Oguẹdhọ Vẹre O Wounu—Nọ Ikpe 45 E Vrẹ No

EVAỌ uwou ẹdhoguo obọ Berlin, evaọ August 1995, oguẹdhọ Okọto Okpehru vẹre jọ ọ tẹ feva kẹ omọvo Isẹri Jihova kpahe epanọ eyoma jọ nọ o ru ikpe 45 nọ i kpemu o da riẹ te.

Evaọ October 1950, Okọto Okpehru ọ Esuo Omoma Germany o te brukpe Isẹri Jihova izii inọ a riabe ozighi nọ a wha ziọ ẹwho gbe nọ a bi vivie ai kẹ erẹwho efa. A te bruoziẹ uwou-odi nọ a rẹ jọ eva edẹ uzuazọ rai kpobi kpe imava rai, yọ ihrẹ edekọ—nọ u kugbe Lothar Hörnig, nọ ọ jọ ikpe 22, ohwo avọ ene no obọze ifoto na ze—a tẹ kẹ ai ikpe thethei nọ a rẹ rọ rria uwou-odi.

Ikpe 40 nọ u lele i rie, Esuo Omoma Germany na o te ti zihe ruọ abọ Esuo Orẹwho Germany. Iletu orẹwho na a tẹ kiẹ iziẹbro-okienyẹ jọ nọ e roma via anwẹdẹ evaọ otọ Esuo Omoma Germany vẹre na jẹ gwọlọ daoma re a kpọ iziẹbro itieye na vi. Usu oziẹobro-okienyẹ otiọye na jọ họ onọ Okọto Okpehru na o gu Isẹri na evaọ 1950.

A. T., nọ ọ kpako te ikpe 80 no enẹna, ọ jọ usu iguẹdhọ esa nọ i brukpe Isẹri izii na evaọ okenọ a rehọ ae ze ẹdhoguo. Enẹna nọ a mu ei inọ ọ v’ẹdhọ tu, ọ tẹ roma via evaọ Okọto Okogho obọ Berlin re ọ ta oware nọ o soriẹ nọ o je bruoziẹ otiọye na.

Evaọ ẹme nọ ọ ta kẹ okọto na, oguẹdhọ vẹre na ọ tẹ rọwo nọ ọ whobọ họ oziẹ obrukpe na ikpe 45 nọ i kpemu, dede nọ ọ gwọlọ nọ a rẹ lọhọ obọ kẹ ai omojọ. Rekọ ẹdhọ nana o lẹle riẹ wariẹ roro kpemu. Fikieme? Otu Nazi a je kpokpo Isẹri Jihova evaọ etoke ẹmo akpọ avivẹ na fikinọ a se nọ a rẹ tha Hitler uke he. Nọ ẹmo na o fi vrẹ no a tẹ jẹ wariẹ mu Isẹri na họ ekpokpo, enẹna evaọ etoke esuo Ọrekugbe. Onana o tẹ wha “ọkora ologbo” se oguẹdhọ na.

Lothar Hörnig ọ vuẹ okọto na nọ ọ raha ikpe isoi evaọ uwou-odi nọ ọye ọvo ọ jọ yọ a siobọ noi re o no uwou-odi ọ Brandenburg ze he bẹsenọ ukpe 1959 u ro te. Nọ o yo eme ọ Hörnig no, oguẹdhọ vẹre na ọ tẹ va ruọ oviẹ. O te bi si igbi nọ: “Ivie mẹ l’owhẹ. Rọ vrẹ omẹ.” Hörnig ọ rọ vrẹ riẹ.—Wawo Luk 23:34.

[Picture Credit Line on page 32]

Neue Berliner Illustrierte