Enọ Ahwo nọ A s’Ebe
Kọ o rọwo kugbe Ikereakere na re Oleleikristi ọ rehọ obọ kpahe Ebaibol je duwu iyowu ro dhesẹ nọ ọ te ta uzẹme na kpobi evaọ okọto?
Ohwo kpobi ọ rẹ jiroro oware nọ o re ru kẹ omobọ riẹ hrọ evaọ ẹme ọnana. (Ahwo Galesha 6:5) Dede na, Ebaibol e ghọ riẹ hẹ re ohwo o duwu iyowu nnọ ọ te ta uzẹme na evaọ okọto.
Iyowu nọ a re duwu o rrọ otọ kri no. Wọhọ oriruo, evaọ oke anwae, ahwo Griki a rẹ riẹ obọ rri ehru hayo rọ obọ kpahe agbada-idhe evaọ okenọ a te bi duwu iyowu. Okenọ ohwo Rom o te bi duwu iyowu, o re kru utho họ obọ jẹ bọwo ehao ta nọ: “Me te keke aro fihọ viẹ ahwo họ, evaọ okenọ ọ be te thọ okpẹwho na, jọ Jupiter [ẹdhọ na] o gbolo eware iwoma kpobi vrẹ omẹ, wọhọ epanọ me bi ti gbolo utho nana kufiẹ na.”—Cyclopedia of Biblical, Theological, and Ecclesiastical Literature, onọ John McClintock avọ James Strong a kere, Uko avọ VII, ẹwẹ-obe avọ 260.
Iruemu eyena i dhesẹ via nnọ ohwo-akpọ o vuhu mu inọ ogaga ukpehru jọ o riẹ, ọnọ ọ rẹ sai mu ẹro họ ahwo-akpọ gbe ọnọ a re guọvunu kẹ. No anwae ze, egegagọ uzẹme erọ Jihova a vuhumu nnọ Ọghẹnẹ ọ be ruẹ oware nọ a be ta je ru. (Itẹ 5:21; 15:3) A je duwu iyowu evaọ iraro Ọghẹnẹ, wọhọ odẹme, hayo se Ọghẹnẹ fihọ iyowu na wọhọ osẹri rai. Wọhọ oriruo, Boaz, Devidi, Solomọn, gbe Zẹdikaya a ru onana. (Rut 3:13; 2 Samuẹle 3:35; 1 Ivie 2:23, 24; Jerimaya 38:16) Amọfa a ru egegagọ Ọghẹnẹ uzẹme na jọ duwu iyowu. Onana o via kẹ Abraham gbe Jesu Kristi.—Emuhọ 21:22-24; Matiu 26:63, 64.
Ẹsejọ ohwo nọ o bi duwu iyowu evaọ aro Jihova ọ rẹ kpare obọ kpehru. Abram (Abraham) ọ ta kẹ ovie Sodọm nọ: “Mẹ kpare obọ mẹ evaọ iyowu kẹ Jihova Ọghẹnẹ Ọnọ Ọ Mai Kpehru na, Ọnọ Ọ Ma odhiwu gbe otọakpọ.” (Emuhọ 14:22, NW ) Ẹnjẹle nọ ọ jẹ t’ẹme kẹ Daniẹl ọruẹaro na ọ “kpare abọ ivẹ riẹ kpehru; . . . o je lele ọnọ ọ rẹ ria bẹdẹ na yeya.” (Daniẹl 12:7) A tubẹ ta kpahe Ọghẹnẹ evaọ edhere ẹwoho inọ ọ kpare abọ riẹ kpehru evaọ iyowu.—Iziewariẹ 32:40; Aizaya 62:8.
Ikereakere na e ghọ iyowu nọ a re duwu hu. Dede na, u fo re Oleleikristi o duwu iyowu evaọ ẹme kpobi nọ ọ be ta ha, ro dhesẹ nnọ uzẹme. Jesu ọ ta nọ: “Ru re ẹme ra ọjọ, ‘E’, ‘e’, ‘Ijo’, ‘ijo.’” (Matiu 5:33-37) Jemis olele na ọ ta ọkpọ ẹme ọnana re. Okenọ ọ ta nọ “wha bọwo-ehao ho,” ọ jẹ vẹvẹ unu mukpahe iyowu nọ a re duwu evaọ eware nọ e rrọ evere. (Jemis 5:12) Jesu hayo Jemis a ta nnọ o thọ họ re a duwu iyowu inọ ohwo ọ te ta uzẹme evaọ okọto.
Kọ ẹvẹ otẹrọnọ a ta kẹ Oleleikristi re ọ jọ okọto bọwo ehao inọ isẹri riẹ kpahe ẹme nọ ọ rrọ otọ na ghinọ uzẹme? Ọ sai ku ei họ nọ o re duwu iyowu itieye na. Hayo, a rẹ sae kẹe uvẹ re ọ yaa eyaa inọ orọnikọ ọrue ọ be ta ha.—Ahwo Galesha 1:20.
Okenọ uzi okọto o tẹ gwọlọ nọ ohwo ọ rẹ kpare obọ hayo rọ obọ kpahe Ebaibol evaọ okenọ o bi duwu iyowu, Oleleikristi ọ sai ru ere. Ọ rẹ kareghẹhọ iriruo Ikereakere nọ a jọ rọ obọ nọ a kpare duwu iyowu. Rọ kẹ Oleleikristi, ekareghẹhọ na inọ o bi duwu iyowu evaọ aro Ọghẹnẹ re ọ ta uzẹme na u tube wo uzou vi obọ nọ ọ rẹ kpare evaọ okenọ o te bi duwu iyowu. Iyowu itieye na yọ okpẹme. Oleleikristi o te roro nọ ọ sae za enọ nọ a nọ riẹ evaọ otọ iyero itieye na, ọ rẹ riẹ nnọ o gba riẹ họ re ọ ta uzẹme na, keme uzẹme họ oware nọ Oleleikristi ọ gwọlọ ta ẹsikpobi.