Epanọ A re Ro Ru Ekiakiẹ
SOLOMỌN OVIE na o “wuhrẹ jẹ rọ omakpotọ ruẹrẹ eme-itẹ na họ.” Fikieme? Keme o wo isiuru re o “kere eme uzẹme na kpọvi.” (Ọtausi. 12:9, 10) Luk “o lele eware na kpobi nọ emuhọ ze ẹrẹrẹe” re ọ ruẹsi gbiku eware nọ e via evaọ uzuazọ Kristi othotha. (Luk 1:3) Idibo Ọghẹnẹ ivẹ enana a je ru ekiakiẹ.
Eme họ ekiakiẹ? Oye họ evuẹ nọ a rẹ roma totọ gwọlọ kpahe ugogo ẹme jọ. U kugbe isase, yọ u kugbe efihiruo ehri-izi uwuhrẹ re. O sae jẹ kẹre te ọkiẹriwo amọfa.
Iyero vẹ ekiakiẹ e jẹ j’oja? Iriruo jọ ena. Uwuhrẹ hayo isase Ebaibol ra o sae wha enọ jọ nọ e r’oja k’owhẹ ze. Ohwo jọ nọ who se isẹri kẹ ọ sae nọ onọ jọ nọ whọ gwọlọ wo evuẹ jọ kpahe rọ kẹe uyo na. Ẹsejọhọ a kẹ owhẹ ẹme.
Ma rehọ iẹe nọ a kẹ owhẹ ẹme. Obe nọ a ta nọ who ru ẹme no ze o ta ẹme na kẹkẹe. Ẹvẹ whọ sai ro dhesẹ efihiruo riẹ kie kpahe obonẹ? Fi eme efa bae ẹkwoma eruo ekiakiẹ. Whọ tẹ rehọ eme hayo oriruo jọ nọ o fo ẹme nọ who bi ru na hayo onọ u kpomahọ izuazọ enọ e rọ ogbotu na tua ugogo ẹme na, ẹme nọ who roro nọ o vẹ gaga vẹre o ve ti wo evuẹ efa viere, jẹ tubẹ kẹ ahwo ọwhọ dede. O sae jọnọ a kporo obe nọ who bi ru ẹme no ze na kẹ isisase akpọ-soso, rekọ u fo re who ru ei vẹ, dhesẹ iẹe, je fi igogo eme riẹ na h’iruo kie kpahe ukoko ovo hayo omọvo jọ. Ẹvẹ who re ro muhọ?
Re who te ti muọ ekiakiẹ evuẹ họ, roro kpahe ogbotu ra. Eme a riẹ no vẹre? Eme u fo nọ a rẹ riẹ? Kẹsena whọ vẹ riẹ ẹjiroro ra. Kọ o rọ re who ru ẹme jọ vẹ? re who ru ohwo rọwo? re whọ vro oware jọ? manikọ re whọ kẹ ọwhọ? Oruvẹ o gwọlọ nọ whọ rẹ kẹ evuẹ efa re ẹme na o vẹ. Dede nọ ugogo ẹme na ọ sae jọ vevẹ, o sai fo re who fiẹgbahọ okenọ hayo epanọ a re ro ru oware nọ a ta na. Eru-rọwo o gwọlọ ẹkẹ ẹjiroro oware nọ onana o jẹ rọ ere, kugbe ẹkẹ imuẹro. Ẹvro o gwọlọ eriariẹ ivevẹ abava ẹme na avọ edhesẹ ovevẹ ọrọ imuẹro nọ a kẹ. Rekọ orọnikọ avro ọgaga ọvo ma be gwọlọ họ rekọ idhere nọ ma rẹ rọ kẹ uzẹme na evaọ oma ẹwo. Ọwhọ ọkẹ o gwọlọ ẹnyate udu na. O gwọlọ ajọwha ọrọkẹ ogbotu ra jẹ bọ isiuru rai re a j’owọ lele oware nọ whọ be ta na. Iriruo aruakpọ erọ ahwo nọ a jẹ oghẹrẹ owọ oyena no, makọ evaọ etoke ebẹbẹ, e rẹ sai fiobọhọ nyate udu na.
Kọ whọ ruẹrẹ oma kpahe no re who muhọ? Gbẹ dina hẹrẹ. Roro unu evuẹ nọ whọ gwọlọ. Oke nọ who wo u re dhesẹ epanọ whọ gwọlọ evuẹ bu te. Otẹrọnọ whọ be te rọ ovuẹ na kẹ amọfa, bro oke who wo nọ whọ te rọ kẹe? Iminiti isoi? Iminiti udhuvẹ gbe isoi? Kọ oke na u wo umuo, wọhọ eva ewuhrẹ ukoko, manikọ u wo umuo oke he, wọhọ evaọ uwuhrẹ Ebaibol hayo iweze ẹruorote?
O rọ urere, ebe nọ a re ro ru ekiakiẹ vẹ who wo? Fiba ebe nọ who wo evaọ obọ uwou, kọ ebe efa e rọ evu-ebe eva Ọgwa Uvie rai? Kọ u ti no inievo nọ e gọ Jihova kri no eva ze re a k’owhẹ uvẹ kiẹ ebe rai? Kọ evu-ebe ẹgbede ọ rọ oria ra nọ whọ sae jọ se ebe nọ a t’ẹme kpahe, u te fo?
Efihiruo Okwakwa Ekiakiẹ Ọsosuọ Mai—Ebaibol Na
Otẹrọnọ ekiakiẹ ra e gwọlọ otofa ikereakere jọ, rọ Ebaibol na omariẹ muhọ.
Kiẹ Eme nọ E Wariẹ E Riẹ Họ Riwi. Nọ oma ra nọ: ‘Ono a kpọ ẹme nana bru? Eme awọ nọ e wariẹ e riẹ họ na i dhesẹ kpahe iyero nọ i su kpohọ ẹme na hayo kpahe uruemu ahwo nọ a rọ eva riẹ?’ Ẹsibuobu eme itieye na i re fiobọhọ k’omai wo otoriẹ ikere, yọ i re je fi ajọwha họ ẹme nọ whọ sae te jọ rehọ ai ruiruo.
Wọhọ oriruo, a rẹ fodẹ Ahwo Hibru 4:12 ẹsibuobu ro dhesẹ ogaga nọ Ẹme Ọghẹnẹ o re ro duobọte idu ahwo je kpomahọ izuazọ rai. Eme nọ e wariẹ e riẹ họ na i fiba ovuhumuo mai ọrọ epanọ o rọ rrọ ere. E ta kpahe eware nọ e via kẹ Izrẹl evaọ etoke ikpe 40 evaọ igbrẹwọ na taure a tẹ te rueva ẹkwotọ nọ Jihova ọ yeyaa riẹ kẹ Abraham. (Hib. 3:7–4:13) “Ẹme Ọghẹnẹ,” eyaa riẹ re ọ rehọ ai ziọ oria eriosehọ rọwo kugbe ọvọ riẹ kugbe Abraham, o whu hu; o jọ uzuazọ jẹ be nya kpohọ orugba. Emọ Izrẹl na a wo ẹjiroro kpobi nọ a re ro fi ẹrọwọ họ iẹe. Ghele na, nọ Jihova o je su ai no Ijipti ziọ Ugbehru Saena na je kpohọ Ẹkwotọ Eyaa na, a dhesẹ ababọ ẹrọwọ ẹsibuobu. Fikiere, fiki owọ nọ a jẹ kpahe edhere nọ Ọghẹnẹ o je ro ru ẹme riẹ gba, oware nọ o jọ idu rai u te dhesẹ oma via. Epọvo na re nẹnẹ, ẹme eyaa Ọghẹnẹ o re dhesẹ oware nọ o rọ idu ahwo via.
Rri Ikere-Akotọ Na. Ebaibol jọ i wo ikere-akotọ. Kọ ọra o wo? Otẹrọ ere, enana e sai fiobọhọ. Muẹrohọ oriruo jọ rono Ebaibol ọ New World Translation of the Holy Scriptures na ze. Obe 1 Pita 3:6 o riobọhọ Sera wọhọ uvi oriruo nọ eyae uwou-orọo Ileleikristi a rẹ raro kele. Ikere-akotọ jọ nọ o riobọ kpohọ Emuhọ 18:12 o rọwo kugbe oyena dhesẹ nọ Sera o se Abraham olori ‘evaọ eva riẹ.’ Fikiere omarokpotọ riẹ u neva ze. U te no oruvẹ otiọye na no, ikere-akotọ e rẹ sae kpọ owhẹ kpohọ ikere nọ i dhesẹ orugba eruẹaruẹ Ebaibol jọ hayo ọrọ oriruo ọvọ Uzi na jọ. Rekọ muẹrohọ nnọ ikere-akotọ jọ e riẹ nọ a ruẹrẹhọ kẹ oruvẹ otiọye na ha. I re dhesẹ eme nọ i tho eyena ọvo hayo ovuẹ kpahe emuhọ ẹme na hayo oria nọ o jọ via.
Rehọ Udhesẹ-Eme Ebaibol (Concordance) Kiẹ. Udhesẹ-eme Ebaibol yọ obe nọ a kere eme nọ e rọ Ebaibol na fihọ evaọ othotha. I re fiobọhọ k’owhẹ duku ikereakere nọ i w’obọ kpahe uzoẹme nọ whọ be kiẹ kpahe na. Nọ whọ be kiẹ kpahe ae na, whọ te ruẹ eme efa nọ i re fiobọhọ. Whọ te ruẹ imuẹro “oghẹrẹ eme” uzẹme nọ e rọ Ẹme Ọghẹnẹ. (2 Tim. 1:13) Emu Ebaibol ọ New World Translation na o wo “Ọruẹrẹhọ Eme Ebaibol.” Comprehensive Concordance na ọ kẹre viere. Obe na o tẹ rọ ẹvẹrẹ jọ nọ who re se, o te kpọ owhẹ kpohọ oria Ebaibol na kpobi nọ ugogo ẹme ọyena ọ jọ roma via.
Ewuhrẹ Epanọ A rẹ Rehọ Ekwakwa Ekiakiẹ Efa Ruiruo
Ẹkpẹti nọ ọ rọ ẹwẹ-obe avọ 33 na o dhesẹ ekwakwa ekiakiẹ efa nọ ‘ọrigbo nọ o wo ẹrọwọ avọ areghẹ na’ ọ ruẹrẹhọ no. (Mat. 24:45-47) Ibuobu rai i wo eria eme nọ e rọ eva rai, yọ ibuobu rai i wo ọruẹrẹhọ eme fihọ emu rai re u fiobọhọ k’owhẹ gwọlọ igogo evuẹ jọ. Evaọ urere ukpe kpobi, a re kporo izoeme ẹgbukpe na fihọ emagazini Uwou-Eroro Na gbe Awake!
Ẹriẹ kpahe oghẹrẹ evuẹ nọ e rọ ebe ewuhrẹ Ebaibol nana o rẹ lẹliẹ ekiakiẹ ohwo vẹrẹ. Wọhọ oriruo, ma rehọ iẹe nọ whọ gwọlọ riẹ kpahe eruẹaruẹ, ewuhrẹ, uruemu Ileleikristi, hayo efihiruo ehri-uzi Ebaibol. Ẹsejọhọ whọ te jọ Uwou-Eroro Na ruẹ oware nọ whọ gwọlọ. Awake! ọ rẹ ta kpahe eware ọgbọna nọ e via, ebẹbẹ oke nana, egagọ, otokiẹ-eriariẹ, gbe ahwo ekwotọ sa-sa. Eme othotha erọ ikuigbe ebe Usiuwoma na e rọ obe Ọzae nọ Ọ Mae Rro nọ Ọ Rria No. Ẹmeọta n’owọ-t’owọ ọrọ ebe Ebaibol soso e rọ evaọ ebe wọhọ Revelation—Its Grand Climax At Hand!, Kezọ kẹ Eruẹaruẹ Daniẹl!, gbe iko ivẹ Isaiah’s Prophecy—Light for All Mankind na. Evaọ Reasoning From the Scriptures, whọ te ruẹ iyo nọ e rẹ veva kẹ enọ Ebaibol ẹko udhusoi buobu enọ a rẹ jọ usiuwoma nọ ẹsikpobi. Whọ tẹ gwọlọ riẹ viere kpahe egagọ efa, iwuhrẹ rai, gbe emuhọ rai, rri obe na Mankind’s Search for God. Ikuigbe ọgbọna erọ Isẹri Jihova e rọ obe na Jehovah’s Witnesses—Proclaimers of God’s Kingdom. Rọkẹ iyẹrẹ ekpokpọ ọrọ ẹnyaharo usiuwoma ota akpọ-soso na, rri Yearbook of Jehovah’s Witnesses. Insight on the Scriptures yọ ofeme-ulogbo gbe obe udhesẹ-eria ọ Ebaibol. Whọ tẹ gwọlọ evuẹ kpahe ahwo, eria, eware, evẹrẹ, hayo eviavia ikuigbe nọ i kpomahọ Ebaibol na, whọ sae jọ obe nana ruẹ evuẹ na kpobi.
“Watch Tower Publications Index.” Index nana, onọ a bi kporo evaọ evẹrẹ nọ i bu vi 20, o rẹ kp’owhẹ kpohọ evuẹ nọ e rọ ebe sa-sa. A ghale riẹ fihọ uhie izoeme gbe uhie ikereakere. Who te bi rri ofẹ uhie izoẹme na, gwọlọ ubiẹme nọ u dikihẹ kẹ uzoẹme nọ whọ be gwọlọ na. Who te bi rri uhie ikereakere na, gwọlọ ikereakere nọ whọ gwọlọ riẹ kpahe viere evaọ uhie ikereakere na. Otẹrọnọ a jọ ẹvẹrẹ ra kporo oware jọ no evaọ uzoẹme oyena hayo kpahe ikereakere na evaọ ikpe nọ Index na o nyate, whọ te ruẹ eria nọ whọ sai jo se kpahe iẹe. Rehọ usiavẹ nọ o rọ aro Index na riẹ obe nọ orukpẹre edẹ ebe nọ a kere na u dhesẹ. (Wọhọ oriruo, avọ obufihọ oyena, whọ te riẹ nọ w99 3/1 15 u dikihẹ kẹ Uwou-Eroro Na ọrọ 1999, ukere March 1, ẹwẹ-obe avọ 15.) Izoeme ilogbo wọhọ “Field Ministry Experiences” [Eware nọ A rọ Ẹro Ruẹ Evaọ Iruẹru Odibọgba] gbe “Life Stories of Jehovah’s Witnesses” [Ikuigbe Uzuazọ erọ Isẹri Jihova], e rẹ sai fiobọhọ evaọ ọruẹrẹfihọ ẹme ọwhọ rọkẹ ukoko na.
Nọ eruo ekiakiẹ o rẹ sae daruọ oma gaga na, yọrọ oma re whọ seba ereghe. Tẹrovi ẹjiroro ra ọrọ ẹgwọlọ eme nọ whọ gwọlọ rọkẹ ẹme ra na. Otẹrọnọ Index na o rehọ owhẹ kpohọ obe jọ, rovie kpohọ oria obe na, whọ vẹ rehọ izoẹme-esese gbe eme emuhọ edhe-eme rọ kpọ omara kpohọ oware nọ whọ be gwọlọ. Whọ tẹ be gwọlọ otofa owọ Ebaibol jọ, kake gwọlọ oria na evaọ ẹwẹ-obe nọ a fodẹ na. Kẹsena who ve se eme nọ e wariẹ e riẹ họ.
“Watchtower Library” evaọ CD-ROM. Who te wo kọmputa, whọ sai wo erere no Watchtower Library evaọ CD-ROM ze, onọ u wo ebe mai buobu. Okwakwa ekiakiẹ olọlọhọ riẹ na o rẹ lẹliẹ owhẹ gwọlọ ẹme, uhie-eme, hayo oria ikereakere jọ evaọ obe kpobi nọ o rọ Watchtower Library na. A gbẹ make jọ ẹvẹrẹ ra wo okwakwa ekiakiẹ nana ha, whọ sai wo erere noi ze evaọ ẹvẹrẹ Oyibo.
Evu Ebe ọ Esuo-Ọghẹnẹ Efa
Evaọ obe avivẹ riẹ nọ a kẹ ẹgba nọ o kere se Timoti, Pọl ọ yare ọmoha na re ọ rehọ “ebe na, onọ o mae rọ aro kọ eviẹ erao nọ a kere eme họ na,” bru ei eva Rom. (2 Tim. 4:13) Pọl o rri ikere jọ ghaghae ọ tẹ rawo ae. Whọ sai ru epọvo na re. Kọ whọ be rawo Uwou-Eroro Na, Awake!, gbe Odibọgba Uvie Mai na nọ a tẹ maki se enana no eva iwuhrẹ ukoko? Otẹrọ ere, e te jọ wọhọ ebe ekiakiẹ kẹ owhẹ, kugbe ebe Ileleikristi efa nọ who wo no. Ikoko buobu a wo ebe ukoko na buobu fihọ evu-ebe eva Ọgwa Uvie na. Enana e rọ kẹ erere ukoko na kpobi, enọ a re se nọ a tẹ rọ Ọgwa Uvie na.
Wo Efaele Obọ Ra
Muẹrohotọ kẹ eme isiuru nọ whọ rẹ sai ro ruiruo nọ whọ tẹ be t’ẹme hayo wuhrẹ. Whọ tẹ jọ obe-usi hayo emagazini jọ ruẹ ẹme jọ, ikelakele, hayo oriruo nọ whọ rẹ sai fihọ iruo evaọ odibọgba ra, biẹe hayo rọ obọ kere ovuẹ na rehọ. Kere ideti obe na fihọ iẹe, odẹ obe na, gbe o tẹ lọhọ ohwo nọ o kere eme na. Eva iwuhrẹ ukoko, kere eme iroro gbe etadhesẹ nọ i ti fiobọhọ k’owhẹ ru uzẹme na vẹ kẹ amọfa fihọ otọ. Kọ who roro kpahe emamọ ọtadhesẹ jọ no ẹdẹjọ rekọ who gbe wo uvẹ nọ whọ rọ rehọ iẹe ruiruo ẹsiẹsiẹe he? Kere iei fihọ otọ, re who fi ei họ efaele. Whọ tẹ raha oke no omojọ evaọ Isukulu Odibọgba Esuo-Ọghẹnẹ na, koyehọ whọ ruẹrẹ etadhesẹ buobu họ no. Ukpenọ who re ku emebe eme nana fiẹ, fi ai họ obei. Ekiakiẹ nọ who ru no na e sai ti fiobọhọ k’owhẹ okiofa.
T’Ẹme kẹ Ahwo
Ahwo yọ ehri evuẹ buobu. Okenọ Luk o je kere ikuigbe Usiuwoma riẹ, o koko evuẹ buobu họ ẹkwoma ẹkiẹriwo isisẹri nọ e jariẹ. (Luk 1:1-4) Ẹsejọhọ ibe Oleleikristi jọ ọ rẹ sai ru ẹme jọ nọ whọ daoma kiẹ kpahe vẹ k’owhẹ. Wọhọ epanọ Ahwo Ẹfẹsọs 4:8, 11-16 o ta, Kristi ọ be rehọ ‘ekẹ ahwo’ ruiruo ro fiobọhọ k’omai rro evaọ “ẹriẹ ọmọ Ọghẹnẹ.” Ẹkiẹriwo enọ e gọ Ọghẹnẹ kri no o sai fiobọhọ. Ẹmeọta kugbe ahwo o sai je dhesẹ oware nọ a bi roro, yọ onana o sai fiobọhọ k’owhẹ ruẹrẹ ẹme nọ a rẹ sai ghine fihọ iruo họ.
Kiẹ Iyẹrẹ Ra Riwi
A tẹ kọrọ ọka no, a rẹ kpare eka na no ugbe na. Ere o rọ kpahe iyẹrẹ ekiakiẹ ra. Re whọ tẹ te rehọ iẹe ruiruo, u fo re whọ hẹriẹ oware nọ u w’iruo no onọ u w’iruo ho.
Otẹrọnọ whọ te rehọ ovuẹ na ru ẹme, nọ oma ra nọ: ‘Kọ eme nọ mẹ jiroro nọ me ti ro ruiruo na i ti ghine fi emamọ oware jọ ba uzoẹme mẹ na? Hayo, o tẹ maki siuru, kọ u ti reghe ahwo aro no uzoẹme nọ mẹ be ta kpahe na?’ Whọ tẹ gwọlọ rehọ eware nọ e be via nẹnẹ hayo ofẹ ekiakiẹ gbe abọ imu nọ i bi dhe enwenwene na ruiruo, jọ u mu owhẹ ẹro nọ ovuẹ na o gba. Je muẹrohọ nnọ eme jọ nọ e rọ ebe anwae mai jọ a ru rai kpokpọ no, fikiere roro kpahe oware nọ a kporo no kẹle kpahe uzoẹme na.
Ẹgwọlọ obọdẹ ọ riẹ nọ a rẹ rọ yọrọ oma nọ whọ tẹ gwọlọ evuẹ rono ebe akpọ ze. Jọ o thọrọ owhẹ ẹro ho inọ Ẹme Ọghẹnẹ yọ uzẹme. (Jọn 17:17) Jesu ọ rọ oria ọsosuọ evaọ erugba ẹjiroro Ọghẹnẹ. Fikiere, Ahwo Kọlọsi 2:3 o ta nọ: “Ọnọ efe areghẹ eriariẹ kpobi i dhere eva riẹ.” Rọ abọ ọyena wawo iyẹrẹ ekiakiẹ ra. Kpahe ekiakiẹ evaọ ebe akpọ, nọ omara nọ: ‘Kọ a fi orọ obọ rai họ ẹme na, a bi g’enu tae, hayo kọ utho nọ a riẹ ọvo a ta? Kọ a kere iei fiki isiuru oriobọ hayo orọ ekiọthuọ? Kọ amọfa nọ a riẹ ziezi a rọwo kugbei? Maero, kọ o rọwo kugbe uzẹme Ebaibol na?’
Itẹ 2:1-5 o tuduhọ omai awọ re ma hae gwọlọ eriariẹ, otoriẹ, gbe orimuo “wọhọ isiliva, jẹ . . . wọhọ efe nọ a sino.” Oyena o kẹre te omodawọ gbe osohwa ulogbo. Ekiakiẹ o gwọlọ omodawọ, rekọ eruo riẹ o re fiobọhọ k’owhẹ gwọlọ ẹjiroro Ọghẹnẹ ọrọ eware, kpọ iroro ethọthọ vi, je ru otoriẹ ra orọ uzẹme na ga. O rẹ jẹ lẹliẹ usiuwoma ota ra w’ẹzẹ je w’aro viere, ru ẹta riẹ siuru jẹ lẹliẹ udu na ghọghọ.
[Ẹkpẹti nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 33]
EKWAKWA EKIAKIẸ NANA VẸ WHO WO?
• New World Translation of the Holy Scriptures
• Comprehensive Concordance (Udhesẹ-Eme)
• Uwou-Eroro Na gbe Awake!
• Reasoning From the Scriptures
• Jehovah’s Witnesses—Proclaimers of God’s Kingdom
• Insight on the Scriptures
• Watch Tower Publications Index
• Watchtower Library evaọ CD-ROM