O Whu Rọkẹ Ehri-Uzi

“MA KAREGHẸHỌ August Dickmann (ọnọ a yẹ evaọ 1910), omọvo Isẹri Jihova.” Oye họ eme emuhọ akpala jọ (onọ a fi uwoho riẹ họ etenẹ na) nọ a tọ via kẹlena evaọ ega uye ọrọ Sachsenhausen. Fikieme odẹ omọvo Isẹri Jihova o jẹ ruọ akpala otiọye na? Eme ọ efa nọ a kere fihọ iẹe e ta nọ: “Isoja na a jọ ẹgbede sae kpe evaọ September 15, 1939, fiki oware nọ ọ se.”

A fi August Dickmann họ ega uye Sachsenhausen na evaọ 1937. Edẹ esa nọ Ẹmo Akpọ II o du lahwe no evaọ 1939, a tẹ kẹe obe re o kere nọ ọ rẹ ruọ iruo isoja. Nọ ọ se, ohwo nọ o w’uzou evuẹ isoja na ọ tẹ vuẹ se Heinrich Himmler, ọnọ o w’uzou isoja (Schutzstaffel, iroiro Hitler) na, re o mi uvẹ nọ o re ro kpe Dickmann evaọ iraro ahwo ọdekọ nọ a rrọ ega na. Evaọ September 17, 1939, emagazini na The New York Times o tẹ niyẹrẹ no obọ Germany ze nọ: “A sa August Dickmann, nọ ọ rrọ ikpe 29 na, . . . kpe no evaọ obonẹ.” Obe-usi na o ta nọ ọye họ ohwo Germany ọsosuọ nọ ọ se omadhehọ ẹmo ọyena.

Ikpe 60 uwhremu na, evaọ September 18, 1999, Brandenburg Memorial Foundation (Ukoko Ekareghẹhọ Brandenburg) u te ru ekareghẹhọ uwhu Dickmann, akpala ekareghẹhọ na ọ be kareghẹhọ erara kpahe aruọwha gbe ẹrọwọ ọgaga riẹ. Akpala avivẹ evaọ ugbẹhẹ otafe evuẹ na o kareghẹhọ erara inọ Dickmann yọ omọvo jọ ọvo evaọ ole usu Isẹri Jihova 900 nọ e ruẹ uye evaọ Sachsenhausen fiki ẹrọwọ rai. Amọfa buobu a ruẹ uye evaọ ivuẹ efa. Ẹhẹ, makọ evaọ otọ iyero ebẹbẹ nọ e jọ ega uye na, ibuobu i kru ehri-izi Ọghẹnẹ.

Rọkẹ Isẹri Jihova, o rrọ owha-iruo Oleleikristi re o ‘yo ẹme egọmeti nọ a kẹ udu na.’ (Ahwo Rom 13:1) Rekọ, okenọ egọmeti ọ tẹ gwọlọ gbae họ raha izi Ọghẹnẹ, a re lele oriruo ikọ Kristi, enọ e ta nọ: “Ma re yo ẹme Ọghẹnẹ vi o rọ ahwo.” (Iruẹru 5:29) Fikiere, evaọ akpọ nọ egrẹ uyẹ gbe orua e jọ wha eware ọhaha buobu ze no, Isẹri Jihova evaọ oria kpobi, wọhọ August Dickmann, a bi le udhedhẹ. A bi lele ohrẹ Ebaibol na: “Wha rọ eyoma kpare obọ họ, rekọ rehọ uwoma ru uyoma re.”—Ahwo Rom 12:21.