena ozerẹ na ọ tẹ kẹ iletu itu ahwo udhusoi na izuẹ gbe ejese igheghelie Devidi ovie na, enọ e jọ uwou Jihova. 11 Iroiro ighẹ ovie na+ i te dikihẹ ọvuọ oria rai, yọ ọvuọ ekwakwa ẹmo riẹ o kru họ obọ, a dikihẹ no obọze uwou na ze rite ẹkpẹlobọ uwou na, akotọ agbada-idhe na+ gbe akotọ uwou na, aikpobi a wariẹ ovie na họ. 12 Jehoyada ọ tẹ rehọ ọmọzae ovie na+ lahwe, o te fi etu-uvie* na gbe Obe Uzi* na+ họ iẹe uzou, a tẹ rehọ iẹe mu ovie je wholo iei. A te mu abọ rai họ ẹtehe, be ta nọ: “Jọ ovie na ọ rria tọ!”+
13 Nọ Atalaya o yo edo ahwo nọ a be dhẹ ohrẹ, ọ tẹ nwane nyabru ahwo na ziọ obọ uwou Jihova.+ 14 Ọ tẹ ruẹ ovie na nọ o dikihẹ etẹe kẹle upila na wọhọ epanọ uruemu na o rrọ.+ Iletu na avọ ikporo-egba na+ a jọ kugbe ovie na, yọ ahwo ẹkwotọ na kpobi a be ghọghọ je bi kporo egba. Nọ Atalaya ọ ruẹ onana, ọ tẹ bẹre iwu riẹ, o te bo nọ: “Nọ ẹgwae omuomu! Nọ ẹgwae omuomu!” 15 Rekọ Jehoyada ozerẹ na ọ tẹ ta kẹ iletu itu ahwo udhusoi na,+ enọ a ro mu nọ i wuzou ogbaẹmo na nọ: “Wha si ei no udevie egbaẹmo na no, yọ otẹrọnọ ohwo jọ o bi lele iei, wha rehọ ọgbọdọ kpei no!” Keme ozerẹ na ọ ta no vẹre nọ: “Wha kpei evaọ uwou Jihova ha.” 16 Fikiere a te kru ei, nọ o te oria nọ enyenya na e rẹ rọ ruọ uwou* ovie na,+ a tẹ jọ etẹe kpei no.
17 Kẹsena Jehoyada ọ tẹ re ọvọ evaọ udevie Jihova avọ ovie na gbe ahwo na,+ inọ a te gbẹ jọ ahwo Jihova, ọ tẹ jẹ re ọvọ evaọ udevie ovie na avọ ahwo na.+ 18 Nọ oyena o vrẹ no, ahwo ẹkwotọ na kpobi a tẹ nyaziọ uwou* Bale, a te zurie egbada-idhe riẹ fihọ otọ,+ a tẹ robọ kotọ guọghọ emema riẹ,+ a te kpe Mattan ozerẹ Bale+ evaọ aro egbada-idhe na.
Kẹsena ozerẹ na ọ tẹ rehọ esẹro mu nọ e rẹ rẹrote uwou Jihova.+ 19 Ofariẹ, ọ rehọ iletu itu ahwo udhusoi na,+ elakpa Karia na, iroiro ighẹ ovie na,+ gbe ahwo ẹkwotọ na kpobi ro su ovie na no uwou Jihova, a tẹ nya orọ unuẹthẹ iroiro ighẹ ovie na ruọ uwou* ovie na. Ọ tẹ keria agbara-uvie nọ ivie na e rẹ keria.+ 20 Fikiere ahwo ẹkwotọ na kpobi a tẹ jẹ ghọghọ, okpẹwho na o tẹ jọ dhedhẹ, keme a rọ ọgbọdọ kpe Atalaya no evaọ obọ uwou ovie na.
21 Ikpe ihrẹ Jehoash+ ọ jọ okenọ o zihe ruọ ovie.+
12 Evaọ ukpe avọ ihrẹ Jehu,+ Jehoash+ o te zihe ruọ ovie, yọ ikpe udhuvẹ o su evaọ Jerusalẹm. Odẹ oni riẹ Zibiah, ohwo Biẹ-shiba.+ 2 Jehoash ọ ruabọhọ je ru oware nọ u kiehọ evaọ aro Jihova evaọ etoke nọ Jehoyada ozerẹ na o je ro wuhrẹ iẹe kpobi. 3 Rekọ eria ikpehru na+ e gbẹ jariẹ, yọ ahwo na a gbe je dhe idhe je ru iwiri idhe kuye evaọ eria ikpehru na.
4 Jehoash ọ tẹ ta kẹ izerẹ na nọ: “Wha rehọ igho kpobi nọ a rọ kẹ ekẹ ọrẹri+ nọ a rehọ ziọ uwou Jihova na, igho nọ omomọvo ọ rẹ rọ hwa osa-uzou na,+ igho nọ a re mi ohwo* nọ ọ ya eyaa na, gbe igho kpobi nọ udu omomọvo o wọ riẹ rehọ ziọ uwou Jihova.+ 5 Izerẹ na ọvo e te rehọ obọ rai mi ahwo* nọ a rehọ ekẹ na ze, a vẹ rehọ ae ruẹrẹ oria kpobi nọ o jọ uwou na raha.”*+
6 Evaọ ukpe avọ udhegbesa Jehoash ovie na, yọ izerẹ na e re ruẹrẹ eria nọ e raha evaọ uwou na ghele he.+ 7 Fikiere Jehoash ovie na o te se Jehoyada+ ozerẹ na avọ izerẹ nọ i kiọkọ, ọ tẹ ta kẹ ae nọ: “Kọ fikieme wha gbẹ be rọ ruẹrẹ eria nọ e raha evaọ uwou na ha? Fikiere, wha gbe mi ahwo nọ a be rehọ ekẹ ze na ugho ovo ho ajokpanọ wha be rehọ iẹe ruẹrẹ uwou na.”+ 8 Izerẹ na e tẹ rọwo nọ a ti gbe mi ahwo na ugho ovo ho, gbe nọ iruo ẹruẹrẹ uwou na o gbẹ rrọ uzou rai hi.
9 Kẹsena Jehoyada ozerẹ na ọ tẹ rehọ etehe jọ,+ o te zue eghogho họ ururu riẹ, ọ tẹ wọe kẹle agbada-idhe na evaọ obọze nọ ohwo ọ tẹ be ruọ eva uwou Jihova na. Evaọ etehe na izerẹ nọ e jọ iriẹthẹ na e jẹ hai fi igho kpobi nọ a rehọ ziọ uwou Jihova họ.+ 10 Oke kpobi nọ a tẹ ruẹ nọ igho buobu e rrọ etehe na, okere-obe ovie na avọ ozerẹ okpehru na a vẹ nyaze te kwa igho na,* a ve kele igho nọ a rehọ ziọ uwou Jihova na.+ 11 A vẹ rehọ igho nọ a kele na kẹ enọ a ro mu re a rẹrote iruo nọ a bi ru evaọ uwou Jihova na. Ahwo yena omarai a vẹ rehọ igho na hwosa kẹ ewena ire na gbe ebebabọ nọ i je ru iruo evaọ uwou Jihova na,+ 12 jegbe ahwo nọ a rẹ bọ uwou gbe enọ i re bru itho. A tẹ jẹ dẹ ire gbe itho nọ a bru re a rọ ruẹrẹ eria nọ e raha evaọ uwou Jihova na, a tẹ jẹ rehọ igho na hwosa araha efa kpobi nọ a wo nọ a be ruẹrẹ uwou na.
13 Rekọ, a rọ igho nọ a rehọ ziọ uwou Jihova na ọvuọvo ru idhe isiliva, ifurie-erae, imidhe ikokodo, egba,+ hayo oghẹrẹ okwakwa igoru hayo isiliva ọvo nọ a re fihọ uwou Jihova ha.+ 14 Ahwo nọ a je ru iruo na ọvo a jẹ rehọ igho na kẹ, yọ igho na a rọ ruẹrẹ uwou Jihova. 15 Ezae nọ a kẹ igho inọ a rọ kẹ ahwo nọ a je ru iruo na, a jẹ nọ ae epanọ a be raha igho na riwi hi, keme a fievahọ ae.+ 16 Rekọ a jẹ rehọ igho idhe abe-ọriọ+ gbe igho idhe uzioraha na ziọ uwou Jihova ha; e rrọ rọkẹ izerẹ na.+
17 Oke yena Hazaẹl+ ovie Siria ọ rọ nyae họre okpẹwho Gat,+ o te fi ei kparobọ, kẹsena ọ tẹ jiroro nọ ọ rẹ nyae họre* Jerusalẹm.+ 18 Fikiere Jehoash ovie Juda ọ tẹ rehọ ekẹ ọrẹri kpobi nọ esẹ-esẹ riẹ, Jehoshafat, Jehoram, gbe Ehazaya, ivie Juda, a ru họ ọrẹri no, jegbe ekẹ ọrẹri obọriẹ gbe igoru kpobi nọ e jọ eria ekwakwa-aghae uwou Jihova gbe uwou* ovie na, o te vi ai se Hazaẹl ovie Siria.+ Fikiere Hazaẹl ọ tẹ siọ Jerusalẹm ba.
19 Rọ kpahe iku uzuazọ Jehoash nọ i kiọkọ, eware kpobi nọ o ru, kọ a gbe kere ai fihọ obe iku eware nọ e via evaọ etoke ivie Juda? 20 Rekọ idibo riẹ a te kuomagbe lẹlẹ gba ẹgwae omuomu kpahe iẹe,+ a te kpe Jehoash evaọ uwou Ukpehru na,*+ evaọ edhere nọ o kpobọ Sila. 21 Idibo riẹ Jozeka ọmọzae Shimiat avọ Jehozabad ọmọzae Shoma họ enọ i duwu i rie kpe.+ A te ki ei kugbe esẹ-esẹ riẹ evaọ Okpẹwho Devidi, Amazaya ọmọzae riẹ o te zihe ruọ ovie evaọ ẹta riẹ.+
13 Evaọ ukpe avọ udhegbesa Jehoash+ ọmọzae Ehazaya+ ovie Juda, Jehoahaz ọmọzae Jehu+ o te zihe ruọ ovie Izrẹl evaọ Sameria, yọ ikpe ikpegbihrẹ o su. 2 Ọ ruabọhọ je ru oware nọ u yoma evaọ aro Jihova, ọ tẹ jẹ ruabọhọ uzioraha nọ Jeroboam ọmọzae Nibat o ru Izrẹl raha.+ O siobọno uzioraha na ha. 3 Fikiere Jihova o te mu ofu+ ọgaga kẹ Izrẹl,+ ọ tẹ rehọ ae họ obọ Hazaẹl ovie+ Siria jẹ rehọ ae họ obọ Bẹn-hedad+ ọmọzae Hazaẹl evaọ edẹ rai kpobi.
4 Nọ u te oke jọ, Jehoahaz ọ tẹ lẹ Jihova kẹ aruoriwo, Jihova o te yo olẹ riẹ, keme ọ ruẹ okienyẹ nọ ovie Siria o bi kienyẹ Izrẹl.+ 5 Fikiere Jihova ọ tẹ kẹ Izrẹl osiwi jọ+ re o siwi ai no obọ ahwo Siria, ahwo Izrẹl a tẹ wariẹ mu iwou rai họ ẹria wọhọ epaọ ọsosuọ.* 6 (Rekọ, a siobọno uzioraha uwou Jeroboam ho, onọ o ru Izrẹl raha.+ A ruabọhọ uzioraha nana,* yọ ọkpọ ọrẹri* na+ o gbe dikihẹ evaọ Sameria.) 7 Edhẹ-enyenya udhuvẹ-gbikpe, ekẹkẹ ikpe, gbe isoja owotọ idu ikpe (10,000) ọvo i kiọkọ kẹ Jehoahaz evaọ ogbaẹmo riẹ, keme ovie Siria ọ raha e rai no,+ o thihi rai họ otọ wọhọ ovu nọ ọ rẹ jariẹ evaọ okenọ a te bi si ibi no igbe rai.+
8 Rọ kpahe iku uzuazọ Jehoahaz nọ i kiọkọ, eware kpobi nọ o ru gbe ogaga riẹ, kọ a gbe kere ai fihọ obe iku eware nọ e via evaọ etoke ivie Izrẹl? 9 Kẹsena Jehoahaz o te whu wọhọ* esẹ-esẹ riẹ, a te ki ei fihọ Sameria;+ Jehoash ọmọzae riẹ o te zihe ruọ ovie evaọ ẹta riẹ.
10 Evaọ ukpe avọ ọgbagbihrẹ Jehoash ovie Juda, Jehoash+ ọmọzae Jehoahaz o te zihe ruọ ovie Izrẹl evaọ Sameria, yọ ikpe ikpegbezeza o su. 11 Ọ ruabọhọ je ru oware nọ u yoma evaọ aro Jihova, o siobọno izieraha kpobi nọ Jeroboam ọmọzae Nibat o ru Izrẹl raha ha.+ Ọ ruabọhọ* izieraha nana.
12 Rọ kpahe iku uzuazọ Jehoash nọ i kiọkọ, eware kpobi nọ o ru gbe ogaga riẹ gbe epanọ ọ rọ họre Amazaya ovie Juda,+ kọ a gbe kere ai fihọ obe iku eware nọ e via evaọ etoke ivie Izrẹl? 13 Kẹsena Jehoash o te whu wọhọ* esẹ-esẹ riẹ, Jeroboam*+ ọ tẹ keria agbara-uvie riẹ. A te ki Jehoash fihọ Sameria kugbe ivie Izrẹl.+
14 Whaọ nọ Elaesha+ ọ jẹ mọ ẹyao nọ o kpe rie uwhremu na, Jehoash ovie Izrẹl ọ tẹ nyabru ei, ọ tẹ jẹ viẹ fiki riẹ, be ta nọ: “Ọsẹ mẹ, ọsẹ mẹ! Akẹkẹ Izrẹl avọ edhẹ-enyenya riẹ!”+ 15 Kẹsena Elaesha ọ tẹ ta kẹe nọ: “Tọlọ uze avọ ese.” Ọ tẹ tọlọ uze avọ ese. 16 Ọ tẹ ta kẹ ovie Izrẹl nọ: “Fi obọ ra họ uze na.” O te fi obọ riẹ họ uze na, nọ o ru ere no, Elaesha ọ tẹ rọ abọ riẹ kpahe abọ ovie na. 17 Kẹsena Elaesha ọ tẹ ta nọ: “Rovie unwido nọ u rri obọ ovatha-ọre na.” O te rovie iei. Elaesha ọ tẹ ta nọ: “Sa!” Ọ tẹ sa. Ọ tẹ ta nọ: “Ose obokparọ* Jihova, ose nọ a ti ro fi Siria kparobọ! Who ti kpe ahwo Siria* evaọ Efẹk+ bẹsenọ who ti ro kpe ai muotọ.”
18 Elaesha ọ tẹ gbẹ ta nọ: “Tọlọ ese na,” ọ tẹ tọlọ ae. Kẹsena ọ tẹ ta kẹ ovie Izrẹl na nọ: “Sa otọ na.” Fikiere ọ tẹ sa otọ na isiasa, o te sobọhọ. 19 Onana o tẹ lẹliẹ eva riẹ dha ohwo Ọghẹnẹ uzẹme na gaga, ọ tẹ ta nọ: “Whọ hae sa otọ na isiasoi hayo isiazeza! Ere whọ hai ti ro kpe ahwo Siria bẹsenọ whọ hai ro kpe ai muotọ, rekọ enẹna isiasa ọvo who ti fi Siria kparobọ.”+
20 Nọ oyena o vrẹ no, Elaesha o te whu, a te ki ei. Whaọ egbaẹmo Moab+ jọ e jariẹ nọ e jẹ hae wọ ze ẹkwotọ na te kwa eware evaọ emuhọ ukpe na.* 21 Nọ ezae jọ i je ki ọzae jọ, a tẹ ruẹ egbaẹmo nọ e rẹ kwa eware ahwo na, fikiere a tẹ nwani gbolo ori na fihọ oria nọ a ki Elaesha fihọ, a tẹ dhẹ. Nọ ori ọzae na o te igbenwa Elaesha, ọzae na ọ tẹ ziọ uzuazọ,+ ọ tẹ kpama dikihẹ.
22 Whaọ Hazaẹl ovie+ Siria o je kienyẹ Izrẹl+ evaọ edẹ Jehoahaz kpobi. 23 Rekọ Jihova o wo aruoriwo gbe ohrọ kẹ ae,+ o te dhesẹ ọdawẹ riẹ kẹ ae fiki ọvọ nọ ọ re kugbe Abraham,+ Aiziki,+ gbe Jekọp.+ Ọ gwọlọ nọ ọ rẹ raha ai no ho, yọ o ri le ai kufiẹ no aro riẹ rite inẹnẹ na ha. 24 Nọ Hazaẹl ovie Siria o whu no, Bẹn-hedad ọmọzae riẹ o te zihe ruọ ovie evaọ ẹta riẹ. 25 Jehoash ọmọzae Jehoahaz o te mi Bẹn-hedad ọmọzae Hazaẹl ikpewho nọ Hazaẹl ọ rehọ mi Jehoahaz ọsẹ riẹ evaọ oke ẹmo zihe ze. Isiasa Jehoash o fi rie kparobọ,+ ọ tẹ rehọ ikpewho Izrẹl zihe ze.
14 Evaọ ukpe avọ ivẹ Jehoash+ ọmọzae Jehoahaz ovie Izrẹl, Amazaya ọmọzae Jehoash ovie Juda o te zihe ruọ ovie. 2 Ikpe udhegbisoi ọ jọ okenọ o zihe ruọ ovie, yọ ikpe udhegbizii o su evaọ Jerusalẹm. Odẹ oni riẹ Jehoadin, ohwo Jerusalẹm.+ 3 Ọ ruabọhọ je ru oware nọ u kiehọ evaọ aro Jihova, rekọ o wọhọ orọ Devidi+ ọsẹ-esẹ riẹ hẹ. O ru eware kpobi nọ Jehoash ọsẹ riẹ o ru.+ 4 Rekọ eria ikpehru na e gbẹ jariẹ,+ yọ ahwo na a gbe je dhe idhe je ru iwiri idhe kuye evaọ eria ikpehru na.+ 5 Nọ uvie na o nwani dikihẹ kothi no evaọ obọ riẹ, o te kpe idibo riẹ nọ i kpe ọsẹ riẹ ovie na no.+ 6 Rekọ o kpe emezae ahwo nọ a kpe ọsẹ riẹ na ha, wọhọ epaọ ujaje Jihova nọ a kere fihọ obe Uzi Mosis, inọ: “A re kpe esẹ fiki emezae rai hi, yọ a re kpe emezae fiki esẹ rai hi; rekọ a re kpe ohwo fiki uzioraha obọriẹ.”+ 7 O kpe ahwo Edọm+ evaọ Ukiekpotọ Uwhei na,+ ezae idu ikpe (10,000), o te je fi Sila kparobọ evaọ ẹmo,+ odẹ okpẹwho na u te zihe ruọ Jọktiẹl rite ẹdẹ inẹnẹ na.
8 Kẹsena Amazaya o te vi enyukọ bru Jehoash ọmọzae Jehoahaz, ọmọzae Jehu ovie Izrẹl, inọ: “Nyaze re ma họre ohwohwo evaọ ẹmo.”*+ 9 Jehoash ovie Izrẹl o te vi uwou nana se Amazaya ovie Juda, inọ: “Odhigbo obọ Lebanọn o vi uwou se ure sida obọ Lebanọn inọ, ‘Rehọ ọmọtẹ ra kẹ ọmọzae mẹ re ọ jọ aye riẹ.’ Rekọ arao ojihẹ Lebanọn jọ nọ ọ jẹ nyavrẹ, o te thihi odhigbo na nyaotọ. 10 Uzẹme, who fi Edọm kparobọ no,+ fikiere who te bi fu uke. Jọ oma o were owhẹ fiki oruaro ra na, rekọ daji obọ uwou* ra. Fikieme who re ro si okpẹtu ze re who kie, jẹ rọ ere ru Juda lele owhẹ kie?” 11 Rekọ Amazaya ọ kezọ họ.+
Fikiere Jehoash ovie Izrẹl ọ tẹ wọ nya, tei te Amazaya ovie Juda a te mu ohwohwo họ ẹhọre evaọ ẹmo evaọ Bẹt-shimẹsh+ ọrọ Juda.+ 12 Izrẹl o te fi Juda kparobọ, fikiere ahwo na a tẹ dhẹ kpohọ ọvuọ uwou* riẹ. 13 Jehoash ovie Izrẹl o te mu Amazaya ovie Juda, ọmọzae Jehoash ọmọzae Ehazaya evaọ Bẹt-shimẹsh. Kẹsena a tẹ ziọ Jerusalẹm, o te kporo oria jọ fihọ otọ evaọ ugbẹhẹ Jerusalẹm, no Unuẹthẹ Ifremu ze+ rite Unuẹthẹ Ubienẹ na,+ u te ikiubiti egba ene (400).* 14 Ọ kwa igoru kpobi gbe isiliva gbe ekwakwa kpobi nọ a ruẹ evaọ uwou Jihova gbe eria ekwakwa-aghae uwou* ovie na, o te je mu ahwo. Kẹsena o te zihe kpobọ Sameria.
15 Rọ kpahe iku uzuazọ Jehoash nọ i kiọkọ, eware nọ o ru gbe ogaga riẹ gbe epanọ ọ rọ họre Amazaya ovie Juda, kọ a gbe kere ai fihọ obe iku eware nọ e via evaọ etoke ivie Izrẹl? 16 Kẹsena Jehoash o te whu wọhọ* esẹ-esẹ riẹ, a te ki ei fihọ Sameria+ kugbe ivie Izrẹl; Jeroboam*+ ọmọzae riẹ o te zihe ruọ ovie evaọ ẹta riẹ.
17 Amazaya+ ọmọzae Jehoash ovie Juda ọ rria ikpe ikpegbisoi nọ Jehoash+ ọmọzae Jehoahaz ovie Izrẹl o whu no.+ 18 Rọ kpahe iku uzuazọ Amazaya nọ i kiọkọ, kọ a gbe kere ai fihọ obe iku eware nọ e via evaọ etoke ivie Juda? 19 Uwhremu na, a tẹ lẹlẹ gba ẹgwae omuomu kpahe iẹe+ evaọ Jerusalẹm, ọ tẹ dhẹ kpobọ Lekish, rekọ a te vi ahwo rọ tuae kpobọ Lekish, a tẹ jọ obei kpei. 20 Fikiere a tẹ rọ enyenya wọe zihe ze, a te ki ei fihọ Jerusalẹm kugbe esẹ-esẹ riẹ evaọ Okpẹwho Devidi.+ 21 Kẹsena ahwo Juda kpobi a tẹ rehọ Azaraya,*+ ọnọ ọ jọ ikpe ikpegbezeza,+ a tẹ rehọ iẹe mu ovie evaọ ẹta Amazaya, ọsẹ riẹ.+ 22 Ọ wariẹ bọ Ilat,+ ọ tẹ rehọ iẹe zihe ziọ otọ Juda okenọ ovie na* o whu wọhọ* esẹ-esẹ riẹ no.+
23 Evaọ ukpe avọ ikpegbisoi Amazaya ọmọzae Jehoash ovie Juda, Jeroboam+ ọmọzae Jehoash ovie Izrẹl o te zihe ruọ ovie evaọ Sameria, yọ ikpe udhuvẹ-gbọvo o su. 24 Ọ ruabọhọ je ru oware nọ u yoma evaọ aro Jihova. O siobọno izieraha kpobi nọ Jeroboam ọmọzae Nibat o ru Izrẹl raha ha.+ 25 Ọ rehọ uwhru ẹkwotọ Izrẹl zihe ze, no Libo-hemat*+ rite obọ Abade Araba*+ na, wọhọ epaọ ẹme nọ Jihova Ọghẹnẹ Izrẹl ọ ta ẹkwoma odibo riẹ Jona+ ọmọzae Amitae, ọruẹaro nọ o no obọ Gat-hifa+ ze. 26 Keme Jihova ọ ruẹ oja ogaga nọ Izrẹl ọ be re no.+ Uvumọ ohwo o kiọkọ nọ o je fiobọhọ kẹ Izrẹl he, makọ iruori hayo enọ e ga ha dede. 27 Rekọ Jihova ọ ya eyaa nọ o ti voro odẹ Izrẹl no otọ idhiwu na ha.+ Fikiere ọ tẹ rehọ ẹkwoma obọ Jeroboam ọmọzae Jehoash siwi ae.+
28 Rọ kpahe iku uzuazọ Jeroboam nọ i kiọkọ, eware kpobi nọ o ru gbe ogaga riẹ, epanọ o ro fi ẹmo gbe epanọ ọ rọ rehọ Damaskọs+ avọ Hemat+ zihe ze otọ Juda evaọ Izrẹl, kọ a gbe kere ai fihọ obe iku eware nọ e via evaọ etoke ivie Izrẹl? 29 Kẹsena Jeroboam o te whu wọhọ* esẹ-esẹ riẹ, wọhọ ivie Izrẹl; Zẹkaraya+ ọmọzae riẹ o te zihe ruọ ovie evaọ ẹta riẹ.
15 Evaọ ukpe avọ udhegbihrẹ Jeroboam* ovie Izrẹl, Azaraya*+ ọmọzae Amazaya+ ovie Juda o te zihe ruọ ovie.+ 2 Ikpe ikpegbezeza ọ jọ nọ o zihe ruọ ovie, yọ ikpe udhuvẹ gbe ikpegbivẹ o su evaọ Jerusalẹm. Odẹ oni riẹ Jekolaya ohwo Jerusalẹm. 3 Ọ ruabọhọ je ru oware nọ u kiehọ evaọ aro Jihova, nwane wọhọ epanọ Amazaya ọsẹ riẹ o ru.+ 4 Rekọ eria ikpehru na e gbẹ jariẹ,+ yọ ahwo na a gbe je dhe idhe je ru iwiri idhe kuye evaọ eria ikpehru na.+ 5 Jihova ọ rehọ ẹyao tehe ovie na, ọ tẹ jọ ọmoti+ bọo ẹdẹ uwhu riẹ; ọ jẹ rria uwou jọ sa,+ yọ evaọ oke yena Jotam+ ọmọzae ovie na ọ jọ ọnọ o wuzou uwou* na, o je bruoziẹ ahwo ẹkwotọ na.+ 6 Rọ kpahe iku uzuazọ Azaraya nọ i kiọkọ,+ eware kpobi nọ o ru, kọ a gbe kere ai fihọ obe iku eware nọ e via evaọ etoke ivie Juda? 7 Kẹsena Azaraya o te whu wọhọ* esẹ-esẹ riẹ, a te ki ei kugbe esẹ-esẹ riẹ+ evaọ Okpẹwho Devidi; Jotam ọmọzae riẹ o te zihe ruọ ovie evaọ ẹta riẹ.
8 Evaọ ukpe avọ ọgbagberee Azaraya ovie+ Juda, Zẹkaraya+ ọmọzae Jeroboam o te zihe ruọ ovie Izrẹl evaọ Sameria, yọ emerae ezeza o su. 9 O ru oware nọ u yoma evaọ aro Jihova, nwane wọhọ epanọ esẹ-esẹ riẹ i ru. O siobọno izieraha nọ Jeroboam ọmọzae Nibat o ru Izrẹl raha ha.+ 10 Kẹsena Shalọm ọmọzae Jebẹsh ọ tẹ lẹlẹ gba ẹgwae omuomu kpahe iẹe, o te kpei+ evaọ Ibliẹm.+ Nọ o kpei no, o te zihe ruọ ovie evaọ ẹta riẹ. 11 Rọ kpahe iku uzuazọ Zẹkaraya nọ i kiọkọ, a kere i rai fihọ obe iku eware nọ e via evaọ etoke ivie Izrẹl. 12 Oyena u ru ẹme Jihova nọ ọ ta kẹ Jehu gba, inọ: “Ige ene emezae ra+ e te keria agbara-uvie Izrẹl.”+ Yọ ere o via.
13 Shalọm ọmọzae Jebẹsh o te zihe ruọ ovie evaọ ukpe avọ ọgbagbizii Uzaya ovie+ Juda, yọ amara ọvo o su evaọ Sameria. 14 Kẹsena Mẹnahẹm ọmọzae Gedae o te no obọ Tẹza+ ziọ Sameria, o te kpe Shalọm+ ọmọzae Jebẹsh evaọ Sameria. Nọ o kpei no, o te zihe ruọ ovie evaọ ẹta riẹ. 15 Rọ kpahe iku uzuazọ Shalọm nọ i kiọkọ gbe ẹgwae omuomu nọ ọ lẹlẹ gba, a kere i rai fihọ obe iku eware nọ e via evaọ etoke ivie Izrẹl. 16 Oke yena Mẹnahẹm o ro no obọ Tẹza ze, ọ tẹ họre Tifsa je kpe ahwo kpobi nọ a jọ eva riẹ avọ ẹkwotọ riẹ no, keme a rovie inuethẹ riẹ kẹe he. Ọ raha e riẹ jẹ bẹre eva eyae nọ i dihọ evaọ eva riẹ rovie fihọ.
17 Evaọ ukpe avọ ọgbagbizii Azaraya ovie Juda, Mẹnahẹm ọmọzae Gedae o te zihe ruọ ovie Izrẹl, yọ ikpe ikpe o su evaọ Sameria. 18 Ọ ruabọhọ je ru oware nọ u yoma evaọ aro Jihova. O siobọno izieraha kpobi nọ Jeroboam ọmọzae Nibat o ru Izrẹl raha ha,+ evaọ edẹ uzuazọ riẹ kpobi. 19 Pul ovie+ Asiria ọ tẹ wọ ziọ ẹkwotọ na, Mẹnahẹm ọ tẹ kẹ Pul etalẹnte* isiliva odu ọvo (1,000) re o fiobọhọ kẹe ru uvie na dikihẹ evaọ obọ riẹ.+ 20 Fikiere Mẹnahẹm o te mi edafe nọ e viodẹ evaọ Izrẹl isiliva na.+ Ọ rehọ shẹkẹl* isiliva udhuvẹ-gbikpe kẹ ovie Asiria fiki ọzae ọvuọvo. Kẹsena ovie Asiria o te kuomarẹriẹ, ọ tẹ rehọ oma no ẹkwotọ na. 21 Rọ kpahe iku uzuazọ Mẹnahẹm+ nọ i kiọkọ, eware kpobi nọ o ru, kọ a gbe kere ai fihọ obe iku eware nọ e via evaọ etoke ivie Izrẹl? 22 Kẹsena Mẹnahẹm o te whu wọhọ* esẹ-esẹ riẹ; Pẹkahaya ọmọzae riẹ o te zihe ruọ ovie evaọ ẹta riẹ.
23 Evaọ ukpe avọ udhuvẹ-gbikpe Azaraya ovie Juda, Pẹkahaya ọmọzae Mẹnahẹm o te zihe ruọ ovie Izrẹl evaọ Sameria, yọ ikpe ivẹ o su. 24 Ọ ruabọhọ je ru oware nọ u yoma evaọ aro Jihova. O siobọno izieraha nọ Jeroboam ọmọzae Nibat o ru Izrẹl raha ha.+ 25 Kẹsena oletu riẹ, Pika+ ọmọzae Rẹmalaya ọ tẹ lẹlẹ gba ẹgwae omuomu kpahe iẹe, ọ tẹ jọ Sameria kpei evaọ uwou ukpehru nọ o rẹ bẹ ẹvẹruọ nọ o jọ uwou* ovie na kugbe Agọb gbe Araya. Ezae Giliad udhuvẹ-gbikpe e jọ kugbei; yọ nọ o kpei no, o te zihe ruọ ovie evaọ ẹta riẹ. 26 Rọ kpahe iku uzuazọ Pẹkahaya nọ i kiọkọ, eware kpobi nọ o ru, a kere i rai fihọ obe iku eware nọ e via evaọ etoke ivie Izrẹl.
27 Evaọ ukpe avọ udhuvẹ gbe ikpegbivẹ Azaraya ovie Juda, Pika+ ọmọzae Rẹmalaya o te zihe ruọ ovie Izrẹl evaọ Sameria, yọ ikpe udhe o su. 28 Ọ ruabọhọ je ru oware nọ u yoma evaọ aro Jihova, yọ o siobọno izieraha nọ Jeroboam ọmọzae Nibat o ru Izrẹl raha ha.+ 29 Evaọ oke Pika ovie Izrẹl, Tiglat-piliza+ ovie Asiria ọ wọ ẹmo ze, o te fi eria enana kparobọ, Aijọn, Ebẹl-bẹt-meaka,+ Janoa, Kidẹsh,+ Hezọ, Giliad,+ gbe Galili, ẹkwotọ Naftalae soso,+ yọ o mu ahwo nọ a jẹ rria eva rai kpohọ igbo evaọ obọ Asiria.+ 30 Kẹsena Hoshia+ ọmọzae Ilah ọ tẹ lẹlẹ gba ẹgwae omuomu kpahe Pika ọmọzae Rẹmalaya, o te duwu iei je kpei no; o te zihe ruọ ovie evaọ ẹta riẹ evaọ ukpe avọ udhe Jotam+ ọmọzae Uzaya. 31 Rọ kpahe iku uzuazọ Pika nọ i kiọkọ, eware kpobi nọ o ru, a kere i rai fihọ obe iku eware nọ e via evaọ etoke ivie Izrẹl.
32 Evaọ ukpe avọ ivẹ Pika ọmọzae Rẹmalaya ovie Izrẹl, Jotam+ ọmọzae Uzaya+ ovie Juda o te zihe ruọ ovie. 33 Ikpe udhegbisoi ọ jọ okenọ o zihe ruọ ovie, yọ ikpe ikpegbezeza o su evaọ Jerusalẹm. Odẹ oni riẹ Jerusha, ọmọtẹ Zedọk.+ 34 Ọ ruabọhọ je ru oware nọ u kiehọ evaọ aro Jihova, nwane wọhọ epanọ Uzaya ọsẹ riẹ o ru.+ 35 Rekọ eria ikpehru na e gbẹ jariẹ, yọ ahwo na a gbe je dhe idhe je ru iwiri idhe kuye evaọ eria ikpehru na.+ Ọye họ ọnọ ọ bọ unuẹthẹ obehru na evaọ uwou Jihova.+ 36 Rọ kpahe iku uzuazọ Jotam nọ i kiọkọ, eware nọ o ru, kọ a gbe kere ai fihọ obe iku eware nọ e via evaọ etoke ivie Juda? 37 Evaọ oke yena, Jihova o te mu Rizin ovie Siria gbe Pika+ ọmọzae Rẹmalaya họ evi re a wọso Juda.+ 38 Kẹsena Jotam o te whu wọhọ* esẹ-esẹ riẹ, a te ki ei kugbe esẹ-esẹ riẹ evaọ Okpẹwho Devidi ọsẹ-esẹ riẹ. Ehaz ọmọzae riẹ o te zihe ruọ ovie evaọ ẹta riẹ.
16 Evaọ ukpe avọ ikpegbihrẹ Pika ọmọzae Rẹmalaya, Ehaz+ ọmọzae Jotam ovie Juda o te zihe ruọ ovie. 2 Ikpe udhe Ehaz ọ jọ okenọ o zihe ruọ ovie, yọ ikpe ikpegbezeza o su evaọ Jerusalẹm. O ru oware nọ u kiehọ evaọ aro Jihova Ọghẹnẹ riẹ hẹ wọhọ epanọ Devidi ọsẹ-esẹ riẹ o ru.+ 3 Ukpoye, ọ nya evaọ edhere ivie Izrẹl,+ yọ ọ tubẹ mahe ọmọzae obọriẹ dede evaọ erae,*+ wọhọ epaọ iruemu etọtọ erẹwho+ nọ Jihova o le no kẹ ahwo Izrẹl. 4 Yọ ọ jẹ hai dhe idhe je ru iwiri idhe kuye evaọ eria ikpehru na,+ evaọ ikpehru na, gbe evaọ otọ ure ulogbo kpobi.+
5 Oke yena Rizin ovie Siria avọ Pika ọmọzae Rẹmalaya ovie Izrẹl a rọ wọ ẹmo ziọ Jerusalẹm.+ A te ko Ehaz họ, rekọ a sai fi okpẹwho na kparobọ họ. 6 Evaọ oke yena, Rizin ovie Siria o te ru Ilat wariẹ zihe ruọ okpẹwho+ ahwo Edọm, kẹsena o te le ahwo Ju* no Ilat no. Ahwo Edọm a tẹ ruọ eva Ilat, yọ a be rriae rite inẹnẹ na. 7 Fikiere Ehaz o te vi enyukọ bru Tiglat-piliza+ ovie Asiria, inọ: “Mẹ yọ odibo gbe ọmọzae ra. Nyaze re who siwi omẹ no obọ ovie Siria gbe obọ ovie Izrẹl, enọ e be họre omẹ.” 8 Ehaz ọ tẹ rehọ isiliva gbe igoru nọ e jọ uwou Jihova gbe eria nọ a re fi ekwakwa-aghae họ evaọ uwou* ovie na, o te vi ai se ovie Asiria rọ jẹ udi kẹe.+ 9 Ovie Asiria o ru epanọ ọ yare na, ọ tẹ nya kpobọ Damaskọs, o te fi ei kparobọ, o te mu ahwo nọ a jọ eva riẹ kpohọ igbo evaọ obọ Kiẹ,+ o te kpe Rizin no.+
10 Kẹsena Ehaz ovie na ọ tẹ nyabru Tiglat-piliza ovie Asiria evaọ obọ Damaskọs. Nọ ọ ruẹ agbada-idhe nọ ọ jọ obọ Damaskọs, Ehaz ovie na o te vi omaa nọ a rọ bọ agbada-idhe na se Uraejah ozerẹ na, onọ u dhesẹ oghẹrẹ nọ agbada-idhe na ọ rrọ gbe epanọ a rọ bọe.+ 11 Uraejah+ ozerẹ na ọ tẹ bọ agbada-idhe+ lele omaa kpobi nọ Ehaz ovie na o vi no obọ Damaskọs ze. Uraejah ozerẹ na ọ bọ riẹ re taure Ehaz ovie na o te ti no obọ Damaskọs ze. 12 Nọ ovie na o no obọ Damaskọs ze, ọ jẹ ruẹ agbada-idhe na, ọ tẹ nya kẹle agbada-idhe na, ọ tẹ jọ ehru riẹ dhe idhe.+ 13 Ehru agbada-idhe yena ọ jẹ hae jọ dhe idhe emahọ je ru idhe ibi ekakọ riẹ kuye iwiri; o te je ku idhe udi riẹ họ ehru riẹ jẹ frẹ azẹ idhe ọriẹyeri riẹ ku ehru riẹ. 14 O te si agbada-idhe ekọpa+ nọ ọ jọ aro Jihova na no oria nọ ọ jọ evaọ aro uwou na, evaọ udevie agbada-idhe obọriẹ avọ uwou Jihova, o te fi ei họ ofẹ ẹkpẹlobọ ovatha-ọre agbada-idhe obọriẹ na. 15 Ehaz ovie na ọ tẹ ta kẹ Uraejah+ ozerẹ na nọ: “Ru idhe emahọ ohiohiẹ na kuye iwiri evaọ ehru agbada-idhe ologbo na,+ te idhe ibi ekakọ owọwọ na, idhe emahọ ovie na, gbe idhe ibi ekakọ riẹ,+ jegbe idhe emahọ, idhe ibi ekakọ, gbe idhe udi ahwo na kpobi. Whọ rẹ jẹ frẹ azẹ idhe emahọ na kpobi gbe azẹ idhe edekọ na kpobi ku ehru riẹ. Rọ kpahe agbada-idhe ekọpa na, mẹ te jiroro oware nọ me ti ru kpahe iẹe.” 16 Uraejah ozerẹ na o ru oware kpobi nọ Ehaz ovie na ọ ta.+
17 U te no ere no, Ehaz ovie na o bru ewẹ-idhe nọ e jọ tofẹ tofẹ ighelie-eware na+ ewewẹ jẹ wọ idhe nọ e jọ ehru rai no,+ ọ tẹ jẹ wọ Abade na no ehru iruẹ ekọpa na,+ ọ tẹ wọe fihọ otọ nọ a rọ itho ru.+ 18 O go oria nọ a tehe ehru riẹ ruru nọ a bọ fihọ uwou na rọkẹ Ẹdijala jegbe unuẹthẹ otafe nọ ovie ọ rẹ rọ ruọ etẹmpol na no uwou Jihova fihọ oria ofa; o ru ere fiki ovie Asiria.
19 Rọ kpahe iku uzuazọ Ehaz nọ i kiọkọ, eware nọ o ru, kọ a gbe kere ai fihọ obe iku eware nọ e via evaọ etoke ivie Juda?+ 20 Kẹsena Ehaz o te whu wọhọ* esẹ-esẹ riẹ, a te ki ei kugbe esẹ-esẹ riẹ evaọ Okpẹwho Devidi; Hẹzikaya* ọmọzae riẹ+ o te zihe ruọ ovie evaọ ẹta riẹ.
17 Evaọ ukpe avọ ikpegbivẹ Ehaz ovie Juda, Hoshia+ ọmọzae Ilah o te zihe ruọ ovie Izrẹl evaọ Sameria; yọ ikpe izii o su. 2 Ọ ruabọhọ je ru oware nọ u yoma evaọ aro Jihova, rekọ o ru te ivie Izrẹl nọ e kake rehọ iẹe jọ họ ọvo. 3 Shalmaniza ovie Asiria ọ tẹ wọ ohọre bru ei ze,+ Hoshia o te zihe ruọ odibo riẹ je mu ei azọhọ họ ẹhwa kẹ.+ 4 Rekọ ovie Asiria o te yo nọ Hoshia ọ lẹlẹ gba ẹgwae omuomu jọ, keme o vi enyukọ bru So ovie Ijipti,+ ọ gbẹ jẹ hwa azọhọ kẹ ovie Asiria wọhọ epanọ o je ru evaọ ikpe nọ e vrẹ hẹ. Fikiere, ovie Asiria ọ tẹ kare iẹe fihọ uwou-odi.
5 Ovie Asiria ọ vẹruọ ẹkwotọ na soso, ọ tẹ ziọ Sameria, o te koi họ evaọ ikpe esa. 6 Evaọ ukpe avọ izii Hoshia, ovie Asiria o te fi Sameria kparobọ.+ Kẹsena o te mu ahwo Izrẹl kpohọ igbo+ evaọ obọ Asiria, o te ru re a rria Hela gbe Hebọ kẹle ethẹ Gozan,+ gbe ikpewho ahwo Midia.+
7 Onana o via keme ahwo Izrẹl a raha uzi Jihova Ọghẹnẹ rai, ọnọ ọ rehọ e rai no ẹkwotọ Ijipti ze, no otọ esuo Fẹro ovie Ijipti.+ A jẹ gọ* eghẹnẹ efa,+ 8 a je lele iruemu erẹwho nọ Jihova o le no kẹ ahwo Izrẹl, yọ a je lele iruemu nọ ivie Izrẹl i fihọ otọ.
9 Ahwo Izrẹl a je duomahọ eware nọ Jihova Ọghẹnẹ rai ọ ta nọ i woma ha. A ruabọhọ jẹ bọ eria ikpehru evaọ ikpewho rai kpobi,+ no uwou-eroro rite okpẹwho nọ a di ogba wariẹ họ.* 10 A jẹ rehọ ipila ọrẹri gbe ekpọ ọrẹri*+ vi kẹ omarai evaọ ukpehru kpobi gbe evaọ otọ ure ulogbo kpobi;+ 11 yọ a je ru iwiri idhe kuye evaọ eria ikpehru kpobi nwane wọhọ epanọ erẹwho nọ Jihova o le no fiki rai a je ru.+ A ruabọhọ je ru eware imuomu re a ru eva dha Jihova.
12 A ruabọhọ jẹ gọ emedhọ etọtọ,*+ onọ Jihova ọ ta kẹ ae kpahe nọ: “Wha re ru onana vievie he!”+ 13 Jihova ọ jẹ rehọ ẹkwoma eruẹaro riẹ kpobi gbe eruẹ-ude kpobi vẹvẹ Izrẹl gbe Juda unu,+ inọ: “Wha kuomarẹriẹ no idhere imuomu rai!+ Wha koko ijaje mẹ gbe izi mẹ, koyehọ izi kpobi nọ me jie kẹ esẹ-esẹ rai gbe enọ mẹ rehọ ẹkwoma idibo mẹ eruẹaro na vuẹ owhai.” 14 Rekọ a gaviezọ họ, a te gbe je wo udu ogaga nwane wọhọ* esẹ-esẹ rai nọ i fi ẹrọwọ họ Jihova Ọghẹnẹ rai hi.+ 15 A ruabọhọ jẹ siọ izi riẹ gbe ọvọ riẹ+ nọ ọ re kugbe esẹ-esẹ rai, gbe ekareghẹhọ riẹ nọ ọ kẹ rai rọ vẹvẹ ae unu,+ a te gbe je lele emedhọ nọ i fioka ha,+ ai omarai a te zihe ruọ ahwo nọ a fioka ha re,+ be rọ aro kele erẹwho nọ e wariẹ e rai họ nọ Jihova o jie uzi kẹ ae nọ a rọ aro kele he.+
16 A je gbabọkẹ ijaje Jihova Ọghẹnẹ rai kpobi, a te ru emema ayọno* erọ emọ-iruẹ ivẹ+ gbe ọkpọ ọrẹri,*+ a je guzou kpotọ kẹ ogbaẹmo obọ idhiwu na kpobi,+ yọ a jẹ gọ Bale.+ 17 A jẹ mahe emezae gbe emetẹ rai evaọ erae,*+ a jẹ hae gbẹva,+ jẹ kiotọ gwọlọ oka eware nọ e te jọ obaro via, a jẹ rehọ* omarai kẹ eru oware nọ u yoma evaọ aro Jihova, re a ru ei eva dha.
18 Fikiere eva ahwo Izrẹl e tẹ dha Jihova gaga, o te si ai no aro riẹ no.+ Ọ kẹ ọvuọvo uvẹ re o kiọkọ họ, ajokpaọ orua Juda ọvo.
19 Makọ Juda dede o koko ijaje Jihova Ọghẹnẹ rai hi;+ a je lele iruemu nọ Izrẹl o lele re.+ 20 Jihova ọ tẹ siọ ahwo uyẹ Izrẹl kpobi, o te hrẹ ai kpotọ jẹ rehọ ae họ obọ ahwo nọ a rẹ rọ ogaga kwa eware ahwo rehọ, bẹsenọ o ro le ai kufiẹ no aro riẹ. 21 Ọ bẹre Izrẹl no uwou Devidi, a tẹ rehọ Jeroboam ọmọzae Nibat mu ovie.+ Rekọ Jeroboam o te ru Izrẹl reghe no edhere Jihova, o te ru ai raha uzi ulogbo. 22 Ahwo Izrẹl a tẹ ruabọhọ jẹ raha izi kpobi nọ Jeroboam ọ raha.+ A siobọno ai hi 23 bẹsenọ Jihova o ro si Izrẹl no aro riẹ, nwane wọhọ epanọ ọ rehọ idibo riẹ kpobi, eruẹaro na whowho.+ Fikiere a te mu Izrẹl no ẹkwotọ riẹ kpohọ igbo evaọ obọ Asiria,+ obonọ a rrọ rite ẹdẹ inẹnẹ na.
24 Kẹsena ovie Asiria ọ tẹ rehọ ahwo no obọ Babilọn, Kiuta, Ava, Hemat, gbe Sefaveyẹm ze,+ o te fi ai họ ikpewho Sameria evaọ ẹta ahwo Izrẹl na; a tẹ rehọ Sameria je mu ikpewho riẹ họ ẹria. 25 Okenọ a rọ kaki mu etẹe họ ẹria, a jẹ dhozọ* Jihova ha. Fikiere Jihova o te vi ikpohrokpo ruọ udevie rai,+ i te kpe ahwo na jọ. 26 A tẹ niyẹrẹ kẹ ovie Asiria nọ: “Ahwo erẹwho nọ who mu kpohọ igbo nọ who fihọ ikpewho Sameria nọ a rria na, a riẹ oghẹrẹ nọ a rẹ gọ* Ọghẹnẹ ẹkwotọ na ha. Fikiere o bi vi ikpohrokpo ruọ udevie rai nọ i bi kpe ai no, keme ọvuọvo rai ọ riẹ oghẹrẹ nọ a rẹ gọ Ọghẹnẹ ẹkwotọ na ha.”
27 Fikiere ovie Asiria ọ tẹ ta nọ: “Wha ta kẹ ozerẹ ọvo jọ evaọ usu izerẹ nọ wha mu no obei ze kpohọ igbo na re o zihe nyae rria obei, o ve wuhrẹ ai oghẹrẹ nọ a rẹ gọ Ọghẹnẹ ẹkwotọ na.” 28 Fikiere ozerẹ ọvo jọ evaọ usu izerẹ nọ a mu no Sameria kpohọ igbo na o te zihe ze te rria Bẹtẹl,+ o te mu ai oghẹrẹ nọ a rẹ rọ dhozọ* Jihova họ ewuhrẹ.+
29 Rekọ erẹwho na ọvuọvo i te ru ọvuọ ọghẹnẹ* rai nọ a fihọ iwou egagọ rai evaọ eria ikpehru nọ ahwo Sameria a ru; ere erẹwho na ọvuọvo i ru evaọ ikpewho rai nọ a jẹ rria. 30 Ahwo Babilọn a ru ẹmema Sukọt-binọt, ahwo Kọt a ru ẹmema Nẹgal, ahwo Hemat+ a ru ẹmema Ashaema, 31 ahwo Ava a te ru ẹmema Nibhaz gbe Tatak. Ahwo Sefaveyẹm a jẹ jọ erae mahe emezae rai kẹ Adramelẹk avọ Anamelẹk, eghẹnẹ Sefaveyẹm.+ 32 Dede nọ a jẹ dhozọ Jihova, a jọ udevie ahwo na rehọ izerẹ mu kẹ eria ikpehru na, ahwo nana a te je ru iruo izerẹ kẹ ae evaọ iwou egagọ nọ a bọ fihọ eria ikpehru na.+ 33 Fikiere, a jẹ dhozọ Jihova, rekọ a jẹ gọ eghẹnẹ obọrai wọhọ epaọ egagọ* erẹwho nọ a mu rai no ze.+
34 Egagọ* ọsosuọ rai a gbe bi lele rite ẹdẹ inẹnẹ na. Ọvuọvo rai ọ be gọ* Jihova ha, yọ ọvuọvo rai o bi lele izi riẹ, iziẹibro riẹ, Uzi na, gbe ujaje nọ Jihova ọ kẹ emọ Jekọp ho, ọnọ o nwene odẹ riẹ kpohọ Izrẹl.+ 35 Okenọ Jihova ọ re ọvọ kugbe ae,+ o jie uzi kẹ ae nọ: “Wha rẹ dhozọ eghẹnẹ efa vievie he, yọ wha re guzou kpotọ kẹ ae hayo gọ ae hayo dhe idhe kẹ ae vievie he.+ 36 Rekọ Jihova nọ ọ rehọ owhai no obọ ẹkwotọ Ijipti ze avọ ogaga ulogbo gbe ugbobọ nọ ọ rriẹ họ+ Ọnọ wha rẹ dhozọ riẹ,+ ọye wha re guzou kpotọ kẹ, yọ ọye wha re dhe idhe kẹ. 37 Wha rẹ romatotọ lele izi, iziẹibro, Uzi na, gbe ujaje nọ o kere kẹ owhai na ẹsikpobi,+ yọ wha rẹ dhozọ eghẹnẹ efa vievie he. 38 Ọvọ nọ mẹ re kugbe owhai ọ rẹ thọrọ owhai ẹro vievie he,+ yọ wha rẹ dhozọ eghẹnẹ efa vievie he. 39 Rekọ Jihova Ọghẹnẹ rai họ ọnọ wha rẹ dhozọ riẹ, keme ọye họ ọnọ o ti siwi owhai no obọ ewegrẹ rai kpobi.”
40 Rekọ a yoẹme he, a ruabọhọ egagọ ọsosuọ* rai.+ 41 Fikiere erẹwho enana e tẹ jẹ dhozọ Jihova,+ rekọ a jẹ gọ emema obọrai nọ a kare re. Nwane wọhọ epanọ esẹ-esẹ rai i ru, ere emezae rai gbe emọ-iruọmọ* rai i ru rite ẹdẹ inẹnẹ na.
18 Evaọ ukpe avọ esa Hoshia+ ọmọzae Ilah ovie Izrẹl, Hẹzikaya+ ọmọzae Ehaz+ ovie Juda o te zihe ruọ ovie. 2 Ikpe udhegbisoi ọ jọ okenọ o zihe ruọ ovie, yọ ikpe udhegbizii o su evaọ Jerusalẹm. Odẹ oni riẹ Ebae,* ọmọtẹ Zẹkaraya.+ 3 Ọ ruabọhọ je ru oware nọ u kiehọ evaọ aro Jihova,+ nwane wọhọ epanọ Devidi ọsẹ-esẹ riẹ o ru.+ 4 Ọye họ ọnọ o si eria ikpehru na no,+ kporo ipila ọrẹri na, je ko ọkpọ ọrẹri* na fihọ otọ.+ Ọ tẹ jẹ guọghọ araomuomu ekọpa nọ Mosis o ru na;+ keme rite oke yena, ahwo Izrẹl a je ru iwiri idhe kuye kẹe, yọ a jẹ hai sei ẹmẹdhọ araomuomu ekọpa na.* 5 O fievahọ Jihova Ọghẹnẹ Izrẹl;+ ohwo ọvo nọ ọ wọhọ e riẹ ọ jariẹ hẹ evaọ usu ivie Juda kpobi nọ i su nọ u noi no hayo enọ e kake rehọ iẹe su. 6 Ọ talamu Jihova.+ O kuomarẹriẹ se iẹe ba elele he; ọ ruabọhọ je koko ijaje nọ Jihova ọ kẹ Mosis. 7 Yọ Jihova ọ jọ kugbei. O je ru eware avọ areghẹ evaọ oria kpobi nọ ọ nya. Ọ wọso ovie Asiria, ọ rọwo nọ ọ rẹ gbodibo kẹe he.+ 8 O te je fi ahwo Filistia kparobọ+ rite obọ Gaza avọ ekwotọ riẹ, no uwou-eroro rite okpẹwho nọ a di ogba wariẹ họ.*
9 Evaọ ukpe avọ ene Hẹzikaya ovie na, koyehọ, ukpe avọ ihrẹ Hoshia+ ọmọzae Ilah ovie Izrẹl, Shalmanisa ovie Asiria ọ tẹ wọ ohọre ziọ Sameria, o te mu ei họ eko họ.+ 10 A te fi ei kparobọ+ evaọ obọ ekuhọ ukpe avọ esa; evaọ ukpe avọ ezeza Hẹzikaya, onọ o jọ ukpe avọ izii Hoshia ovie Izrẹl a ro fi Sameria kparobọ. 11 Kẹsena ovie Asiria o te mu ahwo Izrẹl kpohọ igbo+ evaọ obọ Asiria, o te fi ai họ Hela gbe Hebọ kẹle ethẹ Gozan, gbe ikpewho ahwo Midia re a rria.+ 12 Onana o via fikinọ a gaviezọ kẹ urru Jihova Ọghẹnẹ rai hi, rekọ a ruabọhọ jẹ raha ọvọ riẹ, eware kpobi nọ Mosis odibo Jihova ọ vuẹ rai.+ A gaviezọ hayo yoẹme he.
13 Evaọ ukpe avọ ikpegbene Hẹzikaya ovie na, Senakẹrib ovie Asiria+ ọ tẹ wọ ohọre ziọ ikpewho Juda kpobi nọ a di ogba wariẹ họ,* o te fi ai kparobọ.+ 14 Fikiere Hẹzikaya ovie Juda o te vi uwou se ovie Asiria evaọ obọ Lekish nọ: “Me ru thọ. Kuomarẹriẹ nyasiọ omẹ ba, mẹ te hwa oware kpobi nọ whọ ta kẹ omẹ nọ mẹ hwa.” Ovie Asiria ọ tẹ ta nọ Hẹzikaya ovie Juda ọ hwa etalẹnte* isiliva egba esa (300) gbe etalẹnte igoru ọgba. 15 Fikiere Hẹzikaya ọ tẹ rehọ isiliva kpobi nọ e jọ uwou Jihova gbe eria ekwakwa-aghae uwou* ovie na rọ kẹe.+ 16 Evaọ oke yena Hẹzikaya ọ tẹ kpare* ethẹ etẹmpol+ Jihova gbe inuethẹ nọ Hẹzikaya ovie Juda ọvo ọ rehọ igoru tamu* oma rai soso na no,+ ọ tẹ rehọ ae kẹ ovie Asiria.
17 Kẹsena ovie Asiria o te vi Tatan na,* Rabsaris na,* gbe Rabshakẹ na* avọ ogbaẹmo nọ u bu thesiwa no Lekish+ bru Hẹzikaya ovie na evaọ Jerusalẹm.+ A te kpobọ Jerusalẹm, a te dikihẹ akotọ unu nọ ẹtẹre-ame obehru na o re su vrẹ, onọ o rrọ edhere ologbo nọ o kpobọ otọ ọfọrọ-ehọ na.+ 18 Nọ a se ovie na re ọ nya lahwe, Elayakim+ ọmọzae Hilkaya, ọnọ ọ jẹ rẹrote ahwo uwou* na, Shẹbna+ okere-obe na, gbe Joah ọmọzae Esaf, ọnọ o re kere eware fihotọ na a tẹ nya lahwe bru ai.
19 Fikiere Rabshakẹ na ọ tẹ ta kẹ ae nọ: “Ivie, wha ta kẹ Hẹzikaya nọ, ‘Enẹ ovie ologbo na, ovie Asiria ọ ta: “Eme whọ rẹroso nọ o be kẹ owhẹ udu na?+ 20 Whọ be ta nọ, ‘Me wo onaa gbe ogaga nọ me re ro fi ẹmo,’ rekọ eme nana yọ eme ifofe. Ono who fievahọ, nọ whọ be rọ wharo wọso omẹ?+ 21 Rri! Who bi fievahọ Ijipti+ inọ o ti fiobọhọ kẹ owhẹ, ukpoko* nana nọ u wiri rẹrẹ no na, onọ ohwo o te kru rọ da oma ji, u ve wiri je duwu iei evabọ na. Ere Fẹro ovie Ijipti ọ rrọ kẹ ahwo kpobi nọ a fievahọ iẹe. 22 Yọ otẹrọnọ whọ ta kẹ omẹ nọ, ‘Jihova Ọghẹnẹ mai ma fievahọ,’+ kọ ogbẹrọnọ ọye Hẹzikaya o si eria ikpehru gbe egbada-idhe riẹ no na,+ ọ tẹ be ta kẹ Juda avọ Jerusalẹm nọ, ‘Aro agbada-idhe nana nọ ọ rrọ Jerusalẹm na wha rẹ jọ guzou kpotọ’?”’+ 23 Obọnana, ivie, whẹ avọ olori mẹ ovie Asiria wha ya obọ riẹ evaọ ẹme nana: Mẹ te kẹ owhẹ enyenya idu ivẹ (2,000) re ma ruẹ sọ whọ te sae ruẹ ahwo nọ a rẹ dhẹ ae gba.+ 24 Kọ ẹvẹ whọ sai ro le makọ ọba ọvo zihe dede, ọnọ ọ mae kawo evaọ usu idibo olori mẹ, nọ orọnọ Ijipti who fievahọ nọ ọ te kẹ owhẹ ekẹkẹ gbe edhẹ-enyenya na? 25 Kọ who bi roro nọ mẹ wọ ze oria nana re mẹ raha iẹe ababọ udu nọ Jihova ọ kẹ omẹ? Jihova omariẹ ọ ta kẹ omẹ nọ, ‘Wọ ẹmo kpohọ ẹkwotọ nana re whọ raha iẹe no.’”
26 Fikiere Elayakim ọmọzae Hilkaya, avọ Shẹbna+ gbe Joah a tẹ ta kẹ Rabshakẹ na+ nọ: “Ivie, rehọ ẹvẹrẹ Aramaik* ta ẹme kẹ idibo ra, keme ma re yo ẹvẹrẹ yena;+ whọ rehọ ẹvẹrẹ ahwo Ju ta ẹme kẹ omai re ahwo nọ a rrọ ugbẹhẹ na a yo ho.”+ 27 Rekọ Rabshakẹ na ọ tẹ ta kẹ ae nọ: “Kọ wha roro nọ olori rai gbe owhai ọvo olori mẹ o vi omẹ ze te ta eme nana kẹ? Kọ ogbẹrọnọ te ezae nọ e keria ugbẹhẹ na re, enọ avọ owhai a te re isọ obọrai jẹ da evẹ obọrai?”
28 Kẹsena Rabshakẹ na o te dikihẹ, ọ tẹ rọ ẹvẹrẹ ahwo Ju na ta ẹme do gaga, inọ: “Wha yo ẹme ovie ologbo na, ovie Asiria.+ 29 Enẹ ovie na ọ ta, ‘Wha jọ Hẹzikaya ọ viẹ owhai họ họ, keme ọ te sai siwi owhai no obọ mẹ hẹ.+ 30 Yọ wha jọ Hẹzikaya ọ rọ eme nana ru owhai fievahọ Jihova ha inọ: “Jihova ọ te siọ omai ba esiwi hi, yọ a te rehọ okpẹwho nana họ obọ ovie Asiria ha.”+ 31 Wha gaviezọ kẹ Hẹzikaya ha, keme enẹ ovie Asiria ọ ta: “Wha ru udhedhẹ kugbe omẹ jẹ rehọ omarai kẹ omẹ,* omomọvo rai ọ vẹ te jọ ure evaene obọriẹ gbe ure ifigi obọriẹ re, ọ vẹ te jẹ da ame ọgọdọ-ame* obọriẹ, 32 bẹsenọ mẹ te nyaze te rehọ owhai kpohọ ẹkwotọ nọ ọ wọhọ ẹkwotọ obọrai,+ ẹkwotọ nọ ibi ekakọ gbe enwaene ọkpokpọ e vọ, ẹkwotọ nọ ebrẹdi gbe egbọ evaene e vọ, ẹkwotọ nọ ire olivi gbe ọnyọ e vọ. Wha vẹ te jọ uzuazọ, wha ti whu hu. Wha gaviezọ kẹ Hẹzikaya ha, keme o bi su owhai thọ, be ta nọ, ‘Jihova o ti siwi omai.’ 33 Kọ ọghẹnẹ jọ evaọ usu eghẹnẹ erẹwho na o siwi ẹkwotọ rai no obọ ovie Asiria no? 34 Kọ eghẹnẹ Hemat+ gbe Apad e rrọ? Kọ eghẹnẹ Sefaveyẹm,+ Hina, gbe Iva e rrọ? Kọ a siwi Sameria no obọ mẹ no?+ 35 Kọ ọghẹnẹ vẹ evaọ usu eghẹnẹ ekwotọ na kpobi ọ sai siwi ẹkwotọ rai no obọ mẹ no, nọ Jihova o ti ro siwi Jerusalẹm no obọ mẹ?”’”+
36 Rekọ ahwo na a fibo ọvo, a ta ẹme ọvo rọ kpọe unu hu, keme ovie na o jie uzi kẹ ae nọ, “Wha rẹ kpọe unu vievie he.”+ 37 Rekọ Elayakim ọmọzae Hilkaya, ọnọ ọ jẹ rẹrote ahwo uwou* na, Shẹbna okere-obe na, gbe Joah ọmọzae Esaf, ọnọ o re kere eware fihotọ na a tẹ nyabru Hẹzikaya avọ iwu rai nọ a bẹre, a tẹ vuẹe eme nọ Rabshakẹ na ọ ta na.
19 Nọ Hẹzikaya ovie na ọ nwani yo eme nana, ọ tẹ bẹre iwu riẹ jẹ rehọ ohọ-ekpa* zuo, ọ tẹ ruọ eva uwou Jihova.+ 2 Kẹsena o te vi Elayakim, ọnọ ọ jẹ rẹrote ahwo uwou* na, Shẹbna okere-obe na, gbe ekpako izerẹ na bru Aizaya ọruẹaro na,+ ọmọzae Emọz, avọ ehọ-ekpa* nọ a ku họ oma. 3 A tẹ ta kẹe nọ: “Enẹ Hẹzikaya ọ ta, ‘Ẹdẹ inẹnẹ na yọ ẹdẹ idhọvẹ, ẹdẹ ọwhọkuo,* gbe ẹdẹ omovuọ; keme oke nọ a re ro yẹ emọ na u te no,* rekọ ẹgba nọ a re ro yẹ ai ọ riẹ hẹ.+ 4 Ẹsejọhọ Jihova Ọghẹnẹ ra o ti yo eme Rabshakẹ na kpobi, ọnọ ovie Asiria olori riẹ o vi ze te poviẹ Ọghẹnẹ nọ ọ rrọ uzuazọ na,+ ọ vẹ te rehọ iẹe guẹdhọ fiki eme nọ Jihova Ọghẹnẹ ra o yo na. Fikiere lẹ olẹ+ fiki ikiọkotọ nọ e zọ na.’”
5 Ere idibo Hẹzikaya ovie na a rọ nyabru Aizaya,+ 6 Aizaya ọ tẹ ta kẹ ae nọ: “Enẹ wha rẹ ta kẹ olori rai, ‘Enẹ Jihova ọ ta: “Jọ ozọ u mu owhẹ hẹ+ fiki eme nọ who yo na, eme-aghọ nọ idibo ovie Asiria e ta kpahe omẹ na.+ 7 Me bi fi iroro jọ họ udu riẹ,* o ti yo usi jọ, o ve ti zihe kpobọ ẹkwotọ obọriẹ; me ti ru re a rehọ ọgbọdọ kpei evaọ ẹkwotọ obọriẹ.”’”+
8 Nọ Rabshakẹ na o yo nọ ovie Asiria o no Lekish no,+ o te zihe bru ei, ọ tẹ ruẹ nọ ọ be họre Libna.+ 9 Whaọ ovie na o te yo eme nọ a ta kpahe Tẹheka ovie Ẹtiopia, inọ: “Ọ wọ lahwe ze te họre owhẹ no.” Fikiere ọ tẹ wariẹ vi enyukọ+ bru Hẹzikaya, inọ: 10 “Enẹ wha rẹ ta kẹ Hẹzikaya ovie Juda, ‘Whọ kuvẹ hẹ re Ọghẹnẹ ra nọ whọ rẹroso na ọ viẹ owhẹ họ inọ: “A te rehọ Jerusalẹm họ obọ ovie Asiria ha.”+ 11 Rri! Who yo kpahe oware nọ ivie Asiria i ru ekwotọ na kpobi nọ a rọ raha ae muotọ.+ Kọ whẹ ọvo a ti siwi? 12 Kọ eghẹnẹ erẹwho nọ esẹ-esẹ mẹ e raha na i siwi rai? Kọ Gozan, Heran,+ Rizẹf, gbe ahwo Idẹn nọ a jọ Tẹl-asa e rrọ? 13 Kọ ovie Hemat, ovie Apad, gbe ovie ikpewho Sefaveyẹm, avọ ọrọ Hina, gbe ọrọ Iva e rrọ?’”+
14 Hẹzikaya ọ tẹ rehọ ileta na no obọ enyukọ na, o te se ai. Kẹsena Hẹzikaya ọ tẹ nya kpobọ uwou Jihova, o te rovie ai* fihọ aro Jihova.+ 15 Hẹzikaya o te muhọ ẹlẹ+ evaọ aro Jihova, inọ: “O Jihova Ọghẹnẹ Izrẹl, ọnọ ọ keria agbara-uvie riẹ evaọ obehru* chẹrub na,+ whẹ ọvo họ Ọghẹnẹ uzẹme ọrọ ekwotọ-ivie kpobi nọ e rrọ otọakpọ na.+ Whẹ ọ ma idhiwu na gbe otọakpọ na. 16 Fi ezọ ra hotọ, O Jihova, re who yo!+ Rovie ibiaro ra,+ O Jihova, re whọ ruẹ! Yo eme nọ Senakẹrib o vi ze te rọ poviẹ Ọghẹnẹ nọ ọ rrọ uzuazọ na. 17 Uzẹme o ginẹ rrọ, O Jihova, inọ ivie Asiria e raha erẹwho na gbe ekwotọ rai no.+ 18 Yọ a gbolo eghẹnẹ rai fihọ erae no, keme eghẹnẹ a jọ họ+ rekọ iruo abọ ahwo-akpọ,+ ure gbe utho. Oyejabọ nọ a sae rọ raha ae na. 19 Rekọ enẹna, O Jihova Ọghẹnẹ mai, ivie, siwi omai no obọ riẹ re a ruẹse jọ ekwotọ-ivie kpobi nọ e rrọ otọakpọ na riẹ nọ whẹ ọvo họ Ọghẹnẹ, O Jihova.”+
20 Aizaya ọmọzae Emọz o te vi uwou nana se Hẹzikaya, inọ: “Enẹ Jihova Ọghẹnẹ Izrẹl ọ ta, ‘Me yo olẹ ra+ nọ whọ lẹ se omẹ kpahe Senakẹrib ovie Asiria no.+ 21 Ẹme nọ Jihova ọ ta kpahe iẹe ọna:
“Ọmọtẹ-kọkọ Zayọn ọ be jẹ owhẹ kufiẹ, o bi se owhẹ ẹkoko.
Ọmọtẹ Jerusalẹm o bi nuhu uzou riẹ be hwẹ owhẹ.
22 Ono whọ poviẹ jẹ ta eme-aghọ kpahe na?+
Ono whọ kpare uvou ra ta ẹme wọso na+
Jẹ kpare aro oheri ra rri?
Rọ kpahe Ọrẹri Izrẹl!+
23 Whọ rehọ enyukọ ra+ poviẹ Jihova+ jẹ ta nọ,
‘Mẹ te rehọ ekẹkẹ ẹmo ibuobu mẹ
Rọ gadiẹ kpohọ obehru igbehru,
Kpohọ eria nọ e mai thabọ evaọ Lebanọn.
Me ti bru ire sida ilogbo riẹ fihọ otọ, emamọ ire junipa riẹ.
Mẹ te ruọ eva eria riẹ nọ i siomano nọ e mai thabọ, ewhawho riẹ nọ e mai si di.
24 Mẹ te tọ eza jẹ da ame ẹkwotọ ọrara;
Mẹ te rehọ evawọ mẹ ru ito* Ijipti kpobi kpọ no.’
25 Kọ who ri ti yo? No anwọ oke krẹkri nọ u kpemu ze mẹ rọ jiroro* oware nana.+
No anwọ edẹ nọ i kpemu ze mẹ rọ ruẹrẹ iẹe* kpahe no.+
Me ti ru ei gba enẹna.+
Who ti zihe ikpewho nọ a di ogba wariẹ họ* ruọ eria nọ a raha kuotọ no nọ e rrọ ofofe.+
26 A te ruẹ ohwo fiobọhọ kẹ ahwo nọ a be rria ae he;
Ozọ u ti mu ai gaga, yọ a ti ru oma vuọ ae.
A te jọ wọhọ ẹbe ẹwọ gbe ẹbe ọrọrọ,+
Wọhọ ẹbe nọ ọ rrọ ehru uwou nọ ofou obọ ovatha-ọre ọ to no.
27 Rekọ mẹ riẹ owhẹ ziezi, mẹ riẹ okenọ whọ rẹ keria, okenọ whọ rẹ ruọ otafe, okenọ whọ rẹ ruọ eva,+
Gbe okenọ who te bi mu ofu rọsuọ omẹ,+
28 Keme ofu nọ who mu kpahe omẹ+ gbe enuodo ra i do te ezọ mẹ no.+
Fikiere mẹ te jẹ oghọlọ mẹ họ unwe ra jẹ jẹ ufi-anyenya mẹ+ họ udevie igbenu ra,
Mẹ vẹ te rehọ edhere nọ whọ rọ nyaze na su owhẹ zihe.”+
29 “‘Onana o te jọ oka kẹ owhẹ:* Ukpe nana whọ te re eware nọ eye ọvo e dhẹ no otọ ze;* yọ evaọ ukpe avọ ivẹ whọ te re ibi ekakọ nọ e dhẹ no eyena ze;+ rekọ evaọ ukpe avọ esa wha te kọ ibi jẹ kọrọ, yọ wha te kọ egbọ evaene jẹ re ibi rai.+ 30 Ahwo uwou Juda nọ e vabọ, enọ i kiọkọ,+ a te ta awọ fihọ otọ jẹ mọ ibi fihọ ehru. 31 Keme ikiọkotọ i ti no Jerusalẹm vrẹ, yọ enọ e zọ i ti no Ugbehru Zayọn vrẹ. Jihova olori egbaẹmo o ti ru onana avọ ajọwha.+
32 “‘Fikiere, enẹ Jihova ọ ta kpahe ovie Asiria:+
“Ọ te ruọ eva okpẹwho nana ha+
Hayo sa ose evaọ etẹe he
Hayo rehọ ojese họre iẹe he
Hayo ma igbuhru ro koi họ họ.+
33 Edhere nọ ọ rọ nyaze o ti ro zihe;
Ọ te ruọ eva okpẹwho nana ha,” ere Jihova ọ ta.
35 Evaọ asoaso yena, ukọ-odhiwu Jihova ọ tẹ nya, o te kpe ezae idu udhuzii-gbisoi (185,000) evaọ evuẹ ahwo Asiria.+ Nọ ahwo a rọwo ze evaọ irioke, a tẹ ruẹ ahwo na kpobi nọ a whu fihọ otọ.+ 36 Fikiere Senakẹrib ovie Asiria ọ tẹ nyavrẹ, o te zihe kpobọ Nanivi,+ ọ tẹ jọ obei.+ 37 Evaọ oke nọ o je guzou kpotọ evaọ uwou* Nisrọk ọghẹnẹ riẹ, emezae obọriẹ Adramelẹk avọ Shariza a tẹ rehọ ọgbọdọ duwu iei kpe,+ a tẹ dhẹ vabọ kpobọ ẹkwotọ Ararat.+ Isa-hadọn ọmọzae riẹ+ o te zihe ruọ ovie evaọ ẹta riẹ.
20 Evaọ edẹ yena, ẹyao o te kie Hẹzikaya te epanọ o ro te uwhu no.+ Aizaya ọruẹaro na, ọmọzae Emọz ọ tẹ nyaze, ọ tẹ ta kẹe nọ, “Enẹ Jihova ọ ta: ‘Vuẹ ahwo uwou ra oware nọ a re ru, keme who ti whu; ẹyao ra na o ti kpo ho.’”+ 2 Nọ o yo ẹme yena, ọ tẹ rẹriẹ ovao riẹ ku ugbẹhẹ, o te mu Jihova họ ẹlẹ se, inọ: 3 “Mẹ lẹ owhẹ, O Jihova, ivie, kareghẹhọ epanọ mẹ rọ udu mẹ kpobi nya avọ oruọzewọ evaọ aro ra, me te je ru oware nọ u woma evaọ aro ra.”+ Hẹzikaya o te muhọ ẹviẹ whrowhrowhro.
4 Taure Aizaya ọ tẹ te nyate ọgwa udevie na, ẹme Jihova o te bru ei ze, inọ:+ 5 “Zihe re whọ ta kẹ Hẹzikaya osu ahwo mẹ nọ, ‘Enẹ Jihova Ọghẹnẹ Devidi ọsẹ-esẹ ra ọ ta: “Me yo olẹ ra no. Mẹ ruẹ irui-oviẹ ra no.+ Rri, me bi siwi ẹyao ra na.+ Who ti kpobọ uwou Jihova evaọ ẹdẹ avọ esa.+ 6 Me ti fi ikpe ikpegbisoi ba uzuazọ* ra, me ti siwi owhẹ gbe okpẹwho nana no obọ ovie Asiria,+ yọ mẹ te thọ okpẹwho nana je siwi ei fiki odẹ mẹ jegbe fiki Devidi odibo mẹ.”’”+
7 Kẹsena Aizaya ọ tẹ ta nọ: “Wha rehọ ifigi eyaya nọ a nware kugbe ze.” A tẹ rehọ iẹe ze jẹ rehọ iẹe tu ẹruẹso na, nọ a ru ere no, ẹyao riẹ na ọ tẹ rọ ẹmẹrera kpo.+
8 Hẹzikaya ọ nọ Aizaya no vẹre, inọ: “Eme họ oka+ nọ u dhesẹ nọ Jihova o ti siwi ẹyao mẹ na, gbe nọ me ti kpobọ uwou Jihova evaọ ẹdẹ avọ esa?” 9 Aizaya ọ tẹ kẹ uyo nọ: “Onana họ oka nọ u no obọ Jihova ze re u dhesẹ kẹ owhẹ nọ Jihova o ti ru ẹme nọ ọ ta na gba: Kọ whọ gwọlọ nọ uwoho nọ o rrọ ehru istẹpo* nọ a rẹ gadiẹ na o nya istẹpo ikpe kpobọ aro manikọ o nya istẹpo ikpe zihe kpemu?”+ 10 Hẹzikaya ọ tẹ ta nọ: “O rrọ lọlọhọ re uwoho o nya istẹpo ikpe kpobọ aro, rekọ o rẹ nya istẹpo ikpe zihe kpemu hu.” 11 Fikiere Aizaya ọruẹaro na o te bo se Jihova, O te ru nọ uwoho nọ o rrọ ehru istẹpo Ehaz nọ a rẹ gadiẹ na, onọ o nya istẹpo na kpobọ otọ no vẹre na o rọ nya istẹpo ikpe zihe kpemu.+
12 Evaọ oke yena, ovie Babilọn nọ a re se Birodak-baladan ọmọzae Baladan, o vi ileta gbe okẹ se Hẹzikaya, keme o yo nọ Hẹzikaya ọ jẹ mọ.+ 13 Hẹzikaya o dede i rai rehọ* je dhesẹ uwou ekwakwa-aghae riẹ kpobi kẹ ae+—isiliva, igoru, ewhri balsam gbe iwhri eghaghae efa, ekwakwa ẹmo riẹ, gbe oware kpobi nọ o jọ eria ekwakwa-aghae riẹ. Oware ovo o riẹ hẹ nọ Hẹzikaya o dhesẹ kẹ ae he evaọ uwou* obọriẹ gbe evaọ otọ esuo riẹ kpobi.
14 Nọ oyena o vrẹ no, Aizaya ọruẹaro na ọ tẹ nyabru Hẹzikaya ovie na ze, ọ tẹ nọe nọ: “Eme ezae nana e ta, kọ bovẹ a no ze?” Hẹzikaya ọ tẹ ta nọ: “Ẹkwotọ ugbothabọ jọ a no ze, obọ Babilọn.”+ 15 Kẹsena ọ tẹ nọ nọ: “Eme a jọ uwou* ra ruẹ?” Hẹzikaya ọ tẹ kẹ uyo nọ: “A ruẹ oware kpobi nọ o rrọ uwou* mẹ. Oware ovo o riẹ hẹ nọ me dhesẹ kẹ ae he evaọ eria ekwakwa-aghae mẹ.”
16 Aizaya ọ tẹ ta kẹ Hẹzikaya nọ: “Yo ẹme nọ Jihova ọ ta,+ 17 ‘Rri! Edẹ e be tha nọ a te kwa eware kpobi nọ e rrọ uwou* ra gbe eware kpobi nọ esẹ-esẹ ra a kokohọ rite ẹdẹ inẹnẹ na kpohọ Babilọn.+ Oware ovo u ti kiọkọ họ,’ ere Jihova ọ ta. 18 ‘Yọ a te rehọ emezae ra jọ nọ a ti yẹ kẹ owhẹ vrẹ,+ a vẹ te jọ iruiruo evaọ ighẹ ovie Babilọn.’”+
19 Nọ ọ ta ere, Hẹzikaya ọ tẹ ta kẹ Aizaya nọ: “Ẹme Jihova nọ whọ ta na o woma.”+ O te fibae nọ: “U woma otẹrọnọ udhedhẹ gbe omofọwẹ* o te jariẹ evaọ oke* uzuazọ mẹ.”+
20 Rọ kpahe iku uzuazọ Hẹzikaya nọ i kiọkọ kpobi, ogaga riẹ kpobi gbe epanọ ọ rọ tọ ẹtẹre-ame na+ gbe unu nọ ame na o je ro su ruọ okpẹwho na,+ kọ a gbe kere ai fihọ obe iku eware nọ e via evaọ etoke ivie Juda? 21 Kẹsena Hẹzikaya o te whu wọhọ* esẹ-esẹ riẹ;+ Manasẹ ọmọzae riẹ+ o te zihe ruọ ovie evaọ ẹta riẹ.+
21 Ikpe ikpegbivẹ Manasẹ+ ọ jọ nọ o zihe ruọ ovie, yọ ikpe udhuvẹ gbe ikpegbisoi o su evaọ Jerusalẹm.+ Odẹ oni riẹ Hẹfziba. 2 O ru oware nọ u yoma evaọ aro Jihova, o je lele iruemu etọtọ erẹwho+ nọ Jihova o le no kẹ ahwo Izrẹl.+ 3 Ọ wariẹ bọ eria ikpehru nọ Hẹzikaya ọsẹ riẹ ọ raha no vẹre na,+ ọ tẹ jẹ rehọ egbada-idhe vi kẹ Bale je ru ọkpọ ọrẹri,*+ nwane wọhọ epanọ Ehab ovie Izrẹl o ru.+ O je guzou kpotọ kẹ ogbaẹmo obọ idhiwu na kpobi, yọ ọ jẹ gọ ae.+ 4 Ọ tẹ jẹ bọ egbada-idhe fihọ uwou Jihova,+ onọ Jihova ọ ta kpahe nọ: “Evaọ Jerusalẹm me ti fi odẹ mẹ họ.”+ 5 Yọ ọ bọ egbada-idhe kẹ ogbaẹmo obọ idhiwu+ na kpobi evaọ ighẹ ivẹ nọ e rrọ uwou Jihova na.+ 6 Ọ mahe ọmọzae obọriẹ evaọ erae;* o je ru iruẹru emajiki, ọ jẹ kiotọ gwọlọ oka eware nọ e te jọ obaro via,+ yọ ọ rehọ ahwo nọ a re lele izi ta ẹme gbe enọ e rẹ gbẹva mu.+ O ru eware buobu nọ i yoma evaọ aro Jihova, ro ru ei eva dha.
7 O fi ẹmema ọkpọ ọrẹri*+ nọ o ru họ eva uwou nọ Jihova ọ ta kẹ Devidi gbe Solomọn ọmọzae riẹ kpahe nọ: “Evaọ uwou nana gbe evaọ Jerusalẹm nọ mẹ salọ no erua Izrẹl kpobi ze na, me ti fi odẹ mẹ họ bẹdẹ bẹdẹ.+ 8 Yọ me gbe ti ru awọ Izrẹl ghoro no otọ nọ mẹ rọ kẹ esẹ-esẹ rai na ofa vievie he,+ thakpinọ a romatotọ ru oware kpobi nọ me jie uzi riẹ kẹ ae,+ Uzi na soso nọ Mosis odibo mẹ ọ vuẹ rai nọ a koko.” 9 Rekọ a yoẹme he, yọ Manasẹ ọ ruabọhọ je su ai thọ, o te ru ai nọ a ro ru umuomu nọ u vi orọ erẹwho nọ Jihova ọ raha no kẹ ahwo Izrẹl.+
10 Jihova ọ gbẹ jẹ rọ ẹkwoma idibo riẹ eruẹaro+ na ta nọ: 11 “Manasẹ ovie Juda o ru eware etọtọ nana kpobi no; umuomu nọ o ru no u vi orọ ahwo Amọ+ nọ a kake rehọ iẹe jọ kpobi,+ yọ ọ rehọ emedhọ etọtọ* riẹ ru Juda raha uzi no. 12 Fikiere enẹ Jihova Ọghẹnẹ Izrẹl ọ ta: ‘Mẹ be rehọ okpẹtu bru Jerusalẹm+ avọ Juda ze, utionọ o te gheghe ohwo kpobi nọ o yo kpahe iẹe ezọ.+ 13 Mẹ te rriẹ ufi nọ a rẹ rọ ma oware+ nọ mẹ rriẹ fihọ Sameria+ na fihọ Jerusalẹm, yọ mẹ te rehọ ure nọ a rẹ rọ ma oware sọ o kpọvi na nọ mẹ rọ ma uwou Ehab rọ mae,+ me ve ti ririe Jerusalẹm fihọ fuafo, nwane wọhọ epanọ ohwo o re ririe omodhe okokodo fihọ fuafo no, ọ vẹ vẹe tu na.+ 14 Me ti gbabọkẹ ikiọkotọ ukuoriọ mẹ,+ mẹ vẹ te rehọ ae họ obọ ewegrẹ rai, a ve ti zihe ruọ enọ a re mu kpohọ igbo gbe egbo-ẹmo rọkẹ ewegrẹ rai kpobi,+ 15 keme a ru oware nọ u yoma evaọ aro mẹ, yọ a ruabọhọ je ru omẹ eva dha, no ẹdẹ nọ esẹ-esẹ rai i ro no Ijipti ze rite ẹdẹ inẹnẹ na.’”+
16 U te no uzioraha riẹ nọ o ro ru Juda raha uzi ẹkwoma oware nọ u yoma evaọ aro Jihova nọ a je ru no, Manasẹ o kpe azẹ ekueku buobu gaga, te epanọ azẹ na ọ rọ vọ Jerusalẹm no oka jọ rite oka odekọ.+ 17 Rọ kpahe iku uzuazọ Manasẹ nọ i kiọkọ gbe eware kpobi nọ o ru, avọ izieraha riẹ, kọ a gbe kere ai fihọ obe iku eware nọ e via evaọ etoke ivie Juda? 18 Kẹsena Manasẹ o te whu wọhọ* esẹ-esẹ riẹ, a te ki ei fihọ ọgbọ uwou riẹ, evaọ ọgbọ Uza;+ Amọn ọmọzae riẹ o te zihe ruọ ovie evaọ ẹta riẹ.
19 Ikpe udhegbivẹ Amọn+ ọ jọ nọ o zihe ruọ ovie, yọ ikpe ivẹ o su evaọ Jerusalẹm.+ Odẹ oni riẹ Mẹshulẹmẹt, ọmọtẹ Heruz nọ o no Jọtba ze. 20 Ọ ruabọhọ je ru oware nọ u yoma evaọ aro Jihova, nwane wọhọ epanọ Manasẹ ọsẹ riẹ o ru.+ 21 Ọ ruabọhọ jẹ nya evaọ idhere nọ ọsẹ riẹ ọ nya kpobi, ọ tẹ jẹ ruabọhọ jẹ gọ emedhọ etọtọ nọ ọsẹ riẹ ọ gọ, yọ o je guzou kpotọ kẹ ae.+ 22 Ere o ro gbabọkẹ Jihova Ọghẹnẹ esẹ-esẹ riẹ, yọ ọ nya evaọ edhere Jihova ha.+ 23 Ukuhọ riẹ, idibo Amọn e tẹ lẹlẹ gba ẹgwae omuomu kpahe iẹe, a te kpe ovie na evaọ uwou obọriẹ. 24 Rekọ ahwo ẹkwotọ na a te kpe ahwo kpobi nọ a lẹlẹ gba ẹgwae omuomu kpahe Amọn ovie na, a tẹ rehọ Josaya ọmọzae riẹ mu ovie evaọ ẹta riẹ.+ 25 Rọ kpahe iku uzuazọ Amọn nọ i kiọkọ, eware nọ o ru, kọ a gbe kere ai fihọ obe iku eware nọ e via evaọ etoke ivie Juda? 26 Fikiere a te ki ei fihọ uki riẹ evaọ ọgbọ Uza,+ Josaya+ ọmọzae riẹ o te zihe ruọ ovie evaọ ẹta riẹ.
22 Ikpe eree Josaya+ ọ jọ nọ o zihe ruọ ovie, yọ ikpe ọgbagbọvo o su evaọ Jerusalẹm.+ Odẹ oni riẹ Jedaeda, ọmọtẹ Adaya, ohwo Bọzkat.+ 2 O ru oware nọ u kiehọ evaọ aro Jihova jẹ nya evaọ idhere Devidi kpobi, ọsẹ-esẹ riẹ,+ yọ o kpohọ obọze hayo ẹkpẹlobọ họ.
3 Evaọ ukpe avọ ikpegberee Josaya ovie na, ovie na o te vi Shefan okere-obe na, ọmọzae Azalaya ọmọzae Mẹshulam kpobọ uwou Jihova,+ ọ ta kẹe nọ: 4 “Nyabru Hilkaya+ ozerẹ okpehru na re o koko igho kpobi nọ a be rehọ ze uwou Jihova na họ,+ enọ iriẹthẹ na e rehọ mi ahwo na.+ 5 Jọ a rehọ ae kẹ ahwo nọ a ro mu re a rẹrote iruo nọ a be jọ uwou Jihova ru na, enọ e te rehọ igho na kẹ ahwo nọ a bi ru iruo evaọ uwou Jihova na re a ruẹrẹ eria nọ e raha* evaọ uwou na,+ 6 koyehọ a rẹ rehọ ae kẹ ewena na, ebebabọ na, gbe ahwo nọ a rẹ rọ itho bọ iwou na; a vẹ rehọ ae dẹ ire gbe itho nọ a bru re a rọ ruẹrẹ uwou na.+ 7 Rekọ a rẹ nọ ae oghẹrẹ nọ a raha igho nọ a kẹ rai na ha, keme yọ ahwo nọ a fievahọ.”+
8 Nọ u te oke jọ, Hilkaya ozerẹ okpehru na ọ tẹ ta kẹ Shefan okere-obe na nọ:+ “Mẹ ruẹ obe Uzi na+ no evaọ uwou Jihova.” Hilkaya ọ tẹ rehọ obe na kẹ Shefan, ọnọ o mu rie họ ese.+ 9 Kẹsena Shefan okere-obe na ọ tẹ nyabru ovie na, ọ tẹ ta kẹe nọ: “Idibo ra a ku igho nọ a jọ uwou na ruẹ lahwe no, yọ a rehọ e rai kẹ enọ a ro mu re a rẹrote iruo nọ a be jọ uwou Jihova ru na no.”+ 10 Shefan okere-obe na ọ tẹ jẹ vuẹ ovie na nọ: “U wo obe jọ+ nọ Hilkaya ozerẹ na ọ kẹ omẹ.” Kẹsena Shefan o te mu obe na họ ese evaọ aro ovie na.
11 Nọ ovie na ọ nwani yo eme nọ e rrọ obe Uzi na, ọ tẹ bẹre iwu riẹ.+ 12 Kẹsena ovie na ọ tẹ ta ẹme nana kẹ Hilkaya ozerẹ na, Ahaekam+ ọmọzae Shefan, Akbọ ọmọzae Maekaya, Shefan okere-obe na, gbe Asaya odibo ovie na: 13 “Wha nya, re wha nekpẹ mi Jihova rọkẹ omẹ, rọkẹ ahwo na jẹ rọkẹ ahwo Juda kpobi kpahe eme obe nana nọ a ruẹ na; keme ofu Jihova nọ ọ rọ kpahe omai ọ rrọ gaga,+ fikinọ esẹ-esẹ mai i ru lele eme nọ e rrọ obe nana ha, a gbe je koko oware kpobi nọ a kere kpahe omai hi.”
14 Fikiere Hilkaya ozerẹ na, Ahaekam, Akbọ, Shefan, gbe Asaya a tẹ nyabru Họlda ọruẹaro-aye na.+ Ọ jọ aye Shalọm ọmọzae Tikva ọmọzae Hahas, ọnọ ọ jẹ rẹrote oria nọ a re fi iwu họ na, yọ aye na ọ jẹ rria Ete avọ Ivẹ Jerusalẹm; a tẹ jọ obei ta ẹme kẹe.+ 15 Ọ tẹ ta kẹ ae nọ: “Enẹ Jihova Ọghẹnẹ Izrẹl ọ ta, ‘Wha ta kẹ ọzae nọ o vi owhai bru omẹ ze na nọ: 16 “Enẹ Jihova ọ ta, ‘Mẹ te rehọ okpẹtu te oria nana gbe ahwo nọ a be rriae, eme kpobi nọ e rrọ obe nọ ovie Juda o se na i ti rugba.+ 17 Fikinọ a nyasiọ omẹ ba no, a te bi ru idheidhe kuye iwiri kẹ eghẹnẹ efa+ re a rọ iruo abọ rai kpobi ru omẹ eva dha,+ ofu ọgaga mẹ ọ te ware mu oria nana, yọ a te sai furie iei hi.’”+ 18 Rekọ enẹ wha rẹ ta kẹ ovie Juda nọ o vi owhai ze te nekpẹ mi Jihova na, “Enẹ Jihova Ọghẹnẹ Izrẹl ọ ta: ‘Rọ kpahe eme nọ who yo na, 19 fikinọ who ru udu ra lọlọhọ na, who te hrẹ omara kpotọ+ evaọ aro Jihova nọ who yo ẹme nọ mẹ ta kpahe oria nana gbe ahwo nọ a be rriae na—inọ a ti zihe ruọ oware idudu gbe oware nọ a rẹ rọ bọwo ehao—whọ jẹ bẹre iwu ra+ jẹ viẹ evaọ aro mẹ na, me yo olẹ ra no re, ere Jihova ọ ta. 20 Oyejabọ nọ me ti ro koko owhẹ họ bru esẹ-esẹ ra na,* a ve ti ki owhẹ fihọ uki ra dhedhẹ, yọ ibiaro ra e te ruẹ okpẹtu kpobi nọ mẹ te rehọ ziọ oria nana ha.’”’” Kẹsena a tẹ nyaze te vuẹ ovie na uyo na.
23 Fikiere ovie na o te vi uwou, a te se ekpako Juda gbe Jerusalẹm kpobi kokohọ.+ 2 Nọ oyena o vrẹ no, ovie na ọ tẹ nya kpobọ uwou Jihova, avọ ezae Juda kpobi, ahwo nọ a be rria Jerusalẹm kpobi, izerẹ na, gbe eruẹaro na—ahwo na kpobi, no ọsese rite ologbo.* O te se eme kpobi nọ e rrọ obe+ ọvọ+ nọ a ruẹ evaọ uwou Jihova+ na kẹ ae re a yo. 3 Ovie na o dikihẹ akotọ upila na, ọ tẹ re ọvọ* evaọ aro Jihova+ inọ ọ te rọ udu riẹ kpobi gbe uzuazọ* riẹ kpobi lele Jihova je koko ijaje riẹ, ekareghẹhọ riẹ, gbe izi riẹ, ẹkwoma eme ọvọ nana nọ a kere fihọ obe nana nọ o ti ru lele. Ahwo na kpobi a tẹ rọwo fihọ ọvọ na.+
4 Ovie na ọ tẹ ta kẹ Hilkaya+ ozerẹ okpehru na, izerẹ ọkwa avọ ivẹ na, gbe iriẹthẹ na re a rehọ ekwakwa kpobi nọ a ru kẹ Bale, enọ a ru kẹ ọkpọ ọrẹri* na,+ gbe enọ a ru kẹ ogbaẹmo obọ idhiwu na kpobi lahwe no etẹmpol Jihova ze. Kẹsena ọ tẹ jọ otafe Jerusalẹm mahe ae evaọ ukuwhrẹrẹ Kidrọn, ọ tẹ whẹ enwo rai kpobọ Bẹtẹl.+ 5 Fikiere o te si izerẹ ọghẹnẹ orẹwho ọfa na no iruo, enọ ivie Juda i ro mu re a ru iwiri idhe kuye evaọ eria ikpehru nọ e jọ ikpewho Juda gbe eria nọ e wariẹ Jerusalẹm họ, jegbe enọ i je ru iwiri idhe kuye kẹ Bale, ọre na, ọvẹre na, eko isi zodiak na, gbe ogbaẹmo obọ idhiwu na kpobi.+ 6 Ọ tẹ rehọ ọkpọ ọrẹri*+ na lahwe no uwou Jihova ziọ ughe Jerusalẹm, kpobọ Ukiekpotọ Kidrọn, ọ tẹ jọ Ukiekpotọ Kidrọn na mahe iẹe+ je wuhu iei zihe ruọ ovu, ọ tẹ vaha ovu na fihọ ehru iki nọ a ki ahwo gheghe fihọ.+ 7 O te je kporo iwou igberẹ ezae nọ i re lele ezae wezẹ evaọ etẹmpol na fihọ otọ,+ enọ e jọ uwou Jihova gbe eria nọ eyae na e jẹ jọ zuo iwou-ẹdhọ rọkẹ ọkpọ ọrẹri* na.
8 Kẹsena ọ tẹ rehọ izerẹ na kpobi no ikpewho Juda ze, o te ru eria ikpehru nọ izerẹ na e jẹ hae jọ ru iwiri idhe kuye na fihọ oghẹrẹ nọ a gbẹ sae rọ jarae gọ họ, no Giba+ rite Biẹ-shiba.+ O te je kporo eria ikpehru inuethẹ nọ e jọ obọ aro unuẹthẹ Joshua oletu okpẹwho na fihọ otọ, enọ e jọ ẹkpẹlobọ nọ ohwo ọ tẹ be ruọ unuẹthẹ okpẹwho na. 9 Izerẹ eria ikpehru na e jẹ gbodibo evaọ agbada-idhe Jihova evaọ obọ Jerusalẹm ho,+ rekọ a je kuomagbe inievo rai re ebrẹdi nọ ọ kare ẹvi. 10 O te je ru Tofẹt+ nọ o jọ Ukiekpotọ Emezae Hinọm*+ fihọ oghẹrẹ nọ a gbẹ sae rọ jariẹ gọ họ, re ohwo ọvo ọ gbẹ sae mahe ọmọzae hayo ọmọtẹ riẹ evaọ erae* kẹ Molẹk he.+ 11 Yọ ọ whaha enyenya nọ ivie Juda a ro mudhe* kẹ ọre na re e gbẹ rehọ orọ ọgwa* Netan-mẹlẹk, oruiruo ighẹ ovie na nọ o jọ ogebara ologbo na ruọ eva uwou Jihova na ha; ọ tẹ rọ erae mahe ekẹkẹ ọre+ na. 12 Ovie na o te je kporo egbada-idhe nọ ivie Juda a ro vi evaọ ehru+ ubruwou obehru Ehaz fihọ otọ, jegbe egbada-idhe nọ Manasẹ o ro vi evaọ ighẹ ivẹ nọ e jọ uwou Jihova na.+ Ọ guọghọ e rai, ọ tẹ vaha ovu rai fihọ Ukiekpotọ Kidrọn. 13 Ovie na o ru eria ikpehru nọ e jọ aro Jerusalẹm evaọ ofẹ obọze ovatha-ọre* Ugbehru Ọraha na* fihọ oghẹrẹ nọ a gbẹ sae rọ jarae gọ họ, enọ Solomọn ovie Izrẹl ọ bọ kẹ Ashtorẹt ọghẹnẹ-aye ọtọtọ ahwo Saedọn; jẹ rọ kẹ Kimọsh ọghẹnẹ ọtọtọ Moab; gbe Milkọm+ ọghẹnẹ ọtọtọ ahwo Ammọn.+ 14 Ọ guọghọ ipila ọrẹri na ehehẹhẹ je ko ekpọ ọrẹri*+ na fihọ otọ, ọ tẹ kwa igbenwa ahwo vọ ae. 15 O te je kporo agbada-idhe nọ ọ jọ Bẹtẹl fihọ otọ, oria ukpehru nọ Jeroboam ọmọzae Nibat ọ bọ, onọ u ru Izrẹl raha uzi.+ Nọ o kporo agbada-idhe yena gbe oria ukpehru na fihọ otọ no, ọ tẹ mahe oria ukpehru na, wuhu iei zihe ruọ ovu jẹ mahe ọkpọ ọrẹri*+ na.
16 Nọ Josaya o kuomarẹriẹ jẹ ruẹ iki na evaọ ugbehru na, ọ tẹ ta nọ a kwa igbenwa na no iki na ze, a tẹ mahe ae evaọ agbada-idhe na, ere o ro ru oria na fihọ oria nọ a gbẹ sae jọ gọ họ wọhọ epaọ ẹme Jihova nọ ohwo Ọghẹnẹ uzẹme na o whowho, ọnọ ọ ruẹaro nọ eware nana e te via.+ 17 Ọ tẹ ta nọ: “Utho-uki vẹ mẹ be jọ obei ruẹ na?” Ezae okpẹwho na e tẹ ta kẹe nọ: “Yọ uki ohwo Ọghẹnẹ uzẹme na nọ o no obọ Juda ze,+ ọnọ ọ ruẹaro kpahe eware nana nọ who ru agbada-idhe nọ ọ rrọ Bẹtẹl na.” 18 Fikiere ọ tẹ ta nọ: “Wha vu ei wa re o serihọ. Wha kuvẹ re ohwo ọvo o kpokpo igbenwa riẹ hẹ.” Fikiere a gbe dhobọte igbenwa riẹ jegbe igbenwa ọruẹaro nọ o no Sameria ze na ha.+
19 Josaya o te je si iwou egagọ kpobi nọ e jọ eria ikpehru evaọ ikpewho Sameria na no,+ enọ ivie Izrẹl e bọ re a ru eva dha Ọghẹnẹ, o te ru ai epọvo na nọ o ru oria ukpehru nọ o jọ Bẹtẹl na.+ 20 Ere ọ rọ jọ ehru egbada-idhe na rehọ izerẹ eria ikpehru na kpobi nọ e jọ etẹe dhe idhe, ọ tẹ jọ ehru rai mahe igbenwa ahwo.+ Nọ oyena o vrẹ no, o te zihe kpobọ Jerusalẹm.
21 Ovie na ọ tẹ ta kẹ ahwo na kpobi nọ: “Wha ru ehaa Ọnyavrẹ+ kẹ Jihova Ọghẹnẹ rai wọhọ epanọ a kere fihọ obe ọvọ nana.”+ 22 A ri ti ru ehaa Ọnyavrẹ otiọna anwọ okenọ ibruoziẹ na i je ro bruoziẹ evaọ Izrẹl he, hayo evaọ etoke ivie Izrẹl gbe ivie Juda kpobi.+ 23 Rekọ evaọ ukpe avọ ikpegberee Josaya ovie na, a ru ehaa Ọnyavrẹ nana kẹ Jihova evaọ Jerusalẹm.
24 Josaya o te je si enọ i re lele izi ta ẹme, egbẹva,+ emema tẹrafim,*+ emedhọ etọtọ,* gbe eware etọtọ kpobi nọ e jọ ẹkwotọ Juda gbe Jerusalẹm no, re ọ ruẹsi ru lele eme Uzi+ na nọ a kere fihọ obe nọ Hilkaya ozerẹ na ọ ruẹ evaọ uwou Jihova+ na. 25 Ovie ọvo nọ ọ kake rehọ iẹe su nọ ọ jọ wọhọ e riẹ ọ rrọ họ, ọnọ ọ rehọ udu riẹ kpobi gbe uzuazọ* riẹ kpobi+ gbe ẹgba riẹ kpobi zihe bru Jihova, wọhọ epaọ eme kpobi nọ e rrọ Uzi Mosis; yọ omọfa nọ ọ wọhọ e riẹ o mu ze he nọ u noi no.
26 Ghele na, Jihova ọ siọ ofu ọgaga riẹ ba ha, onọ o mu kẹ Juda fiki eware iyoma kpobi nọ Manasẹ o ru ro ru ei eva dha.+ 27 Jihova ọ ta nọ: “Me ti si Juda no aro mẹ re,+ nwane wọhọ epanọ me si Izrẹl no aro mẹ na;+ yọ mẹ te se Jerusalẹm, okpẹwho nana nọ mẹ salọ na, jegbe uwou nọ mẹ ta kpahe nọ, ‘Odẹ mẹ o te gbẹ jọ etẹe’ na.”+
28 Rọ kpahe iku uzuazọ Josaya nọ i kiọkọ, eware kpobi nọ o ru, kọ a gbe kere ai fihọ obe iku eware nọ e via evaọ etoke ivie Juda? 29 Evaọ edẹ riẹ, Fẹro Niko ovie Ijipti ọ wọ bru ovie Asiria ze evaọ akotọ Ethẹ Yufretis, Josaya ovie na ọ tẹ wọ nyae họre iẹe; rekọ nọ Niko ọ ruẹ e riẹ, o te kpei evaọ Mẹgido.+ 30 Fikiere idibo riẹ e tẹ rọ akẹkẹ wọ ori riẹ no Mẹgido ze, a tẹ wọe ziọ Jerusalẹm je ki ei fihọ uki riẹ. Kẹsena ahwo ẹkwotọ na a tẹ rehọ Jehoahaz ọmọzae Josaya, a te wholo iei jẹ rehọ iẹe mu ovie evaọ ẹta ọsẹ riẹ.+
31 Ikpe udhegbesa Jehoahaz+ ọ jọ nọ o zihe ruọ ovie, yọ emerae esa o su evaọ Jerusalẹm. Odẹ oni riẹ Hamutal+ ọmọtẹ Jerimaya, ohwo Libna. 32 O te mu oware nọ u yoma evaọ aro Jihova họ eru wọhọ epaọ eware kpobi nọ esẹ-esẹ riẹ i ru.+ 33 Fẹro Niko+ o fi rie họ uwou-odi evaọ Ribla+ evaọ ẹkwotọ Hemat, re ọ seba esu evaọ Jerusalẹm, kẹsena ọ tẹ gba ahwo ẹkwotọ na họ nọ a hwa eho etalẹnte* isiliva udhusoi (100) gbe etalẹnte igoru ọvo.+ 34 Ofariẹ, Fẹro Niko ọ rehọ Elayakim ọmọzae Josaya mu ovie evaọ ẹta Josaya ọsẹ riẹ, o te nwene odẹ riẹ kpohọ Jehoyakim; rekọ ọ tẹ rehọ Jehoahaz kpobọ Ijipti,+ obonọ o jo whu uwhremu na.+ 35 Jehoyakim ọ rehọ isiliva gbe igoru na kẹ Fẹro, rekọ o mi ahwo ẹkwotọ na osa-uzou re ọ sae hwa isiliva nọ Fẹro ọ ta nọ a hwa na. O mi kohwo kohwo nọ ọ rrọ ẹkwotọ na unuigho isiliva gbe igoru nọ o bru kẹ ae, re ọ rehọ ae kẹ Fẹro Niko.
36 Ikpe udhegbisoi Jehoyakim+ ọ jọ nọ o zihe ruọ ovie, yọ ikpe ikpegbọvo o su evaọ Jerusalẹm.+ Odẹ oni riẹ Zebaeda ọmọtẹ Pedaya, ohwo Ruma. 37 Ọ ruabọhọ je ru oware nọ u yoma evaọ aro Jihova,+ wọhọ epaọ eware kpobi nọ esẹ-esẹ riẹ i ru.+
24 Evaọ oke esuo Jehoyakim, Nebukadneza+ ovie Babilọn ọ tẹ wọ ohọre ze, Jehoyakim o te zihe ruọ odibo riẹ evaọ ikpe esa. Rekọ Jehoyakim ọ tẹ wọso ẹe je veghe uzou kẹe. 2 Jihova o te mu egbaẹmo ahwo Kaldia,+ ahwo Siria, ahwo Moab, gbe ahwo Ammọn họ evi re a wọso ẹe. Ọ ruabọhọ je vi ai wọso Juda re a raha iẹe no, wọhọ epaọ ẹme Jihova+ nọ ọ rọ ẹkwoma idibo riẹ eruẹaro na ta. 3 Evaọ uzẹme, Jihova họ ọnọ ọ ta nọ oware nana o via kẹ Juda, re o si ai no aro riẹ+ fiki izieraha Manasẹ kpobi nọ ọ raha,+ 4 jegbe azẹ ekueku nọ o kpe,+ keme o kpe azẹ ọhaha vọ Jerusalẹm, yọ o ruọ Jihova nọ ọ rẹ rọvrẹ hẹ.+
5 Rọ kpahe iku uzuazọ Jehoyakim nọ i kiọkọ, eware kpobi nọ o ru, kọ a gbe kere ai fihọ obe iku eware nọ e via evaọ etoke ivie Juda?+ 6 Kẹsena Jehoyakim o te whu wọhọ* esẹ-esẹ riẹ;+ Jehoyakin ọmọzae riẹ o te zihe ruọ ovie evaọ ẹta riẹ.
7 Ovie Ijipti ọ gbẹ dawo iẹe wọ ẹmo no ẹkwotọ riẹ vrẹ vievie he, keme ovie Babilọn ọ rehọ etọ ovie Ijipti+ kpobi no, no Uto* Ijipti+ rite obọ Ethẹ Yufretis.+
8 Ikpe ikpegberee Jehoyakin+ ọ jọ nọ o zihe ruọ ovie, yọ emerae esa o su evaọ Jerusalẹm.+ Odẹ oni riẹ Nẹhọshta ọmọtẹ Ẹlnetan, ohwo Jerusalẹm. 9 Ọ ruabọhọ je ru oware nọ u yoma evaọ aro Jihova, wọhọ epaọ eware kpobi nọ ọsẹ riẹ o ru. 10 Evaọ oke yena, idibo Nebukadneza ovie Babilọn e tẹ wọ ohọre ziọ Jerusalẹm, a te ko okpẹwho na họ.+ 11 Nebukadneza ovie Babilọn ọ ziọ okpẹwho na okenọ idibo riẹ i ro ko okpẹwho na họ.
12 Jehoyakin ovie Juda ọ tẹ nya lahwe bru ovie Babilọn,+ tei te oni riẹ, idibo riẹ, ikpahwo-esuo riẹ, gbe iruiruo ighẹ riẹ;+ ovie Babilọn o te mu ei kpohọ igbo evaọ ukpe avọ eree esuo ovie Babilọn.+ 13 Kẹsena ọ tẹ jọ etẹe kwa ekwakwa-aghae nọ e jọ uwou Jihova kpobi gbe ekwakwa-aghae nọ e jọ uwou* ovie na rehọ.+ Ọ tẹ gbẹre ekwakwa igoru kpobi nọ Solomọn ovie Izrẹl o ru fihọ etẹmpol Jihova na ewewẹ.+ Onana o via nwane wọhọ epanọ Jihova ọ ruẹaro riẹ. 14 O te mu Jerusalẹm soso, ikpahwo-esuo na kpobi,+ egbaẹmo egaga na kpobi, gbe ọwena avọ odhogu* kpobi kpohọ igbo+—ahwo idu ikpe (10,000) o mu kpohọ igbo. Ọ nyasiọ ohwo ọvo ba ha, ajokpaọ ahwo nọ a mai yogbe evaọ ẹkwotọ na.+ 15 Ere o ro mu Jehoyakin+ kpohọ igbo evaọ obọ Babilọn;+ o te je mu oni ovie na, eyae ovie na, iruiruo ighẹ riẹ, gbe ahwo nọ a mae viodẹ evaọ ẹkwotọ na, o mu rai no Jerusalẹm kpohọ igbo evaọ obọ Babilọn. 16 Ovie Babilọn o te je mu egbaẹmo na kpobi kpohọ igbo evaọ obọ Babilọn, ahwo idu ihrẹ (7,000), jegbe ewena avọ idhogu* odu ọvo (1,000), aikpobi yọ ezae egaga nọ a wuhrẹ kẹ ẹmo. 17 Ovie Babilọn ọ tẹ rehọ Matanaya oniọvo-ọsẹ Jehoyakin+ mu ovie evaọ ẹta riẹ je nwene odẹ riẹ kpohọ Zẹdikaya.+
18 Ikpe udhegbọvo Zẹdikaya ọ jọ nọ o zihe ruọ ovie, yọ ikpe ikpegbọvo o su evaọ Jerusalẹm. Odẹ oni riẹ Hamutal+ ọmọtẹ Jerimaya, ohwo Libna. 19 Ọ ruabọhọ je ru oware nọ u yoma evaọ aro Jihova, wọhọ epaọ eware kpobi nọ Jehoyakim o ru.+ 20 Eware nana e via evaọ Jerusalẹm gbe Juda fiki ofu Jihova, bẹsenọ o ro gbolo ai kufiẹ no aro riẹ no.+ Yọ Zẹdikaya ọ kpareso ovie Babilọn.+
25 Evaọ ukpe avọ izii esuo Zẹdikaya, evaọ amara avọ ikpe, evaọ ẹdẹ avọ ikpe amara na, Nebukadneza+ ovie Babilọn avọ ogbaẹmo riẹ kpobi a tẹ wọ ohọre ziọ Jerusalẹm.+ Ọ tẹ fa evuẹ re a họre iẹe, ọ tẹ ma ugbẹhẹ wariẹ okpẹwho na soso ro koi họ,+ 2 ere a ro ko okpẹwho na họ rite ukpe avọ ikpegbọvo Zẹdikaya ovie na. 3 Evaọ ẹdẹ avọ izii amara avọ ene, ohọo nọ u je mu o tẹ jọ gaga+ evaọ okpẹwho na, yọ emuore ọvo ọ gbẹ jọ rọkẹ ahwo ẹkwotọ na ha.+ 4 A te kporo ugbẹhẹ okpẹwho na ruọ eva,+ isoja na kpobi e tẹ rehọ orọ unuẹthẹ nọ o rrọ udevie igbẹhẹ ivẹ na nọ o kẹle ọgbọ ovie na rọ dhẹ evaọ aso, yọ ahwo Kaldia na a wariẹ okpẹwho na họ; ovie na ọ tẹ rọ edhere Araba* na dhẹ.+ 5 Rekọ egbaẹmo ahwo Kaldia a te le ovie na, a te lei mu evaọ udhude opraprara Jẹriko, egbaẹmo riẹ kpobi e tẹ vahabọ se iẹe ba. 6 Kẹsena a te mu ovie na,+ a tẹ rehọ iẹe bru ovie Babilọn evaọ obọ Ribla, a te bruoziẹ oware nọ a re ru ei. 7 A kpe emezae Zẹdikaya evaọ iraro riẹ; kẹsena Nebukadneza o te tu Zẹdikaya aro jẹ rehọ egbregba ekọpa rọ gbae, ọ tẹ rehọ iẹe ziọ Babilọn.+
8 Evaọ amara avọ isoi, evaọ ẹdẹ avọ ihrẹ amara na, koyehọ, evaọ ukpe avọ ikpegbizii Nebukadneza ovie Babilọn, Nebuzaradan+ oletu iroiro na, odibo ovie Babilọn, ọ tẹ ziọ Jerusalẹm.+ 9 Ọ tẹ mahe uwou Jihova,+ uwou* ovie na,+ gbe iwou kpobi nọ e jọ Jerusalẹm muotọ;+ ọ tẹ jẹ mahe uwou ohwo kpobi nọ ọ viodẹ muotọ.+ 10 Ogbaẹmo Kaldia soso nọ o jọ kugbe oletu iroiro na u te kporo igbẹhẹ nọ e wariẹ Jerusalẹm họ fihọ otọ.+ 11 Nebuzaradan oletu iroiro na o te mu ahwo nọ a kiọkọ nọ a nyaseba okpẹwho na, ahwo nọ a dhẹ ruọ abọ ovie Babilọn, gbe ahwo nọ a kiọkọ kpobi kpohọ igbo.+ 12 Rekọ oletu iroiro na ọ nyasiọ ahwo jọ nọ a mai yogbe evaọ ẹkwotọ na ba re a jọ eruẹrẹ-ọgbọ, gbe enọ i re ru iruo ọgbahọ.+ 13 Ahwo Kaldia na a gbẹre ipila ekọpa+ nọ e jọ uwou Jihova na ibribro, jegbe ighelie-eware+ na gbe Abade ekọpa+ nọ e jọ uwou Jihova na, a tẹ kwa ekọpa na kpobọ Babilọn.+ 14 A tẹ jẹ kwa ibokiti na, eshọvẹle na, ifurie-erae na, igho na, gbe ekwakwa ekọpa kpobi nọ a je ro ruiruo evaọ etẹmpol na. 15 Oletu iroiro na ọ kwa imidhe erae na gbe imidhe ikokodo na, enọ a rehọ emamọ igoru+ avọ isiliva+ ru na. 16 Ekọpa nọ a ro ru ekwakwa nana kpobi, koyehọ ipila ivẹ na, Abade na, gbe ighelie-eware nọ Solomọn o ru fihọ uwou Jihova na i bu vi ẹwawọ.+ 17 Upila ovuovo u kpehru te ikiubiti* ikpegberee,+ yọ ekọpa a ro ru uzou nọ o jọ ehru riẹ; uzou na u kpehru te ikiubiti esa, ekọpa a ro ru oware nọ o wọhọ ẹriri* na gbe pọmegranet nọ e wariẹ uzou na họ na kpobi.+ Epọvo na a ru upila avọ ivẹ na avọ oware nọ o wọhọ ẹriri nọ a ru fihọ iẹe na.
18 Oletu iroiro na o te je mu Seraya+ olori izerẹ na, Zẹfanaya+ ozerẹ avọ ivẹ na, gbe iriẹthẹ esa na.+ 19 Ọ tẹ jẹ jọ okpẹwho na mu oruiruo ighẹ ovie na jọ nọ ọ jọ ọnọ o wuzou isoja na, egbẹnyusu ekpekpe isoi ovie na nọ a ruẹ evaọ okpẹwho na, jegbe okere-obe oletu ogbaẹmo na, ọnọ o je koko ahwo ẹkwotọ na họ, gbe ezae udhosa evaọ usu ahwo gheghe ẹkwotọ na nọ e gbẹ jọ okpẹwho na. 20 Nebuzaradan+ oletu iroiro na o mu rai, ọ tẹ rehọ ae bru ovie Babilọn evaọ obọ Ribla.+ 21 Ovie Babilọn o te kpe ai fihọ otọ evaọ Ribla nọ o rrọ ẹkwotọ Hemat.+ Ere Juda o ro no ẹkwotọ riẹ kpohọ igbo.+
22 Nebukadneza ovie Babilọn ọ tẹ rehọ Gẹdelaya+ ọmọzae Ahaekam,+ ọmọzae Shefan+ mu ọnọ o wuzou ahwo nọ ọ nyaseba ẹkwotọ Juda.+ 23 Nọ iletu ogbaẹmo na kpobi avọ ahwo rai a yo nọ ovie Babilọn ọ rehọ Gẹdelaya mu no, a tẹ nwane nyabru Gẹdelaya ze evaọ Mizpa. Ahwo na họ Ishmẹl ọmọzae Nẹtanaya, Johenan ọmọzae Kariya, Seraya ọmọzae Tanhumẹt ohwo Nẹtofa, gbe Jeazanaya ọmọzae ohwo Meakat, avọ ahwo rai.+ 24 Gẹdelaya o te duwu iyei kẹ ae avọ ahwo rai, ọ tẹ ta kẹ ae nọ: “Jọ ozọ nọ wha rẹ rọ jọ idibo ahwo Kaldia u mu owhai hi. Wha rria ẹkwotọ na jẹ gbodibo kẹ ovie Babilọn, eware e te riẹ nya kẹ owhai.”+
25 Evaọ amara avọ ihrẹ, Ishmẹl+ ọmọzae Nẹtanaya, ọmọzae Ẹlishama, ọnọ o no uyẹ uvie na ze,* avọ ezae ikpe efa a tẹ nyaze, a te duwu Gẹdelaya fihọ otọ, o te whu, ere ọvona a kpe ahwo Ju gbe ahwo Kaldia nọ a jọ kugbei evaọ Mizpa.+ 26 Nọ oyena o vrẹ no, ahwo na kpobi, te ọmaha te ọkpako, te iletu ogbaẹmo na, a tẹ wọ, a te kpobọ Ijipti,+ keme ozọ ahwo Kaldia na u je mu ai.+
27 Evaọ ukpe avọ ọgbagbihrẹ nọ Jehoyakin+ ovie Juda ọ rọ jọ igbo na, evaọ amara avọ ikpegbivẹ, evaọ ẹdẹ avọ udhegbihrẹ amara na, Ivo-mẹrodak ovie Babilọn o te siobọno Jehoyakin ovie Juda* no uwou-odi ze evaọ ukpe nọ o ro zihe ruọ ovie.+ 28 Ọ rehọ edhere owowou lele iei ta ẹme, o te ru agbara-uvie riẹ kpehru vi egbara-uvie ivie efa nọ e jọ kugbei evaọ Babilọn. 29 Fikiere Jehoyakin ọ tẹ ba iwu uwou-odi riẹ no, ọ tẹ jẹ hae jọ aro riẹ re emu kẹse kẹse evaọ edẹ uzuazọ riẹ kpobi. 30 Kẹdẹ kẹdẹ a jẹ kẹe emu nọ ovie na ọ ta nọ a hae kẹe, evaọ edẹ uzuazọ riẹ kpobi.
Otofa riẹ họ “Jihova họ Ọghẹnẹ Mẹ.”
Koyehọ, “oniọvo-ọmọzae Ehazaya.”
Hayo “idadeghe.”
Evaọ Hibru, “nifẹsh ra.” Rri oria Otofa Eme.
O wọhọ nọ ẹme na “emezae eruẹaro na” o be ta kpahe isukulu nọ a rẹ jọ wuhrẹ eruẹaro hayo o be ta kpahe utu eruẹaro.
Evaọ Hibru, “nifẹsh ra.” Rri oria Otofa Eme.
Evaọ Hibru, “nifẹsh ra.” Rri oria Otofa Eme.
Hayo “abava.”
Hayo “idadeghe.”
Hayo “ewu ọruẹaro.”
Hayo “ewu ọruẹaro.”
Hayo “ofou.”
Hayo o sae jọ nọ, “otọ na o be lẹliẹ eva no ahwo.”
Hayo o sae jọ nọ, “lẹliẹ eva no ahwo ho.”
Hayo “ọnọ ọ jọ odibo Elaejah.”
Evaọ Hibru, “Eme o te omẹ je te owhẹ?”
Evaọ Hibru, “ọnọ me dikihẹ aro riẹ.”
Hayo “ohwo nọ o re kporo ile.”
Hayo “uto.”
Hayo “uto.”
Hayo “o rẹ bẹ ẹvẹruọ.”
Hayo “ahwo kpobi nọ a rẹ gba umueku.”
Hayo “omothẹ ewhri nọ o wo umunu uthethei.”
Evaọ Hibru, “nifẹsh ra.” Rri oria Otofa Eme.
Hayo “esiwo.”
Hayo “ẹyao nọ ọ rẹ jọ ohọ-oma ọ tehe riẹ.”
O sae jọ nọ o be ta kpahe Neaman.
Etalẹnte ọvo ọ gbẹdẹ te ikilogramo 34.2 (1,101 oz t). Rri Ẹme-Ofiba B14.
Evaọ Hibru, “evuẹ riẹ.”
Evaọ Hibru, “oghale.”
Evaọ Hibru, “me dikihẹ aro riẹ.”
Arao nọ anyenya avọ eketekete a re yẹ nọ a tẹ wezẹ kugbe.
Hayo “etẹmpol.”
Oria jọ evaọ Sameria, o sae jọ ukpehru jọ hayo oria nọ a di ogba wariẹ họ.
Hayo “vrẹ ẹsiẹvo hayo isiava.”
Evaọ Hibru, “udu ovie.”
Hayo “ọgbodibo.”
Evaọ Hibru, “evuẹ.”
Ilita 1.22 (1.11 dry qt) e rẹ vọ kab. Rri Ẹme-Ofiba B14.
Hayo “ohọ-ẹkporo.”
Hayo “obotọ oma.”
Evaọ Hibru, “Jọ Ọghẹnẹ o ru omẹ ere je fibae.”
Hayo “iwou eki.”
Shẹkẹl ọvo ọ gbẹdẹ te egramo 11.4 (0.367 oz t). Rri Ẹme-Ofiba B14.
Ilita 7.33 (6.66 dry qt) e rẹ vọ siya. Rri Ẹme-Ofiba B14.
Evaọ Hibru, “ẹme nana.”
Hayo “irroro-unuẹthẹ.”
Hayo “irroro-unuẹthẹ.”
Evaọ Hibru, “ẹme otiọnana.”
Hayo “muhọ ẹwẹ.”
Hayo “e rẹ bẹ ẹvẹruọ.”
Hayo “o te fi ei họ.”
Evaọ Hibru, “kiẹzẹ kugbe.”
Evaọ Hibru, “ọmọtẹ.”
Hayo “ọ jẹ mọ.”
Evaọ Hibru, “ohwo kpobi nọ ọ rẹ vẹ evẹ fihọ ugbẹhẹ.” Ẹme orivo nọ ahwo Hibru a re ro dhesẹ ezae.
Hayo “rroro.”
Evaọ Hibru, “ọmọzae.”
Evaọ Hibru, “utu edhadhẹ evaọ emu.”
Evaọ Hibru, “enọ e be rẹrote Ehab.”
Hayo “o rẹ bẹ ẹvẹruọ.”
Hayo “kiete.”
Evaọ Hibru, “uwou.”
Hayo “kiẹrẹe.”
Evaọ Hibru, “kie fihọ otọ.”
O wọhọ nọ oria nana yọ oria nọ a re thuru igodẹ fihọ re a ruẹsi bru eto rai.
Koyehọ, ọgọdọ nọ a rẹ jọ sẹro ame.
Evaọ Hibru, “u kiete.”
Hayo “ọwhọ nọ me wo kẹ.”
Hayo “etẹmpol.”
Evaọ Hibru, “edhẹ-ohrẹ.”
Evaọ Hibru, “okpẹwho,” o sae jọ nọ oria nọ a bọ wọhọ oria adhẹzọ.
Hayo “Uto Anọn.”
Evaọ Hibru, “kiẹzẹ kugbe.”
Evaọ Hibru, “Edẹ.”
Evaọ Hibru, “ubi uvie na kpobi no.”
Evaọ Hibru, “edhẹ-ohrẹ.”
Hayo “Ọ re ọvọ.”
Hayo “rroro.”
Hayo “ighẹ.”
Evaọ Hibru, “okenọ ọ tẹ ruọ otafe gbe okenọ ọ tẹ ruọ eva.”
Hayo “etu-ọkwa.”
O sae jọ nọ uko-obe nọ Uzi Ọghẹnẹ o jọ eva.
Hayo “ighẹ.”
Hayo “etẹmpol.”
Hayo “ighẹ.”
Evaọ Hibru, “nifẹsh.” Rri oria Otofa Eme.
Hayo “egbẹrioma.”
Hayo “va.”
Hayo “ti fi igho na họ ekpa.” Evaọ Hibru, “gba igho na kugbe.”
Evaọ Hibru, “Hazaẹl ọ tẹ tọ ovao riẹ vi re ọ nyae họre.”
Hayo “ighẹ.”
Hayo “evaọ Bẹt-milo.”
Koyehọ, evaọ udhedhẹ gbe omofọwẹ.
Evaọ Hibru, “Ọ jọ eva riẹ nya.”
Rri oria Otofa Eme.
Evaọ Hibru, “kiẹzẹ kugbe.”
Evaọ Hibru, “Ọ jẹ nya evaọ.”
Evaọ Hibru, “kiẹzẹ kugbe.”
Koyehọ, Jeroboam ọrọ avọ ivẹ.
Hayo “esiwo.”
Hayo “fi Siria kparobọ.”
Evaọ Hibru, “okenọ ukpe na o rẹ rọ nyaze ruọ eva,” o wọhọ nọ evaọ obọ ekuhọ okiewhru.
Hayo “ruẹ ovao dhe ovao.”
Hayo “ighẹ.”
Evaọ Hibru, “uwou-udhu.”
Oware wọhọ imita 178 (584 ft). Rri Ẹme-Ofiba B14.
Hayo “ighẹ.”
Evaọ Hibru, “kiẹzẹ kugbe.”
Koyehọ, Jeroboam ọrọ avivẹ.
Otofa riẹ họ “Jihova O Fiobọhọ No.” A se rie Uzaya evaọ 2Iv 15:13; 2Ir 26:1-23; Aiz 6:1; gbe Zẹk 14:5.
Koyehọ, Amazaya ọsẹ riẹ.
Evaọ Hibru, “kiẹzẹ kugbe.”
Hayo “oria nọ a rẹ rọ ruọ Hemat.”
Hayo “Abade udhude opraprara.” Koyehọ, Abade Uwhei, hayo Abade Owhuowhu.
Evaọ Hibru, “kiẹzẹ kugbe.”
Koyehọ, Jeroboam ọrọ avivẹ.
Otofa riẹ họ “Jihova O Fiobọhọ No.” A se rie Uzaya evaọ 2Iv 15:13; 2Ir 26:1-23; Aiz 6:1; gbe Zẹk 14:5.
Hayo “ighẹ ovie.”
Evaọ Hibru, “kiẹzẹ kugbe.”
Etalẹnte ọvo ọ gbẹdẹ te ikilogramo 34.2 (1,101 oz t). Rri Ẹme-Ofiba B14.
Shẹkẹl ọvo ọ gbẹdẹ te egramo 11.4 (0.367 oz t). Rri Ẹme-Ofiba B14.
Evaọ Hibru, “kiẹzẹ kugbe.”
Hayo “ighẹ.”
Evaọ Hibru, “kiẹzẹ kugbe.”
Evaọ Hibru, “o tube ru ọmọzae obọriẹ nya erae vrẹ.”
Hayo “ezae Juda.”
Hayo “ighẹ.”
Evaọ Hibru, “kiẹzẹ kugbe.”
Otofa riẹ họ “Jihova Ọ rẹ Kẹ Ẹgba.”
Evaọ Hibru, “dhozọ.”
Koyehọ, evaọ oria kpobi, makọ oria nọ umutho ahwo a be rria hayo nọ ahwo buobu a be rria.
Rri oria Otofa Eme.
Ẹme Hibru nọ a fa “emedhọ etọtọ” na avọ ẹme nọ a fa “isọ arao” e rẹ sai wo otofa ovona, yọ a rẹ rehọ iẹe ta kpahe oware nọ u fioka ha.
Evaọ Hibru, “ru uriohọ rai kekeke wọhọ uriohọ.”
Hayo “a tẹ ghra ayọno ro ru emema.”
Rri oria Otofa Eme.
Evaọ Hibru, “A je ru emezae gbe emetẹ rai nya erae vrẹ.”
Evaọ Hibru, “zẹ.”
Hayo “gọ.”
Hayo “iruemu egagọ.”
Hayo “gọ.”
Hayo “eghẹnẹ.”
Hayo “iruemu egagọ.”
Hayo “Iruemu egagọ.”
Evaọ Hibru, “dhozọ.”
Hayo “iruemu egagọ.”
Nọ emezae.
Onana yọ okpẹkpẹe odẹ na, Abaejah.
Rri oria Otofa Eme.
Hayo “a jẹ hai sei Nẹhọshtan.”
Koyehọ, evaọ oria kpobi, makọ oria nọ umutho ahwo a be rria hayo nọ ahwo buobu a be rria.
Hayo “e rẹ bẹ ẹvẹruọ.”
Etalẹnte ọvo ọ gbẹdẹ te ikilogramo 34.2 (1,101 oz t). Rri Ẹme-Ofiba B14.
Hayo “ighẹ.”
Evaọ Hibru, “o te bru.”
Hayo “ruru.”
Hayo “oletu na.”
Hayo “ọnọ o wuzou iruiruo ighẹ ovie.”
Hayo “ọwọ-egho nọ o wuzou na.”
Hayo “ighẹ ovie.”
Hayo “okiara.”
Hayo “Siria.”
Evaọ Hibru, “Wha ru oghale kugbe omẹ re wha nya lahwe bru omẹ ze.”
Koyehọ, ọgọdọ nọ a rẹ jọ sẹro ame.
Hayo “ighẹ ovie.”
Hayo “ohọ-ẹkporo.”
Hayo “ighẹ ovie.”
Hayo “ehọ-ẹkporo.”
Hayo “ekela.”
Evaọ Hibru, “emọ na i te unu edhede na no.”
Evaọ Hibru, “ẹzi jọ họ oma riẹ.”
Evaọ Hibru, “ei.”
Hayo o sae jọ nọ, “udevie.”
Hayo “iko-ame Naele.”
Evaọ Hibru, “me ro ru.”
Hayo “me ro ru ei.”
Hayo “e rẹ bẹ ẹvẹruọ.”
Koyehọ, Hẹzikaya.
Hayo “ibi nọ e va fihọ otọ nọ e dhẹ ze.”
Hayo “etẹmpol.”
Evaọ Hibru, “edẹ.”
Ẹsejọhọ a jẹ hae rọ istẹpo nana rri oria nọ oke o rrọ, wọhọ epanọ a rẹ rọ uvo rri oke na.
Hayo “ọ gaviezọ kẹ ae.”
Hayo “ighẹ.”
Hayo “ighẹ.”
Hayo “ighẹ.”
Hayo “ighẹ.”
Hayo “uzẹme.”
Evaọ Hibru, “edẹ.”
Evaọ Hibru, “kiẹzẹ kugbe.”
Rri oria Otofa Eme.
Evaọ Hibru, “O ru ọmọzae obọriẹ nya erae vrẹ.”
Rri oria Otofa Eme.
Ẹme Hibru nọ a fa “emedhọ etọtọ” na avọ ẹme nọ a fa “isọ arao” e rẹ sai wo otofa ovona, yọ a rẹ rehọ iẹe ta kpahe oware nọ u fioka ha.
Evaọ Hibru, “kiẹzẹ kugbe.”
Hayo “va.”
Onana nọ odẹme nọ a jẹ hae rọ ta kpahe uwhu.
Hayo “te ọmaha te ọkpako.”
Hayo “wariẹ re ọvọ.”
Evaọ Hibru, “nifẹsh.” Rri oria Otofa Eme.
Rri oria Otofa Eme.
Rri oria Otofa Eme.
Rri oria Otofa Eme.
Rri oria Otofa Eme, “Gehena.”
Evaọ Hibru, “o gbe ru ọmọzae hayo ọmọtẹ riẹ nya erae vrẹ.”
Evaọ Hibru, “a rehọ.”
Hayo “uwou emuọriọ.”
Evaọ Hibru, “obọze.” Koyehọ, obọze ovatha-ọre, nọ ohwo ọ tẹ rẹriẹ ovao ku ovatha-ọre.
Koyehọ, Ugbehru Olivi, maero obọ oka ovatha-ọre na, onọ a riẹ re wọhọ Ugbehru Uziothọ.
Rri oria Otofa Eme.
Rri oria Otofa Eme.
Hayo “edhọ uviuwou; emedhọ.” Rri oria Otofa Eme.
Ẹme Hibru nọ a fa “emedhọ etọtọ” na avọ ẹme nọ a fa “isọ arao” e rẹ sai wo otofa ovona, yọ a rẹ rehọ iẹe ta kpahe oware nọ u fioka ha.
Evaọ Hibru, “nifẹsh.” Rri oria Otofa Eme.
Etalẹnte ọvo ọ gbẹdẹ te ikilogramo 34.2 (1,101 oz t). Rri Ẹme-Ofiba B14.
Evaọ Hibru, “kiẹzẹ kugbe.”
Rri oria Otofa Eme.
Hayo “ighẹ.”
Hayo o sae jọ nọ, “ọnọ ọ rẹ ma igbẹhẹ ilogbo.”
Hayo o sae jọ nọ, “enọ e rẹ ma igbẹhẹ ilogbo.”
Hayo “udhude opraprara.”
Hayo “ighẹ.”
Ikiubiti o theri te 44.5 cm (17.5 in.). Rri Ẹme-Ofiba B14.
Hayo “iboro; ede.”
Evaọ Hibru, “ubi uvie na.”
Evaọ Hibru, “ọ tẹ kpare uzou Jehoyakin ovie Juda kpehru.”