KỌ WHỌ RIẸ?

Okenọ Jesu ọ jọ otọakpọ, oghẹrẹ vẹ a jẹ hae ro ru unevaze evaọ etẹmpol na?

Oria nọ a re se Ọgwa Eyae na evaọ etẹmpol na a jẹ hae wọ itehe unevaze na fihọ. Obe na The Temple—Its Ministry and Services o ta nọ: “Itehe ikpegbesa e jẹ hae jọ ogebara gbe igbẹhẹ ọgwa na.”

A jẹ hai se itehe na enware, keme unu rai ọ jẹ hae jọ siọsiọle yọ obotọ rai ọ rrọ kẹkẹre. Duọ etehe duọ oghẹrẹ unevaze nọ a jẹ hai ru fihọ iẹe, yọ a kere oware nọ a te rehọ unevaze na ru fihọ itehe na. Ọgwa Eyae na Jesu ọ jọ nọ ọ rọ ruẹ ahwo buobu nọ a je ru unevaze je muẹrohọ aye-uku oyogbere na nọ o je ru unevaze.—Luk 21:1, 2.

Itehe ivẹ e jọ rọkẹ osa-uzou etẹmpol na, enọ ohwo ọ rẹ hwosa ukpe yena gbe orọ ukpe nọ o vrẹ nọ ọ sae hwa ha fihọ. Etehe avọ 3 rite avọ 7 a jẹ hai fi igho irueruẹ, ilekuku, ire, insẹnse, gbe ekpọ-oro fihọ. Otẹrọnọ ugho u kiọkọ ohwo obọ nọ o te dheidhe uzioraha no, o re fi ei họ etehe avọ 8 na. Etehe avọ 9 rite ọrọ avọ 12 erọ rọkẹ ugho nọ u kiọkọ nọ ohwo o te dheidhe obrukpe, idhe evra, idhe Nazarat, gbe idhe emoti nọ a ru fo no. Etehe avọ 13 yọ etehe okẹ unevaze.

Kọ ikere Luk nọ e rrọ Ebaibol na e rrọ gbagba?

Luk o kere usiuwoma Luk gbe obe Iruẹru Ikọ. Luk ọ ta nọ “o lele eware na kpobi nọ emuhọ ze ẹrẹrẹe.” Rekọ egba-eriariẹ jọ a ta nọ eware na e nwane via ere he. (Luk 1:3) Kọ ẹvẹ ikere Luk na e gba te?

Eware nọ Luk o kere na yọ eware nọ a rẹ sae ginẹ ruẹ kiẹ via. Wọhọ oriruo, o kere kpahe edẹ-ova nọ a jẹ hai se isu Ahwo Rom oke yena wọhọ, iguẹdhọ obọ Filipai; ikpahwo okpẹwho obọ Tẹsalonika; gbe elọkọ Esia obọ Ẹfisọs. (Iruẹru Ikọ 16:20; 17: 6; 19:31) Luk o se Herọd Antipas, ovie na, o te je se Seguiu Paulu, ọba Saiprọs.—Iruẹru Ikọ 13:1, 7.

Edẹ-ova nọ Luk o kere kpahe na e nwani kiehọ keme nọ a te nwene osu Ahwo Rom, odẹ-ova riẹ u ve nwene re. Rekọ ọgba-eriariẹ Ebaibol jọ nọ a re se Bruce Metzger ọ ta nọ: “Oke kpobi nọ a tẹ ta kpahe oria gbe okenọ oware o rrọ via evaọ obe Iruẹru Ikọ, ere o ginẹ jọ.” Ọgba-eriariẹ ọfa jọ nọ a re se William Ramsay, o se Luk “ogbiku nọ a rẹ ruẹ obọ riẹ hẹ.”