Omosasọ kẹ Enọ E Rrọ Ọkora
“Enama na soso i bi dimẹ eva ọyawọ usuovo na rifi enẹna.” (Ahwo Rom 8:22) Uye-oruẹ ohwo-akpọ o jọ ruaro evaọ okenọ a ro kere eme eyena ikpe 1,900 nọ e vrẹ no. Ibuobu e jọ ọkora. Fikiere, a tẹ tudu họ Ileleikristi awọ nọ: “Wha ta udu họ enọ udu u re bro awọ.”—1 Ahwo Tẹsalonika 5:14.
Nẹnẹ na, uye-oruẹ ahwo-akpọ o tubẹ rro viere, yọ ahwo buobu a rrọ ọkora vi epaọ anwẹdẹ. Kọ oyena o rẹ sai gb’omai unu? O nwane rrọ ere he, keme Ebaibol na o dhesẹ enana wọhọ “edẹ urere” na je se ai “oke ẹbẹbẹ.” (2 Timoti 3:1-5) Jesu Kristi ọ ruẹaro inọ evaọ edẹ urere na eware “idudu” e rẹ te jọ.—Luk 21:7-11; Matiu 24:3-14.
Nọ awa, ozọ, edada, hayo eghẹrẹ eware itieye na e tẹ rrọ ahwo oma krẹkri, ẹsibuobu o rẹ wha ọkora se ai. Oware nọ o rẹ sae wha ọkora hayo uweri ogaga ze o sae jọ uwhu ohwo nọ who you, orọo-ofa, iruo nọ a si ohwo no, hayo ẹyao nọ o re kpo ho. Ahwo a rẹ jẹ jọ ọkora nọ a te bi roro nọ a fioka ha, nọ a te bi roro nọ a bi ru te ẹgwọlọ họ jegbe nnọ a ru oma vo ahwo kpobi no. Uyero ọbẹwẹ o rẹ sae wha ọkora fihọ ohwo kpobi oma, rekọ ohwo o te wo iroro nọ ọ kare ẹruore yọ ọ be sae ruẹ edhere ro no uyero uyoma riẹ na ha, ukuhọ riẹ kọ ọkora ologbo o rẹ te wha ze.
Iroro itieye na e jọ ahwo oke anwae oma re. Job ọ ruẹ uye ẹyao gbe idabolo nọ i te rie oma. O roro nọ Ọghẹnẹ o gbabọ kẹe no, fikiere uzuazọ o tẹ bẹe no. (Job 10:1; 29:2, 4, 5) Jekọp ọ jọ ọkora kpahe ọmọzae riẹ nọ o roro nọ o whu no, ọ tẹ se nọ a sasa iẹ oma, jẹ gwọlọ nọ o re whu. (Emuhọ 37:33-35) Avọ iroro udu obrukpe fiki oruthọ oyoma, Devidi Ovie na o bruenu nọ: ‘Bẹsenọ oke u re kpo mẹ be nya avọ uweri. Aro o bi omẹ no.’—Olezi 38:6, 8; 2 Ahwo Kọrint 7:5, 6.
Nẹnẹ na, ahwo buobu a rrọ ọkora fiki iruo nọ a bi ru d’omafia, be daoma le iruẹru ekẹdẹ kẹdẹ nọ ereghẹ, iroro, gbe ẹgba rai i te he. U re vevẹ inọ idhọvẹ, kuomagbe iroro gbe ẹjiroro ethọthọ, e rẹ sai kpomahọ oma na je ru ẹvori na nọ ọ gbẹ dọmu hu, u ve no ere wha ọkora ze.—Wawo Itẹ 14:30.
Obufihọ Nọ A Gwọlọ
Epafrodaitọs, Oleleikristi ikpe-udhusoi ọsosuọ nọ o no obọ Filipai ze, ọ ‘jọ ọkora fikinọ egbẹnyusu riẹ a yo nọ ọ jẹ mọ.’ Epafrodaitọs, nọ o kieruọ ẹyao eva okenọ egbẹnyusu riẹ a vi ei kpohọ obọ Rom avọ ekwakwa eware nọ o je ro se ukọ na Pọl, ẹsejọhọ o te roro nọ o ru oma vo egbẹnyusu riẹ no gbe nnọ a bi roro nọ o ru te ẹgwọlọ họ. (Ahwo Filipai 2:25-27; 4:18) Ẹvẹ ukọ na Pọl o ro fiobọhọ?
O vi Epafrodaitọs zihe kpo avọ ileta ro se egbẹnyusu ahwo Filipai na nọ o ta nọ: ‘Wha dede Epafrodaitọs rehọ eva Ọnowo na avọ oghọghọ kpobi; wha vẹ jẹ kẹ eghẹrẹ ahwo otiọye adhẹẹ.’ (Ahwo Filipai 2:28-30) Ababọ avro, uzẹme na inọ Pọl ọ ta emamọ ẹme riẹ jegbe nọ ahwo Filipai a dede i rie rehọ avọ evawere gbe uyoyou, o sasa Epafrodaitọs oma je fiobọhọ kẹe fi ọkora riẹ kparobọ.
Ababọ avro, ohrẹ Ebaibol na nọ o ta nọ ‘wha tudu họ enọ udu u re bro awọ’ na yọ obọdẹ ohrẹ. “U fo re whọ riẹ nọ amọfa a be daezọ ra wọhọ ohwo,” ere aye jọ nọ ọ ruẹ uye ọkora ọ ta. “U fo re who yo ohwo jọ nọ ọ rẹ ta nọ, ‘U vomẹ ẹro; u ti kiehọ kẹ owhẹ.’ ”
Ohwo nọ ọ rrọ ọkora ọ rẹ kake jẹ owọ na re ọ gwọlọ ohwo nọ o wo ohrọoriọ nọ o re fievahọ. Ohwo na ọ rẹ jọ ọnọ ọ rẹ gaviezọ ziezi je wo uvi odiri. Ohwo na ọ rẹ whaha eme ithethei hayo eme obrukpe eta kẹ ọnọ ọ rọ ọkora na, eme wọhọ, ‘U fo re who roro ere he’ hayo, ‘Oyena yọ uruemu othọthọ.’ Iroro ohwo nọ ọ rrọ ọkora na e rọ deghedeghe, yọ oghẹrẹ eme egaga itieye na eta e rẹ lẹliẹ e roro kpahe oma riẹ yoma viere.
Ohwo nọ ọ rrọ ọkora o re roro nọ o fioka ha. (Jona 4:3) Ghele na, ohwo na ọ rẹ kareghẹhọ nọ oware nọ o mae rrọ oja họ oghẹrẹ nọ Ọghẹnẹ o rri ohwo fihọ. Ahwo a rri Jesu Kristi ‘fihọ ohwo ọvo ho,’ rekọ onana u nwene aghare riẹ eva aro Ọghẹnẹ hẹ. (Aizaya 53:3) Jọ u mu owhẹ ẹro, epanọ Ọghẹnẹ o you Ọmọ ọghaghae riẹ na, ere o you owhẹ re.—Jọn 3:16.
Jesu ọ riohrọ enọ e jọ uye o te je fiobọhọ kẹ ae omomọvo re a ruẹ oghẹrẹ nọ a ghare te. (Matiu 9:36; 11:28-30; 14:14) O ru rie vevẹ nnọ Ọghẹnẹ o bi rri ọgheghe nọ ọ rẹ kakao gheghe, nọ o fioka ha na ghaghae. “Ae ọvuọvo ọ [rẹ] thọrọ ẹro eva aro Ọghẹnẹ hẹ,” ere ọ ta. Kọ ẹvẹ o re rri ahwo nọ a be daoma ru oreva riẹ ghare te! Kpahe enana Jesu ọ ta nọ: “Makọ eto uzou rai dede a kele i rai.”—Luk 12:6, 7.
Uzẹme, o rẹ sae jọ bẹbẹ kẹ ohwo nọ ọkora ọ d’oma fia, ọnọ ewhrehe gbe oruthọ riẹ e doma fia no, re ọ rọwo nọ Ọghẹnẹ o bi ghine rri rie ghare te ere. U re mu ei ẹro nnọ o te ohwo nọ Ọghẹnẹ o re you jẹ daezọ riẹ hẹ. ‘Idu mai e rẹ sai brukpe omai,’ ere Ẹme Ọghẹnẹ o vuhu mu. Kọ oyena họ oware nọ who re ro ku ei họ? Ijo o rọ ere he. Ọghẹnẹ ọ riẹ nọ ahwo akpọ nọ e gba ha a rẹ sai wo iroro ethọthọ je tube brukpe oma rai dede. Fikiere Ẹme riẹ ọ tẹ sasa ai oma nọ: “Ọghẹnẹ ọ ro vi [idu] mai, ọ tẹ jẹ riẹ oware kpobi.”—1 Jọn 3:19, 20.
Ẹhẹ, Ọsẹ oyoyou obọ odhiwu mai ọ be ruẹ vi izieraha gbe iruthọ mai. Ọ riẹ kpahe iyero nọ e g’obọ vi omai, eyero uzuazọ mai, ẹjiroro gbe iroro mai kpobi. Ọ riẹ nọ ma reuku uzioraha, ẹyao, gbe uwhu fikiere ma wo ọnyaba ologbo. Uzẹme na nnọ ma re weri jẹ dheva kpahe omobọ mai ọvo dede u dhesẹ nọ ma gwọlọ ru umuemu hu jegbe nnọ ma rẹ te nya thabọ gaga no ho. Ebaibol na ọ ta nọ ma kie ruọ otọ “eware ifofe” wọso ẹgwọlọ mai. Fikiere Ọghẹnẹ o wo ohrọoriọ k’omai fiki uyero uyoma nana nọ ma rrọ na, yọ avọ uyoyou o bi roro kpahe abọ ewhrehe mai.—Ahwo Rom 5:12; 8:20.
“ỌNOWO ọ vọ avọ ohrọ gbe aruoriwo,” ere a k’omai imuẹro. “Wọhọ epanọ ovatha-ọre ri te ukiediwo-ọre u thabọ na, jẹ ruere o si eware iyoma mai no omai. Keme na ọye ọ riẹ epanọ a rọ ma omai; ọ be kareghẹhọ nọ mai ẹkpẹ gheghe.” (Olezi 103:8, 12, 14) Evaọ uzẹme, Jihova họ “Ọghẹnẹ omosasọ kpobi; ọnọ o [re] ru omai wo omosasọ eva uye mai.”—2 Ahwo Kọrint 1:3, 4.
Obufihọ nọ enọ e rọ ọkora a mae gwọlọ kpobi u re no esikẹle Ọghẹnẹ ohrọoriọ rai na ze gbe ẹjẹrehọ uzizie riẹ re a ‘gbolo owha rai rọ kẹe.’ Ọ rẹ sae ghinẹ “jaja eva iruori.” (Olezi 55:22; Aizaya 57:15) Fikiere Ẹme Ọghẹnẹ ọ kẹ uduotahawọ kpahe olẹ, ta nọ: ‘Fi awaọruọ ra kpobi kpahe [Jihova], keme na ọ be sẹro ra.’ (1 Pita 5:7) Ẹhẹ, ẹkwoma olẹ gbe olẹ-ayare ahwo a rẹ sai si kẹle Ọghẹnẹ jẹ reawere “udhedhẹ Ọghẹnẹ nọ uvi eriariẹ kpobi.”—Ahwo Filipai 4:6, 7; Olezi 16:8, 9.
Enwene evaọ uruemu eyere-uzuazọ o rẹ sai fiobọhọ kẹ ohwo fi oma ọkora kparobọ re. Ezaharo ugboma na, emamọ emu nọ a rẹ re, emamọ ofou gbe uvi eriosehọ, avọ ẹwhaha erithomara ọ etẹlivisiọne kpobi e rọ oja. Aye jọ o fiobọhọ kẹ ejọ nọ i wo ọkora no ẹkwoma onya ojaja nọ o ru rai jẹ nya. Nọ uvovo aye jọ nọ ọ rọ ọkora ọ ta nọ: “Mẹ gwọlọ nọ me re kpohọ onya ha,” aye na ọ tẹ rehọ oma uwowolẹ rekọ gaga k’uyo nọ: “E, whọ be nya.” Aye na ọ tẹ n’iyẹrẹ nọ: ‘Ma nya ikilomita ezeza. Nọ ma ziheze, oma o rọ riẹ no, rekọ oma riẹ o dina kiehọ. Whọ rẹ sae rọwo epanọ aruọzaha ọjaja u wo obufihọ te he bẹsenọ whọ rẹ dae riẹ.’
Dede na, ẹsejọ o lọhọ họ re who fi ọkora kparobọ riẹriẹriẹ, makinọ whọ dao eware kpobi no dede, je kugbe obufihọ ebo-imu. “Mẹ dao eware kpobi no,” ere uvovo aye jọ ọ ta, “rekọ ọkora na o re he.” Ere re, enẹna ẹsibuobu o lọhọ họ re a siwi enọ i tuaro, enọ i diezọ, hayo emo. Ghele na, enọ e rọ ọkora a rẹ sae ruẹ omosasọ gbe ẹruore ẹkwoma ọ ese Ẹme Ọghẹnẹ kẹse kẹse, onọ o kẹ ẹruore imuẹro ọrọ ududhomẹno ebẹdẹ ro no edada ohwo-akpọ kpobi.—Ahwo Rom 12:12; 15:4.
Okenọ Ohwo Ọvo Ọ Gbẹ te Jọ Ọkora Ofa Ha
Nọ Jesu o dhesẹ eware idudu nọ e te ze akpọ na eva edẹ urere na, o te fibae nọ: “Nọ eware nana i biti muhọ eruo, kpare izou rai wha ri ehru keme oke esiwo rai ọ kẹle ino.” (Luk 21:28) Jesu ọ jẹ ta kpahe esiwo nyae ruọ akpọ ọkpokpọ okiẹrẹe Ọghẹnẹ, oria nọ ‘a rẹ te jọ si enama na no igbo egbogbo eruọ eva uvẹ oruaro emọ Ọghẹnẹ.’—Ahwo Rom 8:21.
Ẹvẹ ududhomẹno riẹ o te rro te rọkẹ ahwo-akpọ re a wo ufuoma no ebẹbẹ nọ e vrẹ no re ohiohiẹ kpobi a rọwo no owezẹ ze avọ iroro ekpokpọ, jẹ be rehọ ọwhọ ru iruo okpẹdẹ na! Ẹgho ọkora ọ gbẹ te jọ ẹwhaha kẹ ohwo ọvo ho. Eyaa imuẹro kẹ ahwo-akpọ họ Ọghẹnẹ “o ve ti ririe irui kpobi no aro rai; uwhu o gbẹte jọ ofa ha, hayo kọ uweri hi, hayo oviẹ hẹ, hayo edada ọvuọvo ho, keme eware anwae evrẹ no.”—Eviavia 21:3, 4.
Ajokpa nọ a dhesẹ ofa jọ, isase ọ Ebaibol na kpobi nọ a se evaọ obe onana a rehọ e rai no Ebaibol Ẹri Na ze.